background image

Ceramika użytkowa, 

budowlana i techniczna

Agnieszka Porębska

background image

Podział materiałów 

ceramicznych

background image

Ceramika budowlana 

– definicja 

Wyrobami ceramicznymi 

nazywamy materały 
otrzymane przez 
uformowanie i wypalanie 
lub spieczenie glin albo mas 
ceramicznych 
zawierających gline. 

background image

Ceramika 

budowlana - historia

• 4000 lat p.n.e 

Mezopotamia, Egipt – cegły 
suszone

• 1000 lat p.n.e Mezopotamia 

– cegły wypalane

• 600 lat p.n.e Mezopotamia 
    ( Babilon ) – cegły 

szkliwione   

background image

Ceramika 

budowlana

• Obszar zastosowania:  

budownictwo 

• Typowe wyroby:cegły, 

dachówki, płyty ścienne i 
podłogowe , rury 
kanalizacyjne, dreny;

• Materiały: ceramika 

porowata z gliny, kamionka

background image

Wyroby z ceramiki 

budowlanej

Podział ze względu na 

strukture i cechy 

techniczne :

• O STRUKTURZE 

POROWATEJ,

• O STRUKTURZE ZWARTEJ 

(spieczonej),

• WYROBY FAJANSOWE;

background image

Wyroby z ceramiki 

budowlanej

grupa I – obejmuje wyroby ceramiczne o strukturze 

porowatej o nasiąkliwosci wagowej do 22%; 
otrzymywane sa przez formowanie i wypalanie gliny w 
temperaturze 850 ÷ 1000°C.

Glina, której podstawowym składnikiem jest minerał ilasty 

kaolin (Al2O3.2SiO2.2H2O), w tym zakresie wartosci 
temperatury traci wode chemicznie zwiazana, wskutek 
czego przestaje byc plastyczna.

Należa do niej wyroby:
• ceglarskie (cegły budowlane, cegły modularne, dziurawki 

i kratówki, pustaki scienne i stropowe, pustaki do 
przewodów kominowych, elementy nadproży 
ceramiczno-elbetowych, dachówki i gasiory dachowe, 
rurki drenarskie itp.),

•  szkliwione (np. kafle piecowe),
• ogniotrwałe (kształtki i cegły szamotowe, kształtki 

krzemionkowe izolacyjne);

background image

Ceramiki o 
strukturze 
porowatej– 
przykłady

1. Kafel piecowy
2. Cegła 

kratówka

3. Cegła 

dziurawka 

4. Pustak
5. Rurki 

drenarskie

1

2

3

4

5

background image

Wyroby z 

ceramiki 

budowlanej

grupa II – obejmuje wyroby ceramiczne o strukturze zwartej o 
nasiakliwosci
wagowej od 21% do 12%; produkuje sie je z glin o stosunkowo 
niskiej
temperaturze spiekania i wysokiej temperaturze stapiania.
Otrzymywane sa przez formowanie i wypalanie gliny w 
temperaturze spiekania, w której niektóre minerały ulegaja 
stopieniu, a wyrób uzyskuje bardziej zwarta i o wiekszej 
wytrzymałosci strukture.
Do tej grupy zalicza sie: budowlane cegły klinkierowe, cegły 
kanalizacyjne, cegły kominowe, cegły i płytki klinkierowe, płytki 
podłogowe terakotowe, płytki i kształtki kamionkowe scienne 
szkliwione, płytki kamionkowe kwasoodporne, kamionkowe rury 
i kształtki kanalizacyjne;

background image

Ceramiki o strukturze 

zwartej– przykłady

1. Cegła 

kanalizacyjna

2. Płytki 

klinkierowe

3. Rury 

komnkowe

4. Kształtki 

kanalizacyjne

1

2

3

4

background image

Wyroby z ceramiki 

budowlanej

grupa III – obejmuje ceramike i wyroby fajansowe, 

których nasiakliwosc wagowa jest mniejsza od 12%, 
najczesciej około 6%;

Surowcem do produkcji wyrobów fajansowych jest glina 

ilasta, kwarc, szamot, kaolin,skalen – dobierane w 
różnych zestawieniach.

Z fajansu wytwarzane sa:

 płytki ceramiczne szkliwione (okładzinowe) 

wyroby porcelanowe jako przybory sanitarne, takie, jak: 
umywalki, miski ustepowe zwykłe, zlewy i zlewozmywaki

background image

Wyroby fajansowe– 

przykłady

1. Umywalka
2. Miska 

ustępowa

3. Zlew
4. Zlewozmywak

1

2

3

4

background image

Ceramika 

użytkowa

Przedmioty codziennego 

użytku, otrzymane przez 

uformowanie i wypalanie.

background image

Garncarstwo

Garncarstwo to jedno z 

najstarszych rzemiosł (znan
e od neolitu). Jest 
to rękodzielniczy wyrób cer
amicznych naczyń i 
przedmiotów codziennego 
użytku.

background image

Garncarstwo – 

technika wyrobu

Materiałem garncarskim jest pospolita glina. Glina 

powinna być jednorodna, bez grudek i 
zanieczyszczeń. Aby osiągnąć taki stan garncarze 
wykonują szereg prac przygotowawczych. 
Zaopatrują się w glinę jesienią, aby w zimie 
dobrze przemarzła. Glinę polewa się obficie wodą, 
aby się "zlasowała". Porcję gliny do przerobu ubija 
się młotem w "słup". Ze słupa sierpem lub 
specjalnym strugiem odcina się "strużyny". 
Strużyny zwija się w "pecyny", suszy i miele. 
Czynności te powtarza się po kilka razy. Następne 
formuje się naczynie. Po czym odstawia się do 
powolnego suszenia. Po wyschnięciu wstawia się 
je do pieca garncarskiego i wypala przez 
kilkanaście godzin w temperaturze około 1000 °C 
Naczynia mogą być pokrywane kolorową glazurą.

background image

Garncarstwo - 

przykłady

background image

Porcelana 

Wyroby porcelanowe wypalają się na 

biało, są spieczone, nienasiąkliwe i 
nie przepuszczalne dla gazów. Mają 
dużą wytrzymałość mechaniczną i 
elektryczną. można z niej 
wytwarzać wyroby użytkowe w 
postaci serwisów obiadowych, 
garniturów do kawy oraz całej 
gamy wyrobów artystycznych. 
Porcelanę wypala się dwu lub 
trzykrotnie.

background image

Porcelana - 

przykłady

background image

Porcelit 

Wyroby porcelitowe charakteryzują się 

mniejszą wytrzymałością 
mechaniczną, niż porcelana. Porcelit 
stosuje się głównie do wyrobu naczyń 
stołowych i gospodarskich. Zwykle 
szkliwi się wyroby porcelitowe 
szkliwami kolorowymi, następnie 
wypala w temp. 1250-1280oC. po raz 
drugi, co daje dwie możliwości w 
łączeniu szkliw i wyszkliwianie 
ciekawych efektów kolorystycznych.

background image

Porcelit - 

przykłady

background image

Fajans 

Jest tworzywem nasiąkliwym, 

kruchym, dość grubym, 
nieprzeświecalnym, o 
barwie białej lub 
jasnokremowej. Służy do 
wytwarzania wyrobów 
ceramiki stołowej i 
dekoracyjnej.

background image

Fajans – 

przykłady 

background image

Kamionka

Stosuje się ją do wytwarzania 

wyrobów użytkowych w 
gospodarstwie domowym 
(makutry, beczki do 
kiszenia ogórków itd.);

background image

Kamionka – 

przykłady 

background image

Ceramika 

techniczna

Ceramika techniczna, to materiał 

produkowany z naturalnych 
składników (m.in. glinki, kaolinu i 
skalenia) w skomplikowanym 
procesie technologicznym, 
wypalany w temperaturze ponad 
1200 C. Dzięki dużej gęstości 
jest bardzo twardy i wytrzymały. 
Jest też bardzo odporny na 
wysokie temperatury.

background image

Ceramika 

techniczna- cechy

• odporności na ścieranie 

(dzięki zawartości węglka  
krzemu)

• odporność na korozję
• odporność chemiczną, także 

w wysokich temperaturach

background image

Ceramika techniczna- 

przykładowe zastosowania

• pierścienie ślizgowe 

uszczelnień

• łożyska ślizgowe 

smarowane cieczami 
procesowymi

• dysze do rozpylania 

ściernych i agresywnych 
mediów

• palniki do pieców do 

wypalania ceramiki, pieców 
szklarskich

background image

Ceramika techniczna- 

przykładowe zastosowania

background image

Porównane

CERAMIKA 

BUDOWLANA

CERAMIKA 

UŻYTKOWA

CERAMIKA 

TECHNICZNA

Wysoka twardość

Złe przewodnctwo elektryczne

Odporność chemiczna

Odporność na korozję

Wytrzymałość na 

ściskanie

Nieprzepuszczalność 

dla gazów i ceczy

Odporność na 

ścieranie

Odporność na 

działanie mrozu

Kruchość 

Duża wytrzymałość 

mechaniczna


Document Outline