Wincenty Okoń

Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej

Rozdział 11 - problemowe nauczanie - uczenie się

Naturalne uczenie się - poprzez własne możliwości poznawcze (spostrzeganie, obserwowanie, myślenie abstrakcyjne, tworzenie lub przetwarzanie rzeczy/zdarzeń

Porównanie nauczania podającego z problemowym:

„Słuszne jest łączenie obu metod […] zakres i granice tego łączenia zależą od szczebla szkoły, od treści kształcenia, a przede wszystkim od wiedzy i umiejętności dydaktycznych samych nauczycieli”

Istota nauczania problemowego

Naucz. Probl. - powstawanie sytuacji problemowych, na samodzielnym poszukiwaniu przez uczniów pomysłów ich rozwiązania oraz na sprawdzeniu trafności tych pomysłów

Efekty

- w rozwoju produktywnego myślenia

- lepsze opanowywanie wiedzy

- operatywność zdobytej wiedzy

Rodzaje myślenia wg. Hebba:

1. odkrycie, wynalazek, formułowanie nowych idei

2. weryfikacja - sprawdzanie, wyjaśnianie i klasyfikowanie uzuskanej wiedzy

Fazy rozwiązywania problemu przez uczniów:

- tworzenie sytuacji problemowej

- wytwarzanie pomysłów (hipotez) rozwiązania

- sprawdzenie rozwiązania połączone z usystematyzowaniem nabytych wiadomości

NAUCZANIE PROBLEMOWE

to sekwencja takich czynności nauczyciela i uczniów, jak organizowanie sytuacji problemowych i formułowanie problemów ( w miarę dojrzewania uczniów dokonując tego sami), indywidualne lub grupowe rozwiązywanie problemów przez uczniów, weryfikacja uzyskanych rozwiązań oraz systematyzowanie, utrwalanie i stosowanie nowo nabytej wiedzy w działaniach umysłowych i praktycznych.

Heureza ( z gr. Heurisko - poszukuję)

Kiedyś - nauczanie polegające na zadawaniu pytań przez nauczyciela i odpowiadaniu przez uczniów.

Cecha metod heurystycznych - zawodność

Nie gwarantują rozwiązania problemu.

Algorytmy

Skończony ciąg operacji jakie należy kolejno wykonać aby rozwiązać zad. Danej klasy.

W każdym problemie muszą być dane (znane) i coś niewiadomego

Podział rozumowania (wg. Kotarbińskiego) na dedukcję (wnioskowanie i sprawdzanie) i redukcję (tłumaczenie/ wyjaśnianie / dowodzenie)

Podział wnioskowania: wnioskowanie spontaniczne i kierowane przez postawione zadanie( dowodzenie, sprawdzanie i tłumaczenie)

1

W. Okoń

---