2012-03-16

1

1

Prawa konsumenta

–

Regulacje prawne

Prawo konsumenckie
w Polsce

2

Stosowanie przepisów ustaw konsumenckich:



Relacja: profesjonalista - konsument

Prawo konsumenckie
w Polsce

Podstawa prawna:

art.76 Konstytucji RP

„obowiązkiem władz publicznych jest ochrona

konsumentów w tym użytkowników i najemców

przed działaniami zagrażającymi ich zdrowiu,

prywatności i bezpieczeństwu oraz przed
nieuczciwymi praktykami rynkowymi, zakres tej

ochrony określa ustawa”

2012-03-16

2

Prawo konsumenckie
w Polsce

Ustawa z dnia 27 lipca 2002 r.
o szczególnych warunkach sprzedaży
konsumenckiej
(Dz.U. Nr 141, poz. 1176 ze zm.)

Reguluje m.in.:

•

sprzedaż dóbr konsumpcyjnych

z udziałem konsumentów;

•

prawa i obowiązki stron umowy sprzedaży;

•

zasady i kolejność postępowania
w przypadku reklamacji towaru

Prawo konsumenckie
w Polsce

Ustawa z dnia 2 marca 2000 r.
o ochronie niektórych praw konsumentów oraz

o odpowiedzialności za produkt niebezpieczny
(Dz.U. Nr 22, poz. 271 ze zm.)

Reguluje m.in.:

•

Sprzedaż na odległość i poza lokalem

przedsiębiorcy;

•

Prawo odstąpienia od umowy

Prawo konsumenckie
w Polsce

ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r.

–

Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.)
ustawa z dnia 17 listopada 1964 r.
Kodeks postępowania cywilnego
(Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zm.)

Regulują m.in.:

•

zasady stosowania wzorców umów

(gł. art.384-385

1-3

);

•

niedozwolone klauzule umowne

(gł. art. 385

1-3

k.c. i art. Art. 479

38

§ 1. k.p.c).

2012-03-16

3

Prawo konsumenckie
w Polsce

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r.
o usługach turystycznych
(Dz. U. z 2004 r. Nr 223, poz.2268 ze zm.),

Reguluje m.in.:

•

wymagania dot. umów o usługi
turystyczne.

Prawo konsumenckie
w Polsce

Ustawa z dnia 18 lipca 2002 r.
o świadczeniu usług drogą elektroniczną
(Dz.U. Nr 144, poz.1204 ze zm.)

Reguluje m.in.:

•

wymagania dot. umów w zakresie usług
świadczonych za pośrednictwem
Internetu;

Prawo konsumenckie
w Polsce

Ustawa z dnia 20 lipca 2001 r.

o kredycie konsumenckim

(Dz. U. Nr 100, poz.1081 ze zm.)

Reguluje m.in.:

•

wymagania dot. umów kredytowych w
obrocie konsumenckim (dot. umów
zawartych do dnia 18 grudnia 2011 r.)

2012-03-16

4

Prawo konsumenckie
w Polsce

Ustawa z dnia 12 maja 2011 r.

o kredycie konsumenckim

(Dz. U. Nr 126, poz.715 ze zm.)

Reguluje m.in.:

•

wymagania dot. umów kredytowych w obrocie
konsumenckim (dot. umów zawartych od dnia
18 grudnia 2011 r.)

Prawo konsumenckie
w Polsce

Ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 r.

o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom

rynkowym

(Dz.U. Nr 171, poz.1206 ze zm.)

Reguluje m.in.:

•

wymagania dot. umów kredytowych w
obrocie konsumenckim

12

Prawa konsumenta

–

Sprzedaż konsumencka

2012-03-16

5

Prawo konsumenckie
w Polsce

Ustawa z dnia 27 lipca 2002 r.
o szczególnych warunkach sprzedaży
konsumenckiej
(Dz.U. Nr 141, poz. 1176 ze zm.)



Dyrektywa nr 99/44 z dnia 25 maja 1999 r. w

sprawie określonych aspektów sprzedaży i
gwarancji na dobra konsumpcyjne



-Dz.U. WE nr L 171 9/07/1999

Sprzedaż konsumencka

Sprzedaż konsumencka

2012-03-16

6

Pojęcie konsumenta

art.22

1

k.c.

przez konsumenta rozumie się:

•

osobę fizyczną dokonującą czynności
prawnej

niezwiązanej bezpośrednio

z jej

działalnością gospodarczą lub

zawodową.

Ustawa oswsk

•

osobę fizyczna nabywająca rzecz ruchomą

•

zakup niezwiązany z jej działalnością
gospodarczą lub zawodową.

Umowa sprzedaży konsumenckiej



strony umowy:

przedsiębiorca/konsument



sprzedaż rzeczy ruchomej



cel niezwiązany z działalnością
gospodarczą

Zakres stosowania USWSK

Umowy nazwane z k.c.

•

Umowa o dzieło, dostawy i komisu oraz
zamiany i leasingu

Umowy nienazwane

•

Umowy z zastrzeżeniem wyłączności,

•

Umowy na zamówienie,

•

Umowy z obniżeniem ceny,

•

Umowy na przedpłaty,

•

Umowy na asygnaty,

•

Umowy w zw. z przydziałem
i na talony;

2012-03-16

7

Sprzedaż konsumencka

Obowiązki sprzedawcy wobec konsumenta
przed dokonaniem sprzedaży towaru (art.3):

•

podanie ceny

•

podanie innych prawdziwych zrozumiałych
informacji

•

zapewnienie warunków sprzedaży

•

potwierdzenie zawarcia umowy

Sprzedaż konsumencka



.

Obowiązki sprzedawcy

I. Obowiązki przedkontraktowe:

1.1. Informacja o produkcie

•

jasna

•

zrozumiała (w języku polskim)

•

niewprowadzająca w błąd

2012-03-16

8

Obowiązki sprzedawcy

1.2. Informacja o cenie

•

cena umieszczona bezpośrednio na
produkcie lub etykiecie

•

cena ostateczna sprzedaży (brutto)

•

cena jednostkowa (brutto)

Wystawienie ceny

jest wiążące dla sprzedawcy

Obowiązki sprzedawcy

Obowiązki sprzedawcy

2012-03-16

9

Sprzedaż konsumencka



.

Obowiązki sprzedawcy

1.3. Zapewnienie swobody decyzji konsumentom

•

w dokonaniu wyboru towaru

•

w sprawdzeniu jego jakości/kompletności

•

w sprawdzeniu funkcjonowania
podstawowych zespołów

Obowiązki sprzedawcy

1.4. Potwierdzenie zawarcia umowy

Rodzaje umów przy których forma pisemna jest
obligatoryjna:

•

Sprzedaż na raty/przedpłaty

•

Sprzedaż na zamówienie

•

Sprzedaż według wzoru lub na próbę

•

Wartość rzeczy: powyżej 2000 PLN

2012-03-16

10

Zgodność towaru z umową

Towar zgodny z umową:

•

jest wolny od wad fizycznych
i prawnych

•

odpowiada opisowi podanemu przez

sprzedawcę

•

odpowiada cechami okazywanym

kupującemu próbkom/wzorom

•

nadaje się do celu określonego przez

kupującego przy zawarciu umowy

Zgodność towaru z umową



,

Zgodność towaru z umową



,

2012-03-16

11

Zgodność towaru z umową

Wady fizyczne

Wada Fizyczna

Występuje gdy:

•

rzecz nie posiada wartości lub użyteczności zgodnych z

celem umowy, przeznaczeniem rzeczy wynikającym z

okoliczności lub przeznaczenia rzeczy. Występowanie

wady zmniejsza wartość lub użyteczność rzeczy

według tych kryteriów.

•

rzecz jest

w stanie niezupełnym (niekompletnym) -

obejmuje to brak części składowych, elementów zbioru

oraz przynależności (także części zapasowych), brak

wymaganych certyfikatów, atestów, informacji, a przy
rzeczach niebezpiecznych -

pouczeń i ostrzeżeń.

Zgodność towaru z umową

Wady prawne

2012-03-16

12

Wada Prawna

Występuje gdy:

•

Pomimo umowy kupna/sprzedaży – nie
nastąpił skutek nabycia przez kupującego
własności rzeczy.

•

Posiadacz nie jest właścicielem rzeczy.

Zgodność towaru z umową

Cechy właściwe dla przeznaczenia

Zgodność towaru z umową

Zwolnienie sprzedawcy

z odpowiedzialności za niezgodność

towaru z umową:

-

wykazanie, iż nie mógł wiedzieć o
zapewnieniu

-

wykazanie, iż treść zapewnienia sprostowano
przed zawarciem umowy

-

wykazanie, iż kupujący wiedział lub powinien
wiedzieć o istnieniu niezgodności

2012-03-16

13

Niezgodność towaru
z umową

Istnienie domniemania istnienia niezgodności z
umową
(art.4 ust.1 uswsk)

Warunek

(upływ czasu)

•

6 miesięcy

od dnia sprzedaży

Niezgodność towaru
z umową

Różna sytuacja prawna sprzedawcy:

Niezgodność towaru z umową w razie

indywidualnego uzgodnienia właściwości
towaru

Niezgodność towaru z umową w razie BRAKU

indywidualnego uzgodnienia właściwości
towaru

Niezgodność towaru z umową
w zw. z wprowadzeniem towaru
konsumpcyjnego do obrotu krajowego przez

podmiot, który podaje się za producenta

Niezgodność towaru
z umową

Odpowiedzialność dotyczy także:

Nieprawidłowości

w zamontowaniu

i uruchomieniu

produktu przez:

•

sprzedawcę,

•

inną osobę odpowiedzialną,

•

konsumenta postępującego zgodnie z
instrukcją montażu/uruchomienia.

2012-03-16

14

Niezgodność towaru
z umową

Reklamacja:

Dwusekwencyjność

uprawnień konsumenta

Niezgodność towaru
z umową

1 sekwencja

W razie wystąpienia niezgodności
Kupujący może żądać
1) doprowadzenia towaru do stanu
zgodnego z umową -

przez nieodpłatną

naprawę
2)

Wymianę towaru na nowy.

Niezgodność towaru
z umową

Termin na

ustosunkowanie się do żądania

doprowadzenia towaru wadliwego do stanu

zgodnego z umową

14 dni

W razie nie dotrzymania terminu uważa się, iż

sprzedawca uznał je uznał je za uzasadnione.

UWAGA !!
Nie mylić z terminem realizacji reklamacji.

2012-03-16

15

Niezgodność towaru
z umową

2 sekwencja

możliwość żądania obniżenia ceny,
lub
odstąpienia od umowy,
spowoduje to upadek umowy
ze skutkiem wstecznym,
a w konsekwencji powstanie
po stronie konsumenta roszczenie

o zwrot zapłaconej ceny.

Niezgodność towaru
z umową

Przesłanki przejścia do drugiej sekwencji
uprawnień:

Niemożność realizacji naprawy lub wymiany, lub
wystąpienie nadmiernych kosztów w tym
zakresie

Niezgodność towaru
z umową

Niezgodność towaru z umową należy
zgłosić nie później niż

2 miesiące

po jej wykryciu.

2012-03-16

16

Termin odpowiedzialności
sprzedawcy

Sprzedawca odpowiada
za niezgodność nowego towaru
z umową w przypadku jej stwierdzenia przed
upływem

24 miesiące

od wydania produktu

kupującemu.

Termin odpowiedzialności
sprzedawcy

Rzecz używana –

odpowiedzialność sprzedawcy za
niezgodność towaru z umową także

trwa 2

lata

, ale strony mogą skrócić ten okres,do

minimalnie

1 roku.

Termin odpowiedzialności
sprzedawcy

W razie wymiany towaru termin ten biegnie na
nowo.

W razie wymiany elementu/części składowej

towaru na nową termin ten biegnie na nowo.

(w odniesieniu do tej części)

2012-03-16

17

Termin odpowiedzialności
sprzedawcy

Przedawnienie roszczeń:

z upływem

1 roku

od stwierdzenia

niezgodności towaru z umową, ale nie
może skończyc się wcześniej niż 2
lata od daty wydania towaru.

Niezgodność towaru
z umową



.

Niezgodność towaru
z umową



Uprawnień z tytułu niezgodności towaru z

umową nie można wyłączyć ani ograniczyć
w drodze umowy.



W szczególności nie można tego dokonać przez

oświadczenie kupującego, że wie

o niezgodnościach towaru z umową lub przez

wybór prawa innego

niż polskie.

2012-03-16

18

Sprzedaż konsumencka

Gwarancja

•

może jej udzielić sprzedawca lub producent
(ze wskazaniem podmiotu gwaranta);

•

musi określać obowiązki gwaranta;

•

musi zawierać informację
o nieograniczaniu praw konsumenta

wynikających z niezgodności towaru

z umową

Sprzedaż konsumencka

ART.3.

Obowiązki sprzedawcy wobec konsumenta przed

dokonaniem sprzedaży towaru

•

podanie ceny

•

podanie innych prawdziwych zrozumiałych
informacji

•

zapewnienie warunków sprzedaży

•

potwierdzenie zawarcia
umowy

Sprzedaż konsumencka

ART. 4.
Zakres odpowiedzialności sprzedawcy

za niezgodność towaru konsumpcyjnego
z

umową, zapewnienia publiczne

ART. 7.
Przypadki wyłączenia odpowiedzialności
ART. 8.
Prawa konsumenta wynikające

z odpowiedzialności sprzedawcy

za niezgodność towaru konsumpcyjnego
z

umową.

2012-03-16

19

Sprzedaż konsumencka

ART.10
zakres czasowy odpowiedzialności
ART. 11.
zakaz ograniczania praw i obowiązków
ART.13.
Gwarancja a odpowiedzialność sprzedawcy z
tytułu niezgodności towaru z umową

Artykuły żywnościowe



.

Artykuły żywnościowe



Regulacja:

rozporządzenie Ministra Gospodarki i Polityki

Społecznej z dnia 30 stycznia 2003 r.

w sprawie terminów zawiadomienia sprzedawcy

o niezgodności towaru żywnościowego z
umową

(Dz.U. Nr 31, poz. 258)

2012-03-16

20

Artykuły żywnościowe

Termin

3 dni

od daty sprzedaży –



na zawiadomienie sprzedawcy o wykryciu
niezgodności towaru z umową



(np. o zepsutym jogurt, zwietrzała kawa itp..)

Artykuły żywnościowe

Towary paczkowane

Reklamacja w terminie 3 dni od dnia otwarcia

opakowania.

Towar kupiony luzem

Reklamacja w terminie

3 dni od dnia sprzedaży

bądź otrzymania.

Zawiadomienie dotyczące żywności:
przed upływem terminu przydatności
do spożycia lub daty minimalnej trwałości.

Rozstrzyganie sporów
Sprzedawca - Konsument



Sprawy indywidualne:

Bezpłatna pomoc prawna

1)

Miejski/Powiatowy Rzecznik Konsumentów

2)

Federacja Konsumentów

3)

Inne organizacje

4)

Bezpłatna infolinia

2012-03-16

21

Rozstrzyganie sporów
Sprzedawca - Konsument



Bezpłatna infolinia

(finansowana z budżetu UOKiK)

800 007 707

www.uokik.gov.pl

Rozstrzyganie sporów
Sprzedawca - Konsument



Instytucje rozstrzygające w sprawach spornych,
indywidualnych:



1) sądy powszechne;



2) mediacja i stałe polubowne sądy konsumenckie -
SPSK (przy Inspekcji Handlowej) -

spory związane z

zakupionym towarem lub usługą (m.in. zakupem

obuwia, sprzętu AGD, a także wykonaniem usług
remontowo-budowlanych)

Rozstrzyganie sporów
Sprzedawca - Konsument

Sprawę do SPSK może wnieść



konsument,



przedsiębiorca,



organizacja konsumencka



powiatowy/miejski rzecznik konsumentów.

2012-03-16

22

Rozstrzyganie sporów
Sprzedawca - Konsument

Rozwiązanie sporu w wyniku procedury mediacji
Rozwiązanie sporu uzgodnione przez strony ma

charakter dobrowolny i nie podlega
egzekucji

administracyjnej ani sądowej.

Rozstrzyganie sporów
Sprzedawca - Konsument



Rozwiązanie sporu przez Stały Polubowny Sąd
Konsumencki:

Ugoda oraz wyroki wydane przez

SPSK

mają moc wyroku sądu powszechnego.

Rozstrzyganie sporów
Sprzedawca - Konsument

Wniosek do Wojewódzkiego Inspektoratu

Inspekcji Handlowej

odpowiedni

wniosek

(w

zależności od rodzaju

postępowania wniosek o mediację lub
wniosek o rozpoznanie sprawy przed

polubownym sądem konsumenckim/wniosek-

zapis na sąd polubowny).



Formularze dostępne są w sekretariacie każdego

sądu konsumenckiego a także na stronach

internetowych Wojewódzkich Inspektoratów Inspekcji
Handlowej