Konspekt pracy magisterskiej
Brzozowski Łukasz
Akademia Humanistyczna
Specjalność: Zarządzanie personelem (I rok mgr)
Nr albumu: 46171
Przedmiot: Przygotowanie i realizacja procesu badawczego
Konspekt pracy magisterskiej
Brzozowski Łukasz
Akademia Humanistyczna
Specjalność: Zarządzanie personelem (I rok mgr)
Nr albumu: 46171
Przedmiot: Przygotowanie i realizacja procesu badawczego
PROPONOWANY TYTUŁ PRACY
Wewnątrzszkolne Doskonalenie Nauczycieli na przykładzie Zespołu Szkół nr 2.
UZASADNIENIE WYBORU PROBLEMU BADAWCZEGO
Współczesność to przełom wieków, w którym nastąpiło wiele istotnych i
charakterystycznych przemian. Zaliczyć do nich można transformacje ustrojowe,
globalizację jak również reformę edukacji. Szczególnie ta ostatnia postawiła przed
nauczycielami niewątpliwie trudne i zarazem dalekosiężne wyzwania, których realizacja
zależy od tego czy rada pedagogiczna zechce rozwijać swoje umiejętności i poszerzać
swoją wiedzę, aby im sprostać. Aby nie pozostawiać nauczycieli samym sobie, oraz żeby
przestali oni traktować rozwój zawodowy, jako zło konieczne, reforma oświaty
dostarczyła proces WDN – Wewnątrzszkolnego Doskonalenia Nauczycieli.
WDN jest formą nieustannego zdobywania wiedzy oraz jej transformacji. Umiejętne
pokierowanie i konstruktywne wykorzystywany z punktu widzenia szkoły może okazać
się motorem napędzającym organizację uczącą się. A w aspekcie indywidualnym może
być drogą w „linii rozwoju zawodowego pracownika” ku mistrzostwu w zawodzie.
Dlatego też chciałbym, w tej pracy, ukazać wpływ wewnątrzszkolnego
doskonalenia nauczycieli na realizację postawionych zadań i określonych problemów
szkoły. Szczególnie interesuje mnie uzyskanie odpowiedzi na temat rozpoznania i analizy
potrzeb szkoleniowych w trzech aspektach – indywidualnym, zespołowym oraz
całościowym. Jakie są najczęściej rozwiązywane problemy szkoły oraz jakie formy stosuje
się w celu ich rozwiązania. Pozwoli to wysnuć wnioski czy wdrożony przez reformę
oświaty system wewnątrzszkolnego doskonalenia nauczycieli rzeczywiście spełnia swoje
cele i realizuje zadania nie tylko natury osobistej nauczycieli (a więc uczestnictwo w
studiach podyplomowych czy ukończenie studiów magisterskich), ale całej społeczności
szkolnej.
Za przedmiot badania uczyniłem system Wewnątrzszkolnego Doskonalenia
Nauczycieli.
PRZEDMIOT, ZAKRES I CEL PRACY
Celem pracy będzie próba określenia czy WDN to proces zmierzający do rozwoju
placówki edukacyjnej oraz szkoły, jako organizacji uczącej się.
W pracy zostanie dokonany przegląd dostępnych metod modelowania
Wewnątrzszkolnego Doskonalenia Nauczycieli ze szczególnym uwzględnieniem
określania potrzeb szkoleniowych kadry pedagogicznej oraz analiza porównawcza
WDN-u i cech organizacji uczącej się.
UKŁAD I TREŚĆ PRACY
Dla zrealizowania celów rozprawy, przyjąłem układ pracy o następującej charakterystyce:
•
Praca składa się z trzech rozdziałów;
•
Struktura poszczególnych rozdziałów nie jest jednorodna;
•
Pomimo, że treść zawarta w poszczególnych rozdziałach stanowi zamkniętą całość
to w sposób bezpośredni przyczynia się do realizacji celu całej rozprawy;
•
Pierwszy rozdział opisuje teoretyczną podstawę, konieczną do przeprowadzenia
wniosków i empirycznych badań zawartych w rozdziale ostatnim.
Wstęp .....................................................................................................................................................
Spis treści
ROZDZIAŁ I – WEWNĄTRZSZKOLNE DOSKONALENIE NAUCZYCIELI, JAKO
RZECZYWISTY MECHANIZ
M ROZWOJU SZKOŁY ...............................................................
1.
Pojęcie i istota wewnątrzszkolnego doskonalenia nauczycieli ....................................................
2.
Cele wewnątrzszkolnego doskonalenia nauczycieli .....................................................................
3. Procedura
wewnątrzszkolnego doskonalenia nauczycieli ............................................................
3.1.Analiza
i określenie problemu szkoły ......................................................................................
3.2.
Określenie potrzeb szkoleniowych kadry pedagogicznej .........................................................
3.3.Opracowanie planu doskonalenia zawodowego nauczycieli ....................................................
3.4.
Opanowanie nowych umiejętności i wiedzy przez nauczycieli ...............................................
3.5.
Wdrożenie komponentów uzyskanej wiedzy i umiejętności ....................................................
3.6.Oc
ena efektów rozwiązywania problemu .................................................................................
4.
WDN a szkoła ucząca sie .............................................................................................................
5.
Wewnątrzszkolne doskonalenie nauczycieli w Zespole Szkół nr 2 w Działdowie ......................
ROZDZIAŁ II – ZAŁOŻENIA METODOLOGICZNE PRACY ..................................................
1. Przedmiot i cel pracy ....................................................................................................................
2. Problemy i hipotezy badawcze .....................................................................................................
3. Metody i techniki ba
dań ...............................................................................................................
4.
Teren badań i osoby badane .........................................................................................................
ROZDZIAŁ III – ANALIZA I WNIOSTKI Z BADAŃWŁASNYCH W ŚWIETLE
PRZYJĘTYCH PROBLEMÓW BADAWCZYCH .........................................................................
1.
Analiza wyników badań przeprowadzonych wśród nauczycieli ..................................................
2.
Wnioski z badań ...........................................................................................................................
Zakończenie ...........................................................................................................................................
Streszczenie ............................................................................................................................................
Słowa kluczowe .....................................................................................................................................
Bibliografia ............................................................................................................................................
Aneks
...................................................................................................................................................................
KONWENCJA TEORETYCZA I POJĘCIOWA
•
WDN (Wewnątrzszkolne Doskonalenie Nauczycieli) – kształcenie ustawiczne,
które jest systemem spójnych, logicznie zaplanowanych i połączonych ze sobą
działań mających na celu kształcenie i rozwój pracowników.
•
Organizacja ucząca się – to organizacje i przedsiębiorstwa, które są zdolne do
samopoznania, zrozumienia swoich problemów i doskonalenia się, które umieją się
uczyć na własnych błędach i sukcesach. W których ludzie ciągle rozszerzają swoje
możliwości osiągania naprawdę pożądanych wyników, w których powstają nowe
wzorce śmiałego myślenia i swobodnie rozwijają się aspiracje zespołowe i gdzie
ludzie stale się uczą, jak wspólnie się uczyć.
•
Analiza potrzeb szkoleniowych – polega na określeniu rozbieżności między tym, co
dzieje się w firmie, a tym, ci powinno się w niej dziać. Rozbieżności te, są to różnice
między tym, co pracownicy wiedzą i potrafią wykonać, a tym, co muszą wiedzieć i
potrafić wykonać.
•
Zmiana – oznacza ukształtowanie czegoś nowego lub adaptację rozwiązania już
znanego i stosowanego gdzie indziej. Zmiana to proces kumulatywny, zakładający
powtarzanie pewnych faz i wymagający nieustannego przekształcania.
•
Synergia – to wynik pracy zespołowej, który tworzy wartość dodaną.
ORGANIZACJA PROCESU BADAWCZEGO
Teren Badań
Teren, który został objęty badaniami to Zespól Szkół nr 2 w Działdowie w skład,
którego wchodzi Szkoła Podstawowa nr 4 oraz II Liceum Ogólnokształcące, gdzie swoje
umiejętności oraz wiedzę zdobywa ponad dziewięciuset uczniów, którzy tworzą liczne
organizacje uczniowskie oraz zespoły i koła zainteresowań tak, aby móc aktywnie
rozwijać własne zainteresowania i wspierać ważne inicjatywy na rzecz szkoły. W Zespole
Szkół nr 2 często organizowane są kursy i warsztaty dla nauczycieli oraz odbywają się
różnego rodzaju konferencje i spotkania z autorami podręczników i osobistościami ze
świata kultury, pedagogiki oraz polityki.
Próba badawcza
Głównym założeniem jest zbadanie pięćdziesięciu respondentów, nauczycieli
Zespołu Szkół nr 2 w Działdowie. Rada pedagogiczna w skład, której wchodzą wszyscy
nauczyciele, tworzący liczne zespoły zadaniowe, które mają na celu poprawę jakości pracy
szkoły, do najważniejszych należą:
−
Zespół ds. Planu Rozwoju Szkoły
−
Zespół Wychowawczy i Profilaktyki
−
Zespół ds. Promocji Szkoły
−
Zespół ds. Wewnątrzszkolnych Badań Osiągnięć Uczniów
−
Zespół ds. Wewnątrzszkolnego Doskonalenia Nauczycieli
−
Zespół ds. Wewnętrznego Mierzenia Jakości Pracy Szkoły
Metody, techniki badawcze:
W pracy zostaną zastosowane następujące metody badawcze:
•
Analiza i krytyka literatury przedmiotu
•
Metoda badania dokumentów
•
Ankieta (otwarta, zamknięta)
Zmienne:
•
Wiek
•
Wykształcenie
•
Staż pracy (ogółem)
•
Płeć
KWESTIONARIUSZ
Szanowni Państwo!
Cieszę się, że mogę przeprowadzić swoją ankietę wśród pracowników Zespołu Szkół nr 2 w
Działdowie. Jestem studentem Akademii Humanistycznej w Pułtusku i zbieram informacje
niezbędne do ukończenia pracy dyplomowej. Dzięki tej ankiecie otrzymam wiele wartościowego
materiału na temat systemu Wewnątrzszkolnego Doskonalenia Nauczycieli i jego wpływu na
rozwój szkoły. Proszę w spokoju i bez pośpiechu wypełnić ankietę, jest ona całkowicie anonimowa
a Państwa odpowiedzi zostaną potraktowane, jako poufne.
Z góry dziękuję za Państwa poparcie w tej ważnej sprawie.
Brzozowski Łukasz
Ogólne Wskazówki
Dla udzielenia odpowiedzi na pytania tej ankiety potrzebne jest ok. 20 min. W tej części
kwestionariusza możecie Państwo wybrać więcej niż jedną odpowiedź
(np. 2, 3 lub więcej)
wstawiając znak „X” w wolne miejsce („O”). Zaznaczając odpowiedź „inne/jakie?” proszę podać
własną propozycję odpowiedzi (np. z którą spotkaliście się Państwo podczas pracy zawodowej).
1. Jakie formy
Wewnątrzszkolnego Doskonalenia Nauczycieli są wykorzystywane w celu
rozwiązywania problemów i zadań szkoły?
Kwestionariusz Ankiety
Coaching
Uczestniczenie w kursach, szkoleniach, konferencjach, seminariach
Dzień studyjny
Hospitacja zajęć
Grupa treningowa/superwizyjna
Badanie w
działaniu
Mentoring
Studiowanie literatury
Rotacja stanowisk
Benchmarking
Zespół pedagogiczny
Badanie szkoły
Inne/jakie?.........................................................................................................
2. Jakie problemy, zadania rozwi
ązuje się w ramach Wewnątrzszkolnego Doskonalenia
Nauczycieli?
Szkoła bez stresów
Pomoc zamiast ingerencji
Szkolne koła zainteresowań
Wagarowicze i uczniowie przeszkadzający na lekcji
Uczeń trudny
Uczeń zdolny i twórczy
Praca z materiałami wypracowanymi przez ucznia
Dzieci i młodzież w rodzinach zastępczych
Rozwój umiejętności uczenia się, metody poprawy efektywności nauczania
Wychowanie seksualne dziecka
Zebranie z rodzicami w szkole
Gry komputerowe, dobre czy złe?
Sześciolatku witaj w szkole
Uczeń bezpieczny w szkole
Promocja szkoły w środowisku lokalnym i regionie
Integrowanie wychowawczych działań szkoły i rodziny
Inne/jakie?........................................................................................................
3. Do jakich celów wykorzy
stuje się system Wewnątrzszkolnego Doskonalenia Nauczycieli?
Wspierania demokracji i humanizacji życia szkolnego
Stworzenia możliwości zapoznania się z najnowszymi teoriami i narzędziami nauczania
Koordynowania pracy wychowawczej i procesu dydaktycznego
Poprawy komunikacji i współpracy w radzie pedagogicznej
Realizacji zadań dydaktycznych i wychowawczych w praktyce
Nawiązania do wzoru, wartości i głównych myśli pedagogicznych
Konstruktywnego radzenia sobie z normami i wartościami, subiektywnymi teoriami i
obciążeniami w pracy
Opracowania pedagogicznych koncepcji kształcenia i wychowania
Tworzenia bogatego życia szkolnego
Refleksji nad procesami uczenia się i zmiany rzeczywistości szkolnej
Inne/jakie?.........................................................................................................
4.
Na jakie obszary działalności szkoły wpływa Wewnątrzszkolne Doskonalenie nauczycieli?
Dydaktyki
Edukacji prozdrowotnej
Wychowania
Edukacji ekologicznej
Rozwijania umiejętności
Działalności opiekuńczej
Społecznej integracji uczniów
Wychowania do życia w rodzinie
Edukacji regionalnej
Wychowania patriotycznego i obywatelskiego
Inne/jakie?........................................................................................................
5.
Jakie występują formy ewaluacji wdrożonych zmian, czyli efektów Wewnątrzszkolnego
Doskonalenia Nauczycieli?
Ankieta
Obserwacja
Wywiad
Hospitacja koleżeńska
Analiza dokumentów
Badanie efektów edukacyjnych
Pomiar dydaktyczny
Tworzenie szkolnych standardów wymagań
Inne/jakie?…………………………………………………………………………………
W tej części kwestionariusza proszę wybrać tylko jedną odpowiedź
6.
Czy analizuje się potrzeby szkoleniowe indywidualnych pracowników?
również wstawiając znak „x” w
wolne miejsce („O”).
Zdecydowanie tak
Tak
Nie mam zdania
Nie
Zdecydowanie nie
7.
Czy analizuje się potrzeby szkoleniowe adresowane do grupy (np. zespołu
przedmiotowego)?
Zdecydowanie tak
Tak
Nie mam zdania
Nie
Zdecydowanie nie
8.
Czy analizuje się potrzeby szkoleniowe w skali całej szkoły?
Zdecydowanie tak
Tak
Nie mam zdania
Nie
Zdecydowanie nie
9.
O zmianach dotyczących mojego stanowiska pracy jestem zawsze odpowiednio wcześnie i
efektywnie informowany.
Zdecydowanie tak
Tak
Nie mam zdania
Nie
Zdecydowanie nie
10.
Szkolenie i możliwości rozwoju, które otrzymuję są przydatne i związane z tym, co robię.
Zdecydowanie tak
Tak
Nie mam zdania
Nie
Zdecydowanie nie
11.
Jestem zadowolony z moich możliwości rozwoju i doskonalenia osobistego (np.
Wyznaczone zadania w ramach projektu, odbyte szkolenia).
Zdecydowanie tak
Tak
Nie mam zdania
Nie
Zdecydowanie nie
12.
Dysponuję niezbędnymi narzędziami (np. metody, techniki nauczania), aby móc
skutecznie wykonywać swoje obowiązki.
Zdecydowanie tak
Tak
Nie mam zdania
Nie
Zdecydowanie nie
13.
Znam działania, jakie są podejmowane wobec zdiagnozowanych problemów i
postawionych zadań szkoły.
Zdecydowanie tak
Tak
Nie mam zdania
Nie
Zdecydowanie nie
14.
Jestem zaangażowany w proces rozwiązywania problemów szkoły (np. określanie tematu,
formułowanie celów ich realizacja i wdrożenie, ewaluację).
Zdecydowanie tak
Tak
Nie mam zdania
Nie
Zdecydowanie nie
15.
Uważam, że problemy i zadania rozwiązywane przy wykorzystaniu form
Wewnątrzszkolnego Doskonalenia Nauczycieli dotyczą nie tylko nauczycieli, ale całej
„Społeczności Szkolnej.”
Zdecydowanie tak
Tak
Nie mam zdania
Nie
Zdecydowanie nie
16.
W ciągu minionych dwunastu miesięcy byłem objęty oceną „Rozwoju Osobistego.”
Zdecydowanie tak
Tak
Nie mam zdania
Nie
Zdecydowanie nie
17. Podczas procesu doskonalenia kwalifikacji zawodowych – przy wykorzystaniu form
Wewnątrzszkolnego Doskonalenia Nauczycieli – występuje czynniki prezentacji teorii
oraz opis nowych umiejętności i sposobów ich zastosowania.
Zdecydowanie tak
Tak
Nie mam zdania
Nie
Zdecydowanie nie
18. Podczas procesu doskonalenia kwalifikacji zawodowych – przy wykorzystaniu form
Wewnątrzszkolnego Doskonalenia Nauczycieli – występuje czynnik prezentacji, w jaki
sposób mogą być wykorzystane w praktyce zdobyte umiejętności.
Zdecydowanie tak
Tak
Nie mam zdania
Nie
Zdecydowanie nie
19. Podczas procesu doskonalenia kwalifikacji zawodowych – przy wykorzystaniu form
Wewnątrzszkolnego Doskonalenia Nauczycieli – występuje czynnik praktycznego
zastosowania
nowych umiejętności w symulowanych warunkach.
Zdecydowanie tak
Tak
Nie mam zdania
Nie
Zdecydowanie nie
20. Podczas procesu doskonalenia kwalifikacji zawodowych – przy wykorzystaniu form
Wewnątrzszkolnego Doskonalenia Nauczycieli – występuje czynnik przekazywania
informacji zwrotnej o zastosowaniu nowych umiejętności w symulowanych warunkach.
Zdecydowanie tak
Tak
Nie mam zdania
Nie
Zdecydowanie nie
21. Podczas procesu doskonalenia kwalifikacji zawodowych – przy wykorzystaniu form
Wewnątrzszkolnego Doskonalenia Nauczycieli – istnieje czynnik opracowania planu
zastosowania nowych umiejętności w rzeczywistych warunkach.
Zdecydowanie tak
Tak
Nie mam zdania
Nie
Zdecydowanie nie
22. Podczas procesu doskonalenia kwalifikacji –
przy wykorzystaniu form
Wewnątrzszkolnego Doskonalenia Nauczycieli – występuje czynnik udzielania
indywidualnej pomocy przy
zastosowaniu nowych umiejętności w rzeczywistości.
Zdecydowanie tak
Tak
Nie mam zdania
Nie
Zdecydowanie nie
W pracy wykorzystana zostanie literatura krajowa, głownie z zakresu zarządzania
zasobami ludzkimi, organizacji szkoleń, edukacji oraz socjologii pracy. Ponadto zostaną
wykorzystane dokumenty organizacyjne Zespołu Szkół nr 2.
LITERATURA
Przykładowa literatura:
•
Zaczyński W., Praca Badawcza Nauczyciela, Wyd. Żak, Warszawa 1995.
•
Węglińska M., Jak pisać pracę magisterską? Poradnik dla studentów, Oficyna Wydawnicza
„Impuls”, Kraków 2005.
• Wawrzyniak B.,
Zarządzanie zmianami w organizacji, [w:] A.K. Koźmiński, W. Piotrowski
[red.]
Zarządzanie. Teoria i praktyka.
•
Tołwińska-Królikowska E., Autoewaluacja w szkole, Wyd. CODN, Warszawa 2002.
•
Śliwerski B., Edukacja pod prąd, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2001, s. 217.
• Szumski J.,
Wstęp do metod i technik badań społecznych, Wyd. PWN, Warszawa 1984.
• Rae L.,
Planowanie i projektowanie szkoleń, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa-Kraków
1999.
• Pocztowski A.,
Zarządzanie Zasobami Ludzkimi. Strategie-procesy-metody, Wyd. PWE,
Warszawa 2008.
•
Pietrasiński Z., Atakowanie Problemów, Nasza Księgarnia, Warszawa 1983.
• Pedler M., Aspinwall K.,
Przedsiębiorstwo uczące się, Wyd. PETIT, Warszawa 1999.
• Kostera M., Za
rządzanie Personelem, Wyd. PWE, Warszawa 2006.
• Knafel K.,
Żłobecki E., Wewnątrzszkolne doskonalenia nauczycieli, Materiały szkoleniowe
dla rad pedagogicznych, Program Nowa Szkoła, Wyd. CODN, Warszawa 1999.
• Kirkpatrick D. L.,
Ocena efektywności szkleń, Studio Emka, Warszawa 2001.
• Karney J. E., Podstawy Psychologii i Pedagogiki Pracy, Wyd. WSH im. Aleksandra
Gieysztora, Pułtusk 2004.
• Elsner D.,
Szkoła jako ucząca się organizacja. Szansa dla ambitnych, Wyd. BTiW Mentor,
Chorzów 2003.
• Elsner D., Knafel K., Jak
Organizować Wewnątrzszkolne Doskonalenie Nauczycieli?, Wyd.
BTiW Mentor, Chorzów 2000.
• Elsner D.,
Doskonalenie Kierowania Placówką Oświatową, Wokół nowych pojęć i znaczeń,
Wyd. Mentor, Chorzów 1999.
• Ekiert-Grabowska D., Elsner D.,
Jakość, planowanie i doskonalenie kwalifikacji
zawodowych w zarządzaniu oświatą, Wyd. MEN, Warszawa1997.
• Dalin P., Rolff H-G., Kleekamp B.,
Przyszłość szkolnictwa, [w:] Współczesne trendy i
koncepcje w zarządzaniu oświatą, Materiały programu TERM, [red.] D. Elsner, MEN
Warszawa 1997.
• Chojnacki W., Balasiewicz A.,
Człowiek w nowoczesnej organizacji. Wybrane problemy
doradztwa zawodowego i organizacyjnego,
Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2005.
• Brudnik E., Owczarska B.,
Formy i Modele Wewnątrzszkolnego Doskonalenia Nauczycieli,
Biblioteczka WDN, Wyd. CODN, Warszawa 2000.
• Armstrong M.
, Zarządzanie Zasobami Ludzkimi, Oficyna Wolters Kluwer Business,
Kraków 2007.
• Arends R. J.,
Uczymy się nauczać, Warszawa 1995.