Problemy wojskowej służby kobiet
Wojskowa służba kobiet wg opracowań WBBS
Z badań Wojskowego Biura Badań Społecznych z 2009r. wynika, iż służba
wojskowa kobiet cieszy się 70% poparciem społecznym środowiska wojskowego
przy 15% przeciwników. Wśród zwolenników służby kobiet przeważają kobiety
i popierają ją w prawie 90% , natomiast mężczyźni popierający służbę kobiet
stanowią blisko 60%. Odsetek jej przeciwników jest zdecydowanie wyższy wśród
mężczyzn (22%) niż kobiet (2%). W uzasadnieniu swoich odpowiedzi ponad połowa
ankietowanych obu płci uważa, że kobiety powinny służyć w wojsku z racji
posiadania prawa do tego. Często podnoszonym argumentem przemawiającym za
służbą kobiet był ten o wywieraniu przez kobiety pozytywnego wpływu na stosunki
międzyludzkie. Wśród powodów, dla których badani byli przeciwni wojskowej służbie
kobiet najczęściej wymienianym był ten o braku przygotowania organizacyjnego
i kulturowego wojska do służby kobiet. Zdaniem środowiska, żołnierze-kobiety
powinny zajmować obszary stanowisk związane przede wszystkim ze służbą
zdrowia, administracją wojskową, logistyką, szkolnictwem. W kwestii możliwości
uczestniczenia kobiet w działaniach bojowych, na polu walki odmienne stanowisko
zajmują kobiety i mężczyźni - żołnierze. Dwie trzecie badanych kobiet - żołnierzy
przyznaje im takie prawo, natomiast ponad połowa badanych mężczyzn jest temu
przeciwna. Argumentami wymienianymi wyłącznie przez mężczyzn przeciwko
uczestnictwu kobiet – żołnierzy w bezpośrednich działaniach bojowych były te
odnoszące się do braku doświadczenia kobiet oraz związane ze stereotypowym
postrzeganiem kobiety jako kruchej, delikatnej istoty. Poza tym męskie grono
opowiada się w większości (46%) za niskim procentowo udziałem kobiet w służbie
wojskowej, gdy tymczasem opinie kobiet są podzielone. Zidentyfikowano ponad 3%
mężczyzn niechętnych służbie kobiet. W większości badani opowiedzieli się za 10%
udziałem kobiet w całych SZ. Zarówno kobiety jak i mężczyźni najlepiej ocenili
umiejętności społeczne żołnierzy - kobiet, a najgorzej dowódcze.
Trendy rozwoju wojskowej służby kobiet
Na przestrzeni ostatnich kilku lat można zaobserwować tendencję wzrostową
w zakresie rozwoju zawodowej służby wojskowej kobiet. Zauważalny jest wzrost
liczby kobiet w wojsku oraz ich wyznaczanie na stanowiska we wszystkich korpusach
osobowych, a także większy niż w poprzednich latach udział kobiet w misjach
pokojowych i stabilizacyjnych. Kobiety służą obecnie we wszystkich Rodzajach Sił
Zbrojnych, w Dowództwie Operacyjnym, Inspektoracie Wsparcia Sił Zbrojnych,
Inspektoracie Wojskowej Służby Zdrowia jak również w Żandarmerii Wojskowej,
Dowództwie Garnizonu Warszawa, w trzech korpusach kadry (szeregowych,
podoficerów, oficerów). Zajmują stanowiska służbowe w korpusie medycznym, oraz
systematycznie coraz liczniej w innych korpusach tradycyjnie zajmowanych
wcześniej tylko przez mężczyzn.
Wg stanu na koniec 2010 r. w Wojsku Polskim służbę zawodową pełniło 1751
kobiet (1,9% żołnierzy zawodowych), natomiast w uczelniach i szkołach wojskowych
kształciło się 345, (15% wszystkich kandydatów). Obserwuje się zmniejszenie liczby
kobiet w służbie kandydackiej o 22% w stosunku do ubiegłego roku z powodu
mniejszych naborów do szkół wojskowych. Razem liczba kobiet w służbie czynnej
wynosiła 2096. W stosunku do 2009 r. liczba kobiet na stanowiskach służbowych
wzrosła o 202. Zmalała dynamika wzrostu liczby kobiet do służby wojskowej we
wszystkich korpusach. (liczba powołań kobiet do służby wojskowej w stosunku do
ubiegłego roku była mniejsza o blisko 50%.) Najwięcej powołań kobiet do służby
terminowej i stałej odnotowano w Wojskach Lądowych - 121, w Siłach Powietrznych
powołano 51 kobiet, w Marynarce Wojennej - 32 kobiety, w Inspektoracie Wsparcia
Sił Zbrojnych - 16. W pozostałych komponentach Sił Zbrojnych, liczba powołań kobiet
nie przekroczyła 10 osób, natomiast w strukturach podległych pod Inspektorat
Wojskowej Służby Zdrowia zmniejszyła się liczba kobiet w stosunku do
ubiegłorocznej statystyki (o 4 osoby).
Kobiety najliczniej zajmują stanowiska w Wojskach Lądowych (794), następnie
– w Siłach Powietrznych (347) i w Marynarce Wojennej (168). Największą grupę
stanowią wciąż oficerowie (869). Liczba podoficerów wynosi 660. Spośród 1751
kobiet – 478 pełni służbę na stanowiskach dowódczych (304 oficerskich i 172
podoficerskich i 2 szeregowych) W tej grupie stanowisk dowódczych najczęściej
kobiety są dowódcami plutonu (262).
Analizując rozmieszczenie kobiet w korpusach osobowych według wskaźnika
procentowego udziału kobiet w ogólnej liczbie kadry w każdym z korpusów
osobowych, zaobserwować należy, że najliczniej są one reprezentowane w korpusie
medycznym (20%), sprawiedliwości i obsługi prawnej (11,9%), finansowym (5,7%),
OPBMR (3,8%), przeciwlotniczym (3,4%), wychowawczym (2,7%) oraz rakietowym
i artylerii (2,67%).
W ostatnim roku największy wzrost kobiet odnotowano w korpusach
finansowym (5,7%) i medycznym (2,27%), natomiast najniższy w korpusie łączności
i informatyki (0,09%) oraz logistyce (0,11%). Zmniejszenie liczby kobiet odnotowano
w korpusie sprawiedliwości i obsługi prawnej (- 0,75%).
Najliczniej kobiety występują w korpusie oficerskim i jest to zasada
obserwowana prawie w każdym komponencie Sił Zbrojnych (poza Siłami
Powietrznymi oraz Inspektoratem Wsparcia Sił Zbrojnych – gdzie dominuje korpus
podoficerski). Wśród oficerów najwięcej jest podporuczników (427) wśród 785
oficerów młodszych, z czego 53% pełni służbę w Wojskach Lądowych. Najwyższym
stopniem wojskowym, posiadanym przez kobiety jest stopień pułkownika (8 osób).
Kobiety w stopniach podoficerskich występują w liczbie 660, ( kapral – 340
i st. kapral -104), a w stopniach szeregowego – 222. Na stanowiskach dowódczych
różnych szczebli służbę pełni 478 kobiet. (dowódca drużyny, obsługi, działonu, grupy,
wozu dowodzenia, grupy ewakuacji medycznej etc.).
Zdecydowana większość 58,6% w populacji kobiet to osoby między 30 a 50
rokiem życia, 40% to osoby młode, których wiek nie przekroczył 30 lat. Tylko 24
(1,3% kobiet) z nich osiągnęło 50 lat i więcej.
Żadna z kobiet - żołnierzy nie posiada pełnych uprawnień emerytalnych.
W jednym przypadku jest to wysługa – 27 lat w zawodowej służbie wojskowej. 54
kobiety nabyły częściowe uprawnienia emerytalne, natomiast pozostałe – 1682
kobiety – nie posiadają wysługi uprawniającej do uzyskania minimalnych uprawnień
emerytalnych.
W 2010 r. do wykonywania zadań w misjach poza granicami kraju zostało
skierowanych 111 kobiet. Najwięcej kobiet – żołnierzy (97) uczestniczyło w VII i VIII
zmianie PKW Afganistan. W misji tej wzięło udział 57 kobiet z korpusu
podoficerskiego oraz 40 z korpusu oficerskiego. W PKW KFOR w XII i XIII zmianie
uczestniczyło 9 kobiet (5 oficerów i 4 podoficerów). W Bośni w XII zmianie
uczestniczyło 5 pań ( 2 w stopniach oficerskich, pozostałe w podoficerskich).
W ostatnich latach obserwuje się tendencję poszerzania zakresu stanowisk
obejmowanych przez uczestniczki misji, stosownie do nabywanego przez nie
doświadczenia w służbie. Dobór na stanowiska odbywa się z uwzględnieniem
posiadanego przez żołnierza doświadczenia i kwalifikacji.
Prawne uwarunkowania służby kobiet
Wojskową służbę kobiet regulują zapisy ustawy z dnia 11 września 2003r. o służbie
wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 2008r. nr 141, poz. 892 z póz. zm.).
Zasadniczo kobiety pełnią służbę na tych samych warunkach co mężczyźni. Jedyne
zróżnicowanie wynika z macierzyństwa kobiet. Kwestie związane z macierzyństwem
oraz ochroną kobiet w ciąży regulują zapisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 –
Kodeks pracy (Dz. U. z 1998r. Nr 21,poz. 94 z pózn. zm.) oraz ustawy z 6 grudnia
2009r. o zmianie ustawy -Kodeks pracy i niekt. innych ustaw tzw. ustawy
prorodzinnej (Dz. U. z 2008r. Nr 237, poz. 1654).
Przepisy Kodeksu pracy mają zastosowanie do żołnierzy zawodowych
wyłącznie w sytuacjach wyraźnego odesłania do stosowania określonych
przepisów tego aktu przez ustawę normującą pragmatykę pełnienia zawodowej
służby wojskowej.
Urlop macierzyński
( w u stawie o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych z 11 września 2003 r. został
uregulowany w art.65.1 (dla żołnierzy zawodowych) oraz w art. 134.2 (dla służby
kandydackiej)
Art. 65. 1. Żołnierzowi zawodowemu przysługuje urlop macierzyński na
zasadach i w wymiarze określonych w przepisach ustawy z dnia 26 czerwca
1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.).
Art. 134. 2. Żołnierzowi pełniącemu służbę kandydacką - kobiecie, w razie
zajścia w ciążę, na okres ciąży i połogu udziela się urlopu bezpłatnego
w wymiarze nie dłuższym niż dwanaście miesięcy.
3. W przypadku niepodjęcia służby kandydackiej po upływie okresu, o którym
mowa w ust. 2, oraz w przypadku ponownego zajścia w ciążę żołnierza
pełniącego służbę kandydacką - kobietę zwalnia się ze służby kandydackiej.
Urlop wychowawczy
Art. 65a. 1. Żołnierz zawodowy ma prawo do urlopu wychowawczego na
zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. -
Kodeks pracy.
2. Żołnierzowi zawodowemu korzystającemu z urlopu wychowawczego nie
wypłaca się uposażenia i innych należności pieniężnych, z wyjątkiem
określonych w art. 83, art. 85 i art. 94-98.
3. Żołnierzowi zawodowemu korzystającemu z urlopu wychowawczego
przysługują, w okresie korzystania z tego urlopu, świadczenia określone w
ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006
r. Nr 139, poz. 992, z późn. zm.2)).
4. W przypadku gdy urlop wychowawczy trwa do dwunastu miesięcy, żołnierz
zawodowy pozostaje na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym.
5. W przypadku gdy okres urlopu wychowawczego jest dłuższy niż określony
w ust. 4, żołnierza zawodowego przenosi się do rezerwy kadrowej. Przepis
ust. 2 stosuje się odpowiednio.
6. Żołnierza zawodowego, o którym mowa w ust. 5, po zakończeniu lub
zrezygnowaniu przez niego z urlopu wychowawczego w czasie jego trwania,
jeżeli nie ma możliwości wyznaczenia go na stanowisko służbowe, pozostawia
się w rezerwie kadrowej przez okres nie krótszy niż sześć miesięcy.
Ochrona kobiet w ciąży i matek karmiących oraz rodzica samotnie
wychowującego dziecko
Art. 65. 2. Żołnierzowi zawodowemu - kobiecie będącej w ciąży lub karmiącej
dziecko piersią:
1) nie powierza się obowiązków w wymiarze przekraczającym czterdziestu
godzin służby w tygodniu i w porze nocnej;
2) nie deleguje się poza miejsce pełnienia służby - bez zgody żołnierza
zawodowego - kobiety;
3) nie powierza się wykonywania zadań służbowych szczególnie uciążliwych
lub szkodliwych dla zdrowia kobiet, określonych w przepisach wydanych na
podstawie art. 176 Kodeksu pracy.
Art. 65.3. Żołnierz zawodowy - kobieta karmiąca dziecko piersią ma prawo do
dwóch półgodzinnych przerw wliczanych do czasu służby. W przypadku
karmienia więcej niż jednego dziecka, żołnierz zawodowy - kobieta ma prawo
do dwóch przerw po 45 minut każda. Przerwy na karmienie mogą być na
wniosek żołnierza zawodowego - kobiety udzielane łącznie.
Art. 65.4. Żołnierza zawodowego - kobietę, sprawującą opiekę nad dzieckiem
do lat czterech, pozostającą w związku małżeńskim z innym żołnierzem, nie
deleguje się bez jej zgody poza miejsce pełnienia zawodowej służy wojskowej,
w tym samym czasie co współmałżonka.
Art. 65.5. Przepis ust. 4 stosuje się również do żołnierza zawodowego
samotnie wychowującego dziecko do lat czterech.
Sprawowanie opieki nad najbliższym członkiem rodziny (dziecko, małżonek,
rodzic)
Dowódca może udzielić zwolnienia żołnierza od zajęć służbowych na jego
pisemny wniosek ( zapisy w ustawie pragmatycznej)
- art. 62.11 (50 dni)
- art. 62.12 (do 10 miesięcy)
Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 3 listopada 2010r.zmieniające
Rozporządzenie w sprawie urlopów żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 2010r. Nr 216,
poz.1425)
Pozwala na skorzystanie ze zwolnienia z zajęć służbowych (do 50 dni w roku) po
uzyskaniu zgody dowódcy, w razie konieczności sprawowania opieki nad najbliższym
członkiem rodziny ( w tym małym dzieckiem).
Urlopu okolicznościowego, w formie 10 miesięcy nie udziela się jeżeli żołnierz
spełnia warunki do udzielenia urlopu macierzyńskiego lub wychowawczego.
Urlopu okolicznościowego udziela się żołnierzowi w celu sprawowania osobistej
opieki nad małżonkiem lub dzieckiem, gdy z żołnierzem nie zamieszkują członkowie
rodziny, którzy mogą taką opiekę zapewnić.
Dostępność do stanowisk - ograniczenia
Art. 65. 2. Żołnierzowi zawodowemu - kobiecie będącej w ciąży lub karmiącej
dziecko piersią:
3) nie powierza się wykonywania zadań służbowych szczególnie uciążliwych
lub szkodliwych dla zdrowia kobiet, określonych w przepisach wydanych na
podstawie art. 176 Kodeksu pracy.
Decyzja Nr 276/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 4 czerwca 2008 r.
w sprawie wprowadzenia i funkcjonowania karty opisu stanowiska.
Metodyka opracowania KOSS przewiduje obowiązek wpisania w rubryce
„Stopień szkodliwości”, w przypadku zakwalifikowania stanowiska przez
służbę BHP do grupy stanowisk, na których zakres obowiązków wiąże się
z ograniczeniami wykonywania określonych czynności przez kobiety -
żołnierzy w ciąży lub karmiące piersią, formuły
„Zakres obowiązków na stanowisku wymaga wykonywania czynności
szkodliwych, bądź uciążliwych dla kobiet w ciąży lub karmiących piersią”.
Małżeństwa żołnierzy zawodowych - wyznaczanie na stanowiska
Rozporządzenie MON z dnia 15 grudnia 2009r.w sprawie trybu wyznaczania
żołnierzy na stanowiska służbowe i zwalniania z tych stanowisk (Dz.U.
z 2009r. nr 218, poz.1699)
§ 13. 1. Żołnierza pozostającego w związku małżeńskim z żołnierzem —
kobietą wyznacza się na stanowiska służbowe, w miarę możliwości, w tym
samym garnizonie lub w miejscowościach pobliskich, w rozumieniu przepisów
ustawy z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych
Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2005 r. Nr 41, poz. 398, z późn. zm. 5) ).
2. Żołnierzy pozostających w związku małżeńskim, o którym mowa w ust. 1,
nie wyznacza się na stanowiska służbowe, na których zachodzi bezpośredni
stosunek podległości służbowej.
Sprawność fizyczna - zwolnienie ze sprawdzianu żołnierzy-kobiet
Art. 50 a
Ust. 3.
Żołnierz zawodowy może być zwolniony z sprawdzianu sprawności fizycznej
w danym roku kalendarzowym z przyczyn służbowych lub zdrowotnych,
a kobieta żołnierz zawodowy jest zwalniana również w okresie ciąży i
karmienia dziecka piersią.
Ust. 4.
Sprawność fizyczną żołnierza zawodowego ocenia się na podstawie ćwiczeń
zróżnicowanych ze względu na płeć, grupy wiekowe oraz jednostki wojskowe
i zajmowane stanowiska służbowe.
Rozporządzenie MON z 12 lutego 2010r. w sprawie przeprowadzenia sprawdzianu
sprawności fizycznej żołnierzy zawodowych (Dziennik Ustaw nr 27 poz. 138).
Umundurowanie
W przepisach mundurowych uwzględniono normy mundurowe dla kobiet
w poszczególnych rodzajach sił zbrojnych biorąc pod uwagę ich potrzeby. Żołnierze
- kobiety w okresie ciąży są zwalniane z obowiązku noszenia umundurowania.
Regulaminy
Określają wygląd oraz noszenie ozdób
„96. Żołnierz, mężczyzna, powinien mieć włosy (wąsy, brodę) schludnie i
krótko ostrzyżone. Brodę żołnierz może nosić ze względu na wskazania
lekarza odnotowane pisemnie lub za zgoda przełożonego od dowódcy
kompanii (równorzędnego) wzwyż. Żołnierze – kobiety, na czas wykonywania
zadań służbowych, powinny mieć włosy krótko upięte i nie mogą stosować
wyrazistego makijażu oraz jaskrawo pomalowanych paznokci”.
98. Żołnierzom występującym w mundurze zabrania się noszenia wszelkiego
rodzaju biżuterii oraz ozdób. Zezwala się jedynie na noszenie zegarka,
obrączki oraz sygnetu lub pierścionka”.
Przeciwdziałanie molestowaniu- zachowanie
Pkt.33a)
Żołnierz przebywający na terenie obiektów, zajmowanych przez organy
wojskowe, jak również obiektów koszarowych i zakwaterowanie przejściowego
jednostki wojskowej, nie może przejawiać zachowań, które maja podtekst lub
zamiar seksualny, tj.: dotykania, komentarzy o podtekście erotycznym,
stosunków seksualnych, prowokowania sposobem bycia lub strojem do
zainteresowania swoją seksualnością, eksponowania faktu pozostawania w
zażyłych stosunkach z inną osobą (np. publiczne trzymanie się za ręce,
całowanie, przytulanie)”.
Zakwaterowanie
Ustawa o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych .(Art. 69. ) określa prawa
żołnierzy (bez względu na płeć) do zakwaterowania oraz innych świadczeń z tym
związanych na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 22 czerwca 1995
r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Nowa ustawa
przewiduje uregulowania dla par małżeńskich żołnierzy, a także regulacje dotyczące
rozkwaterowania po rozwodzie.
Kwaterowanie kandydatów na żołnierzy na praktykach
Regulamin ogólny
155. Podchorążych, kadetów i elewów odbywających praktykę w jednostkach
wojskowych oraz żołnierzy – kobiety kwateruje się w oddzielnych izbach
żołnierskich, wydzielonych ze wspólnych kwater stałych w rejonie pododdziału
lub poza nim, a dowódców drużyn – w oddzielnych izbach w rejonie
pododdziału.
Monitorowanie warunków rozwoju wojskowej służby kobiet
Od 12 lat rozwój wojskowej służby kobiet jest monitorowany przez Radę ds.
kobiet w SZ RP (powołaną decyzją Nr 157/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia
6 maja 2009 r. w sprawie utworzenia i funkcjonowania Rady do Spraw Kobiet
w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej) i poddawany analizom porównawczym
na forum NATO wg rocznych sprawozdań przedkładanych do Komitetu NATO
ds. Równości Płci .
Najistotniejsze problemy monitorowane podczas spotkań środowiskowych dotyczące
warunków służby kobiet;
1) Kadrowe- brak perspektyw rozwojowych (pielęgniarki, ratownicy medyczni),
zainteresowanie przejściem do służby stałej, brak drogi rozwoju dla żołnierzy-kobiet
biorąc pod uwagę spowolnienie kariery zawodowej z powodu macierzyństwa.
2) Szkolenie-kobiety rzadziej delegowane są na szkolenie językowe w stosunku do
zgłaszanych zapotrzebowań, zaobserwowano gorsze przygotowanie kandydatów na
żołnierzy po Studium Oficerskim (zbyt duże obciążenie teorią, często powtarzane
przedmioty ze studiów cywilnych, zgłaszana potrzeba praktycznych szkoleń
przydatnych do przyszłej służby)
3) Umundurowanie (brak małych rozmiarów obuwia i umundurowania polowego, brak
możliwości dopasowania munduru polowego poprzez rozkompletowanie zestawów,
brak munduru wyjściowego podczas pierwszego kontraktu w służbie kontraktowej,
problemy z uszyciem munduru wyjściowego, problemy z dostępnością właściwego
metrażu tkaniny mundurowej na uszycie spodni dla kobiet, nieokreślona długość
spódnicy, problem z nakryciem głowy żołnierzy- kobiet wojsk lądowych do munduru
wyjściowego, brak wzoru obuwia do spodni dla kobiet, brak możliwości zmierzenia
nowego obuwia zimowego oraz obuwia wyjściowego i galowego w celu dokonania jego
zakupu, zmuszanie kobiet do pobierania męskich przedmiotów umundurowania
zamiast wydania środków finansowych na zakup równoważnych przedmiotów
umundurowania)
4) Warunki sanitarno-higieniczne na pododdziałach, na poligonach, na praktykach
kandydatów na żołnierzy zawodowych)- podstawowe problemy brak węzłów
sanitarnych (natrysk i pomieszczenie do przebrania zamykane od wewnątrz) przy
dyżurkach służb dyżurnych, potrzeba poprawy warunków sanitarno-higienicznych na
poligonie (1 kontener podczas 5 miesięcy ćwiczeń poligonowych)
5) Zakwaterowanie- brak możliwości czasowego zakwaterowania w internacie żołnierza
samotnie wychowującego dziecko podczas przeprowadzki, realizacja prawa małżeństw
żołnierzy w nowych uwarunkowaniach prawnych (mieszkanie i ekwiwalent),
postulowano umożliwienie doraźnego przenocowania małżonka lub dziecka w
internacie (bez starania się o osobny wolny pokój) za zgodą kierownictwa
6) Udział w misjach- problem z kierowaniem kobiet na kursy przez oficerów kadrowych,
kobiety niechętnie kierowane są na misje, często są zniechęcane, postulowano
intensyfikację szkoleń językowych w ramach przygotowania do misji, niewłaściwe
przygotowanie kobiet-cywili (specjalistek ) do udziału w misji (mała wydolność i
przydatność, trudności z dostosowaniem do realiów służby wojskowej, konflikty
interpersonalne, niewłaściwe zachowanie w relacjach damsko-męskich, problem
spożywania alkoholu), brak świadomości równości płci uczestników misji na różnych
szczeblach działań, niewystarczające warunki zakwaterowania podczas misji,
zainteresowanie małżeństw wspólnym wyjazdem na misję, kwestionowanie przez
mężczyzn przydatności żołnierzy-kobiet na misjach )
7) Proces integracji kobiet w środowisku – zidentyfikowano problem utrudnionej adaptacji
żołnierzy-kobiet w warunkach pełnienia przez nie służby, szczególnie pojedynczo
występujących w jednostkach wojskowych (wyizolowanych, bez wsparcia). Istnieje
potrzeba objęcia opieką szeregowych zawodowych –bez odpowiedniego przygotowania
do służby wojskowej przez psychologa, oficera wychowawczego. Zauważono potrzebę
pracy nad nowo przybyłymi żołnierzami-kobietami po szkołach wojskowych oraz
studium oficerskim w celu adaptacji w nowym środowisku.
8) Eliminacja stereotypów związanych z płcią oraz zachowań dyskryminujących kobiety w
służbie, jako przeszkody w realizacji ich kariery (podkreślono potrzebę stałego dbania o
właściwe relacje międzyludzkie oraz podnoszenie świadomości w tym obszarze, istnieje
potrzeba prowadzenia szkoleń, dyskusji, warsztatów z wykorzystaniem materiałów
szkoleniowych DWiPO w tym filmów:” Uwaga stereotyp”, „Jak sobie radzić z
molestowaniem seksualnym?”)
9) Monitorowanie służby kobiet na stanowiskach szczególnych (dowódczych)-potrzeba
kontynuacji szkoleń wzmacniających umiejętności przywódcze, dowódca pełni funkcję
wychowawcze w stosunku do podwładnych i jest zobligowany do dostarczenia wiedzy
nt. równości płci.
10) Prowadzenie działań w zakresie wzmacniania roli żołnierzy - kobiet uczestniczących w
misjach, szkolenie i przygotowanie uczestników misji do funkcjonowania w PKW
zgodnie z wymaganiami NATO (szkolenie wg standardów sojuszu w zakresie równości
płci i prawa międzynarodowego)
11) Monitorowanie godzenia służby kobiet z realizacją funkcji rodzicielskich w trakcie
ochrony macierzyństwa-korzystanie ze zwolnień z pełnienia obowiązków służbowych z
tytułu sprawowania osobistej opieki nad najbliższym członkiem rodziny, wnioskowano o
uregulowanie kwestii uczestniczenia w ćwiczeniach, szkoleniu poligonowym
małżeństwa żołnierskiego w przypadku konieczności sprawowania opieki nad
małoletnim dzieckiem. Jedno z małżonków uczestniczy w ćwiczeniach drugie sprawując
opiekę nad dzieckiem pozostaje w jednostce, bez konieczności uczestniczenia w
ćwiczeniu. Brak instytucji opieki nad dzieckiem wspomagającej rodziny (żłobki,
przedszkola)w zielonych garnizonach