MASTERIG

- przygotowanie materiału do masteringu

Jak należy przygotować materiał do masteringu?
Kiedy przygotowujesz swój materiał do masteringu powinieneś przestrzegać pewnych reguł, które
powinny być stosowane po to, by osiągnąć jak najlepsze rezultaty dźwiękowe, ważne dla Twojej płyty.

1 Kiedy wykonujesz miksy końcowe, rozdzielczość 24-bit nagrana na CD-ROM daje najpewniejsze, wolne
od błędów rezultaty. Jakość zmiksowania z rozdzielczością 16 bit 44100 khz (jakość CD) jest wprawdzie
zadowalająca, ale w celu osiągnięcia optymalnych rezultatów pożądana jest wyższa częstotliwość
próbkowania i rozdzielczość bitowa. Cyfrowe zgrania o rozdzielczościach bitowych do 32-bit I
częstotliwościach próbkowania są również akceptowane, wystarczy jednak dobrze zgrany miks z
rozdzielczością 24 bit.

2 Upewnij się, że wszystkie miksy są dokładnie opisane i zawierają wszelkie potrzebne notatki na temat
specjalnych wersji, wyciszeń i kolejności utworów, oraz ewentualnych specjalnych życzeń, na przykład
wyciągnięcia sola gitarowego, syntezatora, wokalu itp.

Uwagi na temat kompresji w miksie:
Problem nadmiernej kompresji w nagraniach staje się ostatnio coraz większy. Warto pamiętać, że
kompresja jest czymś, co łatwo jest dodać, nie tak łatwo jednak odwrócić jej negatywne skutki! Dlatego
kompresję i poziom końcowy nagrania (limiter) znacznie lepiej jest zostawić specjaliście. Jeśli przyślesz
miks mocno skompresowany i maksymalnie potraktowany limiterem w celu uzyskania największej
możliwej głośności, pozostawisz bardzo małe pole do manewru dla specjalisty masteringowego. Efekt
końcowy będzie GORSZY, niż po przysłaniu miksu wykonanego prawidłowo, z niekoniecznie dużym
poziomem głośności, ale za to ze starannie dobranymi poziomami ścieżek, efektami i dobraną
charakterystyką tonalną.

Unikaj używania kompresji lub limitera na sumie na etapie miksowania. Rezultat często powoduje
nieodwracalne szkody dla materiału i wiąże ręce specjalisty masteringowego, ograniczając pełny
potencjał procesu masteringu. Zawodowi inżynierowie masteringowi używają specjalnych procesorów i
wypracowanych przez całe lata technik, które owocują daleko lepszymi rezultatami, niż próby własnego
masteringu podczas miksu. Miks nie musi być głośny, ostateczny poziom zostanie fachowo ustalony w
naszym studiu. Staraj się zostawić przynajmniej 3dB - 6dB zapasu w swoich miksach, gdziekolwiek tylko
jest to możliwe. Nie należy również normalizować nagrań. Każda ingerencja w materiał cyfrowy to
przeliczanie słowa i w konsekwencji możliwość powstania błędów. Jedyne rzeczy, nad którymi naprawdę
warto skupić się w miksie to dokładność dobrania do siebie głośności poszczególnych ścieżek, ich barwy,
stereofonicznego umiejscowienia oraz efektów.

Wokal w nagraniu
Wokal powinien być zmiksowany głośno, wyraźnie, na pierwszym miejscu, nawet, jeśli podczas słuchania
miksu sprawia on wrażenie, że wystaje za bardzo ponad resztę. W typowym nagraniu rock, rap czy pop
wokal powinien wypełnić 50% przestrzeni akustycznej miksu, będąc zdecydowanie na pierwszym planie.
Istnieją jednak wyjątki, np. takie, gdy chcemy, aby wokal był celowo bardziej z tyłu albo stanowił
jedynie tło dla innych, ważniejszych instrumentów. Mocno przetworzony wokal o charakterze efektowym
czy chórki mogą pozostać w głębokim, ledwo słyszalnym tle jeśli taki jest zamysł nagrania.

Perkusja i bas w nagraniu
Bębny powinny być zmiksowane dość głośno, ale bas nie powinien brzmieć zbyt ciężko czy głośno. W
miksie powinno się go raczej "czuć" niż słyszeć. Właściwy mastering go wyciągnie i ustawi na
odpowiednim poziomie i dynamice. Gdy bas jest ustawiony zbyt mocno wtedy zabiera zbyt dużo
przestrzeni innym instrumentem i stanowi w procesie masteringu pewna przeszkodę w odpowiednim
ustawieniu wysokiego poziomu głośności całego nagrania. Ważne jest również, aby już w czasie miksu
stopka i bas były ustawione nieco inaczej, o czym można przeczytać w zakładce o miksowaniu na tej
stronie. Chodzi o to, aby bas i stopa nie grały tymi samymi częstotliwościami, tylko wzajemnie się
uzupełniały. Np. jeśli uwypuklamy 55 Hz dla stopy, bas powinien grać w rejestrze nieco wyższym,
powiedzmy 88 Hz. Wpłynie to bardzo pozytywnie na definicję (wyrazistość) i rozróżnialność tych
instrumentów w zmasterowanym miksie.

Blachy w nagraniu
Należy uważać, aby blachy nie były zbyt głośne w miksie! Mają one jedynie ozdabiać nagranie od górnej
granicy pasma, nie powinny natomiast w jakikolwiek sposób zagłuszać innych, ważniejszych elementów
miksu. Ścieżki blach najkorzystniej rozstawić po bokach panoramy stereo, tak, aby wokal zajmujący

1 z 2

środek nie był niczym przysłonięty. Blachy powinny mieć również raczej obcięte dolne granice pasma,
tak aby były tylko ozdobnikiem miksu i nie zabierały zbyt wiele głośności innym instrumentom.
Ponadto:
Warto oprzeć się panującej obecnie na muzycznym rynku tendencji, aby za wszelką cenę dążyć do jak
największej głośności nagrania. Jest to rezultatem tzw. „wojen o głośność” jakie odbywają się już od
późnych lat dziewięćdziesiątych. Pisze o tym Bob Katz, piszą inni specjaliści o uznanej renomie w
masteringu. Odbywa się to, niestety, kosztem słuchacza i samego materiału muzycznego, a więc i
samego artysty! Dlatego przy miksowaniu warto zostawić sobie parę decybeli luzu na wskaźnikach, a
skupić się na ładnym dobraniu do siebie poszczególnych ścieżek, tak, aby wzajemnie się nie zagłuszały.
Po szczegółowe wskazówki na temat miksowania warto przeczytać artykuł o miksowaniu zamieszczony
na naszej stronie.

Akceptowane formaty nagrań

Preferowany nośnik to płyta CD\DVD z nagranym materiałem w formacie .wav. Inne akceptowane
formaty to .aiff. Akceptujemy również zgrania wykonane na taśmie (szpuli) analogowej 1\4 cala z
prędkościami od 9.5 cm \sek. (3.3\4 cala\sek) do 38 cm\sek (15 cali\sek). Istnieje możliwość przesłania
nagrań przeznaczonych do masteringu drogą internetową, najbardziej odpowiedni format do tego celu to
monkey audio – aplikacja pozwalająca na całkowicie bezstratne skompresowanie danych i szybki ich
transfer drogą internetową, materiał nie traci absolutnie nic na jakości po powtórnym przywróceniu go
to pierwotnego formatu. W przypadku niekompresowanych nagrań dobrym sposobem jest upload
poprzez "Rapid Share". Format .mp3 jest właściwie akceptowalny w swoich wyższych częstotliwościach
bitowych takich jak 256 czy 320 kbit\sek, ale jednak nie zalecamy go, jako że jest to kompresja stratna
i zawsze, teoretycznie przynajmniej to biorąc, nasze nagranie utraci coś ze swojej pierwotnej jakości.

2 z 2