background image

Problemy wojskowej słu

ż

by kobiet 

Wojskowa słu

ż

ba kobiet wg opracowa

ń

 WBBS 

Z  bada

ń

  Wojskowego  Biura  Bada

ń

  Społecznych  z  2009r.  wynika,  i

ż

  słu

ż

ba 

wojskowa  kobiet  cieszy  si

ę

  70%  poparciem  społecznym 

ś

rodowiska  wojskowego 

przy  15%  przeciwników.  W

ś

ród  zwolenników  słu

ż

by  kobiet  przewa

ż

aj

ą

  kobiety                  

i  popieraj

ą

  j

ą

  w  prawie  90%  ,  natomiast  m

ęż

czy

ź

ni  popieraj

ą

cy  słu

ż

b

ę

  kobiet 

stanowi

ą

  blisko  60%.  Odsetek  jej  przeciwników  jest  zdecydowanie  wy

ż

szy  w

ś

ród 

m

ęż

czyzn (22%) ni

ż

 kobiet (2%). W uzasadnieniu swoich odpowiedzi ponad połowa 

ankietowanych  obu  płci    uwa

ż

a, 

ż

e  kobiety  powinny  słu

ż

y

ć

  w  wojsku  z  racji 

posiadania  prawa  do  tego.  Cz

ę

sto  podnoszonym  argumentem  przemawiaj

ą

cym  za 

słu

ż

b

ą

  kobiet  był  ten  o  wywieraniu  przez  kobiety  pozytywnego  wpływu  na  stosunki 

mi

ę

dzyludzkie. W

ś

ród powodów, dla których badani byli przeciwni wojskowej słu

ż

bie 

kobiet    najcz

ęś

ciej  wymienianym  był    ten  o  braku  przygotowania  organizacyjnego                

i  kulturowego  wojska  do  słu

ż

by  kobiet.  Zdaniem 

ś

rodowiska, 

ż

ołnierze-kobiety 

powinny  zajmowa

ć

  obszary  stanowisk  zwi

ą

zane  przede  wszystkim  ze  słu

ż

b

ą

 

zdrowia,  administracj

ą

  wojskow

ą

,  logistyk

ą

,  szkolnictwem.  W  kwestii  mo

ż

liwo

ś

ci 

uczestniczenia  kobiet  w  działaniach    bojowych,  na  polu  walki  odmienne  stanowisko 
zajmuj

ą

  kobiety  i  m

ęż

czy

ź

ni  - 

ż

ołnierze.  Dwie  trzecie  badanych    kobiet  - 

ż

ołnierzy 

przyznaje  im  takie  prawo,  natomiast  ponad  połowa  badanych  m

ęż

czyzn  jest  temu 

przeciwna.  Argumentami  wymienianymi  wył

ą

cznie  przez  m

ęż

czyzn    przeciwko 

uczestnictwu  kobiet  – 

ż

ołnierzy  w bezpo

ś

rednich  działaniach  bojowych    były  te 

odnosz

ą

ce  si

ę

  do  braku  do

ś

wiadczenia  kobiet    oraz  zwi

ą

zane  ze  stereotypowym 

postrzeganiem  kobiety  jako  kruchej,  delikatnej  istoty.  Poza  tym  m

ę

skie  grono  

opowiada si

ę

  w wi

ę

kszo

ś

ci (46%) za niskim  procentowo  udziałem kobiet w słu

ż

bie 

wojskowej, gdy tymczasem opinie kobiet s

ą

 podzielone. Zidentyfikowano ponad 3% 

m

ęż

czyzn  niech

ę

tnych słu

ż

bie kobiet. W wi

ę

kszo

ś

ci badani opowiedzieli si

ę

 za 10% 

udziałem    kobiet  w  całych  SZ.    Zarówno  kobiety  jak  i  m

ęż

czy

ź

ni  najlepiej  ocenili  

umiej

ę

tno

ś

ci społeczne  

ż

ołnierzy - kobiet, a najgorzej dowódcze. 

 Trendy rozwoju wojskowej słu

ż

by kobiet  

Na  przestrzeni  ostatnich  kilku  lat  mo

ż

na  zaobserwowa

ć

  tendencj

ę

  wzrostow

ą

 

w zakresie  rozwoju  zawodowej  słu

ż

by  wojskowej  kobiet.  Zauwa

ż

alny  jest  wzrost 

liczby kobiet w wojsku oraz ich wyznaczanie na stanowiska we wszystkich korpusach 
osobowych,  a  tak

ż

e  wi

ę

kszy  ni

ż

  w  poprzednich  latach  udział  kobiet  w  misjach 

pokojowych  i  stabilizacyjnych.  Kobiety  słu

żą

  obecnie  we  wszystkich  Rodzajach  Sił 

Zbrojnych,  w Dowództwie  Operacyjnym,  Inspektoracie  Wsparcia  Sił  Zbrojnych, 
Inspektoracie  Wojskowej  Słu

ż

by  Zdrowia  jak  równie

ż

  w 

Ż

andarmerii  Wojskowej, 

Dowództwie  Garnizonu  Warszawa,  w trzech  korpusach  kadry  (szeregowych, 
podoficerów,  oficerów).  Zajmuj

ą

  stanowiska  słu

ż

bowe  w  korpusie  medycznym,  oraz 

systematycznie  coraz  liczniej  w  innych  korpusach  tradycyjnie  zajmowanych 
wcze

ś

niej tylko przez m

ęż

czyzn.  

background image

Wg  stanu  na  koniec  2010  r.  w Wojsku  Polskim  słu

ż

b

ę

  zawodow

ą

  pełniło 1751 

kobiet (1,9% 

ż

ołnierzy zawodowych), natomiast w uczelniach i  szkołach wojskowych 

kształciło si

ę

 345, (15% wszystkich kandydatów). Obserwuje si

ę

 zmniejszenie liczby  

kobiet  w  słu

ż

bie  kandydackiej  o  22%  w  stosunku  do  ubiegłego  roku  z  powodu 

mniejszych  naborów  do  szkół  wojskowych.  Razem  liczba  kobiet  w  słu

ż

bie  czynnej 

wynosiła  2096.  W  stosunku  do  2009  r.  liczba  kobiet  na  stanowiskach  słu

ż

bowych 

wzrosła  o 202.  Zmalała  dynamika  wzrostu  liczby  kobiet  do  słu

ż

by  wojskowej  we 

wszystkich  korpusach.  (liczba  powoła

ń

  kobiet    do  słu

ż

by  wojskowej  w  stosunku  do 

ubiegłego  roku  była  mniejsza  o blisko  50%.)  Najwi

ę

cej  powoła

ń

  kobiet  do  słu

ż

by 

terminowej i stałej odnotowano w Wojskach L

ą

dowych - 121, w Siłach Powietrznych 

powołano  51  kobiet,  w Marynarce  Wojennej  -  32  kobiety,  w Inspektoracie Wsparcia 
Sił Zbrojnych - 16. W pozostałych komponentach Sił Zbrojnych, liczba powoła

ń

 kobiet 

nie  przekroczyła  10  osób,  natomiast  w  strukturach  podległych  pod  Inspektorat 
Wojskowej  Słu

ż

by  Zdrowia  zmniejszyła  si

ę

  liczba  kobiet  w  stosunku  do 

ubiegłorocznej statystyki (o 4 osoby).  

Kobiety najliczniej  zajmuj

ą

 stanowiska w Wojskach L

ą

dowych (794), nast

ę

pnie 

–  w Siłach  Powietrznych  (347)  i  w  Marynarce  Wojennej  (168).  Najwi

ę

ksz

ą

  grup

ę

 

stanowi

ą

  wci

ąż

  oficerowie  (869).  Liczba  podoficerów  wynosi  660.  Spo

ś

ród  1751 

kobiet  –  478  pełni  słu

ż

b

ę

  na  stanowiskach  dowódczych  (304  oficerskich  i  172 

podoficerskich  i  2  szeregowych)  W  tej  grupie  stanowisk  dowódczych  najcz

ęś

ciej 

kobiety s

ą

 dowódcami plutonu (262).  

Analizuj

ą

c  rozmieszczenie  kobiet  w  korpusach  osobowych  według  wska

ź

nika 

procentowego  udziału  kobiet  w ogólnej  liczbie  kadry  w  ka

ż

dym    z  korpusów 

osobowych, zaobserwowa

ć

 nale

ż

y, 

ż

e najliczniej s

ą

 one reprezentowane w korpusie 

medycznym  (20%),  sprawiedliwo

ś

ci  i  obsługi  prawnej  (11,9%),  finansowym  (5,7%), 

OPBMR  (3,8%),  przeciwlotniczym  (3,4%),  wychowawczym  (2,7%)  oraz  rakietowym 
i artylerii (2,67%). 

W  ostatnim  roku  najwi

ę

kszy  wzrost  kobiet  odnotowano  w  korpusach 

finansowym (5,7%) i medycznym (2,27%), natomiast najni

ż

szy w korpusie ł

ą

czno

ś

ci 

i informatyki (0,09%) oraz logistyce (0,11%). Zmniejszenie liczby kobiet odnotowano 
w korpusie sprawiedliwo

ś

ci  i obsługi prawnej (- 0,75%). 

Najliczniej  kobiety  wyst

ę

puj

ą

  w  korpusie  oficerskim  i  jest  to  zasada 

obserwowana  prawie  w ka

ż

dym  komponencie  Sił  Zbrojnych  (poza  Siłami 

Powietrznymi  oraz  Inspektoratem  Wsparcia  Sił  Zbrojnych  –  gdzie  dominuje  korpus 
podoficerski).  W

ś

ród  oficerów  najwi

ę

cej  jest  podporuczników  (427)  w

ś

ród  785 

oficerów młodszych,  z czego 53% pełni słu

ż

b

ę

 w Wojskach L

ą

dowych. Najwy

ż

szym 

stopniem    wojskowym,  posiadanym  przez  kobiety  jest  stopie

ń

  pułkownika  (8 osób). 

Kobiety    w  stopniach  podoficerskich  wyst

ę

puj

ą

  w  liczbie  660,    ( kapral  –  340                   

i st. kapral -104),

 

a w stopniach szeregowego – 222. Na  stanowiskach dowódczych 

ż

nych szczebli słu

ż

b

ę

 pełni 478 kobiet. (dowódca dru

ż

yny, obsługi, działonu, grupy, 

wozu dowodzenia, grupy ewakuacji medycznej etc.).  

background image

Zdecydowana  wi

ę

kszo

ść

  58,6%  w  populacji  kobiet  to  osoby  mi

ę

dzy  30  a  50 

rokiem 

ż

ycia,  40%  to  osoby  młode,  których  wiek  nie  przekroczył  30  lat.  Tylko  24 

(1,3% kobiet) z nich osi

ą

gn

ę

ło 50 lat i wi

ę

cej.  

Ż

adna  z  kobiet  - 

ż

ołnierzy  nie  posiada  pełnych  uprawnie

ń

  emerytalnych. 

W jednym  przypadku  jest  to  wysługa  –  27  lat  w  zawodowej  słu

ż

bie  wojskowej.  54 

kobiety  nabyły  cz

ęś

ciowe  uprawnienia  emerytalne,  natomiast  pozostałe  –  1682 

kobiety – nie posiadaj

ą

 wysługi uprawniaj

ą

cej do uzyskania minimalnych uprawnie

ń

 

emerytalnych.  

W  2010  r.  do  wykonywania  zada

ń

  w  misjach  poza  granicami  kraju  zostało 

skierowanych 111 kobiet. Najwi

ę

cej kobiet – 

ż

ołnierzy (97) uczestniczyło w VII i VIII 

zmianie  PKW  Afganistan.  W  misji  tej  wzi

ę

ło  udział  57  kobiet  z  korpusu 

podoficerskiego oraz 40 z korpusu oficerskiego.  W PKW KFOR w XII i XIII zmianie 
uczestniczyło  9  kobiet  (5  oficerów  i  4  podoficerów).  W  Bo

ś

ni  w  XII  zmianie 

uczestniczyło  5  pa

ń

  (  2  w  stopniach  oficerskich,  pozostałe  w  podoficerskich).                 

W  ostatnich  latach  obserwuje  si

ę

  tendencj

ę

  poszerzania  zakresu  stanowisk 

obejmowanych  przez  uczestniczki  misji,  stosownie  do  nabywanego  przez  nie 
do

ś

wiadczenia  w  słu

ż

bie.  Dobór  na  stanowiska  odbywa  si

ę

  z  uwzgl

ę

dnieniem 

posiadanego przez 

ż

ołnierza do

ś

wiadczenia i  kwalifikacji. 

Prawne uwarunkowania słu

ż

by kobiet 

Wojskow

ą

 słu

ż

b

ę

 kobiet reguluj

ą

 zapisy ustawy z dnia 11 wrze

ś

nia 2003r. o słu

ż

bie 

wojskowej 

ż

ołnierzy zawodowych (Dz. U. z 2008r. nr 141, poz. 892 z póz. zm.). 

Zasadniczo kobiety pełni

ą

 słu

ż

b

ę

 na tych samych warunkach co m

ęż

czy

ź

ni. Jedyne  

zró

ż

nicowanie wynika z macierzy

ń

stwa kobiet.  Kwestie zwi

ą

zane z macierzy

ń

stwem 

oraz  ochron

ą

  kobiet  w  ci

ąż

y  reguluj

ą

  zapisy  ustawy    z  dnia  26  czerwca  1974  – 

Kodeks  pracy  (Dz.  U.  z  1998r.  Nr  21,poz.  94  z pózn.  zm.)  oraz  ustawy  z  6  grudnia 
2009r.  o  zmianie  ustawy  -Kodeks  pracy  i  niekt.  innych  ustaw  tzw.  ustawy 
prorodzinnej (Dz. U. z 2008r. Nr 237, poz. 1654).  

Przepisy  Kodeksu  pracy    maj

ą

  zastosowanie  do 

ż

ołnierzy  zawodowych 

wył

ą

cznie  w sytuacjach    wyra

ź

nego  odesłania    do  stosowania    okre

ś

lonych 

przepisów  tego  aktu  przez  ustaw

ę

    normuj

ą

c

ą

  pragmatyk

ę

  pełnienia  zawodowej 

słu

ż

by wojskowej. 

Urlop macierzy

ń

ski 

( w ustawie o słu

ż

bie wojskowej 

ż

ołnierzy zawodowych z 11 wrze

ś

nia 2003 r. został 

uregulowany  w  art.65.1  (dla 

ż

ołnierzy  zawodowych)  oraz  w art.  134.2  (dla  słu

ż

by 

kandydackiej) 

Art.  65.  1

Ż

ołnierzowi  zawodowemu  przysługuje  urlop  macierzy

ń

ski  na 

zasadach  i w  wymiarze  okre

ś

lonych  w  przepisach  ustawy  z  dnia  26  czerwca 

1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z pó

ź

n. zm.).  

background image

Art.  134.  2

Ż

ołnierzowi  pełni

ą

cemu  słu

ż

b

ę

  kandydack

ą

  -  kobiecie,  w  razie 

zaj

ś

cia  w  ci

ążę

,  na  okres  ci

ąż

y  i  połogu  udziela  si

ę

  urlopu  bezpłatnego 

w wymiarze nie dłu

ż

szym ni

ż

 dwana

ś

cie miesi

ę

cy.  

3. W przypadku niepodj

ę

cia słu

ż

by kandydackiej po upływie okresu, o którym 

mowa  w  ust.  2,  oraz  w  przypadku  ponownego  zaj

ś

cia  w  ci

ążę

 

ż

ołnierza 

pełni

ą

cego słu

ż

b

ę

 kandydack

ą

 - kobiet

ę

 zwalnia si

ę

 ze słu

ż

by kandydackiej. 

Urlop wychowawczy  

Art.  65a.  1. 

Ż

ołnierz  zawodowy  ma  prawo  do  urlopu  wychowawczego  na 

zasadach  okre

ś

lonych  w  przepisach  ustawy  z  dnia  26  czerwca  1974  r.  - 

Kodeks pracy.  
2. 

Ż

ołnierzowi  zawodowemu  korzystaj

ą

cemu  z  urlopu  wychowawczego  nie 

wypłaca  si

ę

  uposa

ż

enia  i  innych  nale

ż

no

ś

ci  pieni

ęż

nych,  z  wyj

ą

tkiem 

okre

ś

lonych w art. 83, art. 85 i art. 94-98.  

3. 

Ż

ołnierzowi  zawodowemu  korzystaj

ą

cemu  z  urlopu  wychowawczego 

przysługuj

ą

,  w  okresie  korzystania  z  tego  urlopu, 

ś

wiadczenia  okre

ś

lone  w 

ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o 

ś

wiadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 

r. Nr 139, poz. 992,  z pó

ź

n. zm.2)).  

4. W przypadku gdy urlop wychowawczy trwa do dwunastu miesi

ę

cy, 

ż

ołnierz 

zawodowy pozostaje na ostatnio zajmowanym stanowisku słu

ż

bowym.  

5. W przypadku gdy okres urlopu wychowawczego jest dłu

ż

szy ni

ż

 okre

ś

lony 

w  ust.  4, 

ż

ołnierza  zawodowego  przenosi  si

ę

  do  rezerwy  kadrowej.  Przepis 

ust. 2 stosuje si

ę

 odpowiednio.  

6. 

Ż

ołnierza  zawodowego,  o  którym  mowa  w  ust.  5,  po  zako

ń

czeniu  lub 

zrezygnowaniu  przez  niego  z  urlopu  wychowawczego  w  czasie  jego  trwania, 
je

ż

eli nie ma mo

ż

liwo

ś

ci wyznaczenia go na stanowisko słu

ż

bowe, pozostawia 

si

ę

 w rezerwie kadrowej przez okres nie krótszy ni

ż

 sze

ść

 miesi

ę

cy. 

Ochrona  kobiet  w  ci

ąż

y  i  matek  karmi

ą

cych  oraz  rodzica  samotnie 

wychowuj

ą

cego dziecko 

Art. 65. 2

Ż

ołnierzowi zawodowemu - kobiecie b

ę

d

ą

cej w ci

ąż

y lub karmi

ą

cej 

dziecko piersi

ą

:  

1)  nie  powierza  si

ę

  obowi

ą

zków  w  wymiarze  przekraczaj

ą

cym  czterdziestu 

godzin słu

ż

by w tygodniu i w porze nocnej;  

2)  nie  deleguje  si

ę

  poza  miejsce  pełnienia  słu

ż

by  -  bez  zgody 

ż

ołnierza 

zawodowego - kobiety;  
3)  nie  powierza  si

ę

  wykonywania  zada

ń

  słu

ż

bowych  szczególnie  uci

ąż

liwych 

lub  szkodliwych  dla  zdrowia  kobiet,  okre

ś

lonych  w  przepisach  wydanych  na 

podstawie art. 176 Kodeksu pracy.  

 

Art. 65.3

Ż

ołnierz zawodowy - kobieta karmi

ą

ca dziecko piersi

ą

 ma prawo do 

dwóch  półgodzinnych  przerw  wliczanych  do  czasu  słu

ż

by.  W  przypadku 

karmienia wi

ę

cej ni

ż

 jednego dziecka, 

ż

ołnierz zawodowy - kobieta ma prawo 

background image

do  dwóch  przerw  po  45  minut  ka

ż

da.  Przerwy  na  karmienie  mog

ą

  by

ć

  na 

wniosek 

ż

ołnierza zawodowego - kobiety udzielane ł

ą

cznie.  

Art. 65.4

Ż

ołnierza zawodowego - kobiet

ę

, sprawuj

ą

c

ą

 opiek

ę

 nad dzieckiem 

do  lat  czterech,  pozostaj

ą

c

ą

  w  zwi

ą

zku  mał

ż

e

ń

skim  z  innym 

ż

ołnierzem,  nie 

deleguje si

ę

 bez jej zgody poza miejsce pełnienia zawodowej słu

ż

y wojskowej, 

w tym samym czasie co współmał

ż

onka.  

 
Art.  65.5.  Przepis  ust.  4  stosuje  si

ę

  równie

ż

  do 

ż

ołnierza  zawodowego 

samotnie wychowuj

ą

cego dziecko do lat czterech. 

Sprawowanie opieki nad najbli

ż

szym członkiem rodziny (dziecko, mał

ż

onek, 

rodzic) 

Dowódca mo

ż

e udzieli

ć

 zwolnienia 

ż

ołnierza od zaj

ęć

 słu

ż

bowych na jego 

pisemny wniosek ( zapisy w ustawie pragmatycznej) 

 

 

- art. 62.11 (50 dni) 

 

 

- art. 62.12 (do 10 miesi

ę

cy) 

Rozporz

ą

dzenie  Ministra  Obrony  Narodowej    z  dnia  3  listopada  2010r.zmieniaj

ą

ce 

Rozporz

ą

dzenie w sprawie urlopów 

ż

ołnierzy  zawodowych (Dz. U. z 2010r. Nr 216, 

poz.1425) 

Pozwala  na  skorzystanie  ze  zwolnienia  z  zaj

ęć

  słu

ż

bowych  (do  50  dni  w  roku)    po 

uzyskaniu zgody dowódcy, w razie konieczno

ś

ci sprawowania opieki nad najbli

ż

szym 

członkiem rodziny ( w tym małym dzieckiem). 

Urlopu  okoliczno

ś

ciowego,  w  formie  10  miesi

ę

cy    nie  udziela  si

ę

  je

ż

eli 

ż

ołnierz 

spełnia warunki  do udzielenia urlopu macierzy

ń

skiego lub wychowawczego. 

Urlopu  okoliczno

ś

ciowego    udziela  si

ę

 

ż

ołnierzowi    w  celu  sprawowania  osobistej 

opieki  nad mał

ż

onkiem lub dzieckiem, gdy z 

ż

ołnierzem nie zamieszkuj

ą

 członkowie 

rodziny, którzy mog

ą

 tak

ą

 opiek

ę

 zapewni

ć

 

Dost

ę

pno

ść

 do stanowisk - ograniczenia 

Art. 65. 2. 

Ż

ołnierzowi zawodowemu - kobiecie b

ę

d

ą

cej w ci

ąż

y lub karmi

ą

cej 

dziecko piersi

ą

:  

3)  nie  powierza  si

ę

  wykonywania  zada

ń

  słu

ż

bowych  szczególnie  uci

ąż

liwych 

lub  szkodliwych  dla  zdrowia  kobiet,  okre

ś

lonych  w  przepisach  wydanych  na 

podstawie art. 176 Kodeksu pracy.  

 

Decyzja  Nr  276/MON  Ministra  Obrony  Narodowej  z  dnia  4  czerwca  2008  r.                
w sprawie wprowadzenia i funkcjonowania karty opisu stanowiska. 

background image

Metodyka  opracowania  KOSS  przewiduje  obowi

ą

zek  wpisania  w  rubryce 

„Stopie

ń

  szkodliwo

ś

ci”,  w  przypadku  zakwalifikowania  stanowiska  przez 

słu

ż

b

ę

  BHP  do  grupy  stanowisk,  na  których  zakres  obowi

ą

zków  wi

ąż

e  si

ę

              

z  ograniczeniami  wykonywania  okre

ś

lonych  czynno

ś

ci  przez  kobiety  - 

ż

ołnierzy w ci

ąż

y lub karmi

ą

ce piersi

ą

, formuły 

„Zakres  obowi

ą

zków  na  stanowisku  wymaga  wykonywania  czynno

ś

ci 

szkodliwych, b

ą

d

ź

 uci

ąż

liwych dla kobiet w ci

ąż

y lub karmi

ą

cych piersi

ą

”.  

 

Mał

ż

e

ń

stwa 

ż

ołnierzy zawodowych - wyznaczanie na stanowiska 

Rozporz

ą

dzenie  MON  z  dnia  15  grudnia  2009r.w  sprawie  trybu  wyznaczania 

ż

ołnierzy  na  stanowiska  słu

ż

bowe  i  zwalniania    z  tych  stanowisk    (Dz.U.                  

z 2009r. nr 218, poz.1699) 

§ 13. 1. 

Ż

ołnierza  pozostaj

ą

cego  w  zwi

ą

zku  mał

ż

e

ń

skim  z 

ż

ołnierzem  — 

kobiet

ą

  wyznacza  si

ę

  na  stanowiska  słu

ż

bowe,  w  miar

ę

  mo

ż

liwo

ś

ci,  w  tym 

samym garnizonie lub w miejscowo

ś

ciach pobliskich, w rozumieniu przepisów 

ustawy

  z  dnia  22 czerwca  1995  r.  o  zakwaterowaniu  Sił  Zbrojnych 

Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2005 r. Nr 41, poz. 398, z pó

ź

n. zm. 

5)

 ). 

2. 

Ż

ołnierzy  pozostaj

ą

cych  w  zwi

ą

zku  mał

ż

e

ń

skim,  o  którym  mowa  w  ust. 1, 

nie  wyznacza  si

ę

  na  stanowiska  słu

ż

bowe,  na  których  zachodzi  bezpo

ś

redni 

stosunek podległo

ś

ci słu

ż

bowej. 

Sprawno

ść

 fizyczna  - zwolnienie ze sprawdzianu 

ż

ołnierzy-kobiet 

Art. 50 a  

Ust. 3.  

Ż

ołnierz  zawodowy  mo

ż

e  by

ć

  zwolniony  z  sprawdzianu  sprawno

ś

ci  fizycznej                    

w  danym  roku  kalendarzowym  z  przyczyn  słu

ż

bowych  lub  zdrowotnych,                

a  kobieta 

ż

ołnierz  zawodowy  jest  zwalniana  równie

ż

  w  okresie  ci

ąż

y  i 

karmienia dziecka piersi

ą

. 

Ust. 4. 

Sprawno

ść

  fizyczn

ą

 

ż

ołnierza  zawodowego ocenia  si

ę

  na  podstawie 

ć

wicze

ń

 

zró

ż

nicowanych ze wzgl

ę

du na płe

ć

, grupy wiekowe oraz jednostki wojskowe                   

i zajmowane stanowiska słu

ż

bowe. 

Rozporz

ą

dzenie  MON  z  12  lutego  2010r.  w  sprawie  przeprowadzenia  sprawdzianu  

sprawno

ś

ci fizycznej 

ż

ołnierzy zawodowych   (Dziennik Ustaw nr 27 poz. 138). 

Umundurowanie  

background image

W  przepisach  mundurowych  uwzgl

ę

dniono  normy  mundurowe  dla  kobiet                          

w poszczególnych rodzajach sił zbrojnych bior

ą

c pod uwag

ę

 ich potrzeby.  

Ż

ołnierze 

- kobiety w okresie ci

ąż

y s

ą

 zwalniane z obowi

ą

zku noszenia umundurowania. 

Regulaminy  

Okre

ś

laj

ą

 wygl

ą

d oraz noszenie ozdób 

„96. 

Ż

ołnierz,  m

ęż

czyzna,  powinien  mie

ć

  włosy  (w

ą

sy,  brod

ę

)  schludnie      i 

krótko  ostrzy

ż

one.  Brod

ę

 

ż

ołnierz  mo

ż

e  nosi

ć

  ze  wzgl

ę

du  na  wskazania 

lekarza  odnotowane  pisemnie  lub  za  zgoda  przeło

ż

onego  od  dowódcy 

kompanii (równorz

ę

dnego) wzwy

ż

Ż

ołnierze – kobiety, na czas wykonywania 

zada

ń

  słu

ż

bowych,  powinny  mie

ć

  włosy  krótko  upi

ę

te  i  nie  mog

ą

  stosowa

ć

 

wyrazistego makija

ż

u oraz jaskrawo pomalowanych paznokci”.  

98. 

Ż

ołnierzom wyst

ę

puj

ą

cym  w mundurze zabrania si

ę

 noszenia wszelkiego 

rodzaju  bi

ż

uterii  oraz  ozdób.  Zezwala  si

ę

  jedynie  na  noszenie  zegarka, 

obr

ą

czki oraz sygnetu lub pier

ś

cionka”. 

 

Przeciwdziałanie molestowaniu- zachowanie 

Pkt.33a)  

Ż

ołnierz  przebywaj

ą

cy  na  terenie  obiektów,  zajmowanych  przez  organy 

wojskowe, jak równie

ż

 obiektów koszarowych i zakwaterowanie przej

ś

ciowego 

jednostki wojskowej, nie mo

ż

e przejawia

ć

 zachowa

ń

, które maja podtekst lub 

zamiar seksualny, tj.: dotykania, komentarzy              o podtek

ś

cie erotycznym, 

stosunków  seksualnych,  prowokowania  sposobem  bycia  lub  strojem  do 
zainteresowania  swoj

ą

  seksualno

ś

ci

ą

,  eksponowania  faktu  pozostawania  w 

za

ż

yłych  stosunkach  z  inn

ą

  osob

ą

  (np.  publiczne  trzymanie  si

ę

  za  r

ę

ce, 

całowanie, przytulanie)”. 

 Zakwaterowanie  

Ustawa  o  słu

ż

bie  wojskowej 

ż

ołnierzy  zawodowych  .(Art.  69.  )  okre

ś

la  prawa 

ż

ołnierzy  (bez  wzgl

ę

du  na  płe

ć

)  do  zakwaterowania  oraz  innych 

ś

wiadcze

ń

  z  tym 

zwi

ą

zanych na zasadach okre

ś

lonych w przepisach ustawy z dnia 22 czerwca 1995 

r.  o  zakwaterowaniu  Sił  Zbrojnych  Rzeczypospolitej  Polskiej.  Nowa  ustawa 
przewiduje uregulowania dla par mał

ż

e

ń

skich 

ż

ołnierzy, a tak

ż

e regulacje  dotycz

ą

ce 

rozkwaterowania po rozwodzie. 

Kwaterowanie kandydatów na 

ż

ołnierzy na praktykach 

 
            Regulamin ogólny 
 

background image

155. Podchor

ąż

ych, kadetów i elewów odbywaj

ą

cych praktyk

ę

 w jednostkach 

wojskowych  oraz 

ż

ołnierzy  –  kobiety  kwateruje  si

ę

  w  oddzielnych  izbach 

ż

ołnierskich, wydzielonych ze wspólnych kwater stałych w rejonie pododdziału 

lub  poza  nim,  a  dowódców  dru

ż

yn  –  w  oddzielnych  izbach  w  rejonie 

pododdziału. 

 

Monitorowanie warunków rozwoju wojskowej słu

ż

by kobiet  

Od  12 lat rozwój  wojskowej słu

ż

by kobiet jest monitorowany przez Rad

ę

 ds. 

kobiet  w SZ  RP  (powołan

ą

  decyzj

ą

  Nr  157/MON  Ministra  Obrony  Narodowej  z dnia         

6  maja  2009  r.  w  sprawie  utworzenia  i  funkcjonowania  Rady    do  Spraw  Kobiet                
w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej) 
i poddawany analizom porównawczym 
na  forum  NATO  wg    rocznych  sprawozda

ń

  przedkładanych  do  Komitetu  NATO               

ds. Równo

ś

ci Płci .   

Najistotniejsze problemy monitorowane podczas spotka

ń

 

ś

rodowiskowych dotycz

ą

ce 

warunków słu

ż

by kobiet; 

1)  Kadrowe-  brak  perspektyw  rozwojowych  (piel

ę

gniarki,  ratownicy  medyczni), 

zainteresowanie    przej

ś

ciem  do  słu

ż

by  stałej,  brak  drogi  rozwoju  dla 

ż

ołnierzy-kobiet 

bior

ą

c pod uwag

ę

 spowolnienie kariery zawodowej z powodu macierzy

ń

stwa. 

2)  Szkolenie-kobiety  rzadziej  delegowane  s

ą

  na  szkolenie  j

ę

zykowe  w  stosunku  do 

zgłaszanych  zapotrzebowa

ń

,  zaobserwowano  gorsze  przygotowanie  kandydatów  na 

ż

ołnierzy  po  Studium  Oficerskim  (zbyt  du

ż

e  obci

ąż

enie  teori

ą

,  cz

ę

sto  powtarzane 

przedmioty  ze  studiów  cywilnych,  zgłaszana  potrzeba  praktycznych  szkole

ń

 

przydatnych do przyszłej słu

ż

by) 

3)  Umundurowanie  (brak  małych  rozmiarów  obuwia  i  umundurowania  polowego,  brak  

mo

ż

liwo

ś

ci  dopasowania  munduru  polowego  poprzez  rozkompletowanie  zestawów, 

brak  munduru  wyj

ś

ciowego  podczas  pierwszego  kontraktu  w  słu

ż

bie  kontraktowej, 

problemy  z  uszyciem  munduru  wyj

ś

ciowego,  problemy  z dost

ę

pno

ś

ci

ą

  wła

ś

ciwego 

metra

ż

u  tkaniny  mundurowej  na  uszycie  spodni  dla  kobiet,  nieokre

ś

lona  długo

ść

 

spódnicy,  problem  z    nakryciem  głowy   

ż

ołnierzy-  kobiet  wojsk  l

ą

dowych  do  munduru 

wyj

ś

ciowego,    brak  wzoru  obuwia  do  spodni  dla  kobiet,  brak  mo

ż

liwo

ś

ci  zmierzenia 

nowego obuwia zimowego oraz obuwia wyj

ś

ciowego i galowego w celu dokonania jego 

zakupu,  zmuszanie  kobiet  do  pobierania    m

ę

skich  przedmiotów  umundurowania 

zamiast  wydania 

ś

rodków  finansowych  na  zakup  równowa

ż

nych  przedmiotów 

umundurowania) 

4)  Warunki  sanitarno-higieniczne  na  pododdziałach,  na  poligonach,  na  praktykach  

kandydatów  na 

ż

ołnierzy  zawodowych)-  podstawowe  problemy  brak  w

ę

złów 

sanitarnych  (natrysk  i  pomieszczenie  do  przebrania  zamykane  od  wewn

ą

trz)  przy 

background image

dy

ż

urkach  słu

ż

b  dy

ż

urnych,  potrzeba  poprawy  warunków  sanitarno-higienicznych    na 

poligonie (1 kontener podczas 5 miesi

ę

cy 

ć

wicze

ń

 poligonowych)  

5)  Zakwaterowanie- brak mo

ż

liwo

ś

ci  czasowego zakwaterowania  w  internacie 

ż

ołnierza 

samotnie wychowuj

ą

cego dziecko podczas przeprowadzki, realizacja prawa mał

ż

e

ń

stw 

ż

ołnierzy    w  nowych  uwarunkowaniach  prawnych  (mieszkanie  i  ekwiwalent), 

postulowano  umo

ż

liwienie  dora

ź

nego  przenocowania  mał

ż

onka  lub  dziecka  w 

internacie (bez starania si

ę

 o osobny wolny pokój) za zgod

ą

 kierownictwa 

6)  Udział  w  misjach-  problem  z  kierowaniem  kobiet  na  kursy  przez  oficerów  kadrowych, 

kobiety  niech

ę

tnie  kierowane  s

ą

  na  misje,  cz

ę

sto  s

ą

  zniech

ę

cane,    postulowano 

intensyfikacj

ę

  szkole

ń

  j

ę

zykowych  w  ramach  przygotowania  do  misji,  niewła

ś

ciwe 

przygotowanie  kobiet-cywili  (specjalistek  )  do  udziału  w  misji  (mała  wydolno

ść

  i 

przydatno

ść

,  trudno

ś

ci  z  dostosowaniem  do  realiów  słu

ż

by  wojskowej,  konflikty 

interpersonalne,  niewła

ś

ciwe  zachowanie  w  relacjach  damsko-m

ę

skich,  problem 

spo

ż

ywania  alkoholu),  brak 

ś

wiadomo

ś

ci  równo

ś

ci  płci  uczestników  misji  na  ró

ż

nych 

szczeblach  działa

ń

,  niewystarczaj

ą

ce  warunki  zakwaterowania  podczas  misji, 

zainteresowanie  mał

ż

e

ń

stw  wspólnym  wyjazdem  na  misj

ę

,  kwestionowanie  przez  

m

ęż

czyzn przydatno

ś

ci 

ż

ołnierzy-kobiet na misjach  ) 

7)  Proces integracji kobiet w 

ś

rodowisku – zidentyfikowano problem utrudnionej adaptacji 

ż

ołnierzy-kobiet  w warunkach  pełnienia  przez  nie  słu

ż

by,  szczególnie  pojedynczo 

wyst

ę

puj

ą

cych  w jednostkach  wojskowych  (wyizolowanych,  bez  wsparcia).  Istnieje 

potrzeba obj

ę

cia opiek

ą

 szeregowych zawodowych –bez odpowiedniego przygotowania 

do słu

ż

by wojskowej przez psychologa, oficera wychowawczego. Zauwa

ż

ono potrzeb

ę

 

pracy  nad  nowo  przybyłymi 

ż

ołnierzami-kobietami    po  szkołach  wojskowych  oraz 

studium oficerskim w celu adaptacji w nowym 

ś

rodowisku. 

8)  Eliminacja stereotypów zwi

ą

zanych z płci

ą

 oraz zachowa

ń

 dyskryminuj

ą

cych kobiety  w 

słu

ż

bie, jako przeszkody w realizacji ich kariery (podkre

ś

lono potrzeb

ę

 stałego dbania o 

wła

ś

ciwe relacje mi

ę

dzyludzkie oraz podnoszenie 

ś

wiadomo

ś

ci w tym obszarze, istnieje 

potrzeba  prowadzenia  szkole

ń

,  dyskusji,  warsztatów  z  wykorzystaniem  materiałów 

szkoleniowych  DWiPO  w  tym  filmów:”  Uwaga  stereotyp”,  „Jak  sobie  radzi

ć

  z 

molestowaniem seksualnym?”) 

9)   Monitorowanie  słu

ż

by  kobiet  na  stanowiskach  szczególnych  (dowódczych)-potrzeba 

kontynuacji  szkole

ń

  wzmacniaj

ą

cych  umiej

ę

tno

ś

ci  przywódcze,  dowódca  pełni  funkcj

ę

 

wychowawcze w stosunku do podwładnych i jest zobligowany do  dostarczenia wiedzy 

nt. równo

ś

ci płci. 

10) Prowadzenie działa

ń

 w zakresie wzmacniania roli 

ż

ołnierzy - kobiet uczestnicz

ą

cych w 

misjach,  szkolenie  i  przygotowanie  uczestników  misji  do  funkcjonowania  w  PKW 

background image

zgodnie z wymaganiami NATO (szkolenie wg standardów sojuszu w zakresie równo

ś

ci 

płci i prawa mi

ę

dzynarodowego) 

11) Monitorowanie  godzenia  słu

ż

by  kobiet  z  realizacj

ą

  funkcji  rodzicielskich    w      trakcie 

ochrony macierzy

ń

stwa-korzystanie ze zwolnie

ń

 z pełnienia obowi

ą

zków słu

ż

bowych z 

tytułu sprawowania osobistej opieki nad najbli

ż

szym członkiem rodziny, wnioskowano o 

uregulowanie  kwestii  uczestniczenia  w 

ć

wiczeniach,  szkoleniu  poligonowym  

mał

ż

e

ń

stwa 

ż

ołnierskiego  w  przypadku  konieczno

ś

ci  sprawowania  opieki  nad 

małoletnim dzieckiem. Jedno z mał

ż

onków uczestniczy w 

ć

wiczeniach drugie sprawuj

ą

opiek

ę

  nad  dzieckiem  pozostaje  w  jednostce,  bez  konieczno

ś

ci  uczestniczenia  w 

ć

wiczeniu.  Brak  instytucji  opieki  nad  dzieckiem  wspomagaj

ą

cej  rodziny  (

ż

łobki, 

przedszkola)w zielonych garnizonach