plik

O. Jan Paweł Konobrodzki OSB Kurs medytacji chrześcijańskiej

2 |

S t r o n a

Dzień I

Wprowadzenie

Co mamy na my

li wypowiadaj

c słowo „medytacja”? Czym jest medytacja chrze

cija

ska? Co ma

wspólnego z buddyzmem, jog

i tym wszystkim, czego polscy katolicy w ostatnim czasie tak bardzo si

obawiaj

? Dlaczego w

ród niektórych „znawców medytacji” uwa

a si

e gdy medytuj

cy pozostawia swój

umysł bez przedmiotu medytacji, to opanowuje go, po prostu, diabeł?

li dawni Ojcowie Pustyni – mnisi chrze

cija

scy – medytowali, to czemu dzisiaj medytacja jest obca w

powszechnych kr

gach polskiego Ko

cioła? Jak pi

jest staro

ytna Modlitwa Jezusa, która przetrwała

do dzisiaj. Zwi

zana jest z oddechem: przy wdychaniu i wydychaniu powietrza powtarzamy słowo „Jezus”

albo „Maranatha” – „Przyjd

Panie Jezu”. Jest to jedna z pi

kniejszych chrze

cija

skich medytacji. Zrodziła

, tak jak i chrze

cija

stwo, na Bliskim Wschodzie.

Dlaczego dzi

w polskim katolicyzmie tyle l

ku niesie ze sob

medytacja jako taka? Czy l

k ten

bierze si

z braku dostatecznej informacji na tematy zwi

zane z medytacj

, czy z braku do

wiadczenia

medytacji? Czy medytacja mo

e nie

ść

ze sob

złego? To mit, czy pi

kna rzeczywisto

ść

W czasie naszych spotka

postaram si

odpowiedzie

na wszystkie postawione pytania, by

my bez

ku przyj

li dziedzictwo otrzymane w Ko

ciele Katolickim dzi

ki medytuj

cym mnichom i gł

boko

modl

cym si

przyjaciołom Chrystusa.

Co to jest medytacja?

Czym jest medytacja? Medytacja to

wiadome, uwa

ne, przytomne obserwowanie, przygl

danie si

. Jest to

wiadczenie bardzo powszechne i popularne. Zazwyczaj nawet nie zdajemy sobie sprawy z tego,

medytujemy. Medytacja, czyli uwa

ne,

wiadome, przytomne obserwowanie, przygl

danie si

, towarzyszy

nam od dziecka. Bardzo cz

sto mo

emy zaobserwowa

tendencj

u dzieci, które bardzo szczegółowo

„obserwuj

” swoje zabawki. Kiedy nagle robi si

bardzo cicho w dzieci

cym pokoju, okazuje si

e np.

pluszowy, jest ju

porozrywany na cz

ęś

ci, le

y przed dzieckiem, które wła

nie „ogl

da” – medytuje

swoj

zabawk

. W muzeach na ogół eksponaty s

oddzielone i prawie niedost

pne („niedotykalne”) dla

zwiedzaj

cych. Dzieci lubi

zagl

wła

nie tam, gdzie nie wolno, chc

wszystko zobaczy

, dotkn

ąć

przyjrze

cało

ci. To ich medytacja.

Jako doro

li zachowujemy t

medytacyjn

tendencj

. Najprostszy przykład: Je

eli przed

tami

gospodyni nie usi

dzie z ołówkiem w r

ku i papierem do pisania, i nie stworzy sobie „wizji”

t, czyli nie

odpowie na konkretne pytania, typu: jakie prezenty przygotowa

, komu wysła

kartki, kogo zaprosi

, kogo

odwiedzi

, jakie dania przygotowa

na pierwszy dzie

t, na drugi dzie

, itp, wówczas spokojnie nie

podchodzi do prze

ywania

t. Kiedy ma „ogl

d cało

ci”, wtedy spokojnie – dzie

po dniu – wypełnia

przygotowany przez siebie harmonogram. To jej przed

teczna medytacja.

Podobnie, kiedy spotykam kogo

po raz pierwszy, wtedy uwa

nie go obserwuj

. Przygl

dam mu si

wnikliwie, próbuj

sobie odpowiedzie

na pytania: kto to jest, jakie ma zamiary, itp. Moja ostro

ść

uwa

ść

jest bardzo wyostrzona, reaguj

na wszystko, co wi

ąż

e si

z dan

osob

. To jest wła

nie

medytacja.

O. Jan Paweł Konobrodzki OSB Kurs medytacji chrześcijańskiej

3 |

S t r o n a

Czasami zdarza si

e kto

opowiada nam o jakim

człowieku, a my go sobie wyobra

amy. Kiedy

dochodzi do spotkania z nim, mówimy: „inaczej sobie pana/pani

wyobra

ałem”. Czemu tak si

dzieje? Nasza wyobra

nia pracuje tworz

c obrazy o tej osobie i je

li uczepimy si

tych wytworzonych

przez nas obrazów, wówczas mo

emy „nie zobaczy

” kogo

takim, jakim naprawd

jest. Przygl

damy si

wtedy wytworom naszego umysłu a nie konkretnej osobie. Medytacja pozwala zobaczy

kogo

w gł

bszej

prawdzie, pozwala przenikn

ąć

gł

biej poza wyobra

enia.

W medytacji chodzi dokładnie o to, aby przyjrze

rzeczywisto

ci takiej, jaka jest. By zauwa

miar

wszystko, co niesie ze sob

dane do

wiadczenie, bez wzgl

du na to, czy chodzi o obserwowanie

osoby, zjawiska, czy przypominanie sobie pewnych wydarze

lub słuchanie opowie

ci. Nasze konfrontacje

z rzeczywisto

istniej

dzi

ki medytacji – czyli uwa

nemu,

wiadomemu, przytomnemu ogl

daniu,

postrzeganiu, obserwowaniu – obserwowaniu tu i teraz.

W rzeczywisto

ci medytacja to poznawanie własnego istnienia, ludzi, kultury, sztuki,

wiata, w którym

yjemy – w całej jego gł

bi. Dzi

ki temu,

e mo

emy obserwowa

tu i teraz, mo

liwe jest spotkanie z Tym,

Który Jest. W medytacji, gdy wejdziesz do swojej izdebki, to spotkasz si

z Tym, w Którym wszyscy

yjemy,

poruszamy si

i jeste

my. Medytacja prowadzi do spotkania z Bogiem.

wiczenie: Medytuj Modlitw

Ojcze nasz. Słowo po słowie. Przygl

daj si

temu, co pojawia

dzie w

Tobie przy ka

dym słowie. Przeznacz na t

medytacje najpierw ok. 5 – 7 minut. Potem wydłu

aj j

od 7 do

10 min.Zauwa

aj wszystko, co si

pojawi.

O. Jan Paweł Konobrodzki OSB Kurs medytacji chrześcijańskiej

4 |

S t r o n a

Dzień II

Jak zacząć medytować?

Zalecenia, które teraz podam, s

dla osób, które zdecydowały si

medytowa

i nie boj

„wej

ść

swojej izdebki”.

Wyznacz sobie czas na medytacj

(rano, kiedykolwiek – 5 min., 10 min. lub 20 min.). Ilo

ść

zale

y od

Ciebie. Niech b

dzie to

le okre

lony czas. Mo

esz go w trakcie medytacji przedłu

. Wa

ne jest, by

nie spieszy

, kieruj

c co chwil

uwag

na czekaj

ce Ci

wydarzenie.

Miejsce winno by

przewietrzone. Mo

na medytowa

wie

ym powietrzu w kontakcie z natur

albo w

tyni, lub jakimkolwiek innym miejscu, w którym mo

esz si

skupi

. Gdy posi

dziesz umiej

tno

ść

swobodnego skupiania si

i koncentracji, b

dziesz mógł medytowa

wsz

dzie, gdzie tylko

zechcesz. Najlepsze jest jednak miejsce wyciszone. Cisza pozwala wi

cej zauwa

procesów

dokonuj

cych si

we mnie i lepiej „usłysze

” Mówi

cego. Trzeba usi

ąść

wygodnie. Sposób siedzenia nie

powinien przykuwa

Twojej uwagi. Mo

na siedzie

na krze

le, ławce, czy poduszkach do medytacji. Z

czasem wielu przekonuje si

e najwygodniejsza pozycja do medytacji, to sprawdzona pozycja siedzenia w

tzw. lotosie. Nie musisz jednak dochodzi

do takich wyczynów, by do

wiadczy

istoty medytacji.

Wystarczy,

e usi

dziesz z wyprostowanym kr

gosłupem, tak, by mi

ęś

nie niepotrzebnie si

nie

napinały.

na prowadzi

medytacj

tak

e podczas spaceru. Spacerowa

na po okre

lonym odcinku chodz

„tam i z powrotem”, czy chodz

c „w kółko” Po kilku „okr

ąż

eniach” winiene

wej

ść

w siebie i nie zajmowa

terenem ani sytuacj

wokół. Wybierz temat medytacji. Co mo

e by

tematem medytacji? Cokolwiek, co

chcesz zgł

, lepiej pozna

, lepiej si

przyjrze

, obejrze

. Skup si

na temacie.

Medytacja oddechu

Jak si

skupia

? Mo

na skupi

ledz

c własny oddech. Obserwuj przebieg przepływu powietrza

pocz

wszy od nosa, przez nozdrza, krta

do płuc. Zauwa

czy powietrze jest chłodne, czy ciepłe, czy

wilgotne, czy suche. Czy słyszysz jego przebieg? Jakie skojarzenia pojawiaj

podczas oddychania? Czy

przypominasz sobie jakie

konkretne wydarzenie, jaki

zapach lub smak, albo doznania w ciele typu

mrowienie, dreszcze, inne?

Oddychaj kilkakrotnie ze

wiadomo

e wdychasz w siebie

yciodajny dar dany Ci od Boga –

powietrze z tlenem i o

ywiaj

witaln

energi

. Napełniaj si

maksymalnie wdychaj

c gł

boko, obni

coraz bardziej przepon

, by wchłon

ąć

tej energii jak najwi

cej dla całego Twojego ciała, a przede

wszystkim dla mózgu. Nasycaj si

i powietrzem i Bogiem, w którym

yjemy, poruszamy si

i jeste

my.

sam

medytacj

na przeprowadzi

ledz

c „przepływ” powietrza inn

drog

: od nosa przez

czoło, czubek głowy, plecy, uda, stopy, kolana, brzuch, płuca. Wydychaj

c wyrzucamy to, co zu

yte z

brzucha i płuc.

ledz

c przebieg przepływu powietrza prosz

uwa

nie obserwowa

, np. czy powietrze jest

chłodne, czy ciepłe, wilgotne, czy suche,

ledzi

drog

, któr

dy przebiega, czy słycha

, jak wdychasz,

wydychasz, czy kojarz

Ci si

jakie

smaki, kolory, wydarzenia, co przychodzi Ci na my

l teraz, kiedy tak

oddychasz, czy ujawniaj

jakie

emocje, czy odczuwasz komfort tej medytacji, czy co

Ci przeszkadza,

O. Jan Paweł Konobrodzki OSB Kurs medytacji chrześcijańskiej

5 |

S t r o n a

uwiera? Ka

de zauwa

enie czegokolwiek jest wa

ne. Zauwa

aj wszystko, co da si

zauwa

, co jawi si

w Tobie podczas medytacji. Wa

ne jest równie

to,

e to Ty medytujesz, Ty, z całym baga

em Twoich

wiadcze

, wiedzy, talentów, prze

Podzi

kuj Bogu za dar

ycia i pro

o m

dro

ść

korzystania z tego daru dla spełnienia jak najlepiej

Twojego powołania. T

medytacj

esz zacz

ąć

od du

ego palca prawej stopy dochodz

c a

do czubka

Twojej głowy. Wybór zale

y od Ciebie.

wiczenie: Przeprowad

medytacj

z oddechem. Wdychaj najpierw powietrze gł

boko i długo wydychaj.

Po 7 takich pełnych oddechach oddychaj normalnie swoim naturalnym rytmem. Obserwuj, co si

wydarza w

Twoim ciele podczas oddychania. T

medytacj

na stosowa

niemal wsz

dzie, we wszystkich

warunkach – za wyj

tkiem miejsc z wyra

nie zanieczyszczonym powietrzem.

O. Jan Paweł Konobrodzki OSB Kurs medytacji chrześcijańskiej

6 |

S t r o n a

Dzień III

Medytacja fragmentu Ewangelii Łk 7,36-50

Spotkanie Jezusa z kobiet

z flakonikiem alabastrowym u Szymona faryzeusza – Łk 7,36-50:

Nawrócona grzesznica
Jeden z faryzeuszy zaprosił Go do siebie na posiłek. Wszedł wi

c do domu

faryzeusza i zaj

ł miejsce za stołem. A oto kobieta, która prowadziła w mie

cie

ycie grzeszne, dowiedziawszy si

e jest go

ciem w domu faryzeusza,

przyniosła flakonik alabastrowy olejku, i stan

wszy z tyłu u nóg Jego, płacz

zacz

ła łzami oblewa

Jego nogi i włosami swej głowy je wyciera

. Potem

całowała Jego stopy i namaszczała je olejkiem.

Widz

c to faryzeusz, który Go zaprosił, mówił sam do siebie: «Gdyby On był

prorokiem, wiedziałby, co za jedna i jaka jest ta kobieta, która si

Go dotyka,

jest grzesznic

». Na to Jezus rzekł do niego: «Szymonie, mam ci co

powiedzie

». On rzekł: «Powiedz, Nauczycielu!» «Pewien wierzyciel miał dwóch

dłu

ników. Jeden winien mu był pi

ęć

set denarów, a drugi pi

ęć

dziesi

t. Gdy nie

mieli z czego odda

, darował obydwom. Który wi

c z nich b

dzie go bardziej

miłował?» Szymon odpowiedział: «S

e ten, któremu wi

cej darował». On

mu rzekł: «Słusznie os

dziłe

».

Potem zwrócił si

do kobiety i rzekł Szymonowi: «Widzisz t

kobiet

Wszedłem do twego domu, a nie podałe

Mi wody do nóg; ona za

łzami oblała

Mi stopy i swymi włosami je otarła. Nie dałe

Mi pocałunku; a ona, odk

wszedłem, nie przestaje całowa

nóg moich. Głowy nie nama

ciłe

Mi oliw

; ona

olejkiem nama

ciła moje nogi. Dlatego powiadam ci: Odpuszczone s

jej

liczne grzechy, poniewa

bardzo umiłowała. A ten, komu mało si

odpuszcza,

mało miłuje». Do niej za

rzekł: «Twoje grzechy s

odpuszczone». Na to

współbiesiadnicy zacz

li mówi

sami do siebie: «Któ

On jest,

e nawet grzechy

odpuszcza?» On za

rzekł do kobiety: «Twoja wiara ci

ocaliła, id

w pokoju!»

( Łk 7,36-50)

li nieznane s

Tobie wskazówki podane wczoraj na temat: Jak zacz

ąć

medytowa

, to usi

wygodnie

w swoim ulubionym odosobnieniu, wył

cz komórk

, „wyrwij” kilkana

cie minut czasu dla siebie. We

kilka gł

bokich oddechów, skup si

na opisie tekstu podanego poni

ej. Przeznacz ten czas wył

cznie dla

O. Jan Paweł Konobrodzki OSB Kurs medytacji chrześcijańskiej

7 |

S t r o n a

siebie. Je

li narzekasz na brak czasu, przeznacz sobie na t

medytacj

tyle czasu, ile chcesz. B

dziesz

miał wtedy tyle czasu, ile przeznaczysz go dla siebie. Wtedy ta medytacja b

dzie miała sens. Teraz

wyobra

aj sobie opisywan

poni

ej scen

jak najbardziej szczegółowo. Obserwuj i zauwa

wszystko,

co pojawi si

podczas tej medytacji. Jest to Twoja medytacja, Twoje wyobra

enia, Twoje doznania, na

bazie wszystkiego, czego w

yciu do

wiadczyłe

. W tej medytacji jest przekaz tylko i wył

cznie dla Ciebie.

Miasteczko w Palestynie. Gor

ce popołudnie. Pod domem Szymona przywódcy faryzeuszy zgromadził si

tłum. Szymon faryzeusz zaprosił Jezusa na spotkanie. Donoszono mu o tym, co Jezus mówił tłumom o

faryzeuszach. Teraz sam chciał si

spotka

z Jezusem i usłysze

, co On ma im do powiedzenia.

W tym mie

cie była kobieta, która prowadziła

ycie grzeszne. Du

o słyszała o Jezusie. Postanowiła spotka

z Nim. Wzi

ła ze sob

flakonik alabastrowy olejku nardowego – drogich perfum. Dlaczego chciała

spotka

z Jezusem? Co j

skłaniało do wyj

cia z miejsca jej pracy i si

z Nim spotka

? W jakim stroju

wyszła? Czy „lekko opakowana w stroju roboczym”, czy mo

e wzi

ła ze sob

jak

ąś

chust

do zakrycia

nagich ramion? O czym my

lała, gdy szła przez miasteczko? Mo

e panowie zaczepiali j

, wyra

ali swoje

zainteresowanie? Odpowiadała im, czy nie zwracała na nikogo uwagi? Dlaczego chciała spotka

Jezusem?

Kiedy zbli

yła si

do tłumu stoj

cego pod budynkiem przywódcy faryzeuszy na pewno panowie reagowali

na jej widok. Znana była niemal całemu miastu. Mo

e nie tylko panowie reagowali na jej widok, ale

równie

ony m

ęż

ów, którzy chadzali do niej? Syczały na ni

? Mo

e pluły w jej kierunku? Broniła si

? Nie

zwracała na to uwagi? Kobieta przedzierała si

przez tłum, by wej

ść

rodka budynku. „To nie ten klient!

Nie tutaj i nie teraz!” – zdawało si

jej,

e słyszała takie słowa.

Weszła do

rodka. Panowie dyskutowali w pozycji półle

żą

cej. Ka

dy na swojej sofie, le

żą

c na boku.

Skubali przy tym winogrona i popijali wino zmieszane z wod

. Kobieta podeszła do stóp Jezusa. Upadła na

kolana. Pod rozpostartymi włosami po jej twarzy spływały łzy. Łzy same cisn

ły si

do jej oczu spływaj

c na

stopy Jezusa. Nie była w stanie spojrze

Jezusowi w oczy. Pochylona nad Jego stopami całowała je,

namaszczała olejkiem drogich perfum, które przyniosła ze sob

we flakoniku alabastrowym i włosami je

wycierała.

Szymon, gdy to zauwa

ył pomy

lał: Gdyby On był prorokiem, wiedziałby, co za jedna i kto jest ta kobieta

–

e jest grzesznic

… i to jeszcze w moim domu… Jezus odkrył jego my

li. Powiedział: Szymonie! Chc

opowiedzie

. Było dwóch dłu

ników pewnego wierzyciela. Jeden był mu winien pi

ęć

set denarów, a

drugi pi

ęć

dziesi

t. Gdy nie mieli z czego odda

darował obu. Który wi

c z nich b

dzie go bardziej miłował?

Szymon odpowiedział: Oczywi

cie,

e ten, któremu wi

cej darował. Jezus na to: Widzisz t

kobiet

? Odk

wszedłem, nie podałe

Mi wody do omycia nóg, jak nakazuje zwyczaj

ydowski – a które tak skrz

tnie

przestrzegacie, a ona obmyła mi stopy łzami i wytarła włosami. Nie przywitałe

Mnie w twoim domu

pocałunkiem, jak nakazuje zwyczaj

ydowski, a ona, odk

d wszedłem, nie przestaje całowa

moich

stóp. Nie nama

ciłe

mi głowy oliw

, a ona olejkiem nama

ciła moje stopy. Chciał niejako powiedzie

nie przyj

łe

mnie w swoim domu według zwyczajów, które nakładacie ludziom do wypełniania i mocno

tego pilnujecie, a ona wita mnie jakby w swoim własnym domu przyjmowała.

e Szymon faryzeusz chciałby, by Jezus w całej tej sytuacji jednym ruchem nogi pokazał, gdzie jest

jej miejsce. Powiedzie

: Nie teraz, nie tutaj, przyjd

jutro…

Co czuła kobieta, gdy mówiono o niej? Czy spojrzała w oczy Jezusa, czy jeszcze bardziej łzy płyn

ły jej do

oczu? Czy czego

od Jezusa oczekiwała? Dlaczego przyszła? Dlaczego robiła to, co robiła w tym mie

cie?

e jej matka robiła to samo? Mo

e ojciec j

potraktował…? Była szczera. Nie miała nic do ukrycia. W

mie

cie wszyscy wiedzieli, kim jest. Dlaczego wi

c przyszła? Mo

e du

o dobrego słyszała o Jezusie i

była przekonana,

e to jedyny m

ęż

czyzna w tym mie

cie, który jej nie skrzywdzi? Mo

e potrzebowała

kogo

, kto by na ni

popatrzył czystym wzrokiem, jak ojciec na swoj

córk

O. Jan Paweł Konobrodzki OSB Kurs medytacji chrześcijańskiej

8 |

S t r o n a

Jezus spojrzał na Szymona. Powiedział mu,

e odpuszczone s

jej liczne grzechy, poniewa

bardzo

umiłowała. Komu mało si

odpuszcza, ten mało miłuje. Do kobiety za

powiedział: Odpuszczone s

twoje

grzechy. Twoja wiara ci

ocaliła. Id

w pokoju.

Co działo si

w jej sercu, gdy słyszała słowa z ust Tego, który trzciny nadłamanej nie złamie, ani nie

zagasi knotka o nikłym płomyku?

Chwil

potem wybiegła z sali przeciskaj

c si

przez tłum. Chust

i włosami zasłaniała twarz, by nikt z

buciorami nie wdarł si

do jej serca i nie zdeptał tego, czego do

wiadczyła. Nie spodziewała si

tego, co

spotkało. Pobiegła. Dok

d? Do pracy? Jak czuła si

po takim spotkani z Jezusem? Czy nadal robiła to,

co robiła? Czy odeszła, wyrwała si

z kr

gu… Czy pobiegła do domu? Ewangelie nic nie mówi

o jej

dalszych losach. A mo

e poszła za Jezusem, jak inne kobiety, które uzdrowił? Gotowała, prała, pomagała

Jemu i Jego uczniom. Niektórzy egzegeci mówi

e była to Maria Magdalena…

Kim byłe

w tej medytacji? Czy utkwiło Ci co

szczególnego? Brałe

udział w całym wydarzeniu jako kto

widzialny, czy niewidzialny? Mo

e byłe

jednym z bohaterów tej sceny? Spojrzałe

w oczy Jezusa? Czy On

spojrzał na Ciebie? Powiedział Ci co

, przekazał my

l, czy to ty Jemu przekazałe

? Je

li w tej medytacji

nast

piło spotkanie Twoje z Jezusem, to ono nast

piło teraz, w tej chwili. Czy zauwa

yłe

, co zostało Ci

przekazane? Dla Ciebie! Ten przekaz jest tylko i wył

cznie dla Ciebie. To jest najwa

niejsze w tej

medytacji.

wiczenie: W podobny sposób przemedytuj scen

z Ewangelii o miłosiernym ojcu i marnotrawnym synu Łk

15, 11-32.

O. Jan Paweł Konobrodzki OSB Kurs medytacji chrześcijańskiej

9 |

S t r o n a

Dzień IV

Kto i po co medytuje?

Medytowa

mog

dzieci, młodzie

, doro

li, ludzie starsi, cierpi

cy, chorzy, szcz

ęś

liwi, zakochani,

biznesmeni, wi

ęź

niowie, biedni, ubodzy, poszukuj

cy, wierz

cy,

ci… Medytowa

mog

ludzie ró

nych

wyzna

– chrze

cijanie, buddy

ci, muzułmanie, prawosławni, protestanci, katolicy. Wszyscy ludzie.

Po co medytowa

? Kiedy uwa

nie si

czemu

lub komu

przygl

damy, obserwujemy wszystkimi swoimi

zmysłami. Zauwa

amy wtedy wi

cej szczegółów. Jednak cz

sto bywa tak,

e patrzymy, a nie widzimy,

słuchamy, ale nie słyszymy. Mało tego, okazuje si

e mo

emy patrze

na co

lub słucha

kogo

mniej lub

bardziej uwa

nie, ale w tym ju

spodziewamy si

pewnego wyobra

enia o czym

lub o kim

. Wtedy nie

postrzegamy rzeczywisto

ci takiej, jaka jest naprawd

. Słyszymy to, co chcemy usłysze

, widzimy to, co

chcemy zobaczy

– bez wzgl

du na prawdziw

rzeczywisto

ść

Gdzie

w przestrzeni odbioru przez zmysły do poznania przez umysł, nasze postrzeganie deformuje si

nie dochodzi do czystego ogl

du, dotkni

cia prawdziwej rzeczywisto

ci. Jest ono zdeformowane,

poznajemy jakby w krzywym zwierciadle. Ogl

damy rzeczywisto

ść

, w jakim

sensie, zasłoni

przez

stworzone przez nasz umysł wyobra

enia o postrzeganej rzeczywisto

ci.

W medytacji chodzi o to,

eby dostrzec co

takim, jakim jest naprawd

. Chodzi o do

wiadczenie prawdziwej

rzeczywisto

ci a nie o ogl

danie jej obrazu stworzonego przez nasz umysł. Skupiamy si

c na

słuchaniu, patrzeniu, obserwowaniu – całym sob

. Staramy si

dostrzec mo

liwie jak najwi

cej.

Poszerza si

wtedy nasza uwa

ść

, czujno

ść

, wra

liwo

ść

, przytomno

ść

wiadomo

ść

istnienia. Prawdziwa

rzeczywisto

ść

ma konkretne cechy, natomiast nasze wyobra

enia o niej powoduj

e te cechy si

rozmazuj

e zanika jej prawdziwy obraz. Medytacja pozwala czu

cały czas ró

nic

, jak czuje si

ró

nic

dzy ogl

daniem konkretnego terenu a ogl

daniem jego mapy.

Medytacja zatem pomaga nam by

bardziej obecnym tu i teraz,

wiadomym własnego istnienia. Wyostrza

nasze zmysły, by lepiej czu

rzeczywisto

ść

, w której

yjemy, poruszamy si

i jeste

my. By mie

ęź

ksz

tak ze sob

samym, jaki z Tym, Który Jest. By bardziej dostrzega

tych, z którymi

yjemy. Medytujemy po to, by szuka

i do

wiadcza

prawdziwej rzeczywisto

ci, a nie tylko naszych

wyobra

o niej. Medytujemy, by nasza

wiadomo

ść

istnienia, nasza uwa

ść

na potrzeby innych, była

coraz wi

ksza. By

my równie

dostrzegali to, co si

z nami dzieje, gdzie jeste

my, dok

d zd

ąż

amy.

Medytujemy, by szuka

prawdy w najgł

bszym jej wymiarze.

Medytacja przestrzeni

W tej medytacji obejrzyj temat „Przestrze

”. Nie wyobra

aj sobie niczego, co chciałby

widzie

przestrzeni, ale przygl

daj si

temu, co jawi

dzie w Tobie na ten temat. Prosz

dobrze rozejrze

Zauwa

natur

postrzeganych rzeczy, ew. ruch, zasi

g, kolory, itp. Nie podpowiadam, co mo

e si

pojawi

, bo to mijałoby si

z celem tej medytacji. W medytacji niczego si

nie zakłada, nie spodziewa si

by co

osi

ąć

. Ka

dy medytuje „swoj

” przestrze

. Odpowiedz na pytania: Jak czułe

podczas całej

medytacji lub w poszczególnych jej etapach? Jakie to były doznania? Po zako

czeniu porównaj t

O. Jan Paweł Konobrodzki OSB Kurs medytacji chrześcijańskiej

11 |

S t r o n a

Dzień V

Medytacja własnego ciała

Ta medytacja trwa kilkana

cie minut do pół godziny. Rozpocznij medytacj

własnego ciała w

przewietrzonym pomieszczeniu. Wył

cz telefon komórkowy, usi

wygodnie, wyprostuj si

, oddychaj

równomiernie (zob. temat: Jak zacz

ąć

medytowa

na t

medytacj

potraktowa

bardzo powierzchownie lub za ka

dym razem coraz gł

biej i wnikliwiej

„dotykaj

c” czy ogl

daj

c poszczególne cz

ęś

ci i organy własnego ciała. Rozpocz

ąć

esz od „dotyku”,

czyli u

wiadomienia sobie Twojego czubka głowy. Za ka

dym razem rozlu

niaj t

ęść

ciała, któr

dotykasz. Potem „zejd

” przez czoło nad brwi i obejrzyj Twoje oczy, oczodołu – prawy, lewy. Dotknij nosa,

skrzydełek nosa. Wszystkie te miejsca rozlu

niaj. Do

wiadcz górnej cz

ęś

ci prawego ucha, zejd

po obrze

do dolnego koniuszka ucha, zagl

dnij do

rodka ucha wewn

trznego. To samo zrób z lewym uchem. Dalej,

dotknij szcz

ki górnej,

uchwy, jej „zawiasów”. Gardłem zejd

prosto do serca. Zobacz je, zlokalizuj, i otocz

je wielk

miło

, tak jak i ka

dy narz

d i ostatecznie całe Twoje ciało. Potraktuj je w cało

ci, jako Bo

y dar

dany Tobie, w którym i przez które, dokonujesz zadania, jakie masz do spełnienia na tej ziemi.

Dzi

kuj Bogu za ka

ęść

Twojego ciała. Obejrzyj płuca okalaj

ce serce, klatk

piersiow

. Dotknij

ęś

ni od szyi i łopatki przez bark do łokcia lewej r

ki, potem prawej. Zejd

do nadgarstka, dłoni, palców.

Zobacz, jak

wilgotno

ść

ma dło

wewn

trz i na zewn

trz. Czy czujesz ciepło, czy zimno, mrowienie, czy

spi

cie? Twoja prawa dło

spełnia wiele funkcji: witasz si

z przyjaciółmi, znajomymi i obcymi lud

mi.

Wyra

asz gestami emocje, ukryte my

li – komunikujesz si

z innymi. Masz obydwie dłonie. To kolejny Bo

dar, którym wykonujesz wiele czynno

ci, m.in. przez gesty wyznajesz wiar

w Jezusa Chrystusa.

Podczas tej medytacji przejd

przez kolejne narz

dy czy ko

czyny do stóp. Dotknij du

ego palca, małych

palców. Przejd

obrze

em zewn

trznym stopy do pi

ty, wró

przez

ródstopie znów do du

ego palca

próbuj

c okre

doznania w tej cz

ęś

ci Twojego ciała: wilgotno

ci stopy, ciepła, czy chłodu, albo mrowienia

lub dr

twienia. Rozlu

niaj ka

ęść

i element, którego dotykasz. Zako

cz medytacj

pełn

akceptacj

Twojego ciała danego Ci przez Stwórc

do Twojego u

ytku. Podzi

kuj Bogu za dar

ycia i pro

dro

ść

korzystania z tego daru dla spełnienia jak najlepiej Twojego powołania. T

medytacj

esz

zacz

ąć

od du

ego palca prawej stopy dochodz

c a

do czubka Twojej głowy. Wybór zale

od Ciebie.

wiczenie: Skup si

na medytacji Twojej twarzy. Obejrzyj j

, nie patrz

c w lustro. Jeste

rozpoznawany

przez Twoj

twarz. Jej zdj

cie, a nie zdj

cie linii papilarnych Twoich palców u r

k, umieszcza si

dowodzie osobistym czy paszporcie. Przyjrzyj si

tak

e swojemu głosowi – rozpoznawany jeste

dzi

niemu w rozmowach przez telefon.

O. Jan Paweł Konobrodzki OSB Kurs medytacji chrześcijańskiej

12 |

S t r o n a

Dzień VI

Medytacja: Modlitwa Jezusa

Od pocz

tku Chrze

cija

stwa istniej

dwie metody medytacji, praktykowane głównie przez mnichów, ale

nie tylko. Istnieje

wiatowa Wspólnota Medytacji Chrze

cija

skiej, która bazuje na medytacji modlitewnego

wezwania MARANATHA, czyli „Przyjd

Panie Jezu” i powtarzaniu słowa JEZUS. Propagatorami tej metody

O. John Main OSB i O. Laurence Freeman OSB.

Modlitw

JEZUSA i powtarzanie słowa MARANATHA mo

na medytowa

na siedz

co. Podczas tych

medytacji mo

na te

chodzi

, spacerowa

. Stosowa

je mo

na w wolnych chwilach wypowiadaj

c na

okr

gło słowo „Jezus” lub „MARANATHA. Ł

czy si

je z oddechem. Wdech i wydech uspokaja nasz

organizm, dostarcza wi

cej tlenu, wycisza umysł i to, co w nas „nabuzowane” lub rozproszone, by

wprowadzi

nas w

przestrze

Boga. Jednoczymy si

wtedy jeszcze bardziej z Chrystusem a

przez to poznajemy lepiej samych siebie.

Powtarzanie daje nam szans

na wi

ksze skupienie, mocniejsze integrowanie si

w sobie, wej

cie w

przestrze

pokoju i miło

ci, któr

jest nikt inny, jak tylko sam Bóg (Bóg jest Miło

– 1 J 4,8). Efektem tej

medytacji jest

wiadome, gł

bokie trwanie w Bogu. Przebywaj w Jego obecno

ci – mówi

ty Benedykt

w Regule do mnichów. Powtarzanie słowa JEZUS albo MARANATHA umo

liwia wej

cie i trwanie w

tej przestrzeni, w przestrzeni Boga.

wiczenie: Powtarzaj imi

JEZUS zgodnie z rytmem własnego oddechu. Wraz z wdechem wypowiadaj w

sobie pierwsz

sylab

tego słowa, z wydechem – drug

. Obserwuj, jak umysł zachowuje si

gdy

koncentrujesz si

na słowie.

led

jego zachowanie po 10 minutach i patrz jak anga

uje si

w tej medytacji

Twoje serce. Mo

esz spacerowa

i powtarza

mantr

. Je

li potrafisz wykonywa

jak

ąś

mechaniczn

czynno

ść

nie wymagaj

zbyt wielkiej koncentracji (np. jazda rowerem lub na rolkach), wykonuj j

powtarzaj

te słowo. Daj si

ogarn

ąć

temu, co pojawi si

w Tobie. Je

li takie poł

czenie

koncentracji na słowie i mechanicznej czynno

ci stwarza jakie

zagro

enie przerwij tak

medytacj

O. Jan Paweł Konobrodzki OSB Kurs medytacji chrześcijańskiej

13 |

S t r o n a

Dzień VII

Medytacja a stres

Jak powstaje stres? S

ró

ne powody. Według najnowszych bada

najcz

stszym

ródłem stresu jest

nasze ci

głe tkwienie my

lami w przeszło

ci, albo przyszło

ci. Cz

sto zdarza si

nam,

e wybiegamy

lami do przyszło

ci i my

limy o tym, co b

dzie. Wracamy do wydarzenia, które nas „gryzie”, do sytuacji,

w której nie zrobili

my czego

tak, jak trzeba było. Np. przeło

ony, dyrektor, lub ktokolwiek powiedział mi

, co mnie zabolało. Nie potrafiłem si

wła

ciwie wypowiedzie

, obroni

. Wracam ci

gle my

lami do tego

momentu i „dialoguj

” z nim. Dialoguj

dopiero teraz, bo wtedy nie potrafiłem.

Tak „dialogowa

” w sobie mog

ść

długo. To doprowadza

mnie mo

e do stresu przed kolejnym z nim

spotkaniem. Przy takim ci

głym powracaniu do przeszło

ci uciekam od chwili obecnej. Nie ma mnie tu, bo

, co mu powiedzie

przy nast

pnym spotkaniu. Tamta sytuacja siedzi we mnie i woła o obejrzenie. Co

wtedy zrobi

Usi

i przyjrzyj si

temu, co zajmuje Twoj

uwag

. Ogl

daj j

jeszcze raz, zwracaj

c uwag

na ka

szczegół. Wyobra

sobie to, co jest powodem Twoich zgryzot. Gł

boko oddychaj. Gdy dojdziesz do

stwierdzenia, co było „nie tak” w tamtej scenie, zaakceptuj to. Potem powiedz sobie, czego powiniene

nauczy

z tamtego do

wiadczenia. Wypowiedz t

dro

ść

w jednym zdaniu. Gł

boko oddychaj.

Potem podzi

kuj Bogu za kolejne do

wiadczenie, przez które On Ci

uczy m

dro

ci. Przebacz sobie za

swoj

nieudolno

ść

. W tym momencie wa

ne jest, aby wzi

ąć

gł

boki wdech i z ulg

wydycha

powietrze.

Poczuj ulg

. Poczuj, jak napełniasz si

pokojem od Chrystusa. Pokochaj siebie jeszcze bardziej i nie

zapominaj,

e jeste

kochany…(Jeste

cie przyjaciółmi Moimi…). D

ąż

do tego, by wybaczy

temu, kto brał

udział w tym stresowym wydarzeniu. Z czasem nadarzy si

sposobno

ść

na spotkanie z nim i rozmow

Jaki jest owoc takiej medytacji? Pozbywasz si

stresu. Nie my

lisz ju

o przeszło

ci, nie siedzisz w niej,

nie wybiegasz do przyszło

ci. Opanowuje Ci

pokój. Jeste

wiadomy chwili obecnej. Jeste

tu i teraz.

Masz wreszcie czas dla siebie.

eli kto

szuka czasu dla siebie i metody na to,

eby si

odstresowa

, medytacja jest dobr

propozycj

. Ile czasu zyskasz? Ile spokoju osi

gniesz w sobie? Tyle, ile przeznaczysz czasu na swoj

medytacj

wiczenie: wybierz konkretne wydarzenie, które Ci

stresuje. Obejrzyj je i wyci

gnij wnioski. Gł

boko

oddychaj. U

miech na Twojej twarzy jest potwierdzeniem,

yjesz w pokoju ze sob

O. Jan Paweł Konobrodzki OSB Kurs medytacji chrześcijańskiej

14 |

S t r o n a

Dzień VIII

Terapeutyczne właściwości medytacji

Terapia to proces uzdrawiania, to powrót do harmonii mi

dzy duchem i ciałem, umysłem i sercem,

dzy mn

a Bogiem. Podobnie jak w modlitwie, tak i w medytacji, nast

puje proces uzdrawiania. Na

czym on polega?

Bywa,

e czasem co

nas boli, do czego cz

sto wracamy w my

lach. Wtedy najcz

ęś

ciej odbiegamy

lami od rzeczywisto

ci, w której

yjemy, w której obecnie przebywa nasze ciało. Automatycznie

kierujemy si

do tej przestrzeni, która nas boli i przykuwamy nasz

uwag

„bolesnym” wydarzeniem.

Jak podej

ść

do tego typu wydarzenia? Najpierw trzeba poprosi

Chrystusa o mo

liwo

ść

spokojnego

obejrzenia momentu, który boli. Dokładnie w niego wnikn

ąć

, przyjrze

liwie najszerzej.

Spróbowa

odpowiedzie

na pytania: kto brał w nim udział? Jaki był w tym mój udział? Co kto robił? Po co?

Dlaczego to si

tak stało? Jaki był wynik tego wydarzenia? Nast

pnie wzi

ąć

gł

boki oddech i powiedzie

Chrystusowi „Powierzam Ci t

spraw

”.

Nie wa

ne jest, np. po czyjej stronie le

y wina. Istotne jest,

eby przebaczy

samemu sobie i prosi

Boga o cierpliwo

ść

i pokój. Poby

chwil

na modlitwie z Nim tak, aby pokój, który On daje, rozlał si

sercu i przenikn

ł całe Twoje ciało a

do szpiku ko

ci.

W tej medytacji chodzi o to, by

mógł spokojnie wsta

i u

miechn

ąć

, mówi

c „Bo

e, dzi

ki za

wiadczenie i m

dro

ść

”. Wa

ne by

powzi

ł postanowienia,

e nigdy ju

tak si

nie zachowasz, albo,

e nie wolno Ci o czym

zapomnie

. Popro

Boga, by

adnej podobnej sytuacji nie zachował si

tak, jak

wtedy.

Terapeutyczny proces mo

e trwa

tyle, ile medytacja, ale mo

e te

dłu

ej. Jednak powinni

my prosi

Boga, by był naszym Lekarzem, Mistrzem i Panem. W sytuacjach, kiedy zbli

amy si

do Niego, otwieraj

nas samych przed Nim odsłaniajmy to, co boli, „gryzie”, co mroczne, czego si

wstydzimy, co

enuj

ce,

czego chcieliby

my si

pozby

. Niech On przemienia te momenty, uzdrawia i niech zapanuje w nas rado

ść

pokój.

wiczenie: Wybierz takie wydarzenie z

ycia, do którego cz

sto wracasz. Obejrzyj je. Zobaczysz,

Chrystus nie chce naszego trwania w smutku i przygn

bieniu, nie chce naszego narzekania. On chce

udzieli

Ci pokoju i rado

ycia! Pami

taj: masz jedno

ycie! Ono trwa tu i teraz! Prze

yj je w pełni, jak

tylko si

da.

O. Jan Paweł Konobrodzki OSB Kurs medytacji chrześcijańskiej

15 |

S t r o n a

Dzień IX

Trudności w medytacji

Jakie s

najcz

stsze trudno

ci podczas medytacji? Ka

dy medytuj

cy mo

e mie

inne.

Dla jednych b

dzie to problem ze skupieniem si

, byciem uwa

nym, przytomnym,

wiadomym w chwili

obecnej. Te rozproszenia s

spraw

zupełnie naturaln

ycie nas goni tym,

e robimy co

, co ju

powinno by

zrobione i ma by

zrobione według

cisłych wytycznych (swoisty wy

cig szczurów) lub zmusza

do ci

głego planowania. Takie tempo nie pozwala nam cieszy

chwil

obecn

. Metoda na to jest dosy

prosta.

Wystarczy swoj

uwag

skupi

na miejscu, w którym jestem i poogl

przedmioty, które s

wokół mnie,

wystarczy popatrze

, by u

wiadomi

sobie ich obecno

ść

. Moja uwa

ść

wtedy wzrasta, a wi

c skupiam

i bardziej jestem w chwili obecnej. Dla tych, dla których trudno

jest skupianie si

w jakiejkolwiek

formie proponuj

oddychanie,

ledzenie wdechu i wydechu, prosz

c równie

Jezusa, by był przy tym

obecny. Gdy ko

czy nam si

cierpliwo

ść

, przerwijmy medytacj

. By

e s

inne, wa

niejsze zadania do

zrealizowania w tym czasie.

Dla kogo

innego trudno

same my

li, które przychodz

. Je

li ju

zajmuj

pozycj

medytacyjn

, to

skupiam si

na temacie, którym mo

e by

cokolwiek, równie

to, czemu chciałbym szczególnie po

uwag

. Je

li pojawiaj

natr

tne my

li, takie, których nie powinno by

w wybranym temacie, nale

zwróci

na nie uwag

. Je

li nie chc

teraz nimi zajmowa

, zapami

tuj

je i odkładam na czas

pó

niejszy. Je

li wydaj

godne uwagi, trzeba zaj

ąć

nimi. By

e te my

li nios

ne dla mnie

przesłanie. Wówczas przygl

dam si

im.

Mog

równie

pojawia

li prezentuj

ce wydarzenia, których nie pami

tam. Najcz

ęś

ciej s

traumy z dzieci

stwa. Czy podda

tym trudnym, przykrym wydarzeniom, ogl

je, kiedy si

ujawniaj

? Je

eli jestem gotowy tu i teraz, by tego dokona

, przygl

dam si

im. Wtedy mog

zaobserwowa

przyspieszenie oddechu czy t

tna. Mog

odczuwa

emocje z tamtego momentu, który si

ujawnia.

Wystarczy wzi

ąć

par

gł

bszych oddechów, poprosi

Chrystusa o jeszcze wi

ksz

uwa

ść

i Jego

obecno

ść

, by przygl

daj

c si

temu wydarzeniu wyci

ąć

wnioski i przesłanie, jakie jest dla mnie

skierowane. Nale

y odda

te wydarzenia Jezusowi, by je przemienił i poprosi

, by do mnie ju

nie wracały.

li si

jednak pojawi

, jeszcze raz odda

je Chrystusowi.

Dla kogo

innego trudno

w medytacji mo

e by

samo siedzenie. Je

eli maj

nam dr

twie

czyny lub

bole

gosłup, dlaczego mamy je m

czy

? Wówczas mo

na zrezygnowa

z takiej pozycji, zaj

ąć

bardziej

wygodn

pozycj

lub zmieni

na inn

, nawet na form

spaceru.

Inn

trudno

e by

rozproszenie. Nie zwracajmy na nie uwagi. Naszym zadaniem nie jest

osi

gni

cie sukcesu podczas medytacji, ale zjednoczenie si

z Chrystusem. Chodzi o spotkanie z Nim tu i

teraz. Ka

de zauwa

enie tego, co nas rozprasza, mo

e nas jeszcze bardziej prowadzi

ku uwa

ci,

przytomno

ci i

wiadomo

ci chwili obecnej. Zauwa

one rozproszenia i trudno

ci podczas medytacji mog

nam pomaga

jeszcze

wiadomym chwili obecnej.

wiczenie: Przypomnij sobie Twoje trudno

ci podczas ostatnich medytacji. Te zauwa

one traktuj, jako

powód do lepszego skupienia si

na chwili obecnej.

O. Jan Paweł Konobrodzki OSB Kurs medytacji chrześcijańskiej

16 |

S t r o n a

Dzień X

Owoce medytacji

Jest ich ogromnie du

o. Nie wyliczymy ich wszystkich. Mog

zaryzykowa

tak

ogóln

triad

owoców

medytacji, która ułatwiłaby ich prezentacj

. Ta triada wyra

a trzy podstawowe funkcje medytacji.

Medytacja: OD

WIE

A, STWARZA, WZMACNIA.

Medytacja od

wie

a moj

ęź

ze sob

samym, z moj

prawdziw

, czyli z tym, co najbardziej mnie

stanowi. Od

wie

a moj

jedno

ść

z ukrytym we mnie Bogiem. Prowadzi do wi

kszej z Nim za

yło

ci –

takiej, jak

mieli

my z Nim zanim powstał

wiat: On wybrał nas w Chrystusie przed stworzeniem

wiata,

aby

my byli przed Nim

ci i nieskalani w miło

ci – Ef 1,4. Czyli od

wie

a harmoni

ze mn

samym i z

Nim. Pozwala trwa

w milczeniu i kontemplacji Boga, Jego dzieł. Od

wie

a moj

z Nim miło

ść

i dzieci

rado

ść

istnienia.

Medytacja, w konsekwencji, od

wie

a przez takie do

wiadczenie moje relacje z innymi i tym samym z

całym boskim stworzeniem – szczególnie

wiatem ro

lin i zwierz

Medytacja stwarza we mnie now

jako

ść

tego, co robi

, kim jestem dla siebie i innych.

Stwarza czy wyzwala siły witalne, energi

ycia, tworzenia, rozwoju talentów, które w nas s

lub si

rodz

. Pozwala lepiej skupia

i by

bardziej

wiadomym tego, co robi

, gdzie jestem, i co si

ze mn

dzieje. Dzi

ki medytacji wnosz

do tego

wiata, do jego kultury, co

swojego. Stwarzam nowe relacje,

zi, wyzwania, nowe pomysły na

ycie tu i teraz.

Medytacja wzmacnia wierno

ść

obranym przeze mnie warto

ciom. Wzmacnia wi

zi rodzinne, przyja

nie.

Wzmacnia jasno

ść

poznawania, patrzenia, słuchania, smaku, dotyku, w

chu. Wzmacnia jasno

ść

lenia,

tym samym wzmacnia moj

ostro

ść

i dystans do wielu spraw. Wzmacnia mój szacunek dla nauki i

kultury. Utwierdza mnie w trwaniu w pokoju, umiarze, byciu wra

liwym na ludzk

bied

i cierpienie,

wzmacnia moje współczucie wobec ka

dego stworzenia. Umacnia moje d

ąż

enie do poszukiwania prawdy i

widzenia rzeczy takimi, jakimi s

. Wzmacnia poczucie szcz

ęś

cia i akceptacji własnego

ycia.

Najpi

kniejszym owocem medytacji jest u

miech.

Inaczej mówi

c medytacja: uczy by

tu i teraz całym sob

, uczy uwa

ci, przenikliwo

ci, wra

liwo

ci,

zwi

ksza intuicj

, wprowadza wi

ksz

harmoni

, wydobywa wi

cej pokoju u medytuj

cego, wprowadza w

nas rado

ść

, pozwala na u

miech, na co dzie

, pozwala umysłowi znale

źć

odpoczynek, osłabia gniew,

umniejsza po

żą

dliwo

ść

, wzmacnia postrzeganie subtelno

ci. Wtedy – jak mówi

w. Benedykt – całym

sob

przebywam w Obecno

ci Tego-Który-Jest (RB).

wiczenie: Patrz

c na siebie – medytuj – by zobaczy

, ile ju

masz w sobie pi

kna. Dzi

kuj Temu-Który-

Jest, od

wie

aj z Nim pi

kne wi

zi i staraj si

stale przebywa

w Jego obecno

ci.

O. Jan Paweł Konobrodzki OSB Kurs medytacji chrześcijańskiej

17 |

S t r o n a

Dzień XI

Trudności w medytacji – ciąg dalszy

li przyjmiemy,

e medytacja to uwa

ne,

wiadome, przytomne, przygl

danie si

, obserwowanie, to

przeszkod

dla niej b

dzie to wszystko, co temu nie słu

y. Warunki, w których chcemy medytowa

powinny sprzyja

skupieniu si

i wej

ciu w siebie. Je

li co

działa rozpraszaj

co: hałas, niepotrzebne

przedmioty, telefon, czy po prostu brak czasu na medytacj

, wówczas nale

y zmieni

albo pomieszczenie,

albo czas medytacji lub po prostu przenie

ść

w miejsce, które b

dzie bardziej sprzyjaj

ce wej

ciu w

siebie.

Gdy problemem jest pojawiaj

ca si

senno

ść

, nale

ałoby zrobi

przerw

, pogimnastykowa

albo po

prostu przej

ść

na spacer. Gdy przeszkadzaj

nam rozbiegane my

li, które zakłócaj

nasze skupienie i

uwa

ść

, wówczas mo

na przyj

ąć

jedno słowo i powtarza

je dot

d, a

uwaga skupi si

na konkretnym

temacie medytacji. Mo

na skupi

na oddychaniu. Je

li w trakcie medytacji rozmywa si

temat,

przychodz

inne my

li, trzeba podj

ąć

decyzj

, czy zaj

ąć

tematem mimo wszystko, czy, ze wzgl

du na

zachowanie skupienia i uwa

ci, przyj

ąć

inny temat.

e zdarzy

i tak,

e podczas medytacji ujawni si

jakie

bolesne wydarzenie. Nie nale

y tego

lekcewa

. Trzeba przyjrze

od razu temu wydarzeniu, albo odło

je na pó

niej. Je

li mimo

wszystko my

li b

„natr

tnie” wracały, dobrze byłoby zaj

ąć

nimi podczas medytacji. W takich

przypadkach nale

y jeszcze bardziej kierowa

li i serce ku Bogu, by przyj

ł to wydarzenie i pozwolił

wyci

ąć

wnioski z tego, co gn

bi i m

czy. Trzeba u

wiadomi

sobie,

e je

li si

zbli

amy do

wiatła,

Ognia Miło

ci, to ujawnia

i wypływa

na wierzch wszelkie „zanieczyszczenia”. Kiedy człowiek

zbli

a si

do Boga, On „wypala go, jak złoto w tyglu” (por. Mdr 3, 6).

my uwa

ni w czasie naszej medytacji i

wiadomi,

e nasze „serce” (wn

trze,

wiat ducha) i nasze

intencje oczyszczaj

podczas spotkania z Chrystusem.

Inne formy medytacji

inne formy medytacji. Mo

na spróbowa

zgł

temat, który brzmi: „Kim jestem

naprawd

?” Zadaj sobie kilka pyta

: Sk

d wzi

łem si

na Ziemi, sk

d przyszedłem? Kim jestem

naprawd

? Zadaj

c sobie pytanie, obserwuj odpowiedzi lub próby odpowiedzi. Cokolwiek by si

ujawniało,

obejrzyj to, przyjrzyj si

uwa

nie temu, wystarczy tylko zauwa

, co si

pojawia. Nie musisz formowa

zaraz zdefiniowanych wprost odpowiedzi, czy sili

na jakiekolwiek okre

lenia. Czasami bywaj

doznania

cz zdumiewaj

ce i niedaj

ce si

okre

, nazwa

, wypowiedzie

. Mog

pojawia

pewne sceny,

tak

e smaki, zapachy, czy krajobrazy…

Odpowied

na postawione pytanie mo

e si

pojawi

zupełnie kiedy indziej, niekoniecznie podczas

medytacji. Czas mo

e mija

swobodnie, a Ty nie b

dziesz mógł wyznaczy

sobie konkretnego czasu na

odpowiedzi. Tym bardziej trzeba by

uwa

nym. Odpowied

pojawi si

w najbardziej odpowiednim dla

Ciebie momencie. Trzeba, wi

wiadomie oczekiwa

tego momentu, a

pojawi si

, co mo

e si

okaza

tylko cz

ęś

odpowiedzi. Wa

ne jest, by cały czas by

wiadomym, uwa

nym, przytomnym w

dej obecnej chwili.

O. Jan Paweł Konobrodzki OSB Kurs medytacji chrześcijańskiej

18 |

S t r o n a

Odpowied

e si

w ogóle nie pojawi

. Za to pojawi

e co

zupełnie nieoczekiwanego. Co to

dzie? Obserwuj. Je

li poczujesz błogi pokój, trwaj w tej medytacji. Je

li poczujesz du

y niepokój,

pro

Chrystusa o szczególn

opiek

i o pokój. Je

li niepokój b

dzie narastał, zrezygnuj z medytacji.

Innym rodzajem jest medytacja krajobrazu. Kiedy rozci

ga si

przede mn

kny widok, mog

patrze

las, jezioro, góry… Wystarczy przeznaczy

niewielk

chwil

dla siebie, by

wiadomie poobserwowa

to, co

chcesz. Oboj

tnie, czy widzisz jak

ąś

przestrze

pierwszy, czy kolejny raz. Wa

ne jest,

eby

obserwował

to, co jest w tej chwili, a nie to, co Ci si

przypomina, co ju

masz w pami

ci. Nie ma sensu porównywa

odtwarza

obrazów z pami

ci, nie patrz

c na widoki rozpo

cieraj

ce si

przede Tob

Ile razy zdarzało si

nam patrze

na co

, ale wcale si

temu nie przygl

? Patrze

a nie widzie

? Mie

oczy otwarte, ale nie przygl

niczemu. Trwa

tak w zadumie bez

wiadomo

ci istnienia tu i teraz? To

rozró

nienie mi

dzy ogl

daniem na

ywo a przypominaniem sobie jest bardzo wa

ne. Ró

nica mi

dzy nimi

jest mniej wi

cej taka, jak mi

dzy ogl

daniem krajobrazu na

ywo a ogl

daniem go w komputerze.

W tej medytacji chodzi o to, by

uwa

nie, przytomnie i

wiadomie – w konkretnym miejscu i czasie –

ogl

dał, patrzył, w

chał, próbował smaku wiatru, czuł jego uderzenia, sił

. Czuj i do

wiadcz

przestrzeni, która si

otwiera wokół Ciebie. Dokładnie obejrzyj, poczuj, gdzie jeste

w tej przestrzeni, na

jakim gruncie stoisz, siedzisz. Poczuj pojawiaj

ce si

w Tobie emocje, reakcje Twojego ciała, wra

enia. Po

prostu trwaj w chwili obecnej przytomnie i

wiadomie, obserwuj

c w sobie i wokół siebie dzieła naszego

Stwórcy.

Czy taka medytacja jest chrze

cija

ska? Je

li obserwuj

c my

lisz: „Bo

e, jak pi

kne s

te widoki. Jak to

dobrze,

e Jeste

” – to sam odpowiedz sobie na to pytanie.

wiczenie: Zanim wyjedziesz na wakacje, zwró

uwag

na rozró

nienie mi

dzy tym, co w konkretnej chwili

widzisz i słyszysz a tym, co sobie wtedy przypominasz.

O. Jan Paweł Konobrodzki OSB Kurs medytacji chrześcijańskiej

19 |

S t r o n a

Dzień XII

Medytacja miłości lekarstwem na SM

Kilka miesi

cy temu odwiedził mnie w Ty

cu młody człowiek. Miał pogodn

twarz, był u

miechni

ty,

bardzo optymistyczny i ufny, ale utykał na jedn

nog

. Poprosił, abym poprowadził warsztaty o medytacji

dla chorych na SM (stwardnienie rozsiane). Sam dziesi

ęć

lat temu odkrył,

e w nim ujawniła si

ta choroba i

rozwijała si

w szybkim tempie – pojawiła si

dystrofia układu nerwowego. Ale cztery lata przed naszym

spotkaniem, przez medytacj

powstrzymał rozwój choroby.

Na to schorzenie nie ma

adnego lekarstwa, a jego przyczyn

jest brak miło

ci w dzieci

stwie. Jemu jednak

udało si

powstrzyma

. Dlaczego poprosił mnie,

ebym pojechał na warsztaty dla osób cierpi

cych na

SM? Chciał,

ebym przekonał uczestników,

e powstrzymanie choroby, a nawet wyj

cie z niej jest

liwe przez medytacj

. Ten młody człowiek powstrzymał chorob

przez medytacj

, czego efektem s

wyniki bada

jego mózgu. Ostatni wynik pokazał,

e w mózgu została po chorej tkance tylko niewielka

przestrze

– pół centymetrowa, pusta, by

e odpowiedzialna za kinetyk

jego nogi.

Modlił si

prosz

c Boga, by Bóg, jako Miło

ść

przenikał go całego. Wtedy otwierał si

na Niego, jako na

ródło Miło

ci. Ów młody człowiek pozwalał si

tej Miło

ci przenika

do szpiku ko

ci. Nastawiał si

, by to,

czego nie otrzymał w dzieci

stwie, przenikało go teraz. Pomagała mu w tym jego

ona i czternastoletni syn.

Jak medytowa

, by wej

ść

w przestrze

Miło

ci?

Wystarczy nastawi

swój umysł i serce na Boga, który jest Miło

, jak słonecznik nastawia si

do sło

ca, i

pozwoli

przenikn

ąć

tej Miło

ci, pozwoli

Jej wej

ść

w ka

ęść

mojego ciała, pozwoli

, by Miło

ść

ogarn

ła mnie całego – umysł, serce i te cz

ęś

ci ciała, które wydaj

martwe. Jednocze

nie oddawa

Bogu swoje smutki, pretensje,

ale, bezradno

ść

, bezsilno

ść

… Mo

esz sobie wyobrazi

jak siedzisz na

kolanach u Boga Ojca, czy w ramionach Jezusa Chrystusa, który Ci

przytula i pozwoli

Mu wnikn

ąć

Ciebie samego. W tej przyjaznej postawie wzajemnego przenikania si

Miło

ci, nie trzeba mówi

Wystarczy by

i prosi

o Jego koj

obecno

ść

Takie trwanie w Nim, jako Miło

ci jest najprawdopodobniej jedynym lekarstwem na SM. To do

wiadczenie,

czy nastawienie, w „Regule”

w. Benedykt okre

la zdaniem: „Przebywaj w Jego obecno

ci”. Powtarzaj t

medytacj

poczujesz jak Miło

ść

przenika Ci

całego. Trwaj w tym do

wiadczeniu jak najcz

ęś

ciej i

najdłu

ej, jak potrafisz. Uwierz tylko,

e On Ci

obdarza pot

ęż

Miło

. Człowiekiem, o którym mówi

jest pan Grzegorz C., organizator warsztatów dla chorych na stwardnienie rozsiane w Wi

le, członek

Fundacji „Helpful Hand”.

O. Jan Paweł Konobrodzki OSB Kurs medytacji chrześcijańskiej

20 |

S t r o n a

Dzień XIII

Medytacja chrześcijańska a inne medytacje

Główn

prawd

wiary jest,

e jest jeden Bóg. Jezus Chrystus powiedział o sobie,

e jest „Bogiem

Abrahama, Jakuba, Józefa” (Mt 22,32), oraz: „Ja i Ojciec jedno jeste

my” (J 10, 30). A tak

e: „Dana mi

jest wszelka władza na niebie i na ziemi” (Mt 28,18). Chrystus wi

c jest jedynym Bogiem na niebie i na

ziemi, czyli w całym kosmosie.

w. Paweł dopowiada: „Czy Bóg jest tylko Bogiem

ydów? Czy nie jest równie

Bogiem pogan?

Oczywi

cie,

e równie

i pogan. Przecie

jest jeden Bóg, który usprawiedliwia” (Rz 3, 30). Je

eli jest tak,

e jest jeden Bóg i nie ma innego, to ktokolwiek na

wiecie zwraca si

do boga, to zwraca si

Jedynego Boga, do Jezusa Chrystusa. Nie ma innego Boga na niebie i na ziemi. Ktokolwiek z innej religii

zwraca si

do „swojego” boga, zwraca si

do Boga Jedynego.

To Jezus powiedział: „Dana mi jest wszelka władza na niebie i ziemi”. Zatem, kto o

miela si

dzi

twierdzi

e wierni innych religii modl

do jakiego

innego boga? Do jakiego? Jest jeden Bóg, który

objawia si

, komu zechce. Nie mamy wi

c prawa ocenia

ani nawet przypuszcza

, komu Bóg mo

e si

objawi

, a komu nie. Nie mamy równie

prawa s

dzi

, kto z nas dost

pi spotkania z Bogiem, a komu On si

nie ujawni. Jezus uczył: „Kiedy si

modlisz, wejd

do swojej izdebki, zamknij za sob

drzwi i módl si

Ojca, który jest w ukryciu (czyli,

e jest poza wszelkim wyobra

eniem), a twój Ojciec, który widzi tak

e to, co

ukryte, wynagrodzi ciebie”(Mt 6, 18).

Pozostaje nam by

bardzo uwa

nym, przytomnym,

wiadomym w ka

dej chwili, by, wchodz

c do

izdebki, On nie min

ł nas, a my Jego – uwikłani i zaj

ci wyobra

eniami o Nim, wyobra

eniami, których

w umy

le mamy ju

sporo od dzieci

stwa. On jest poza wszelkim naszym wyobra

eniem. Ten, Który-Jest-

w-Ukryciu, wynagrodzi Ciebie. Wejd

, wi

c do swojej izdebki po swoj

nagrod

Tych, którzy spotkali si

z Tym-Który-Jest-w-Ukryciu, poznacie – jak drzewo poznaje si

po owocach.

Owocem takiego spotkania s

: miło

ść

, przyja

źń

, rado

ść

, pokój, cierpliwo

ść

, dobro

yczliwo

ść

, wierno

ść

łagodno

ść

, opanowanie, u

miech.

wiczenie: Jeszcze raz odmów „medytacyjnie” Modlitw

, której nauczył nas Jezus Chrystus.

Zobacz, jak

nagrod

przygotował On tym, którzy Go miłuj

O. Jan Paweł Konobrodzki OSB Kurs medytacji chrześcijańskiej

21 |

S t r o n a

Dzień XIV

Medytacja fragmentu Ewangelii: Uroczystość weselna w Kanie Galilejskiej (J
2, 1-12)

Trzeciego dnia odbywało si

wesele w Kanie Galilejskiej i była tam

Matka Jezusa. Zaproszono na to wesele tak

e Jezusa i Jego

uczniów. A kiedy zabrakło wina, Matka Jezusa mówi do Niego: «Nie
maj

wina». Jezus Jej odpowiedział: «Czy

to moja lub Twoja

sprawa, Niewiasto? Czy

jeszcze nie nadeszła godzina

moja?» Wtedy Matka Jego powiedziała do sług: «Zróbcie wszystko,
cokolwiek wam powie». Stało za

tam sze

ść

gwi kamiennych

przeznaczonych do

ydowskich oczyszcze

, z których ka

da mogła

pomie

dwie lub trzy miary. Rzekł do nich Jezus: «Napełnijcie

gwie wod

!» I napełnili je a

po brzegi. Potem do nich

powiedział: «Zaczerpnijcie teraz i zanie

cie staro

cie weselnemu!»

Oni za

zanie

li. A gdy starosta weselny skosztował wody, która

stała si

winem – nie wiedział bowiem, sk

d ono pochodzi, ale

słudzy, którzy czerpali wod

, wiedzieli – przywołał pana młodego i

powiedział do niego: «Ka

dy człowiek stawia najpierw dobre wino, a

gdy si

napij

, wówczas gorsze. Ty zachowałe

dobre wino a

tej pory». Taki to pocz

tek znaków uczynił Jezus w Kanie

Galilejskiej. Objawił swoj

chwał

i uwierzyli w Niego Jego

uczniowie. Nast

pnie On, Jego Matka, bracia i uczniowie Jego

udali si

do Kafarnaum, gdzie pozostali kilka dni. (J 2, 1-12)

Radosne odgłosy skrzypiec rozlegaj

po okolicy małej miejscowo

ci pó

nym popołudniem. Słycha

muzyk

, która w specyficznych niuansach brzmie

niesie

ar ducha, rytm t

tni

cego

ycia, poryw duszy i

ciała. Ta muzyka ma smak. Wydobywa si

w promieniach jeszcze gor

cego sło

ca. Niesiona wiatrem

wpada w ucho i przyci

ga do swego

ródła. Przybli

amy si

do niewielkiego domu. Muzyka staje si

coraz

gło

niejsza. Oko zauwa

a przed domem weselne dekoracje. Na ulicy resztki rozlanej ze st

gwi wody, w

O. Jan Paweł Konobrodzki OSB Kurs medytacji chrześcijańskiej

22 |

S t r o n a

której wchodz

cy do domu go

cie obmyli swoje stopy i r

ce. W

rodku wszystkie izby zaj

te przez

roze

mianych go

ci. Najdobitniej słycha

skrzypce. Kapela gra, jakby ogie

z iskrami rozbiegał si

domu.

W centrum zainteresowania – para młoda. Młodzi przysiadaj

do go

ci to tu, to tam. Czasem zata

W powietrzu unosi si

zapach ziół, owoców, potraw i przypraw. Słudzy wła

nie roznosz

piecze

pachn

czosnkiem. Wsz

dzie roze

miani go

cie. Jedni si

miej

, opowiadaj

c jeden przez drugiego. Inni ta

ęż

czy

ni wzi

li si

za ramiona i ta

raz w szeregu, raz w kr

gu. Klaszcz

, przytupuj

, obracaj

koło. Tu kobiety co

piewaj

. Tam kto

wykrzykuje radosne okrzyki w stron

młodej pary. Stukaj

pucharami pełnymi wina. Wypijaj

je po trochu popijaj

c wod

. Zapach tego wina rozchodzi si

po izbach

jak d

ki pełnej

ycia muzyki.

Na to wesele została zaproszona Matka Jezusa. Była wa

osob

dla pary młodej. Na wesele

zaproszono równie

Jezusa wraz z uczniami. Wła

nie ich zebrał, jak to zwykli robi

mistrzowie. Przyszli

wszyscy. Rado

ść

pomno

yła si

jeszcze bardziej. Jezus zasiadał za stołem, opowiadał,

miał si

z go

ść

mi i

par

młodych. Ta

czył, grał na b

benkach, klaskał i swym pi

knym u

miechem obdarowywał wszystkich

dookoła. Doł

czali si

do Niego inni i wtapiali si

w rytm tryskaj

cych rado

yciem ludowych melodii.

Wino hojnie rozlewano do pucharów, a jego szlachetny zapach przenikał u

miechy i pełne rado

ci twarze.

Jezus uwa

nie spogl

dał na te twarze. Błyszczały Jego ciemne oczy. Im bardziej przygl

dał si

ciom

weselnym, przyjaciołom, szcz

ęś

liwej parze młodej, tym bardziej płon

ły Jego oczy przyci

gaj

cym

arem.

Czekał na t

chwil

, by zasi

ąść

z lud

mi za stołem. By cieszy

ich szcz

ęś

ciem. Czekał długo, jakie

cztery i pół miliarda lat – zanim

wiat powstał. Zanim

wiat powstał. On wybrał nas – przed zało

eniem

wiata… (por. Ef 1, 4). Teraz przyszedł na

wiat, by powiedzie

nam,

cym w ludzkim ciele,

Ojciec jest Miło

. Jego Matka, Maryja, zgodziła si

mu ciało, nasze ludzkie ciało. Od pierwszych

momentów

ycia ka

komórk

swego ciała wyczuwał Jej my

li, niepokoje, wszystkie Jej uczucia. Znali

bardzo dobrze. I oto teraz dzi

ki Niej, mo

e z lud

mi zasi

ąść

za stołem. Przyszedł, by z człowiekiem

wypi

lampk

wina…

W pewnym momencie Maryja zauwa

a niepokój w

ród usługuj

cych. Nie dała po sobie zna

e zauwa

yła

, co zwróciłoby uwag

ci tak na Ni

, jak i na słu

. Dyskretnie dała znak Jezusowi,

gospodarze nie maj

wina. To grozi skandalem. Nigdy ju

chyba, ta para młoda i jej rodziny nie pozbyli

opinii: to ta rodzina, gdzie na weselu zabrakło wina. Jezus z równ

dyskrecj

odpowiedział Jej,

e Jego

godzina jeszcze nie nadeszła. Nie chciał na pocz

tku swojej działalno

ci ujawni

e jest Synem Bo

ym.

Swoj

misj

dzie potwierdza

cudami, ale nie teraz, podczas wesela. Gdyby go

cie weselni

zauwa

yli,

e Jezus robi „cuda od r

ki”, wesele mogłoby si

przerodzi

w cyrk, gdzie ju

nie go

cie weselni

a zwykli gapie wołaliby: „Poka

pan co

jeszcze!” Do takiego skandalu nie mo

na doprowadzi

. „Zróbcie

wszystko cokolwiek wam powie” – powiedziała Matka Maryja do sług. Jezus kazał nala

wody do st

gwi,

które puste stały przed domem. Słudzy napełnili st

gwie wod

. Potem kazał im zaczerpn

ąć

z nich i zanie

ść

staro

cie weselnemu. Tylko słudzy wiedzieli,

e woda przemieniła si

w wino. Starosta spróbował tego wina

i powiedział: „Ka

dy podaje najpierw dobre wino, a gdy si

napij

, gorsze. Ty zachowałe

dobre wino a

dot

d.”

O. Jan Paweł Konobrodzki OSB Kurs medytacji chrześcijańskiej

23 |

S t r o n a

Jezus nie zabiera nam, ani nie umniejsza tego, co szlachetne. Nie umniejsza rado

ci ludzkiego

ycia i

szcz

ęś

cia. Wła

nie przybył, by pomno

nasz

rado

ść

. By cieszy

yciem, które otrzymali

my. By w

ludzkim ciele do

wiadczy

, jak to jest by

człowiekiem…

Kim byłe

w tej medytacji? Byłe

jedn

z postaci wydarzenia? Mo

e to Ty byłe

w tej scenie kim

, na

kogo Jezus skierował wzrok, powiedział co

tylko dla Ciebie? Chciałe

Mu co

przekaza

? Co utkwiło Ci w

tym wydarzeniu najbardziej? Je

li spotkałe

w tej medytacji z Jezusem, to wiedz,

e to spotkanie

nast

piło teraz, w tej chwili, w chwili Twojej medytacji. Co

zostało Ci przekazane teraz i tylko dla Ciebie.

wiczenie: Przemedytuj jutrzejszy fragment Ewangelii: Mt 11, 25-30 („Przyjd

cie do Mnie wszyscy, którzy

utrudzeni jeste

cie…”)

czymy nasze krótkie rozwa

ania o medytacji. Rozumiem,

e mog

niewystarczaj

ce. To,

bowiem pocz

tek czego

, co staje si

nie tylko przygod

, ale tak

e ogromn

ęś

ycia. Wszystkim

dzi

kuj

za sp

dzony czas, prosz

równie

o uwagi, pytania, spostrze

enia. Je

eli zaistnieje taka potrzeba,

wypowiem si

, w miar

moich mo

liwo

ci, w kolejnych rozwa

aniach. Szcz

ęść

Pomocna literatura o medytacji:

John Main OSB, Medytacja chrze

cija

ska – głód gł

bi serca, Wydawnictwo WAM, Kraków 2009

Laurence Freeman OSB, Medytacja chrze

cija

ska. Twoja codzienna praktyka, Wydawnictwo Homini,

Kraków 2006

Hans Urs von Balthasar, Medytacja chrze

cija

ska, Wydawnictwo W Drodze, Pozna

2004

Baastian Baan, Drogi do medytacji chrze

cija

skiej, Konstancin-Jeziorna, Wydawnictwo T

cza 2001

O. Jan Bereza OSB, My

li codziennego

ycia, Wydawnictwo

w. Wojciecha, Pozna

2007

O. Jan Paweł Konobrodzki, benedyktyn z Ty

W razie pyta

zapraszam do kontaktu:

janpawelosb@gmail.com