Andrzej

1. Istota i pojęcie dowodzenia.

DOWODZENIE (w ujęciu wojskowym) - złożona i wielofunkcyjna działalność dowództw jednostek (związków, oddziałów, pododdziałów) różnych szczebli organizacji sił zbrojnych w całości, a także poszczególnych rodzajów sił zbrojnych oraz rodzajów wojsk.

DOWODZENIE - Proces, przez który dowódca narzuca swoją wolę i zamiary podwładnym, oraz w ramach którego wspomagany przez swój sztab planuje, organizuje, koordynuje, ukierunkowuje działania podległych mu jednostek (np. wojsk) przez użycie standardowych procedur działania i wszelkich dostępnych środków przekazywania informacji.

2. Aspekty pojęć dowodzenie (command) i kontrola (control).

Dowodzenie (command) to proces, przez który dowódca osobiście oddziałuje swoją wolą i intencjami (całym autorytetem) na podwładnych w celu spowodowania określonego działania.

Kontrola (control) jest procesem, w ramach którego dowódca, wspomagany przez swój sztab organizuje, stawia zadania, koordynuje i synchronizuje działania wyznaczonych sił.

3. Podstawowe zasady dowodzenia (jedność, ciągłość, struktura, integracja, decentralizacja, cel działania).

ZASADY DOWODZENIA - czynniki (reguły, prawidłowości, wytyczne, wskazówki) wywodzące się z tradycji dowodzenia:

a) opracowane teoretycznie i stosowane w praktyce,

b) określające racjonalne sposoby działania dowództw podczas przygotowania i prowadzenia działań (walki, operacji)

JEDNOŚĆ DOWODZENIA - przekazanie uprawnień do dowodzenia i koordynowania działań wszystkich jednostek jednemu dowódcy (jednoosobowe dowodzenie)

CIĄGŁOŚĆ DOWODZENIA - wzmacnia jedność dowodzenia poprzez zapewnienie realizacji zadań w trakcie trwania operacji

STRUKTURA DOWODZENIA - struktura systemu dowodzenia jest hierarchiczna

INTEGRACJA DOWODZENIA - poprzez połączenie struktur dowodzenia zapewnia się najlepsze wykorzystanie zdolności poszczególnych komponentów jednostek do wspólnego osiągnięcia celu kompanii czy operacji

DECENTRALIZACJA DOWODZENIA - dyrektywy, rozkazy do kolejnych podwładnych mogą zawierać zadania dla wybranego elementu ich sił (w wyjątkowych sytuacjach)

OKREŚLENIE CELU DZIAŁANIA - stwarzanie motywacyjnych przesłanek koordynacji kierownictwa (działań kierowniczych) wewnątrz organizacji

4. Pojęcie i zakres (obszary) wymagań dowodzenia.

Jest to całokształt warunków, wskaźników, wielkości i oczekiwań, którym powinno odpowiadać i do których należy dostosować dowodzenie.

Wymagania dowodzenia odnoszą się do 4 zasadniczych obszarów:

1. Wymagania w zakresie tworzenia struktur organizacyjnych

2. Wymagania w zakresie proceduralnym

3. Wymagania w zakresie indywidualnych cech psychofizycznych dowódców, osób funkcyjnych organów dowodzenia

4. Wymagania techniczne ( szybkość przekazywania informacji)

5. Istota systemu dowodzenia i charakterystyka elementów tego systemu (organizacja dowodzenia, środki dowodzenia, proces dowodzenia).

SYSTEM DOWODZENIA - to wzajemnie ze sobą powiązane funkcjonalne i wewnętrznie skoordynowane elementy organizacyjne, ludzkie i materiałowe zgrupowane w 3 zasadnicze komponenty:

1) ORGANIZACJA DOWODZENIA:

1. ogólne zasady działania poszczeg. elementów organizacyjnych systemu dowodz.(doktryna)

2. sposób zorganizowania dowództw i stanowisk dowodzenia

3. relacje pomiędzy dowództwami i w samych dowództwach oraz pomiędzy stanowiskami dowodzenia

4. uprawnienia i odpowiedzialność dowództw

5. podział dowództw na stanowiska dowodzenia i strukturę funkcjonalną tych stanowisk dowodzenia

2) ŚRODKI DOWODZENIA - to zasoby techniczne i materiałowe zorganizowane jako stanowiska dowodzenia, sieci telekomunikacyjne, informatyczne, pocztowe, sygnalizacyjne, wspomaganie dowodzenia;

3) PROCES DOWODZENIA:

a) proces informacyjno-decyzyjny realizowany w cyklach decyzyjnych przez dowództwa rozmieszczone w sieci stanowisk dowodzenia swojego szczebla organizacyjnego

b) proces polegający na cyklicznym zbieraniu i opracowywaniu informacji a następnie ich przetwarzaniu w informacje decyzyjne, które w formie zadania doprowadza się do wykonawców

6. Podsystemy systemu dowodzenia.

• organy i stanowiska dowodzenia,

• łączność i informatyka oraz wspomagania procesu dowodzenia (środki i urządzenia automatyzacji),

• podsystem informacyjny, na który składają się elementy zintegrowanego rozpoznania i kontroli sytuacji.

7. Wymogi stawiane strukturze dowodzenia i stanowiskom dowodzenia.

• Zapewniać realizację celów

• Być wystarczająco trwałą strukturą aby umożliwić jej nieprzerwane funkcjonowanie.

• Ułatwiać przystosowanie dowództwa do zmieniających się warunków zewn.

8. Sposób organizacji i części składowe stanowisk dowodzenia.

STANOWISKO DOWODZENIA

• powiązane organizacyjnie i funkcjonalne elementy koncepcyjne (organy dowodzenia) i zabezpieczające (oddziały, pododdziały dowodz.) rozmieszczone w określonych miejscach (obiektach) w celu zapewnienia sprawnego dowodzenia jednostkami.

• Organizacja stanowisk dowodzenia: organy sztabowe i stanowiska dowodzenia, które stanowią centra kierowania działaniami umożliwiają dowódcy dowodzenie we wszystkich rodzajach działań w okresie pokoju, kryzysu i wojny.

Stanowiska dowodzenia organizowane są w oparciu o 3 części:

• Operacyjna - z organami dowodzenia wspiera dowódcę w cyklu decyzyjnym procesu dowodzenia

• Węzeł łączności (telekomunikacyjny) zapewnia przepływ informacji poprzez techniczne i pocztowe środki łączności wewnątrz stanowiska dowodzenia i pomiędzy stanowiskami dowodzenia.

• Zabezpieczenia (logistyczna) - grupa zabezpieczenia organizuje wszechstronne zabezpieczenie bojowe i logistyczne stanowiska dowodzenia.

9. Charakterystyka zespołów funkcjonalnych w strukturze wewnętrznej stanowisk dowodzenia.

1. Zespół planowania - spełnia funkcję planistyczną, koordynuje działania pozostałych komponentów głównego systemu dowodzenia, - określa potrzeby na informacje lub dane potrzebne do podjęcia decyzji przez dowódcę

2. Zespół bieżących działań - pełni funkcję koordynującą, kontrolną, kierującą w zakresie prowadzonych działań

3. Zespół rozpoznania - pełni funkcję planistyczną, koordynującą i inicjującą w zakresie organizacji operacji informacyjnych

4. Zespół wsparcia logistycznego - realizuje funkcje planistyczno-koordynujące zabezpieczenia logistycznego działań jednostek oraz administratora zasobów działalności personalnej i wsparcia dowodzenia wewnętrznego

5. Zespół wsparcia dowodzenia - realizuje funkcje planistyczno-koordynujące w zakresie sieci telekomunikacyjnej, - organizuje, zabezpiecza i nadzoruje przepływ i bezpieczeństwo informacji.

10. Typy stanowisk dowodzenia i ich ogólna charakterystyka.

STACJONARNE - rozmieszczane w wybranych i przygotowanych wcześniej obiektach, - stacjonarna infrastruktura zabezpiecza miejsce pracy dla całej obsady operacyjnej, - infrastruktura zaspokaja potrzeby dowodzenia, współdziałania przez powiadamiania (ostrzegania i alarmowania....)

STACJONARNO-MOBILNE - rozmieszczone w wybranych i przygotowanych wcześniej obiektach, które zabezpieczają miejsca pracy obsady operacyjnej w 100%, - mobilne środki dowodzenia uzupełniają tylko potrzeby w zakresie łączności i informatyki

MOBILNO-STACJONARNE - miejsca pracy obsady operacyjnej zabezpieczone są w 40-50% na mobilnych obiektach dowodzenia, - pozostałe mogą być rozmieszczane w obiektach, które nie pokrywają potrzeb w zakresie łączności i informatyki, - mobilne środki łączności oraz informatyki stanowią główną bazę w zakresie zaspokojenia potrzeb dowodzenia, współdziałania i powiadamiania (ostrzegania, alarmowania)

MOBILNE - przygotowane do rozmieszczania w każdych warunkach i w każdym rejonie, z wykorzystaniem i bez wykorzystania obiektów stacjonarnych, praca jest prowadzona na mobilnych autonomicznych środkach dowódczo-sztabowych, które zabezpieczają co najmniej 70-80% miejsc pracy dla zasadniczej obsady operacyjnej.

11. Zadania realizowane przez główne stanowiska dowodzenia (GSD).

• Łączność dowodzenia z elementami ugrupowania taktycznego (operacyjnego) oraz z wysuniętym stanowiskiem dowodzenia (WSD)

• Łączność z przełożonym, z jednostkami sąsiednimi

• Bieżące przygotowywanie informacji potrzebnych dowódcy

• Przygotowywanie planów i rozkazów

• Koordynacja prowadzenia rozpoznania i analiza inf. rozpoznawczych ze wszystkich dostępnych źródeł

• Koordynacja potrzeb zabezpieczenia logistycznego

• Przygotowywanie i przesyłanie meldunków do przełożonego

• Nadzór nad realizacją bieżących działań

• Planowanie przyszłych zadań taktycznych

• Planowanie kolejnych działań operacyjnych

12. Istota procesu dowodzenia jako zamkniętego cyklu.

1) Ciągłe pozyskiwanie, zdobywanie, przetwarzanie i wykorzystanie informacji

2) powzięcie decyzji i opracowanie planu działania

3) opracowanie inf. dyrektywnych w postaci zadań i przekazanie ich wykonawcom

4) czynniki wpływające na „ruch koła cyklu decyzyjnego” w procesie dowodzenia:

- informacja w postaci stawianych zadań

- informacje o możliwościach własnych jednostek, warunkach działania (teren, pogoda itp.)

5) Informacje zobowiązujące dowódcę do stworzenia i realizacji takiego planu, który istniejącą sytuację przekształciłby w sytuację nakazaną w zadaniu operacyjnym

13. Fazy cyklu decyzyjnego w procesie dowodzenia:

1) Ustalenie położenia - proces ukierunkowany na nowe zadanie. Cel to: stworzenie dowódcy obrazu sytuacji, na podstawie którego może on ją ocenić, podjąć decyzję, postawić zadania i pokierować działaniami. Faza dotyczy analizy informacji dotyczących jednostek oraz warunków prowadzenia działań.

2) Planowanie

3) Stawianie zadań

4) Kontrola

14. Grupy informacji w trakcie ustalenia położenia.

a) posiadane (inf. sytuacyjne) - zawarte są między innymi w dokumentach normatywnych, regulaminach oraz literaturze fachowej

b) wpływające (inf. sytuacyjne i dyrektywne): - rozkazy operacyjne, - zarządzenia przygotowawcze, - komunikaty, - meldunki

c) zdobywane ( inf. sytuacyjne) - inne uzyskane dane (w tym również inf. pochodzące od środków masowego przekazu)

15. Etapy fazy planowania w procesie dowodzenia.

1. ocena sytuacji,

2. podjęcie decyzji,

3. sporządzenie planu operacji,

4. sporządzenie rozkazu operacyjnego.

16. Cele i kroki postępowania w ocenie sytuacji.

- zrozumienie zadania otrzymanego od przełożonego;

- szczegółowa ocena czynników wpływających na wykonanie zadania;

- opracowanie, rozważenie i porównanie wariantów działania własnych jednostek;

- w konsekwencji stworzenie dla dowódcy warunków do podjęcia decyzji.

Kroki postępowania w ocenie sytuacji:

- analiza zadania ( czy i w jakim celu wykonać aby zrealizować zadanie)

- ocena czynników wpływających na wykonanie zadania i ustalenie wariantów działania jednostek

- rozważenie wariantów działania

- porównanie wariantów działania

17. Cel i zakres oceny czynników wpływających na wykonanie zadania.

Cel - identyfikacja i szczegółowa ocena czynników (wpływających na realizację otrzymanego zadania) oraz ustalenie kilku realnych sposobów jego wykonania (wariantów działania własnych jednostek)

Ocena czynników obejmuje:

a) rodzaj zagrożenia

b) jednostki własne

c) otoczenie (warunki terenowe, atmosferyczne, ludność, kultura i religia)

d) inne czynniki, np.: czas

18. Zastosowanie i rezultaty symulacji w procesie dowodzenia.

Stosowana technika - symulacja przyszłych zadań zgodnie z przyjętymi wariantami i próba określenia przyszłych zdarzeń zgodnie z zasadą:

akcja→ reakcja→ przeciwreakcja

Rezultaty symulacji:

1) zmiana potencjału jednostek własnych (w czasie i przestrzeni)

2) Zmiana w ugrupowaniu własnych jednostek

3) identyfikacja potrzeb w zakresie zabezpieczenia logistycznego

4) ocena wpływu terenu na działania jednostek

5) identyfikacja obszarów o kluczowym znaczeniu

19. Cel i działania obejmujące porównanie wariantów działania.

Cel - wyłonienie wariantu, który będzie rekomendowany dowódcy

Działania - rzeczowe porównanie ze sobą przygotowanych i rozważonych poprzednio wariantów

20. Ogólna charakterystyka metod stosowanych w porównaniu wariantów działania.

a) METODA ZALET I WAD:

Istota: wykorzystanie tabel wad i zalet wariantów działania, wypełnionych treścią w trakcie poprzedniej czynności - ich rozważania

Zalety: metoda prosta, jasna i szybka w stosowaniu

Wady: metoda mało obiektywna;

b) METODA GŁOSOWANIA:

Istota: głosowanie przez poszczególnych członków sztabu (zazwyczaj kierowników komórek) za jednym z wariantów - przy założeniu, że każdemu przysługuje 1 głos

Zalety: prostota, możliwość zastosowania w warunkach ograniczonego czasu

Wady: subiektywność ocen poszczególnych uczestników głosowania

c) METODA KRYTERIÓW:

Istota: kroki postępowania: - przyjęcie poszczególnych kryteriów, - wartościowanie kryteriów (na podstawie przeprowadzonej analizy zadania), - przekazanie kryteriów oficerom sztabu

21. Istota i zawartość planu operacji:

Plan operacji - jest przedstawionym w formie graficznej zamiarem dowódcy. Musi zawierać wszystkie inf. wymienione przez dowódcę w trakcie ogłaszania zamiaru działania. Jest to wybrany przez dowódcę wariant działania uzupełniony o inf. zawarte w zamiarze.

ZAWARTOŚĆ PLANU OPERACJI:

1. Grupa informacji dyrektywnych (narzuconych przez przełożonego), np.: a) linie rozgraniczenia, b) linie koordynacyjne, c) obiekty do opanowania, d) inne elementy dowodzenia i koordynacji, np. rejony zastrzeżone

2. Grupa niezbędnych inf. sytuacyjnych, np.: a) potrzebne inf. dotyczące jednostek w styczności, b) inf. decyzyjne, wynikające z decyzji dowódcy

22. Istota oraz forma i zawartość części zasadniczej rozkazu operacyjnego:

1) Forma: dokument pisemny uzupełniony graficznymi i pisemnymi aneksami

2) Elementy rozkazu:

a) część główna: -sytuacja, -zadanie, -realizacja, -zabezpieczenie logistyczne, -dowodzenie i łączność

b) aneksy

23. Cel oraz sposób realizacji stawiania zadań:

Celem jest doprowadzenie do wykonania zadań wynikających z decyzji podjętej przez dowódcę.

Czynniki wpływające na sposób postawienia zadań:

- szczebel dowodzenia

- stopień wyszkolenia i doświadczenia dowództw

- posiadany czas

- poziom technicznych środków łączności

- wspomagania procesu dowodzenia

Możliwe sposoby stawiania zadań:

1) osobiste przekazanie zadań podwładnym przez dowódcę

Zalety:

- osobisty kontakt przełożonego i podwładnego

- dokładne przekazanie zadania

- szybkie i jednoznaczne wyjaśnienie niejasności lub wątpliwości

- sprawdzenie poprawności zrozumienia zadania

2) odprawa koordynacyjna

24. Istota oraz cel i uczestnicy odprawy koordynacyjnej.

Odprawa koordynacyjna - przeprowadzana po opracowaniu planu i rozkazu operacyjnego

Cel: postawienie zadań podwładnym oraz koordynacja działań pomiędzy jednostkami

Miejsce: stanowisko dowodzenia wydające rozkaz, gdzie przebywają podlegli dowódcy wraz ze swoimi grupami operacyjnymi

Uczestnicy odprawy:

- dowódca, szef sztabu (odpowiada za przygotowanie odprawy)

- kierownicy zespołów funkcjonalnych stanowiska dowodzenia

- oficerowie łącznikowi

25. Pojęcie i cel kontroli w dowodzeniu.

Kontrola - zapewnia ciągłość procesu dowodzenia. Rezultaty kontroli stanowią podstawę do uaktualnienia posiadanych danych o sytuacji (ustalenia położenia i realizacji kolejnych faz cyklu).

Celem kontroli jest sprawdzenie efektów dotychczasowego planowania i postawienia zadań oraz sposobu wprowadzania ich w życie.

26. Obowiązki dowódcy w zakresie prowadzenia kontroli:

1. zapewnienie właściwego stopnia (zakresu) kontroli

2. zmniejszenie do niezbędnego minimum udziału (obciążenia) kontrolowanego

3. udzielenie pomocy kontrolowanemu po stwierdzeniu, iż pomoc jest potrzebna i możliwa

Elementy procesu kontroli:

1. ustanowienie elementów dowodzenia i koordynacji działań (EDKD)

2. organizacja synchronizacji działań

3. monitorowanie sytuacji

4. działania zmniejszające różnicy pomiędzy stanem zaplanowanym a rzeczywistym

27. Charakterystyka sposobów pozyskiwania inf. w monitorowaniu sytuacji:

Monitorowanie sytuacji - obejmuje całokształt przedsięwzięć zapewniających możliwość porównania stanu zaplanowanego (jak miało być) ze stanem rzeczywistym (jak jest).

Sposoby pozyskiwania informacji:

a) zbieranie meldunków od podwładnych (Meldunki - obejmują zarówno meldunki terminowe jak i doraźne i stanowią podstawę do ciągłej aktualizacji danych o sytuacji)

b) wizyty dowódcy w podległych mu jednostkach:

- osobiste przekonanie jak przebiega realizacja rozkazów

- określenie w jakim stanie fizycznym i moralnym znajdują się podwładni

- zapewnienie warunków do oceny zdolności działania podległych jednostek

c) wysyłanie grup kontrolnych:

- formowanie z oficerów sztabu i wysyłanie w celu upewnienia się dowódcy, iż jego rozkazy zostały odebrane i są we właściwy sposób realizowane

- szczególnie użyteczne w przypadku niejasnych sytuacji np. w wyniku braku meldunków

28. Wymiana informacji w procesie dowodzenia (więzi informacyjne).

INFORMACJA - to każdy czynnik, dzięki któremu obiekt odbierający go (człowiek, organizm żywy, organizacja, urządzenie automatyczne) może polepszyć swoją znajomość otoczenia i bardziej sprawnie przeprowadzić celowe działanie; Każda informacja jest wiadomością o czymś;

- informacja deskryptywna - tj. opis przeszłych i aktualnych stanów systemu (sprawozdanie, raport, meldunek, wynik obserwacji)

- informacja imperatywna - tj. opis przyszłych stanów systemu i stanowi dyrektywę działania (polecenie, rozkaz, zarządzenie, nakaz, plan, instrukcja)

Dowodzenie - jako ciągły proces wymiany informacji:

1. w poziomie

• wewnątrz autonomicznego systemu informacyjnego

• wew. systemów peryferyjnych współpracujących

2. w pionie

- zadania stawiane przez przełożonych podwładnym

- zwrotne - meldunki terminowe i doraźne, składane przełożonym przez podwładnych

29. Podział informacji w dowodzeniu pod względem operacyjnym.

1) INFORMACJE SYTUACYJNE - mają formę meldunków, sprawozdań, komunikatów, map sytuacyjnych, sprawozdawczych, zdjęć fotograficznych, szkiców, wykresów itp. Przedstawiają stan istniejący lub przyszły, np. położenie, skład, stan zgrupowań sił i środków przeciwnika, ocenę możliwości jego działań, silne i słabe strony

2) INFORMACJE INSTRUKTYWNE - zawarte w regulaminach, podręcznikach i innych oficjalnych dokumentach. Stanowią zasady, np. org. jednostek, przygotowania i przeprowadzenia działań, pracy organów dowodzenia, wykorzystanie broni, sprzętu itp.

3) INFORMACJE DYREKTYWNE - dyrektywy operacyjne, rozkazy operacyjne, wytyczne itp. Przedstawiają przyszłe stany i stanowią dyrektywę działania.

30. Więzi inf. ze wzgl. na kryterium struktury służbowej oraz kierunki przepływu inf.

a) służbowe (rozkazodawcze) - związane z podległością służbową: „w dół” rozkazy, „w górę” meldunki

b) funkcjonalne - współdziałania, koordynowania i synchronizowania

• związane z wymianą inf.pomiędzy osobami funkcyjnymi wewnątrz dowództw

• związane z wymianą inf. w ramach specjalności

Wg kryterium kierunku przepływu informacji:

a) zewnętrzne wchodzące - związane ze zbieraniem informacji np.: „z otoczenia”,

b) wewnętrzne - związane z wytwarzaniem i przekazywaniem inf. wew. stanowiska dow.

c) zewnętrzne wychodzące - związane z przekazywaniem inf. poza stanowisko dowodz.

31. Sposoby przekazywania i postać informacji w systemie dowodzenia.

a) poprzez kontakt osobisty (najczęściej wewnątrz stanowiska dowodzenia)

b) poprzez techniczne środki łączności

Postać przekazywania informacji:

a) graficzna b) pisemna c) przekaz ustny o ustalonej lub dowolnej formie

37. Podstawowe elementy systemu łączności w dowodzeniu.

1) Elementy kierowania - organy kierowania łącznością rozmieszczone w punktach kierowania, posiadające łączność z wszystkimi elementami organizacyjnymi systemu i z otoczeniem.

2) Elementy podsystemu przekazywania informacji:

- zorganizowanie w sieć telekomunikacyjną

- sieć pocztową

- sieci sygnalizacyjne (na niższych szczeblach dowodzenia)

3) Elementy zasilania systemu:

- zabezpieczenie operacyjne

- zabezpieczenie logistyczne

- obwód łączności

38/39. Zadania systemu łączności w zakresie dowodzenia, sterowania środkami, współdziałania i powiadamiania.

1) w zakresie dowodzenia:

a) zapewnić terminowe przekazywanie rozkazów i zarządzeń do podległych elementów ugrupowania

b) umożliwić otrzymywanie meldunków o zakresie realizacji otrzymanych przez nie zadań

2) w zakresie sterowania środkami:

- zapewnić natychmiastowe przekazywanie współrzędnych celów oraz sygnałów i komend

3) w zakresie współdziałania:

- zapewnić terminową i ciągłą wymianę wiadomości pomiędzy wszystkimi elementami ugrupowania, z elementami wsparcia i administracją nadzoru działań

4) w zakresie powiadamiania (ostrzegania, alarmowania)

- zapewnić natychmiastowe przekazywanie i otrzymywanie sygnałów o zagrożeniu (z powietrza, wody), o zagrożeniu np. chemicznym, promieniotwórczym, itp.

40. Wymagania wobec systemu łączności.

Ocena efektów działania polowego systemu łączności wojskowej

Wskaźniki:

- efektywności operacyjnej

- efektywności systemu dowodzenia jednostkami i sterowanie środkami

- efektywności wewnętrznej systemu łączności

41. Pojęcie i podział środków dowodzenia.

1) obejmują systemy, urządzenia i procedury techniczne, które zasilają system dowodzenia informacjami, jakie otrzymują, przenoszą, przetwarzają, gromadzą oraz przedstawiają

2) mają sprawnie, w sposób ciągły zapewnić przepływ informacji niezbędnych do dowodzenia działaniami podległych jednostek

PODZIAŁ ŚRODKÓW DOWODZENIA NA GRUPY:

a) środki przekazywania informacji (środki łączności): telekomunikacyjne, pocztowe, sygnalizacyjne

ŚRODKI DOWODZENIA, KTÓRYMI ROZPORZĄDZA DOWÓDCA:

- komendy, - rozkazy, - znaki, - sygnały.

BRAK PUNKTÓW:

32

33

34

35

36

42

43

44

45

3

---