background image

SPOSOBY OCENY 

ZASOBNOŚCI GLEBY W 

SKŁADNIKI 

POKARMOWE

background image

ZASOBNOŚĆ GLEB – to sumaryczna zawartość w glebie 
składników
mineralnych (mikro- i makroelementów), próchnicy i szczątków 
organicznych w
różnym stopniu rozkładu.
Jest wynikiem procesów akumulacji zachodzących w glebie. Zaczyna 
się
kształtować w momencie początku przeobrażania się litej skały w 
rozluźnioną
zwietrzelinę (procesy wietrzenia, procesy tworzenia się i gromadzenia
próchnicy).

 Właściwości określające zasobność:
• skład granulometryczny
• skład mineralny
• zawartość substancji organicznej
• odczyn
• potencjał oksydoredukcyjny
• właściwości sorpcyjne
• zespoły organizmów glebowych 
 

background image

Zasobność naturalna (w glebach naturalnych) oznacza, że zapas
składników pokarmowych (o różnym stopniu rozpuszczalności i
przyswajalności) powstał przy pomocy sił natury.

Zasobność agrotechniczna (sztuczna, antropogeniczna) obejmuje
zasobność naturalną i tę wytworzoną przy współudziale człowieka 
poprzez
stosowanie zabiegów agrotechnicznych (wapnowanie, nawożenie
mineralne i organiczne).

background image

Ocena zasobności gleby w składniki pokarmowe - jest podstawowym warunkiem racjonalnego nawożenia i 
zwiększania zawartości składników pokarmowych roślin w glebach.

Sposoby oceny zasobności;
• budowa profilowa umożliwia orientacyjną ocenę zasobności ogólnej gleby:
-skład granulometryczny
-zawartość substancji organicznej
• analiza składu mineralnego i chemicznego

 

(podatność na dany typ wietrzenia; gleby o jednorodnym składzie 

mineralnym; zwietrzelina granitu a zwietrzelina gabra) 
• analiza chemiczna wyciągów gleb (używanie odczynników, których zdolności ekstrakcyjne są porównywalne ze 
zdolnościami rozpuszczania określonych związków przez korzenie roślin)
• analiza zasobności w przyswajalne składniki pokarmowe (dotyczy często tylko poziomu próchnicznego i jest 
podstawą określania potrzeb nawożenia – brak pełnego obrazu zasobności gleb)

background image

Nawożenie i jego wpływ na zasobność gleb – widoczny głównie 
w
poziomie orno-próchnicznym, a przy wieloletnim nawożeniu także w 
poziomach głębszych.
– stosowanie nawozów organicznych (obornika) w ilości pow. 20t/ha 
wpływa na podniesienie zawartości próchnicy i azotu ogólnego w 
glebie
– wpływ nawożenia azotem mineralnym na zawartość azotu 
ogólnego w
glebie widoczny jest dopiero przy dawkach przekraczających jego 
pobranie przez rośliny
– nawożenie fosforem (>70kg/ha/rok) i potasem (>8kg/ha/rok) 
powoduje
wyraźny wzrost tych składników. Zawartość przyswajalnego K 
wzrasta
również pod wpływem nawożenia nawozami organicznymi.
– Systematyczne stosowanie nawozów mineralnych typu NPK 
obniża
zawartość magnezu przyswajalnego, stosowanie dużych dawek 
obornika
zwiększa go
– Nawozy wapniowe odkwaszają glebę (zmiany odczynu wynoszą 
0,2 – 1,0
pH) i mogą powodować wzrost zawartości przyswajalnych form 
fosforu i
potasu.

background image

Obecnie określenie obok odczynu zawartości przyswajalnych form 
fosforu, potasu i magnezu jest podstawowym elementem oceny stanu 
żyzności gleb mającej na celu prowadzenie racjonalnego nawożenia 
tymi składnikami. Nawozić powinno się tymi składnikami, których w 
glebie brakuje. 
Stąd też nieuzasadnione jest stosowanie nawożenia bez znajomości 
zasobności gleby w przyswajalne składniki pokarmowe. 
Nawozy mineralne, jako jeden z głównych środków do produkcji rolnej 
powinny być stosowane racjonalnie, tzn. w takich ilościach i w taki 
sposób, aby zapewnić uprawianym roślinom określoną ilość składników 
pokarmowych w odpowiednim czasie, uzyskując przy tym możliwie 
największy efekt i nie stanowić zagrożenia dla środowiska naturalnego.

background image

Ocena zawartości fosforu, potasu i magnezu w 
glebach organicznych

Klasa 

zasobnoś

ci

Zasobno

ść

mg/100 g suchej masy gleby

P2O5

K2O

Mg

V

Bardzo 

niska

<40

<30

<20

IV

Niska

41 – 60

31 – 60

21 - 40

III

Średnia

61 – 80

61 – 90

41 - 80

II

Wysoka

81 – 120

91 – 120

81 - 120

I

Bardzo 

wysoka

> 121

> 121

> 121

background image

Bibliografia

http://www.zgf.uni.wroc.pl/dydaktyka/przedmioty/Ochrona%20gleb/Ochro
na%20gleb-PSOS-5.pdf

http://pl.wikipedia.org/wiki/Zasobno%C5%9B%C4%87_gleby

http://www.ihar.edu.pl/doradztwo.php

http://www.horticentre.pl/uploads/ipdis/course/d3808dc4755da038dc7be3
956d939681.swf

http://ecoportal.com.pl/images/stories/Ania/gleba_d.jpg


Document Outline