background image

PROPOZYCJE ZBIÓREK O TEMATYCE TURYSTYCZNEJ DO 

PRZEPROWADZENIA DLA HARCERZY STARSZYCH

TEMAT: Polskie pasma górskie

CELE: 

Zapoznanie lub przypomnienie harcerzom nazw polskich pasm górskich

Zapoznanie z legendami górskimi

Stworzenie kroniki Korony Gór Polski (zadanie międzyzbiórkowe)

ZAMIERZENIA:

Harcerze po zbiórce będą:

Potrafili zlokalizować główne pasma górskie na mapie Polski i podać ich najwyższe 
szczyty

Znali kilka legend dotyczących polskich gór

MATERIAŁY:

Muzyka jako tło do gawędy

Zdjęcia poszczególnych pasm górskich

Puzzle z południową częścią Polski

Nazwy pasm górskich i ich najwyższych szczytów na kartakch

Regulamin Korony Gór Polski

PLAN ZBIÓRKI:

FORMA PRACY

OPIS PRZEPROWADZENIA FORMY

Gawęda

Opowiadanie o powstaniu gór (jest taka polska legenda, która mówi, 
że Bóg tworząc świat chciał sobie zrobić przerwą i przekazał pracę 
aniołowi, ten tak się chciał postarać, że użył za dużo materiału i 
stworzył góry). 
Podczas gawędy w tle może być włączona muzyka ze szmerem 
potoku w tle (np. muzyka relaksacyjna – „Góry”)

Ćwiczenie, praca w 
grupach 

 Zapoznanie się lub przypomnienie nazw głównych pasm górskich i 
ich najwyższych szczytów. W harcówce rozwieszamy zdjęcia z 
poszczególnych pasm górskich (z własnej kolekcji lub ściągnięte z 
Internetu), pod nimi zaszyfrowane nazwy tych pasm oraz 
umieszczone napisy z nazwą najwyższego szczytu i jego wysokością. 
Prosimy żeby zastępy obejrzały wszystko i rozszyfrowały nazwy oraz 
jak najwięcej zapamiętały.

Rozsypanka

Każdy zastęp otrzymuje koperty, w których są nazwy najwyższych 
szczytów w pasmach. (Każde napisane na oddzielnej kartce i każdy 
zastęp dostaje inny zestaw). Zadaniem harcerzy jest dobrać szczyt do 
pasma górskiego, w którym się znajduje. Jeżeli któremuś z zastępów 
brakuje odpowiedniego szczytu, może odkupić go od innego zastępu 
za zdobyte poprzednio punkty lub np. za wykonanie jakiegoś zadania

Inspektorat Drużyn Turystycznych GK ZHP

1

background image

Puzzle, ćwiczenie

Każdy zastęp dostaje puzzle (duże) z południową częścią mapy 
Polski ( tą, w której znajdują się pasma górskie) – tylko kontury 
granicy Polski i zaznaczone granice pasm. Po złożeniu puzzli 
umieszczają kartki z nazwami pasm w odpowiednich miejscach 
(kartki z poprzedniego zadania).
Wspólnie sprawdzamy poprawność umieszczenia nazw.

Zabawa ruchowa

Przyklejamy każdemu harcerzowi kartkę z nazwą pasma górskiego 
(np. na plecach).
Zadaniem harcerzy jest ustawić się w odpowiednich grupach lub 
kolejności wg wskazówek prowadzącego. Np.: pasma górskie od 
wschodu na zachód (robimy odpowiedni szereg), łączą się pasma 
górskie województwa dolnośląskiego, ustawiamy się wg wysokości 
najwyższych szczytów pasm od najniższego do najwyższego itp.

Scenki

Zastępy dostają kartkę z jedną legendą związaną z polskimi górami: 
np.: o Liczyrzepie w Karkonoszach, o śpiącym Rycerzu w Giewoncie 
itp. Ich zadaniem jest przygotować scenkę ilustrująca daną legendę.
Po pokazie scenek wybieramy (np. w formie głosowania, czy 
najgłośniejszego okrzyku) najciekawszą legendę.

Krzyżówka ,quiz

Zasłaniamy lub chowamy wszystkie wypracowane na zbiórce 
materiały i w formie rywalizacji zastępów urządzamy turniej, quiz, 
krzyżówkę (dot. pasm, szczytów, położenia, legend), w której 
sprawdzamy ile udało się zapamiętać harcerzom ze zbiórki.

Na koniec proponuję stworzenie kroniki Korony Gór Polskich (to również może być zadanie 
międzyzbiórkowe).

„Korona Gór Polski” - to odznaka turystyczna jak sama nazwa wskazuje, zdobywa się ją 
poprzez zdobycie wszystkich najwyższych szczytów w polskich pasmach górskich. Więcej 
informacji na : 

http://kgp.amos.waw.pl/

  

Kronika może wyglądać dowolnie muszą w niej być tylko wypisane dane pasma górskie, potem 
szczyt i zostawiamy miejsce na pieczątkę lub/ i zdjęcie ze szczytu. Myślę, że warto rozpocząć 
zdobywanie „Korony Gór Polski”, bo to oprócz odznaki, nasza pamiątka z wycieczek. 

              

nr

pasmo

nazwa

wyskość

1

2

3

4

5

6

7

8

Góry Świętokrzyskie

Masyw Ślęży (Przedg. Sudec.)

Góry Kaczawskie

Góry Bardzkie

Góry Wałbrzyskie

Góry Opawskie

Beskid Makowski

Góry Stołowe

ŁYSICA

ŚLĘŻA

SKOPIEC

KŁODZKA GÓRA

CHEŁMIEC

BISKUPIA KOPA

LUBOMIR

SZCZELINIEC WIELKI

612

718

724

765

869

889

 912

919

Inspektorat Drużyn Turystycznych GK ZHP

2

background image

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

Beskid Mały

Góry Kamienne

Rudawy Janowickie

Góry Bystrzyckie

Góry Złote

Beskid Niski

Góry Sowie

Pieniny

Góry Orlickie

Góry Bialskie

 Góry Izerskie

Beskid Wyspowy

Beskid Śląski

Beskid Sądecki

Gorce

Bieszczady

Masyw  Śnieżnika

Karkonosze

Beskid Żywiecki

Tatry

CZUPEL

WALIGÓRA

SKALNIK

JAGODNA

KOWADŁO

LACKOWA

WIELKA SOWA

WYSOKA

ORLICA

RUDAWIEC

WYSOKA KOPA

MOGIELICA

SKRZYCZNE

RADZIEJOWA

TURBACZ

TARNICA

ŚNIEŻNIK

 ŚNIEŻKA

BABIA GÓRA

RYSY

934

936

945

977

989

997

1015

1050

1084

1112

1126

1173

1257

1262

1310

1346

1425

1602

1725

2499

Opracowała: pwd. Martyna Widawska

Inspektorat Drużyn Turystycznych GK ZHP

3

background image

TEMAT: Zabytki naszego regionu 

CELE PROJEKTU: 

-

Poznanie najcenniejszych zabytków swojego regionu

-

Przypomnienie podstawowej wiedzy o stylach architektonicznych

-

Przygotowanie regionalnego mini-informatora turystycznego dla drużyn z hufca

-

Sporządzenie spisu zabytków niszczejących, wymagających opieki

-

Zachęcenie harcerzy do poznawania walorów krajoznawczych swojej miejscowości

ZAMIERZENIA:

Harcerze po zbiórce będą:

Potrafili wymienić różne style architektoniczne i ich cechy 

Potrafili wymienić zabytki, które wymagają remontu znajdujące się w ich okolicy

Potrafili wymienić najcenniejsze zabytki swojego regionu

 

ZBIÓRKA:

FORMA 

PRACY

OPIS PRZEPROWADZENIA FORMY

Gawęda, 
dyskusja

Krótka opowieść drużynowego o tym, dlaczego należy chronić zabytki, 
kto i w jaki sposób się tym zajmuje. Można też przekształcić gawędę w 
dyskusję na temat, dlaczego należy chronić zabytki i co my - harcerze 
możemy zrobić w tym zakresie.

Prezentacja 
multimedialna

Wyświetlamy harcerzom krótką prezentację multimedialną zawierającą 
nazwy stylów architektonicznych, obrazki lub zdjęcia obiektów w 
poszczególnych stylach oraz charakterystyczne formy pozwalające na 
wyróżnienie danego stylu. Pamiętajmy jednak, że taka prezentacja musi 
być krótka i bardzo treściwa, a jej forma nie powinna przypominać 
prezentacji szkolnych, – dlatego możemy użyć zdjęć z wyjazdów drużyny, 
na których są interesujące nas obiekty (to zawsze wzbudza dużo emocji i 
pomaga w zapamiętaniu), a poważne opisy przerywać żartami, czy 
śmiesznymi rysunkami.

Jeśli nie możemy wykonać prezentacji multimedialnej to zróbmy np. 
plansze z rysunkami oraz najważniejszymi hasłami. Zakrywamy ją 
kartkami papieru, które kolejno odkrywamy np. po wykonaniu jakiegoś 
zadania przez zastępy. 
Można też zastosować inną formę przypomnienia tego materiału.

Puzzle

Przygotowujemy puzzle ze zdjęć najbardziej znanych zabytków 
architektonicznych naszej miejscowości. Po kolei kładziemy w środku 
kręgu kawałki puzzli. Zadaniem zastępów jest odgadnięcie jak najszybciej, 
co to za budowla - (Kto pierwszy zgadnie, ten wygrywa).

Inspektorat Drużyn Turystycznych GK ZHP

4

background image

Ćwiczenie,
Szyfry, 
Konkurs 

Charakterystyczne elementy stylów-szukanie i dobieranie karteczek -  w 
harcówce chowamy kartki z zapisanymi najbardziej charakterystycznymi 
elementami wszystkich wcześniej wymienionych stylów oraz 
zaszyfrowane nazwy stylów. Harcerze po znalezieniu odszyfrowują nazwy 
i starają się dobrać odpowiednie kartki do stylów. Podczas czytania tego, 
co wymyślili i dobrali poprawiamy ich błędy. 

Pokaz slajdów

Pokazujemy slajdy zabytków naszego regionu w kolejności 
chronologicznej każdego ze stylów. (Oczywiście, jeśli takie posiadamy, 
udało nam się zrobić lub ściągnąć z Internetu)

Praca w grupach

Na mapkach swojego regionu zastępy zaznaczają najcenniejsze i 
najciekawsze zabytki. Po kolei każdy zastęp będzie mówił swoją 
propozycję na obiekt do umieszczenia na mapie. Jeżeli zastępom skończą 
się pomysły, pałeczkę przejmuje prowadzący i wymienia najciekawsze 
obiekty, które wcześniej sobie przygotował.
.

Quiz

Harcerze odpowiadają na pytania dotyczące zabytków architektonicznych 
swojego regionu. Pytania muszą być krótkie i proste np., który z kościołów 
w naszym mieście jest zbudowany w stylu gotyckim etc.

Zadanie 
międzyzbiórkowe

Przedstawiamy zastępom trzy zadania (jedno do wyboru) do zrealizowania 
w ramach następnych dwóch zbiórek. Zastępy wybierają najbardziej 
interesującą dla nich opcję i planują realizację zadania.

Rajd   po   obiektach   zabytkowych   trasami   wymyślonymi   przez 
zastępy,   umożliwiającymi   zwiedzenie   odpowiedniej   liczby 
obiektów   wymaganych   dla   zdobycia   ROK   (zapoznajemy   ich   z 
regulaminem ROK po wybraniu tego zadania)

REGIONALNA ODZNAKA KRAJOZNAWCZA

Inspektorat Drużyn Turystycznych GK ZHP

5

background image

warunki

stopie

brązowy

srebrny

ogólna liczba zwiedzanych obiektów
20
40

w tym co najmniej:

zabytków architektury
4
8

muzeów, izb regionalnych
1
3

miejsc pamięci narodowej
2
4

rezerwatów przyrody
1
2

parków zabytkowych
1
2

parków krajobrazowych
1
2

Czas zdobywania nie dłuzszy
3 lata
5 lat

Regulamin na: 

http://www.pttk.pl/pttk/przepisy/index.php?co=ro_kraj

Inspektorat Drużyn Turystycznych GK ZHP

6

background image

Patrz też: poradnik zdobywania odznak (w materiałach konkursowych)

Sporządzenie przewodnika dla innych drużyn odnośnie ciekawych 
obiektów   architektonicznych,   które   warto   zwiedzić   podczas 
wycieczki po regionie swojego zamieszkania

Sporządzenie folderu o obiektach zagrożonych  zniszczeniem lub 
splądrowaniem. Folder powinien być jak najciekawszy, zawierać 
rysunki opisy, zdjęcia itp. oraz rozpropagowanie go wśród innych 
drużyn (możliwość podjęcia służby na rzecz ochrony zabytku), a 
także instytucji zajmujących się ochroną zabytków.

WYKONANIE ZADAŃ PRZEZ ZASTĘPY
PODSUMOWANIE WYKONANIA ZADAŃ NA ZBIÓRCE DRUŻYNY

Opracował: phm. Maciej Czapski HR

Konsultacja: pwd. Martyna Widawska sam, 

phm. Katarzyna Pawkowska HR

Inspektorat Drużyn Turystycznych GK ZHP

7

background image

TEMAT: „Miasta Kraju nad Wisłą”

CELE: 

-

Poznanie atrakcji turystycznych kilku polskich miast

-

Rozwój umiejętności wyszukiwania informacji na konkretny temat w dostępnych 
środkach przekazu

-

Zachęcenie do „otwarcia na świat” – zwiedzania nowych, ciekawych miejsc

-

Nauka pracy w zespole

PRZYGOTOWANIE, ZADANIE PRZEDZBIÓRKOWE:

Harcerze:

Zbiórka wymaga wcześniejszego przygotowania zarówno ze strony harcerzy jak i kadry; 

zależnie od operatywności naszych harcerzy dzielimy ich na 2-3 osobowe grupy zadaniowe, każda 
z grup otrzymuje zadanie przygotowania materiałów źródłowych o jednym z miast polskich, wybór 
ich zależy od drużynowego, niemniej powinny być to miasta ciekawe zarówno pod względem 
krajoznawczym jak i kulturowym np.: Warszawa, Łódź, Kraków, Wrocław, Poznań, Gdańsk, 
Szczecin, Bydgoszcz, Lublin, Katowice, Białystok, Gdynia, Częstochowa, Kielce, Toruń czy inne o 
podobnym stopniu atrakcyjności. Przypominam, że chodzi tu o znalezienie materiałów 
źródłowych nie o opracowanie ich. 

Takie materiały powinny zawierać:
-

informacje o położeniu miejscowości (im szczegółowiej, tym lepiej)

-

garść danych statystycznych (powierzchnia, populacja, itp.)

-

wiadomości o kilku najważniejszych zabytkach i zdjęcia przynajmniej dwóch z nich

-

informacje o atrakcjach turystycznych regionu

-

kilka ciekawostek o danym mieście

Tak naprawdę większość potrzebnych informacji zawiera strona z encyklopedii internetowej 
poświęcona danemu miastu, więc dla przedsiębiorczych harcerzy nie jest to ogrom pracy.
Informacje powinny być zebrane w kopercie, lub koszulce.

Kadra:

Zadanie jest nieco trudniejsze dla kadry, niemniej również wykonalne. Należy przygotować 
połączenia komunikacyjne (środek transportu, godzina wyjazdu, czas podróży) z każdego z 
zadanych harcerzom do opracowania miast do kilku innych, na przykład po trzy kolejowe, dwa 
autobusowe, tam gdzie jest tak możliwość mogą być promowe czy lotnicze. Nie chodzi tu o 
faktyczne połączenia, ale o zachowanie proporcji, tak żeby podróż z Częstochowy do Warszawy 
trwała około 3 godzin a nie 15. Przynajmniej jeden ciąg połączeń powinien dać możliwość 
sprawnego przejazdu pomiędzy wszystkimi miejscowościami, proponuję, więc od niego zacząć.

Na przykład:
START: Szczecin (PKP do Gdańska o godzinie 17.55 jedzie 3h) – Gdańsk (PKS do Poznania 21.10 
5h) – Poznań (PKS do Łodzi 2.20 3h)- Łódź (PKP do Warszawy 5.35 3h)-Warszawa (...) –itd.

Do tego dorzucamy kilka, mniej dogodnych lub całkowicie niepraktycznych połączeń:
Szczecin – Warszawa PKP 17.50 7h 
Szczecin – Poznań PKS 17.20 5h
Poznań – Łódź PKP 2.20 3,5h
Łódź - Poznań PKS 5.30 3h
Itp.

Inspektorat Drużyn Turystycznych GK ZHP

8

background image

Oprócz jednej startowej kombinacji, może nam to dać przez przypadek jakieś inne sensowne 
rozwiązania.

PLAN ZBIÓRKI:

FORMA PRACY

OPIS PRZEPROWADZENIA FORMY

Gawęda 

Dobrym wstępem będzie tu kilka słów o podróżach oraz pięknie 
ziemi ojczystej. Opowieść o tym ile ciekawych rzeczy może nam się 
przydarzyć podczas wycieczek, dlaczego warto poznawać nowe 
miejsca itp.

Praca w grupach – 
przygotowanie 
prezentacji

Harcerze siadają w kręgu w swoich grupach, którymi 
przygotowywali materiały. Następnie wymieniają się kopertami o 
dwa zespoły w prawo, dostają w ten sposób informacje 
przygotowane przez inny zespół (miejmy nadzieję, że rzetelnie).
Teraz mają czas na przygotowanie prezentacji miejscowości, o której 
informację otrzymali, powiedzmy 10-15 minut, prezentacja może 
mieć dowolną formę: scenki, teatrzyku, czy reklamy telewizyjnej - 
ceńmy kreatywność!

Ćwiczenie – plan 
podróży

Gdy zespoły skończą, odrywamy je na chwilę od pracy twórczej i 
przedstawiamy przygotowaną wcześniej siatkę połączeń. Zadaniem 
harcerzy jest zaprojektowanie najdogodniejszego połączenia 
komunikacyjnego, pomiędzy wszystkimi miastami wybierając środki 
lokomocji i godziny odjazdu z propozycji przygotowanych przez 
kadrę. (W przypadku licznej drużyny każdy zastęp opracowuje swój 
plan podróży i wybieramy potem najlepszy). Ponieważ przy wielu 
połączeniach zadanie może nie być łatwe, drużynowy może pomóc, 
pełniąc funkcję na przykład telefonicznej informacji turystycznej 
naprowadzając harcerzy na najdogodniejsze połączenia.

Gra ruchowa

Na ścianach harcówki umieszczamy wcześniej przygotowane kartki 
z nazwami miast, (o których harcerze opracowali informacje) – są to 
nasze dworce. Wpisujemy na każdej z kartek, o której przybywamy i 
o której wyruszamy z danego miasta wg planu przygotowanego w 
poprzednim zadaniu. Harcerze ustawiają się w pociąg i jeżdżą od 
stacji do stacji – można także wyłonić konduktora, maszynistę, panią 
informującą o odjazdach na dworcu. Pociąg jadąc od stacji do stacji 
śpiewa ustaloną przez wszystkich piosenkę, jeśli z danego miasta 
jedziemy PKS-em to pociąg zamienia się na autokar, a wszyscy 
pilnują czasu przejazdu – można wyznaczyć jedną osobę, która jest 
zegarynką i podaje godzinę, a nasz środek lokomocji przyśpiesza lub 
zwalnia wg potrzeb. Rundkę po miastach można zrobić kilka razy.

Prezentacja

Gdy już uporaliśmy się z wykonaniem planu podróży - wyznacza 
nam on kolejność prezentacji poszczególnych miast. Po kolei 
prezentujemy miasta „jadąc” ułożoną przez zespoły siatką połączeń.
Teraz każdy zespół ma 5 minut na przedstawienie opracowanej przez 
siebie miejscowości.

Inspektorat Drużyn Turystycznych GK ZHP

9

background image

Praca plastyczna 
(opcjonalnie jeśli mamy czas 
na przeprowadzenie tej formy, 
jeśli nie to pomijamy ją)
Prezentacja 

Gdy już odbędziemy całą podróż, zespoły ponownie przekazują sobie materiały w 
kopertach, o jedno miejsce. 
Teraz czas na chwilę artystycznego wyżycia - mając do dyspozycji szary papier, krepinę, 
kartki, kredki, kolorowe gazety, flamastry, mnóstwo taśmy klejącej i co nam tylko wpadnie 
do głowy (albo raczej, co nam dostarczy na zbiórkę drużynowy) zespoły mają za zadanie 
przygotować prezentację jednego zabytku miejskiego z nowo otrzymanej koperty. Pomocne 
okażą się tu, więc ich opisy i zdjęcia. Ponownie forma zależy wyłącznie od ich 
pomysłowości, na przykład Smoka Wawelskiego mogą przedstawić w formie rysunku, 
ukształtować go z szarego papieru czy przystroić jednego z siebie na kształt smoka ;p 
Po 5 minutach przygotowania, następuje prezentacja we wcześniej ustalonej kolejności.

Konkurs

Grupy z poprzedniego zadania otrzymują mapę konturową Polski. 
Zadaniem jest jak najszybsze zaznaczenie wszystkich omawianych 
na zbiórce miast w odpowiednim miejscu na mapie.
Zespół, który będzie pierwszy otrzymuje jakąś drobną nagrodę, a po 
zakończeniu zaznaczania przez wszystkich – sprawdzamy wspólnie 
poprawność wykonania zadania wieszając dużą mapę z 
zaznaczonymi miastami.

Quiz

Podczas prezentacji miast przez grupy, prowadzący spisuje pytania 
dotyczące obiektów, miejsc, ciekawostek przedstawionych przez 
grupę jako występujące w danym mieście. 
Przeprowadzamy quiz zadając pytania po kolei grupom (nr pytania 
można losować). Wygrywa grupa, która uzyskała najwięcej 
punktów. Oczywiście po każdym pytaniu podajemy poprawną 
odpowiedź jeśli grupa jej nie udzieliła.

Zakończenie

Na zakończenie przeprowadzamy głosowanie na najatrakcyjniejsze 
miasto np. w formie podejścia do „stacji”, czyli kartki z nazwą 
miasta na ścianie (każdy harcerz ma 1 głos), a wyniki tego 
głosowania mogą być dla nas inspiracją do zaplanowanie kolejnego 
biwaku w to właśnie miejsce…

Życzę powodzenia i przyjemnych zajęć.

Opracował: pwd. Michał Cyrkunowicz HO

Inspektorat Drużyn Turystycznych GK ZHP

10


Document Outline