PRZEPISY
WYKONYWANIA LOTÓW
Z WIDOCZNOŚCIĄ
VFR
VISUAL FLIGHT
RULES
PRZEPISY
WYKONYWANIA LOTÓW
Z WIDOCZNOŚCIĄ
VFR
VISUAL FLIGHT
RULES
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Widzialność - VISIBILITY
Widzialność dla celów lotniczych jest wartością
większą niż :
a) Największą odległość z której czarny obiekt
odpowiednich rozmiarów , umieszczony w pobliżu
ziemi obserwowany na jasnym tle może być
widzialny i rozpoznawalny
b) Największa odległość z której światła o wartości
około 1000 kandeli mogą być widziane i
zidentyfikowane na jasnym tle
.
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Widoczność - Visual reference / Contact
Możliwość dostrzeżenia obiektu lub przedmiotu z
danego miejsca obserwacji przy określonej
widzialności.
Przykład. Faktyczna widoczność w zakrytej kabinie
samolotu wynosi 0 mimo że widzialność jest np.
10km
,,Zgłoś z widocznością – Report Visually”
Dowódca statku powietrznego (Pilot in-command).
Pilot wyznaczony przez użytkownika lub właściciela statku
powietrznego, w przypadku lotnictwa ogólnego
przeznaczenia, do pełnienia obowiązków dowódcy i
ponoszenia odpowiedzialności za bezpieczne wykonanie
lotu.
Droga startowa (Runway). Prostokątna powierzchnia
wyznaczona na lotnisku lądowym, przygotowana do
startów i lądowań statków powietrznych.
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Kurs (Heading). Kierunek osi podłużnej statku
powietrznego, wyrażany zwykle w stopniach w odniesieniu
do północnego kierunku południka (geograficznego,
magnetycznego, busoli lub siatki).
Linia drogi (Track). Rzut toru lotu statku powietrznego na
powierzchnię ziemi, którego kierunek w każdym jego
punkcie jest zwykle wyrażony w stopniach, w odniesieniu
do północnego kierunku południka (geograficznego,
magnetycznego lub siatki).
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Lot specjalny VFR (Special VFR flight). Lot VFR, wykonywany
na podstawie zezwolenia kontroli ruchu lotniczego w strefie
kontrolowanej lotniska, w warunkach meteorologicznych gorszych
niż VMC.
Lot VFR (VFR flight). Lot wykonywany zgodnie z przepisami dla
lotów z widocznością.
Lotnisko kontrolowane (Controlled aerodrome). Lotnisko, na
którym zapewniana jest służba kontroli ruchu lotniczego w
odniesieniu do ruchu lotniskowego
Organ kontroli ruchu lotniczego (Air traffic control unit).
Wyrażenie ogólne, oznaczające zarówno ośrodek kontroli obszaru,
organ kontroli zbliżania jak i organ kontroli lotniska.
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Poziom lotu (Flight level). Powierzchnia o stałym ciśnieniu
atmosferycznym, odniesiona do szczególnej wartości ciśnienia
atmosferycznego 1013,2 hektopaskala (hPa) i oddzielona od
innych takich powierzchni określonymi różnicami ciśnienia.
Rejon informacji powietrznej (FIR) (Flight information
region). Przestrzeń powietrzna o określonych wymiarach, w
której zapewniona jest służba informacji powietrznej i służba
alarmowa.
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Poziom lotu (Flight level). Powierzchnia o stałym ciśnieniu
atmosferycznym, odniesiona do szczególnej wartości ciśnienia
atmosferycznego 1013,2 hektopaskala (hPa) i oddzielona od
innych takich powierzchni określonymi różnicami ciśnienia.
Służba alarmowa (Alerting service). Służba ustanowiona w celu
zawiadamiania właściwych organów o statkach powietrznych
potrzebujących pomocy w zakresie poszukiwania i ratownictwa oraz
w celu współdziałania z tymi organami w razie potrzeby.
Służba doradcza ruchu lotniczego (Air traffic advisory
service). Służba zapewniana w przestrzeni powietrznej ze służbą
doradczą w celu zapewnienia, w miarę możliwości, separacji między
statkami powietrznymi, wykonującymi loty według planów lotu IFR.
Służba informacji powietrznej (Flight information service).
Służba ustanowiona w celu udzielania wskazówek i informacji,
użytecznych dla bezpiecznego i sprawnego wykonywania lotów.
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Loty VFR mogą być wykonywane :
• W okresie od 30 minut przed wschodem słońca do 30 minut po zachodzie słońca
• W okresie od 30 minut po zachodzie słońca do 30 minut przed wschodem słońca (VFR NOC)
• Na i poniżej poziomu FL 195
• Z prędkością poddźwiękową
Loty VFR w przestrzeni kontrolowanej
• Na i poniżej poziomu FL 195
• Zgodnie z zezwoleniem służb ATC
• W wyznaczonych na stałe lub tymczasowo trasach dla lotów VFR
Poniżej poziomu FL100 loty VFR nie mogą być wykonywane z prędkością większą niż 250kt (IAS)
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
W obszarze kontrolowanym wymagane jest wyposażenie
statku powietrznego w transponder pracujący w modzie A i
C chyba że właściwy organ zezwoli inaczej.
Loty VFR w przestrzeni niekontrolowanej należy wykonywać
zgodnie z przepisami wynikającymi z klasy G
Loty VFR w strefie identyfikacyjnej obrony powietrznej ADIZ
Dowódca statku powietrznego zamierzającego wykonać lot w
tej przestrzeni powietrznej jest zobowiązany do złożenia
planu lotu zawierającego informację o zamiarze wykonania
lotu w strefie ADIZ, zgodnie z przepisami ruchu lotniczego i
dodatkowo po starcie do nawiązania łączności radiowej z
właściwym terytorialnie organem ATS
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Loty Specjalne VFR
Jeżeli sytuacja w ruchu lotniczym na to pozwala organ ATC
może wyrazić zgodę na wykonanie lotów specjalnych VFR w
strefie kontrolowanej lotniska.
Zgoda może zostać wydana na taki lot jeżeli
- Statek powietrzny wyposażony jest w urządzenia radiowe
dla utrzymania dwukierunkowej łączności z organem ATC
- Pilot potwierdzi gotowość do prowadzenia nasłuchu na
odpowiedniej częstotliwości radiowej
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Loty Nocne VFR NOC
W FIR Warszawa można wykonywać loty w porze nocnej od 30
min po zachodzie słońca do 30 min przed wschodem słońca
• Wysokość nie wyższa niż FL 95
• Widzialność w locie nie mniejsza niż 5km
• Odległość od chmur :
Na i poniżej 900m (3000ft) AMSL lub 300m (1000ft)
nad terenem w zależności co jest wyższe
Powyżej 900m (3000ft) AMSL pozioma 1500m
pionowa 300m (1000ft)
Prędkość nie większa niż 250kts (IAS)
Złożenie Planu Lotu – Chyba że lot będzie się odbywał
w sąsiedztwie lotniska
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Lot Międzynarodowy VFR
W lotach międzynarodowych mają zastosowania przepisy dla
lotów VFR a dodatkowo :
• Wymagane jest złożenie planu lotu
• Nie wymaga się składania planów lotu na operacje
wewnątrz strefy Schengen z przekroczeniem granicy Polski
z następującymi krajami : Słowacja, Czechy, Niemcy, Litwa
– na lot w przestrzeni niekontrolowanej zgodnie z
przepisami VFR*
*Uwaga! Powyższy przepis nie zwalnia użytkowników
przestrzeni powietrznej z obowiązku składania planu lotów na
operacje lotnicze z przekroczeniem granicy Polski ze
Słowacją, Czechami i Niemcami i Litwą, wykonanie w
przestrzeni niekontrolowanej zgodnie z przepisami VFR jeżeli
tak stanowią przepisy tych krajów
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Lot Międzynarodowy VFR
Cywilnym
statkom
powietrznym
wykonującym
międzynarodowy lot VFR z/do kraju nie będącego w grupie
Schengen nie zezwala się na lądowanie na lotniskach bez
odprawy celnej – oprócz przypadku zaistnienia awarii,
uniemożliwiającej bezpieczne i zgodne z przepisami
kontynuowanie lotu lub w przypadku otrzymania specjalnego
zezwolenia na lądowanie
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Loty VFR państwowych statków powietrznych
Loty VFR państwowych statków powietrznych wykonywane
niezgodnie z przepisami ICAO mogą odbywać się tylko
• Po trasach wyznaczonych w formie korytarzy MRT
• W strefach TRA/TSA/EA
• W celach zapewnienia bezpieczeństwa państwa:
• Loty wykonywane w celu zapewnienia porządku
publicznego
• Loty wykonywane w celu ochrony granicy państwa
• Loty wykonywane w celu przechwycenia statków
powietrznych naruszających granicę państwową lub
obowiązujące zasady wykorzystywania przestrzeni
powietrznej
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Wysokości lotów VFR
Wysokość lotu, na której ma się odbyć lot lub jego część
należy wyrażać jako :
a) Poziom Lotu – Podczas lotu na i powyżej poziomu
przejściowego
b) Wysokości bezwzględnej – Podczas lotu na i poniżej
bezwzględnej wysokości przejściowej
c) Wysokości nad terenem - W określonej części
przestrzeni powietrznej (podczas lotów patrolowych,
zabiegów
agrolotniczych,
koszących
w
specjalnie
wydzielonych strefach)
I. W przestrzeni kontrolowanej – Wysokości lotów
przydzielane są przez właściwy organ ATC w formie
zezwolenia kontroli.
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Wysokości lotów VFR
W lotach powyżej wysokości 900m (3000ft) nad ziemią lub
wodą obowiązują wysokości lotu zależne od magnetycznego
kąta drogi
A. Na i poniżej bezwzględnej wysokości przejściowej
2000m (6500ft) AMSL
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Wysokości lotów VFR
Powyżej bezwzględnej wysokości przejściowej
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
VMC
VISUAL METEOROLOGICAL
CONDITIONS
WARUNKI METEOROLOGICZNE DLA
LOTÓW Z WIDOCZNOŚCIĄ
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Loty VFR w FIR Warszawa można wykonywać w
warunkach atmosferycznych (VMC) nie niższych niż
podane w tabeli :
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Loty VFR w przestrzeni klasy F i G na i poniżej 900m
AMSL lub 300m nad terenem w zależności co jest
wyższe powinien być wykonywany przy widzialności
minimum 5km** z dala od chmur z widocznością ziemi
lub wody
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Loty VFR w FIR Warszawa można wykonywać w
warunkach atmosferycznych (VMC) nie niższych niż
podane w tabeli :
W FIR WARSZAWA w przestrzeni niekontrolowanej
w okresie od 30 minut przed wschodem słońca do
30 minut po zachodzie słońca w przedziale
wysokości na i poniżej 900m (3000ft) lub (1000ft)
nad terenem w zależności od tego co jest wyższe
można wykonywać loty VFR :
• Przy zmniejszeniu widoczności w locie nie
mniejszej niż 1500m
• Z prędkością przyrządową (IAS) 140 kts/h lub
260km/h lub mniejszą dającą możliwość
dostrzeżenia pozostałego ruchu lub przeszkód
terenowych w celu uniknięcia kolizji
• W warunkach w których prawdopodobieństwo
spotkania innego ruchu będzie zazwyczaj małe (
strefy o małej intensywności ruchu oraz w czasie
wykonywania prac lotniczych na małych
wysokościach)
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Loty VFR w FIR Warszawa można wykonywać w
warunkach atmosferycznych (VMC) nie niższych niż
podane w tabeli :
• Śmigłowców przy widzialności w locie nie mniejszej niż
1000m, jeżeli wykonują manewry z prędkością zapewniającą
w odpowiednim stopniu możliwość zauważenia innego ruchu
lub jakichkolwiek przeszkód w czasie wystarczającym do
uniknięcia kolizji
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Loty VFR w FIR Warszawa można wykonywać w
warunkach atmosferycznych (VMC) nie niższych niż
podane w tabeli :
WYJATEK!
Gdy organ kontroli ruchu lotniczego udzieli na to
zezwolenia (VFR SPEC) w lotach VFR nie należy
startować ani lądować na lotniskach znajdujących
się w strefie kontrolowanej lotniska albo wchodzić
do strefy ruchu lotniskowego lub włączać się do
ruchu lotniskowego:
a) Gdy pułap chmur jest niższy niż 450m (1500ft)
b) Gdy widzialność przy ziemi jest mniejsza niż
5km
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Loty VFR w FIR Warszawa można wykonywać w
warunkach atmosferycznych (VMC) nie niższych niż
podane w tabeli :
VFR SPEC
Lot specjalny VFR SPEC w dzień może być
wykonany od wschodu do zachodu słońca jeżeli
widzialność jest równa lub większa niż 2km i
podstawa chmur pokrywających więcej niż połowę
nieba nie jest niższa niż 650ft a lot będzie
wykonywany z dala od chmur i ze stałym
utrzymywaniem widoczności terenu.
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Loty VFR w FIR Warszawa można wykonywać w
warunkach atmosferycznych (VMC) nie niższych niż
podane w tabeli :
VFR SPEC
Lot specjalny VFR SPEC w dzień może być
wykonany od wschodu do zachodu słońca jeżeli
widzialność jest równa lub większa niż 2km i
podstawa chmur pokrywających więcej niż połowę
nieba nie jest niższa niż 650ft a lot będzie
wykonywany z dala od chmur i ze stałym
utrzymywaniem widoczności terenu.
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Loty VFR w FIR Warszawa można wykonywać w
warunkach atmosferycznych (VMC) nie niższych niż
podane w tabeli :
VFR SPEC
Lot specjalny VFR SPEC w nocy może być
wykonywany od zachodu do wschodu słońca z
zachowaniem następujących warunków:
a) Widzialność jest równa lub większa niż 3km dla
śmigłowców i 5km dla samolotów
b) Wysokość
podstawy
najniższych
chmur
pokrywających więcej niż połowę nieba nie jest
niższa niż 1000ft dla śmigłowców i 1650 dla
samolotów
c) Lot będzie wykonywany z dala od chmur i ze
stałym utrzymywaniem widoczności terenu
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Warunki meteorologiczne dla lotów VFR w strefach
ruchu lotniskowego (ATZ) określa zarządzający
lotniskiem
Minima meteorologiczne lotniska
Muchowiec
VFR
VISUAL FLIGHT RULES
Wyjątek!
Z wyjątkiem przypadków gdy jest to konieczne dla startu lub
lądowania lot VFR nie powinien być wykonywany :
• Nad gęstą zabudową miast lub osiedli nad
zgromadzeniem osób na otwartym powietrzu na
wysokości względnej mniejszej niż 300m
(1000ft) nad najwyższa przeszkodą znajdującą się
w promieniu 600m od statku powietrznego
• Gdzie indziej niż to określono w ust. 4.6 lit a) na
wysokości względnej mniejszej niż 150m (500ft)
nad lądem lub wodą.
