dr Agata Góral-Wójcicka

Podstawy prawne

Bezpiecze

ń

stwa i Higieny Pracy

Międzynarodowe regulacje,

dotyczące problematyki BHP

Międzynarodowe regulacje prawne, dotyczące
problematyki BHP znajdują się w:

Konwencjach i Zaleceniach Międzynarodowej

Organizacji Pracy,

Pakcie Praw Gospodarczych ONZ,
Europejskiej Karcie Społecznej Rady Europy,
Dyrektywach i rozporządzeniach Unii Europejskiej.

cd. Międzynarodowe regulacje,

dotyczące problematyki BHP

Wszystkie międzynarodowe standardy BHP, wynikające
z postanowień zawartych w ratyfikowanych przez Polskę
umowach międzynarodowych i dyrektywach UE, zostały
przeniesione do polskich ustaw i rozporządzeń.

Polska, podobnie jak inne państwa, posiada ponadto własne
krajowe regulacje dotyczące BHP, zwłaszcza w tych
obszarach gdzie nie ma jeszcze wspólnych regulacji
międzynarodowych.

Krajowe regulacje,

dotyczące problematyki BHP

Prawo pracy

— przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw

i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki
pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów
zbiorowych pracy i innych, opartych na ustawie porozumień
zbiorowych, regulaminów, statutów określających prawa
i obowiązki stron stosunku pracy.

Jak wynika z powyższej definicji, podstawowymi źródłami prawa pracy są:
ustawy — akty prawne uchwalane przez Sejm RP;
rozporządzenia, wydawane przez Radę Ministrów, poszczególnych

ministrów oraz inne uprawnione konstytucyjnie organy;

zarządzenia wydawane przez upoważnionych ministrów;
porozumienia zbiorowe (takie jak układy zbiorowe pracy, regulaminy

pracy oraz wynagradzania), zawierane w danym zakładzie pracy.

Ustawa Kodeks pracy.

Ustawa o Pa

ń

stwowej Inspekcji Pracy.

Ustawa o Społecznej Inspekcji Pracy.

Ustawa o Pa

ń

stwowej Inspekcji Sanitarnej

Ustawa o ochronie przeciwpo

ż

arowej

Ustawa - Prawo budowlane

Ustawa o słu

ż

bie medycyny pracy

Ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób
zawodowych

Ustawa o substancjach chemicznych i ich mieszaninach

Rozporz

ą

dzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy.

Rozporz

ą

dzenie w sprawie wykazu prac szczególnie uci

ąż

liwych lub szkodliwych

dla kobiet.

Rozporz

ą

dzenie w sprawie ustalania okoliczno

ś

ci i przyczyn wypadków przy

pracy

Rozporz

ą

dzenie w sprawie chorób zawodowych

Rozporz

ą

dzenie w sprawie słu

ż

by bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy.

Rozporz

ą

dzenie w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpiecze

ń

stwa i higieny

Rozporz

ą

dzenie w sprawie bada

ń

i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia

w

ś

rodowisku pracy

Rozporz

ą

dzenie w sprawie bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy przy pracach

zwi

ą

zanych z nara

ż

eniem na hałas lub drgania mechaniczne

Rozporz

ą

dzenie w sprawie bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy na stanowiskach

wyposa

ż

onych w monitory ekranowe

Nadzór nad warunkami

BHP w firmie

Bezpiecze

ń

stwo i Higiena Pracy

podczas zaj

ęć

na uczelni

Rozporz

ą

dzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa

Wy

ż

szego z dnia 5 lipca 2007 r. w sprawie

bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy w uczelniach

(Dz. U. 2007 r., Nr 128, poz. 897).

Przedmiot BHP w ramach zaj

ęć

dydaktycznych w formie

wykładów,

ć

wicze

ń

lub seminariów.

Udział w przedmiocie BHP potwierdzony zaliczeniem.

Rozporz

ą

dzenie reguluje ponadto:

zapewnienie studentom i wykładowcom niezb

ę

dnych

ś

rodków

ochrony indywidualnej w zale

ż

no

ś

ci od rodzaju zaj

ęć

i specyfiki

poszczególnych kierunków studiów lub prowadzonych bada

ń

,

warunki jaki musz

ą

spełnia

ć

budynki i pomieszczenia uczelni oraz

przynale

ż

ne do nich tereny i urz

ą

dzenia (dotycz

ą

ce o

ś

wietlenia,

wentylacji, ogrzewania i powierzchni u

ż

ytkowej - w tym akademiki)

stan wyposa

ż

enia pomieszcze

ń

uczelni (meble, sprz

ę

t, urz

ą

dzenia,

instalacje, apteczki)

ustalania okoliczno

ś

ci i przyczyn wypadków studentów podczas zaj

ęć

na uczelni

PODSTAWOWE OBOWIĄZKI W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

I HIGIENY PRACY

Pracodawca

/Rektor jest zobowi

ą

zany chroni

ć

zdrowie i

ż

ycie

pracowników/studentów poprzez zapewnienie bezpiecznych

i higienicznych warunków pracy, a w szczególno

ś

ci:

organizowa

ć

prac

ę

w sposób zapewniaj

ą

cy bezpieczne i higieniczne

warunki pracy,

zapewnia

ć

przestrzeganie przepisów oraz zasad bezpiecze

ń

stwa i

higieny pracy, wydawa

ć

polecenia usuni

ę

cia uchybie

ń

w tym zakresie

oraz kontrolowa

ć

wykonanie tych polece

ń

,

zapewnia

ć

wykonanie nakazów, wyst

ą

pie

ń

, decyzji i zarz

ą

dze

ń

wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy.

tj. zgodnie z Ustaw

ą

z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy

Osoba kieruj

ą

ca pracownikami

/prowadz

ą

cy zaj

ę

cia jest zobowi

ą

zany:

organizowa

ć

stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami

bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, uwzgl

ę

dniaj

ą

c zabezpieczenie

pracowników/studentów przed wypadkami przy pracy, chorobami

zawodowymi i innymi chorobami zwi

ą

zanymi z warunkami

ś

rodowiska

pracy,

dba

ć

o sprawno

ść ś

rodków ochrony indywidualnej oraz ich stosowanie

zgodnie z przeznaczeniem,

dba

ć

o bezpieczny i higieniczny stan pomieszcze

ń

pracy i wyposa

ż

enia

technicznego,

egzekwowa

ć

przestrzeganie przez pracowników/studentów przepisów

i zasad bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy.

PODSTAWOWE OBOWIĄZKI W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

I HIGIENY PRACY

Pracownik

/Student jest zobowi

ą

zany:

zna

ć

przepisy i zasady bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy,

bra

ć

udział w szkoleniu i instrukta

ż

u z tego zakresu,

wykonywa

ć

prace w sposób zgodny z przepisami i zasadami bhp

oraz stosowa

ć

si

ę

do wydawanych w tym zakresie polece

ń

i

wskazówek,

dba

ć

o nale

ż

yty stan maszyn, urz

ą

dze

ń

, narz

ę

dzi i sprz

ę

tu oraz o

porz

ą

dek i ład w miejscu pracy,

stosowa

ć ś

rodki ochrony zbiorowej i indywidualnej zgodnie z ich

przeznaczeniem,

poddawa

ć

si

ę

zaleconym badaniom lekarskim i stosowa

ć

si

ę

do

wskaza

ń

lekarskich,

niezwłocznie zawiadomi

ć

prowadz

ą

cego zaj

ę

cia o zauwa

ż

onym

wypadku albo zagro

ż

eniu

ż

ycia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec

inne osoby znajduj

ą

ce si

ę

w rejonie zagro

ż

enia, o gro

żą

cym im

niebezpiecze

ń

stwie.

PODSTAWOWE OBOWIĄZKI W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

I HIGIENY PRACY

Pracownik

/Student ma prawo:

otrzyma

ć

niezb

ę

dne

ś

rodki ochrony indywidualnej,

uzyska

ć

informacje na zasad bhp (dost

ę

p do instrukcji bhp,

szkolenie),

powstrzyma

ć

si

ę

od wykonywania pracy, zawiadamiaj

ą

c o tym

niezwłocznie prowadz

ą

cego zaj

ę

cia, w razie gdy warunki pracy

nie odpowiadaj

ą

przepisom bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy i

stwarzaj

ą

bezpo

ś

rednie zagro

ż

enie dla zdrowia lub

ż

ycia

pracownika/studenta albo gdy wykonywana przez niego praca
grozi takim niebezpiecze

ń

stwem innym osobom.

UPRAWNIENIA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

I HIGIENY PRACY

Podstawowe zasady bezpiecze

ń

stwa

i higieny pracy na uczelni

Mie

ć ś

wiadomo

ść

zagro

ż

e

ń

i umie

ć

si

ę

przed nimi

zabezpieczy

ć

Zapozna

ć

si

ę

z instrukcjami obsługi wyposa

ż

enia

(np. urz

ą

dzenia/maszyny)

Stosowa

ć

si

ę

do zasad bhp, u

ż

ywa

ć

odpowiednich

ś

rodków ochrony

Wzrokowo oceni

ć

stan techniczny wyposa

ż

enia

(np. urz

ą

dzenia/maszyny)

Zapozna

ć

si

ę

z zasadami bezpiecznej pracy z

substancjami chemicznymi (znajomo

ść

oznakowania i

post

ę

powania w przypadku np. rozlania – udzielenie

pierwszej pomocy)

Zgłasza

ć

zauwa

ż

one nieprawidłowo

ś

ci/zagro

ż

enia

(zapobiega

ć

wypadkom innych osób)

W przypadku zaistnienia wypadku umie

ć

zareagowa

ć

(powiadomi

ć

kogo trzeba, udzieli

ć

pierwszej pomocy,

ewakuowa

ć

siebie i innych)

Typy oznakowania bhp

cd Typy oznakowania bhp