List niejedno ma imię... Oblicza sztuki epistolarnej

Konspekt lekcji języka polskiego

Temat:
List niejedno ma imię... Oblicza sztuki epistolarnej.

Czas zajęć:
2x45 minut.

Cel ogólny:
Zapoznanie się z różnymi typami listów, wyróżnionymi stosownie do okoliczności i intencji nadawcy, a więc sytuacji komunikacyjnej, przypomnienie konwencjonalnej budowy listu i doskonalenie umiejętności pisania z użyciem odpowiedniej odmiany języka.

Cele operacyjne:
Uczeń:

• zna formę listu, czyli jego układ graficzny i konieczne elementy,

• (nagłówek, data i miejsce, formuły początku i końca, podpis, umiejscowienie koniecznych danych, załączników, itp. ewentualnie post scriptum),

• wie, że należy używać form grzecznościowych i stosownego języka,

• rozróżnia list prywatny i oficjalny,

• rozpoznaje rodzaj listu ze względu na cel i sytuację jego pisania (np, list gratulacyjny, dedykacyjny, kondolencyjny, motywacyjny, otwarty, elektroniczny itd.),

• stosuje odpowiednie formy językowe, w tym formuły początku i końca, w zależności od typu listu, sytuacji nadawcy i osoby adresata,

• świadomie przestrzega reguł ortograficznych, pamięta o pisowni zaimków i form grzecznościowych dużą literą, dokonuje korekty tekstu zapisanego w edytorze,

• potrafi napisać list określonego rodzaju,

• doskonali pracę w grupie,

• potrafi ułożyć krótką wypowiedź ustną.

Metody przydatne na lekcji:
praca indywidualna, w grupach dwuosobowych , pogadanka, prezentacja listów.

Przygotowanie zajęć:

1. Przygotowanie krótkiego listu od nauczyciela do uczniów.

2. Zgromadzenie przykładowych listów - przekserowanie ich dla celów dydaktycznych z książek i czasopism, jak i skopiowanie z Internetu, np.:

3. Przygotowanie schematu graficznego listu dla każdego ucznia, np.:

4. Przygotowanie przez nauczyciela ćwiczeń językowych i poleceń pisemnych dla uczniów.

5. Przygotowanie nagrania piosenki Haliny Frąckowiak "Napisz, proszę..."

6. Zapewnienie dostępu do pracowni komputerowej (możliwość korzystania z edytora, Internetu, płyty Gim - TI).

Planowany przebieg zajęć:

1. Powitanie. Rozdanie kopert z listem od nauczyciela. Adresowanie koperty (do siebie) - czytelnie, zgodnie z wymaganym zapisem danych adresata i nadawcy. Liścik od nauczyciela, pisany ręcznie - może być następującej treści:

	Wrocław, data
Witaj!
Mam nadzieję, że jesteś w dobrej formie? Dziś będzie o listach. Mała prośba: pokaż, co masz w sobie najlepszego! Będę wdzięczna za Twój aktywny udział w lekcji. Na pewno się opłaci.
	Pozdrawiam.
	Ewa Żarowska

3. Wysłuchanie piosenki "Napisz, proszę..." - krótka rozmowa na temat różnych sytuacji i okoliczności pisania listów: od potrzeby kontaktu zakochanych - po zwykłe, codzienne, ludzkie sprawy i konieczności. Zapisanie tematu lekcji.

4. Rozdanie przykładowych listów. Ciche czytanie. Rozmowa w parach - przygotowanie krótkiej prezentacji listów według wzoru zapisanego na tablicy:

Kto pisze?	- nadawca
Do kogo pisze?	- odbiorca
O czym i po co?	- treść i cel napisania listu

5. 
   Próba określenia rodzajów prezentowanych listów.

6. Ustalenie różnic i podobieństw zaprezentowanych listów. Dokonanie podziału według schematu:

LISTY:
PRYWATNE	OFICJALNE	POETYCKIE
(pisma użytkowe)		(utwór poetycki)

8. Nazywanie rodzajów listów ze względu na cel pisania. Ćwiczenia ortograficzne i językowe, np. w takim zapisie w zeszytach:

Co?	Jaki list?
dedykacja	dedykacyjny
motywacja	motywacyjny
gratulacje	gratulacyjny
referencje	referencyjny

9. 
   Ćwiczenia w pisowni wyrazów pochodzenia obcego. Wyjaśnienie znaczeń z użyciem słowników (także wyrazów: korespondencja, epistoła, epistolarny).

10. Rozdanie schematu graficznego listu i ćwiczeń w łączeniu formuł początkowych i końcowych listu - w zależności od rodzaju kontaktu między adresatem i nadawcą.

11. Ta część lekcji odbywa się w pracowni komputerowej. Uczniowie - parami lub trójkami, w zależności od liczebności klasy - pracują z edytorem tekstu, pisząc listy według otrzymanych instrukcji (przykład instrukcji w załącznikach). Dokonują automatycznego sprawdzenia błędów.

12. Po wykonaniu ćwiczenia - prezentacja prac i omówienie, dokładne sprawdzenie kompozycji i zapisu. Drukowanie listów.

13. Przesłanie nauczycielowi e - maila - jako meldunku o wykonaniu zadania (ewentualnie może to być zadanie domowe, wykonane na własnym lub szkolnym komputerze - dlatego termin powinien być kilkudniowy). Nauczyciel może też polecić uczniom sprawdzenie wskazanych adresów internetowych i zwiedzenie odpowiednich ścieżek na płycie Gim - TI, która musi być dostępna w szkolnej pracowni i bibliotece.