background image

REWOLUCJA PAŹDZIERNIKOWA I WOJNA DOMOWA W ROSJI: 
Przyczyny rewolucji: malejąca popularność rządu, pogłębiający się  
w Rosji chaos, nieudany pucz gen. Kurniłowa, który pozwolił  
bolszewikom na ponowne odzyskanie wpływów, zdobywają oni przewagę w radach, 
podporządkowują sobie Radę Piotrogrodzką oraz Gwardię Czerwoną. 
Rewolucja wybucha 7 listopada 1917r: 6/7 list. gwardia narodowa opanowuje gł. 
punkty miasta, krążownik "Aurora" daje znak do ataku na Pałac Zimowy (siedzibę 
rządu tymczasowego), aresztowano rząd, opanowano Piotrogród. 1 list. w  
Piotrogrodzie rozpoczyna obrady II Ogólnopolski Zjazd Rad. Na wieść o rewolucji 
delegaci SL-owscy opuszczają Zjazd co było na rękę bolszewikom. Zjazd Rad  
ogłasza się najwyższą władzą w Rosji i wybiera nowy rząd tzw. Radę Komisarzy 
Ludowych na czele z Leninem. 8 list. Zjazd wydaje 2 dekrety: o ziemi i o pokoju. 
O ziemi: prawo do użytku ziemi otrzymują wszyscy obywatele, którzy chcą to  
robić własną pracą. Chłop staje się dzierżawcą ziemi. O pokoju: pokój natychmias- 
towy bez aneksji i kontrybucji. Mówił o cofnięciu się mocarstw walczących na  
pozycje wyjściowe sprzed wojny. 15 list. Zjazd uchwala kolejny dekret tzw. 
deklarację praw narodów Rosji czyli równość, suwerenność narodów, prawo do 
utworzenia własnego państwa, rozwój mniejszości narodowych. 
Mimo dekretów bolszewicy przegrywają wybory do konstytuanty, wygrywają je 
SL-owcy. Bolszewicy rozpędzają więc siłą konstytuantę. Wraz z rewolucją  
rozpoczyna się wojna domowa w Rosji (1917-1920 nawet 1922). Aby skoncentrować 
siły do walki z kontrrewolucją bolszewicy 3.III.1918 podpisują pokuj z Niemcami w 
Brześciu. Na jego mocy Rosja traci: K. Polskie, Litwę, Łotwę, Estonię, Zach.  
Białoruś, uznawała niepodległość Ukrainy i Finlandii. 
W grudniu 1917 powstaje NKWD - Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych oraz 
CzK - Wszechrosyjska Nadzwyczajna Komisja do Walki z Kontrrewolucją - na czele 
z F. Dzierżyńskim. Rozpoczyna się terror, zamordowano carską rodzinę, tworzono 
obozy koncentracyjne. W styczniu 1918 bolszewicy tworzą Armię Czerwoną na czele 
z Lechem Trockim. Po rozpędzeniu konstytuanty bolszewicy  uchwalają konstytucję:  
zasada 'kto nie pracuje ten nie jje', wpr. kartki. Jednocześnie nasila się wojna  
domowa. W 1918 rozpoczyna się interwencja państw ententy. Jednak nieskuteczna. 
W latach 1919-1920 bolszewicy ostatecznie rozbijają kontrrewolucję. Natomiast 
biali utracili poparcie Piłsudskiego, który ostatecznie zrezygnował z ataku na  
bolszewików. W 1918 Lenin wpr. tzw. politykę ekonomiczną (komunizm wojenny). 
Zlikwidowało on handel prywatny, wszelkie nadwyżki żywności siłą ściągało państwo, 
wprowadzono kartki co powoduje głód, dochodzi do buntów chłopów. W 1921 Lenin 
wprowadza nową politykę NEP-u. Powrót do gosp. rynkowej, przywrócono handel 
prywatny, wymianę między wsią a miastem, na chłopów nałożono tzw. DOTAWY 
OBOWIĄZKOWE (z góry określane na cały rok). Zaprzestano też kolektywizacji, 
złagodzono dyktaturę bolszewicką, rozwija się kultura. Bolszewicy po pokonaniu 
kontrrewolucji zamierzają odbudować rosyjskie imperium, niektóre państwa siłą  
wcielono do Rosji. 30 grudnia 1922 bolszewicy uchwalają nową konstytucję i powst. 
Związek Radziecki (ZSRR). Jest to związek o charakterze feudalnym. 
Dlaczego bolszewicy wygrali: byli bezwzględni, fanatyczni, zdyscyplinowani, 
zawarto pokój w Brześciu, demagogia, stworzyli dobry aparat represji (armię), biali 
nie mieli atrakcyjnego programu, organizowali pogromy Żydów.