Zagadnienia i schemat wykładu z przedmiotu

Ustrój samorządu terytorialnego

I. Miejsce wykładu w systemie nauki

1.Interdyscyplinarność badań nad samorządem terytorialnym

2. Samorząd terytorialny jako przedmiot badań nauk prawnych

2.1. W nauce prawa konstytucyjnego

2.2. W nauce prawa administracyjnego

2.3. W nauce prawa finansowego

2.4. W nauce prawa cywilnego

2.5. W nauce o administracji

3. Samorząd terytorialny jako przedmiot badań nauk ekonomicznych

3.1. W nauce o zarządzaniu (optymalizacja dóbr i podejmowania decyzji na poziomie lokalnym)

3.2. W ekonomii (usługi, gospodarka lokalna)

4. Samorząd terytorialny jako przedmiot badań nauk humanistycznych

4.1. W socjologii (społeczności lokalne, więzi, wspólnota)

4.2. W nauce o polityce (społeczeństwo obywatelskie, polityka lokalna, dobro wspólne)

II. Teorie samorządu terytorialnego

  1. Teorie klasyczne (naturalistyczna, państwowa, polityczna)

  2. Teorie anglosaskie (lokalizmu, wyboru publicznego, podwójnego państwa, relacji społeczno-politycznych, społeczeństwa obywatelskiego)

III. Podstawy budowy samorządu terytorialnego w Polsce w 1989/1990

  1. Rozwiązania konstytucyjne w II RP

  2. Polska myśl administracyjna XX-lecia międzywojennego

  3. Badania nad samorządem w okresie PRL-u

IV. Źródła zasad prawnoustrojowych dotyczących samorządu terytorialnego w Polsce

  1. Konstytucja RP

  2. Europejska Karta Samorządu Lokalnego

  3. Europejska Karta Samorządu Regionalnego

V. Pojęcie i miejsce samorządu terytorialnego w systemie ustrojowym RP

1. Rodzaje samorządu

2. Samorząd terytorialny a zasada pomocniczości, decentralizacji władzy publicznej i jednolitości-unitarności państwa

3. Jednostki samorządu terytorialnego (zasada praworządności, zasada samodzielności, zasada równości i niezależności)

4. Pozycja ustrojowa gminy

5. Samorząd a administracji publiczna

VI. Charakter osobowości prawnej jednostek samorządu terytorialnego


1. Odrębność majątkowa

1.1.Kategoria majątku publicznego

1.2. Zarządzanie i dysponowanie majątkiem publicznym

1.3. Klauzula użyteczności publicznej w obrocie gospodarczym

1.4. Zamówienia publiczne

1.5. Sposoby nabycia mienia publicznego

2. Samodzielność finansowa

3. Elementy publicznoprawne
4. Organy osoby prawnej (organy administracji publicznej, korporacyjność wspólnoty a działanie przez organy)

VII. Ochrona sądowa samodzielności jednostek samorządu terytorialnego

  1. Ochrona przed nieuprawnioną ingerencją nadzorczą

  2. Ochrona kompetencji

2.1.Przed naruszeniem w drodze działania innych organów

2.2.Przed naruszeniem w drodze aktów normatywnych

VIII. Zadania gminy i formy ich wykonywania

  1. Zakres działania gminy (działalność komunalna, gospodarka komunalna, działalność gospodarcza)

  2. Zadania i kompetencje organów gminy

  3. Organizacja wewnętrzna rady powiatu

  4. Statut gminy

  5. Związki międzygminne jako element współdziałania komunalnego

  6. Gminne jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną i nie posiadające osobowości prawnej

  7. Jednostki pomocnicze gminy

  8. Formy oddziaływania wspólnoty samorządowej na rozstrzygnięcia organów gminy

IX. Zadania powiatu i formy ich wykonywania

1. Zakres działania powiatu

2. Zadania i kompetencje organów powiatu

3. Organizacja wewnętrzna rady powiatu

4. Statut powiatu

5. Porozumienia powiatów jako sposób wykonywania zadań publicznych

6. Miasta na prawach powiatu

7. Powiatowa administracja zespolona

X. Zadania samorządu województwa i formy ich wykonywania

1. Zakres działania samorządu województwa

2. Zadania i kompetencje organów samorządu województwa

3. Działalność stowarzyszeniowa jednostek samorządu terytorialnego

3.1. Krajowa

3.2. Zagraniczna

4. Decyzje polityczne a rozstrzygnięcia organów samorządu terytorialnego

XI. Sytuacja prawna samorządu Miasta Stołecznego Warszawy.

XII. Prawo miejscowe

  1. Klasyfikacja aktów prawa miejscowego

  2. Podstawy prawne stanowienia przepisów prawa miejscowego

  3. Organy wydające przepisy prawa miejscowego

  4. Przedmiot przepisów prawa miejscowego

  5. Problem hierarchii aktów prawa miejscowego

  6. Promulgacja aktów prawa miejscowego

  7. Nadzór i kontrola nad stanowieniem prawa miejscowego

XIII. Nadzór administracyjny nad samorządem terytorialnym

1. Organy nadzoru
2. Środki nadzoru
3. Kryteria kontroli

XIV. Status prawny pracowników samorządowych



(-) dr Cezary Kociński