Metody 

problemowe   w kl. 

I-III

Magdalena Gędziorowska
Aneta Majewska

Czym jest problem 

?



Problem to rodzaj zadania, sytuacji, której 
podmiot nie może rozwiązać przy wykorzystaniu 
dotychczasowego zasobu wiedzy, zawiera on 
niepełne dane. 



To trudność teoretyczna i praktyczna.



 Najważniejszym warunkiem jest chęć 
rozwiązania problemu. 



Rozwiązanie problemu zawdzięczamy własnej 
działalności badawczej. Aby rozwiązać problem 
trzeba wykazać wysoką aktywność poznawczą i 
emocjonalną.



Musimy  mieć, tzw. minimum informacyjne 
(struktura o niepełnych danych) w wyniku 
myślenia (tj. analiza, synteza kojarzenie) podmiot 
jest w stanie wytworzyć nową informację.

Relacje uczeń-nauczyciel

 Problem powinien być dostosowany 
do wieku i możliwości ucznia. W 
warunkach szkolnych, problem nie 
może być ani za łatwy ani za trudny.
Nauczyciel musi mieć pewność, że 
uczeń ma minimum informacyjne do 
rozwiązywania problemu.
Zadaniem nauczyciela jest 
zainspirowanie wychowanka. 

Rodzaje problemów

Ze względu na ilość rozwiązań

a)

konwergencyjne 

b)

dywergencyjne 

Ze względu na ilość informacji 
wstępnych:

 

c)

problemy otwarte 

d)

problemy zamknięte 

e)

problemu orientacyjne

f)

problemy decyzyjne 

g)

problemy: praktyczne i teoretyczne

Nauczanie problemowe

Nauczanie problemowe polega na 
zdobywaniu nowych wiadomości poprzez 
rozwiązywanie problemów teoretycznych i 
praktycznych. 
W dużej mierze opiera się na aktywności 
badawczej ucznia, pojawiającej się               
         w określonej sytuacji i zmuszająca go 
do stawiania sobie pytań-problemów,            
                                do formułowania 
hipotez i weryfikowania             ich w toku 
operacji umysłowych i praktycznych.

Nauczanie problemowe c.d

W toku rozwiązywania problemu uczeń pokonuje 
wszystkie przeszkody; 



Jego aktywność i samodzielność osiąga tu 
wysoki poziom,



Tempo uczenia się jest zależne od ucznia lub 
grupy uczniów. 



Uczniowie zyskują dzięki pracy z grupą.



Większa aktywność uczniów sprzyja rozwojowi 
pozytywnych motywów i zmniejsza potrzebę 
formalnego sprawdzania osiągnięć,



Efekty nauczania są wysokie i trwałe.

Etapy rozwiązywania 

problemów

I.

Odczucie problemu

II.

Sformułowanie problemu

III.

Szukanie rozwiązań (hipotez)

IV.

Weryfikacja hipotez

V.

Wybór jednego rozwiązania i 
realizacja tego rozwiązania.

Proces rozwiązywania 

problemu

Kojarzenie sytuacji 

problemowej

Propozycje 

rozwiązań 

problemu

Sprawdzenie wiadomości

Usystematyzow

anie nabytych 

informacji

Istota nauczania 

problemowego

  

 Istota tego nauczania polega na 

powstawaniu sytuacji 

problemowych, na samodzielnym 

poszukiwaniu przez uczniów 

pomysłów ich rozwiązania oraz 

na sprawdzeniu trafności tych 

pomysłów. 

Etapy zajęć metodą 

problemową

    1. Przygotowanie uczniów do pracy.

2. Sprawdzenia pracy domowej jako 
nawiązanie do zajęć poprzednich.

3. Stworzenie sytuacji problemowej i 
sformułowanie przez uczniów 
zagadnienia głównego.

4.Ustalenie planu pracy.

      

Etapy zajęć metodą problemową 
c.d.

 5.  Sformułowanie pomysłów rozwiązania.

6. Sprawdzenie pomysłów rozwiązania na 

drodze empirycznej i teoretycznej.

7. Usystematyzowanie i utrwalenie nowych 

wiadomości.

8. Zastosowanie ich w nowych sytuacjach 

praktycznych, teoretycznych, na 
zajęciach lub w pracy domowej.

Rodzaje metod problemowych

METODA SYMULACYJNA 

– 

uczniowie rozwiązują i analizują 
nierzeczywiste problemy, a 
następnie porównują je z 
rozwiązanymi problemami . 

Metody problemowe c.d

METODA SYTUACYJNA 

– to 

rozwiązywanie sytuacji 
trudnych, podejmowania 
odpowiednich decyzji

.         

Metody problemowe c.d

METODA INSCENIZACJI 

- może 

przybierać dość różne formy, np. 
wcześniej przygotowanego 
improwizowanego dialogu lub 
dyskusji na określony temat, 
odtworzenia wydarzeń. 
Od metod symulacyjnej i sytuacyjnej 
różni się tym, iż może być 
wykorzystana dla licznej grupy.

Metody

 problemowe c.d 

  

   „GIEŁDA POMYSŁÓW”. „BURZA 

MÓZGÓW” 

- zachęcanie uczniów 

do wysuwania śmiałych pomysłów, 
których nie ogranicza, do 
formułowania hipotez 
nasuwających się im zgodnie z 
zasadą „pierwsza myśl najlepsza. 
Problem rozwiązany poprzez 
intuicję i wyobraźnię uczniów.