1. System komputerowy

http://pl.wikipedia.org/wiki/System_komputerowy

System komputerowy (ang

.

computer system) – układ współdziałania dwóch składowych:

sprzętu komputerowego oraz oprogramowania, działających coraz częściej również w ramach

sieci komputerowej. Można mówić o następujących poziomach takiego systemu: sprzęt

komputerowy, system operacyjny (oprogramowanie systemowe), oprogramowanie użytkowe

(aplikacje). W pełni zautomatyzowany system komputerowy działa bez udziału człowieka.

Organizacja systemu komputerowego to opis zależności sprzętowych, przedstawienie

poszczególnych podzespołów komputera który funkcjonuje według pewnych reguł i zasad,

współpracuje ze sobą – by osiągnąć określony cel. Organizacja systemu komputerowego

określa zasady, reguły, cele oraz sposób wspomagania działań poszczególnych podzespołów.

1.1 Warstwy systemu komputerowego

Struktura systemu komputerowego składa się z pięciu zasadniczych warstw:

1. warstwa sprzętowa,

2. system operacyjny,

3. programy narzędziowe,

4. programy użytkowe

5. użytkownicy.

Sprzęt – zapewnia podstawowe możliwości obliczeniowe (procesor, pamięć, urządzenia

wejścia/wyjścia) – podstawowe zasoby systemu komputerowego.

Oprogramowanie systemowe – kontroluje i koordynuje użycie zasobów sprzętowych

poprzez różne programy użytkowe dla różnych użytkowników. Warstwa tworzona poprzez

twórców systemu operacyjnego – są to zazwyczaj wysoko wyspecjalizowani specjaliści.

Oprogramowanie narzędziowe – wspomaga zarządzanie zasobami sprzętowymi poprzez

dogodne interfejsy użytkowe oraz usprawnia, modyfikuje oprogramowanie systemowe,

zazwyczaj pisane przez niezależnych programistów którzy mają na celu usprawnienia

wykonywania programów w bardziej wygodny i wydajny sposób, a przy tym często eliminują

błędy czy też niedociągnięcia oprogramowania systemowego.

Oprogramowanie użytkowe – określają sposoby, w jakie zostają użyte zasoby systemowe

do rozwiązywania problemów obliczeniowych zadanych przez użytkownika (kompilatory,

systemy baz danych, gry, oprogramowanie biurowe), tworzone przez programistów.

Użytkownicy – ludzie, maszyny, inne komputery, mają bezpośredni kontakt z

oprogramowaniem użytkowym.

2. Sieć komputerowa

http://pl.wikipedia.org/wiki/Sie%C4%87_komputerowa

Sieć komputerowa – grupa komputerów lub innych urządzeń połączonych ze sobą w celu

wymiany danych lub współdzielenia różnych zasobów, na przykład:



korzystania ze wspólnych urządzeń, np. drukarek, skanerów,



korzystania ze wspólnego oprogramowania,



korzystania z centralnej bazy danych,



przesyłania informacji między komputerami (komunikaty, listy, pliki).

2.1 Elementy tworzące sieć komputerową

1. serwer sieciowy, zazwyczaj powinien to być komputer o dużej mocy

obliczeniowej, zarówno wydajnym jak i pojemnym podsystemie dyskowym

niezbędnym do przechowywania oprogramowania i danych użytkowników. Na

maszynie tej można uruchomić aplikacje realizujące usługi sieciowe, również

nazywane serwerami.

2. komputery – stacje robocze (terminale), na których instalujemy oprogramowanie

sieciowe nazywane klientem.

3. media transmisji – kable miedziane, światłowody, fale radiowe.

4. osprzęt sieciowy – karty sieciowe, modemy, routery, koncentratory, przełączniki,

punkty dostępowe.

5. zasoby sieciowe – wspólny sprzęt, programy, bazy danych.

6. oprogramowanie sieciowe – to programy komputerowe, dzięki którym możliwe jest

przesyłanie informacji między urządzeniami sieciowymi. Rozróżnia się trzy

podstawowe rodzaje oprogramowania sieciowego:

6.1 klient-serwer (system użytkownik) – system, w którym serwer świadczy

usługi dołączonym stacjom roboczym. W systemie tym programy

wykonywane są w całości lub częściowo na stacjach roboczych.

6.2 host-terminal (system baza) – do komputera głównego (hosta) dołączone

zostają terminale lub komputery emulujące terminale. W systemie tym

programy wykonywane są na hoście.

6.3 peer-to-peer – połączenia bezpośrednie; każdy komputer w sieci ma takie

same prawa i zadania. Każdy pełni funkcję klienta i serwera.

2.2 Internet

http://pl.wikipedia.org/wiki/Internet

Internet (ang. International - globalna, międzynarodowa; network - sieć, również

spotykany zapis: łac. inter - między, ang. net - sieć; dosłownie międzysieć) – ogólnoświatowa

sieć komputerowa, która jest logicznie połączona w jednolitą sieć adresową opartą na

protokole IP (ang. Internet Protocol). Sieć ta dostarcza lub wykorzystuje usługi wyższego

poziomu, które oparte są na funkcjonowaniu telekomunikacji i związanej z nią

infrastrukturze.

2.2.1 Połączenie komputera z Internetem

Przyłączenie komputera z Internetem możliwe jest przez wykorzystanie wielu technologii,

które pozwalają urządzeniu komunikować się z pobliską bramką posiadającą stałe połączenie

z innymi systemami w Internecie. Typowe rozwiązania wykorzystują linie telefoniczne

(modemy, cyfrowe linie ISDN, modemy ADSL), inne technologie przewodowe (transmisja

przez sieci energetyczne, telewizję kablową) oraz bezprzewodowe (GPRS, łącza satelitarne,

Wi-Fi).

Aby pracować w Internecie, komputer musi być w stanie komunikować się z innymi

systemami przez protokoły z rodziny TCP/IP, oraz posiadać oprogramowanie klienckie które

pozwala na praktyczne wykorzystanie usług oferowanych przez innych użytkowników.

2.2.2 Usługi sieciowe w Internecie

Dostawca usługi Internetu (ISP – po angielsku Internet Service Provider), czasem

skrótowo tylko provider, często oprócz łącza do Internetu oferuje następujące usługi dodane:



filtr rodzinny chroniący dzieci przed pornografią i przemocą w Internecie;



hosting stron internetowych WWW lub serwerów internetowych FTP;



pocztę elektroniczną (e-mail) na swoim portalu lub serwerze.

Jeżeli ISP je oferuje, to ich koszt może być wliczony w koszt usługi podstawowej.

Samo korzystanie z Internetu nie wymaga wykupienia żadnych innych dodatkowych usług

od ISP. Obojętnie czy w domu czy w kafejce internetowej można bez dodatkowych opłat:



przeglądać strony internetowe – WWW;



transferować pliki – FTP, P2P;



korzystać z darmowych skrzynek poczty elektronicznej;



dyskutować w grupach dyskusyjnych Usenetu.

Oprócz wyżej wymienionych, Internet umożliwia dostęp do szerokiej gamy usług takich

jak m.in.:



dyskusje internetowe (grupy dyskusyjne, e-mailowe listy dyskusyjnych, fora

dyskusyjne)



rozmowy tekstowe w czasie rzeczywistym (IRC)



komunikatory internetowe (np. Gadu-Gadu, ICQ, Jabber, Skype, Tlen)



telefonia internetowa (VoIP)



radio internetowe



telewizja internetowa



telekonferencje



faksowanie



sklepy internetowe



aukcje internetowe



giełda internetowa



bankowość elektroniczna



gry online

Niektóre z usług wymagają odpłatności. Należy ją uiścić usługodawcy, którym zwykle nie

jest ISP użytkownika. Jest to analogiczne do sytuacji znanej z życia codziennego, gdy

wprawdzie można za darmo wejść do sklepu lub punktu usługowego, ale za każdy towar lub

wykonanie usługi trzeba oddzielnie zapłacić.

2.2.3 Internet a WWW

Internet i World Wide Web (WWW) nie są synonimami. Internet to sieć komputerowa –

wiele połączonych ze sobą komputerów. WWW jest jednym z dóbr dostępnych przy pomocy

Internetu. Innymi bardzo popularnymi są poczta elektroniczna i wymiana plików w sieciach

P2P. WWW jest zbiorem dokumentów i innych zasobów połączonych hiperłączami

i URL-ami.

Ścisłe podanie różnicy między tymi pojęciami odwołuje się do protokołów internetowych.

Protokoły komunikacyjne są podzielone na warstwy. Każda warstwa zapewnia

funkcjonalność wymaganą przez wyższą warstwę. Internet to sieci komputerowe

komunikujących się za pomocą IP (ang. Internet Protocol) i TCP (ang. Transmission Control

Protocol). Inne protokoły, takie jak HTTP (ang. Hypertext Transfer Protocol), który jest

wykorzystywany przez WWW, działają na wierzchu warstwy komunikacyjnej (IP) i kontroli

transmisji (TCP). HTTP jest protokołem warstwy aplikacji.

3. Poczta elektroniczna

http://pl.wikipedia.org/wiki/Poczta_elektroniczna

Poczta elektroniczna, e-poczta (ang. electronic mail, e-mail) to jedna z największych usług

internetowych, w prawie zwanych usługami świadczonymi drogą elektroniczną, służąca do

przesyłania wiadomości tekstowych (listów elektronicznych). Obecnie do przesyłania e-maili

używany jest protokół Simple Mail Transfer Protocol (SMTP).

Słowo e-mail próbowano w Polsce zastąpić słowem listel (od list elektroniczny), starano

się także rozpropagować określenie el-poczta (analogia do el-muzyki, czyli muzyki

elektronicznej). Słowa te jednak nie przyjęły się w codziennym użyciu. Językoznawcy za

poprawne uznają jedynie formy e-mail oraz mejl – i chociaż ta ostatnia używana jest na razie

w języku potocznym, językoznawca Mirosław Bańko zaleca używać jej w piśmie wszędzie,

z wyjątkiem oficjalnych tekstów, dopóki forma ta nie przyjmie się dobrze w języku polskim.

3.1 Oprogramowanie

Popularne programy serwerowe (MTA) obsługujące pocztę to Sendmail, Postfix, Exim,

Mdaemon i qmail. Błędna konfiguracja serwera może doprowadzić do powstania open relay.

Popularne programy do odbioru i wysyłania poczty:



tekstowe: elm, elmo, Gnus, mutt, pine



graficzne: Apple Mail, Balsa, Eudora, Evolution, KMail, Microsoft Outlook, Outlook

Express, Windows Mail, Mozilla Suite/SeaMonkey, Mozilla Thunderbird, Netscape

Messenger, Opera, Pegasus Mail, Sylpheed, The Bat!

W systemach MS Windows najczęściej używanym programem stanowiącym bramkę

z protokołów odbiorczych POP3 do SMTP jest Outlook Express.

Obecnie, prawie każdy dostawca usług poczty elektronicznej oferuje dostęp do skrzynki

e-mail poprzez przeglądarkę WWW, tzw. Webmail.