background image

Współczesny terroryzm 

bliskowschodni - metody 

zapobiegania i zwalczania 

Aleksandra Madejczyk
Angelika Malanowska
Michał Sikora

OLSZTYN 2014

background image

Mapa regionu Bliski 

Wschód

background image

Źródła terroryzmu 

Odpowiedź na pytanie - jakie są 

źródła terroryzmu na Bliskim 
Wschodzie -  jest bardzo trudna, 
biorąc pod uwagę występowanie 
tego zjawiska w tym regionie od 
co najmniej lat 30-tych XX wieku, 
wówczas uaktywniły się działania 
terrorystyczne na Bliskim 
Wschodzie.

background image

Przed II wojną światową w Palestynie (była 
mandatem brytyjskim) zaczęły 
funkcjonować żydowskie ugrupowania 
terrorystyczne np. Ecel, które dokonywały 
zamachów na ludność arabską, czy 
instytucje mandatariusza brytyjskiego. 

Podobnie jak tuż po II wojnie światowej, 
kiedy uaktywnił się z nową siłą terror 
żydowski wobec Brytyjczyków w postaci 
działania m.in. Ugrupowania Lehi i Hagany 
– jeszcze przed powstaniem państwa 
Izrael.

background image

W latach 60 i 70 XX wieku nasilił się 
terroryzm palestyński w postaci 
ugrupowań Fatah, Ludowego Frontu 
Wyzwolenia Palestyny,  czy Czarnego 
Września. Dopiero w latach 80-tych 
powstały ugrupowania, które odgrywają, 
aż do dnia dzisiejszego nadrzędną rolę na 
Bliskim Wschodzie w działalności 
terrorystycznej: Hamas, Islamski Dżihad w 
Palestynie, a także Al-Ka’ida, która w 
swoim działaniu ogarnia nie tylko Bliski 
Wschód, ale i cały świat.

background image

Źródła działalności terrorystycznej 

w kilku kategoriach

1. Działania terrorystyczne są wpisane w 

założenia ideologiczne (np. Hamas, który 
mówił o wymazaniu Izraela z mapy 
Bliskiego Wschodu, a także Ecel żydowski, 
który nie uznawał kompromisu z 
administracją brytyjską i Arabami). 
Element ideologiczny jest bezpośrednio 
związany z religią, zwłaszcza w 
odniesieniu do islamskich ugrupowań 
terrorystycznych, które posługują się 
islamem, jako etykietą, realizując przy tym 
swoje cele polityczne. 

background image

2. Działania terrorystyczne 

wymusza sytuacja polityczna i 
brak możliwości realizacji swoich 
celów (np. brak możliwości 
negocjacji przez Fatach we 
wczesnym okresie jego istnienia z 
Izraelem).

background image

3. Działania terrorystyczne mają 

swoje podłoże w niezadowalającej 
sytuacji społecznej. Przejawia się 
ona w braku perspektyw dla 
rzeszy młodego społeczeństwa. 

background image

Organizacje terrorystyczne Bliskiego 

Wschodu

background image

Al-Ka’ida

Organizacja islamska/sunnicka

Stworzona w 1998 roku przez 

Abdallaha Azzama

Początkowo miała przeciwstawiać 

się i walczyć z radziecką 
interwencją w Afganistanie,  po 
jej zakończeniu przekształciła się 
w ugrupowanie, którego celem 
stało się zwalczanie wpływów 
Izraela i USA

background image

Abdullah Azzam (1941-1989), twórca Al-
Ka’idy, zginął w zamachu bombowym przez 
nieznanych sprawców, którzy wysadzili jego 
samochód. Był jednym z pierwszych, którzy 
wezwali muzułmanów do świętej wojny 
przeciwko niewiernym. 

background image

Usama ibn Ladin (1967-2011),  bardziej 
znany jako Osama bin Laden, były 
przywódca Al-Ka’idy, zginął z rąk żołnierzy 
Navy SEALs,  rząd Stanów Zjednoczonych 
wyznaczył nagrodę za jego głowę w wysokości 
50 mln dolarów. 

background image

Cel oraz jej najważniejsze 

zamachy

Według deklaracji ogłoszonej przez Ben 
Ladena, celem jest radykalizacja 
istniejących ugrupowań islamskich oraz 
ich tworzenie w miejscach, gdzie nie 
występują, a także zniszczenie USA, 
popieranie muzułmańskich wojowników 
w Afganistanie, Algierii, Bośni, Kosowie, 
Pakistanie, Somalii, Tadżykistanie i 
Jemenie. Za cel uznano również usunięcie 
wojsk amerykańskich z terytorium Arabii 
Saudyjskiej (święte miejsca dla islamu).

background image

1993 - eksplozja furgonetki-bomby w podziemnym 
garażu World Trade Center 

1996 - zabicie 19 amerykańskich żołnierzy w Arabii 
Saudyjskiej 

1998 - zamach na amerykańskie ambasady w Nairobi 
(Kenia) i Dar es Salaam (Tanzania). Po tych zamachach i 
interwencji amerykańskiej bin Laden przeniósł się do 
Afganistanu, gdzie wspierał rządy talibów. 

 2000 - uszkodzenie w Jemenie amerykańskiego 
niszczyciela USS Cole 

 11 września 2001 zamach na World Trade Center i 
Pentagon. Zginęły 2973 osoby.

 11 marca 2004 - Zamachy bombowe w Madrycie, na 
stacji kolejowej Atocha. Zginęło 200 osób, zostało 
rannych. Wśród ofiar czworo Polaków. ponad 1900 

 7 lipca 2005 – zamachy w metrze i komunikacji miejskiej 
w Londynie. Zginęły 52 osoby, 700 zostało rannych, 
wśród ofiar 3 Polki.

background image

USS Cole po ataku

background image

Płonący World Trade Center

background image

Ludowy Front Wyzwolenia Palestyny

Organizacja palestyńska

Założona w 1967 roku (klęska państw 
arabskich w wojnie z Izraelem)

Współpracował z Syrią

W latach 60. i 70. w celu zwrócenia 
uwagi na problem palestyński stosowała 
taktykę porywania samolotów

Występowała także przeciwko 
Palestyńczykom

Współtworzyła Organizację Wyzwolenia 
Palestyny

background image

George Habash (1926- 2008), założyciel 
LFWP,  w latach 1968-1977 zorganizował serię 
ataków na samoloty pasażerskie oraz 
obywateli Izraela. 

background image

Cel oraz najważniejsze 
zamachy

Wyzwolenie Palestyny musi być 

częścią walki rewolucyjnej we 
wszystkich krajach arabskich. 

Powstanie socjalistycznego 

państwa palestyńskiego.

Wyrzucenie Żydów z całego 

obszaru Palestyny.

background image

1968 – uprowadzenia samolotów i ich 
wysadzenia (w Jordanii i Egipcie)

1972 – zamach na lotnisku w Tel Avivie

1974 – atak na rafinerię w Singapurze 

1974 – atak na japońską ambasadę w 
Kuwejcie

1974 – jeden z pierwszych w Palestynie 
ataków samobójczych – na Kino w Tel 
Avivie

1975 – napaść na centralę OPEC w 
Wiedniu

2001 – zamach na izraelskiego ministra 
turystyki (udany)

background image

Logo Ludowego Frontu 
Wyzwolenia Palestyny

background image

Dziesiątki tysięcy członków i sympatyków podczas 
43. rocznicy powstania LFWP (11 grudnia 2010r.)

background image

Hamas (Islamski Ruch 

Oporu)

Organizacja islamska

Podstawowym celem jest zbudowanie państwa 
palestyńskiego, rozciągającego się od Morza 
Śródziemnego do rzeki Jordan (konieczność 
zniszczenia Izraela)

Powołana w 1987 r., gdy wybuchło palestyńskie 
powstanie (Pierwsza Intifada)

Początkowo Hamas koncentrował się na zwalczaniu 
tych Palestyńczyków, którzy zostali uznani za 
przeszkodzę w przyszłym dżihadzie przeciwko 
Izraelowi. 

Hamas wszedł na arenę polityczną, w wyniku 
wyborów z 2006 roku uzyskał 76 miejsc w 132-
osobowym parlamencie Autonomii Palestyńskiej 

background image

Flaga Hamasu

background image

Najważniejsze zamachy

1994 – zamach w Haderze

1996 – zamach na autobus w 

Jerozolimie (26 zabitych)

1997 – podwójny zamach na 

targowisku w Jerozolimie (16 
zabitych)

Samobójcy są bardzo szanowani 
przez Hamas

background image

Hezbollah (Partia Boga)

Ruch islamskich szyitów i partia 

polityczna działająca w Libanie

Powstał w 1982 roku

Hezbollah w 1992 roku wziął po 

raz pierwszy udział w libańskich 
wyborach, wygrywając 12 z 128 
miejsc w parlamencie, w 1996 – 
10, 2000 – 8, 2005 – 14. 

background image

Mohammad Hussein Fadlallah
(1935-2010) 
Duchowny ojciec Hezbollahu, 
który nosił tytuł wielkiego 
ajatollaha Libanu

Hasan Nasr Allah 
(ur. 1960)- obecny 
przywódca organizacji

background image

Członkowie Hezbollahu 

Flaga organizacji

background image

Cele oraz najważniejsze 
zamachy

Ustanowienie w Libanie republiki islamskiej 
na wzór Iranu

Doprowadzenie do wycofania się z 
terytorium Libanu sił ONZ (głównie 
amerykańskich i francuskich)

Zwalczanie wszelkich wpływów świata 
zachodniego

Doprowadzenie do wycofania się wojsk 
izraelskich, zniszczenie tzw. „małego 
szatana” (państwa Izrael)

Ustanowienie rządów islamskich nad 
Palestyną, a zwłaszcza nad Jerozolimą

background image

1983 – zamach na ambasadę USA w 
Bejrucie (zginęły 63 osoby), samobójczy 
atak na koszary U.S. Marines w Bejrucie 
(zginęło ok. 250 amerykańskich 
żołnierzy), zamach na główną kwaterę 
francuskich sił pokojowych w Bejrucie 
(zginęły 63 osoby)

1994 – zamach bombowy na żydowskie 
centrum kultury w Buenos Aires 
(Argentyna, zginęło 100 osób, ponad 
200 zostało rannych)

background image

Palestyński Islamski 
Dżihad

Składa się z kilku radykalnych ugrupowań, 
które zaczęły działać w 1979 roku

Dość często współpracuje z Hamasem – 
podobnie jak on – pragnie zniszczenia 
Izraela

Obecnie jej przywódcą jest doktor 
ekonomii Ramadan Abdullah Shalah, który 
w latach 1990-1995 pracował jako 
wykładowca na Uniwersytecie w Tampa na 
Florydzie – prowadził tam kursy wiedzy o 
Bliskim Wschodzie

background image

Ramadan Abdullah Shalah

background image

Flaga Dżihadu

background image

Cel oraz najważniejsze 
zamachy

Rewolucja ogólno-islamska

Przygotowanie gruntu dla wielkiej 

armii islamskiej, która zniszczy 
Izrael

background image

1981 – zamordowanie prezydenta 

Egiptu Anwara Sadata, którego 
oskarżyli o zdradę ideałów 
islamskich, po podpisaniu przez 
niego pokoju z Izraelem

1994 – zamachowiec-samobójca 

z Dżihadu, jadąc na rowerze 
zdetonował bombę, w wyniku 
czego zabił 3 izraelskich żołnierzy

background image

Antyamerykańska i antyizraelska 
propaganda Hezbollahu 
(2005r.)

background image

Al-Fatah (Palestyński Ruch 

Wyzwolenia Narodowego)

Początkowo celem działalności było 
prowadzenie walki zbrojnej z Izraelem, 
aż do wyzwolenia całej Palestyny

Obecnie domaga się zniszczenia Izraela

Fatah twierdzi, że celem jest utworzenie 
niepodległego państwa Palestyna

Został założony w 1959 roku przez J. 
Arafata, K. al-Wazira i S. Khalafa w 
Kuwejcie

background image

J. Arafat

background image

K. al- Wazir

background image

S. Khalaf 

background image

Logo Al Fatah

background image

1964 – wysadzenie izraelskiej 

stacji pomp, zakłócające działanie 
systemu wodnego Izraela

1965 – wysadzenie torów 

kolejowych do Jerozolimy, w 
pobliżu Kfar Battir

2007 – zamach bombowy w 

stolicy Syrii – Damaszku (zginęło 
17 osób)

background image

Pozostałe organizacje 

terrorystyczne

Czarny Wrzesień

Brygady Męczenników Al-Aksa

Jastrzębie Fatah

background image

Metody zapobiegania i 
zwalczania terroryzmu

Obowiązek walki z terroryzmem 

spoczywa na państwach, 
organizacjach i instytucjach 
międzynarodowych.  

Wśród organizacji 

międzynarodowych możemy 
wyróżnić : ONZ, UE, NATO, OBWE, 
Radę Europy, Organizację Państw 
Amerykańskich, Globalne Forum 
Zwalczania Terroryzmu.

background image

Skuteczność walki z terroryzmem 

zależy w dużej mierze od współpracy 
z rządami państw, które na co dzień 
doświadczają jego istnienia.

Walka z terroryzmem 

międzynarodowym nie może być 
ograniczana jedynie do działań o 
charakterze militarnym – nie mniej 
istotne pozostają kroki podejmowane 
w sferze informacyjnej, edukacyjnej, 
gospodarczej oraz pomoc rozwojowa. 
Konieczne jest zangażowanie sektora 
prywatnego i organizacji 
pozarządowych oraz prowadzenie 
dialogu kulturowo-cywilizacyjnego.

background image

ONZ

ONZ pełni wiodącą rolę w 
mobilizowaniu państw i społeczności 
międzynarodowej do większego 
zaangażowania w zapobieganie i 
zwalczanie terroryzmu. Kluczowe 
znaczenie dla zapewnienia 
skutecznych działań 
antyterrorystycznych i polepszenia 
współpracy międzynarodowej ma 
przyjęcie przez wszystkie państwa 18 
konwencji i protokołów dotyczących 
zapobiegania i zwalczania terroryzmu 
międzynarodowego.

background image

 Rezolucja 1267 (1999 r.) – 

dotyczy sankcji wobec Al-Kaidy i 
Talibów. Państwa 
członkowskie zostały zobligowane 
do zamrożenia kont bankowych, 
zapobiegania przekraczania 
granicy oraz przekazywania 
wsparcia materialnego, 
technicznego i szkoleniowego, 
broni, itp. dla osób i instytucji 
mających związki z Al Kaidą, 
Osamą bin Ladenem i Talibami

background image

NATO

NATO podjęło dotychczas szereg 
inicjatyw na rzecz walki z terroryzmem. 
Należy do nich przyjęcie na szczycie 
Sojuszu w Pradze w 2002 r. Militarnej 
Koncepcji Obrony przed Terroryzmem.

W wymiarze praktycznym działania 
NATO w walce z terroryzmem obejmują 
operacje wojskowe i misje m.in. w 
Afganistanie (ISAF), Iraku, na Bałkanach 
i regionie Morza Śródziemnego, 
przedsięwzięcia związane z kontrolą 
przestrzeni powietrznej (z 
wykorzystaniem systemu AWACS)

background image

Każda akcja militarna w muzułmańskim 
kraju traktowana jako akcja 
antyterrorystyczna może stworzyć 
przesłanki do analizowania takiej interwencji 
zbrojnej jak cywilizacyjnego konfliktu. Każde 
nieprawidłowe rozpoznanie ,czy też jego 
brak, sytuacji społecznej, religijnej i 
kulturowej danego kraju pomnaża 
przesłanki, które uzasadniają użycie terminu 
konflikt cywilizacyjny. 
Przemyślenia, które dotyczą tego konfliktu 
wywołują wiele emocji, lecz stanowią także 
możliwość przedstawienia różnych analiz, 
więc ważne jest podkreślenie, że wbrew 
pozorom nie chodzi tu o konflikt Zachodu z 
islamem, lecz cywilizacji zachodniej z 
terroryzmem nie tylko Bliskiego Wschodu.

background image

Walkę z terroryzmem można 

podzielić na kilka rodzajów:

pierwszy to bezpośrednia walka z 
terrorystami oraz organizacjami 
terrorystycznymi, zarówno w drodze 
działań ochronnych, jak również 
ofensywnych,

drugim jest likwidowanie przyczyn 
terroryzmu. Problemem jest trudność 
w określeniu przyczyn występowania 
zjawiska, gdyż ich wyjaśnienie zależy 
w dużej mierze od poglądów osób je 
tłumaczących – zwłaszcza że nie 
zawsze są to obiektywnie istniejące 
czynniki,

background image

trzecim rodzajem walki z 
terroryzmem jest ograniczanie 
zdolności terrorystów do działania – 
między innymi poprzez ograniczanie 
możliwości ich finansowania, 
zaopatrywania w broń i materiały 
wybuchowe, propagandy i rekrutacji 
nowych członków,

czwartym sposobem jest 
oddziaływanie na intencje 
terrorystów – tak aby nie 
podejmowali oni ataków, mimo że 
są w stanie ich dokonać. 

background image

Wśród metod walki można 
wyróżnić 3 jej kategorie:

a)

polityczne

-warunkiem koniecznym 

do skutecznego zwalczania 
terroryzmu międzynarodowego jest 
rozwój współpracy między 
państwami;

b)militarne-najbardziej spektakularna 

metoda, a co za tym idzie najmniej 
skuteczna;

c)zmienne (cywilno-wojskowe)-
pochodna klasycznej teorii wojny/ 
teorii niemilitarystycznej;

background image

Bibliografia:

Hoffman B., Oblicza Terroryzmu, Warszawa 2001

B. Hołyst, Terroryzm 2 tom, Lexis Nexis 2009

K. Jałoszyński, Współczesny wymiar antyterroryzmu, 
Warszawa 2008

Cz. Mojsiewicz, Leksykon współczesnych 
międzynarodowych stosunków politycznych
,1998

P.L. Williams, AL-KAIDA - Bractwo Terroru,2002

B. Zasieczna, Encyklopedia terroryzmu, 2004

https://www.msz.gov.pl/pl/polityka_zagraniczna/polit
yka_bezpieczenstwa/zwalczanie_terroryzmu_miedzy
narodowego/zapobieganie_i_zwalczanie_terroryzmu/

https://www.youtube.com/watch?v=ZEIUZg8CH4k

http://www.youtube.com/watch?v=WEOUIVrEyVY


Document Outline