background image

GOSPODARKA 
OSADAMI 
ŚCIEKOWYMI 

W OGRODNICTWIE

background image

Definicja osadów ściekowych

  Zgodnie z art. 3 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 27 

kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst

    jednolity: Dz. U. Nr 39/2007, poz. 251 z 

późn. zm.), przez komunalne osady 
ściekowe rozumie się pochodzący z 
oczyszczalni ścieków osad z komór

   fermentacyjnych oraz innych instalacji do 

oczyszczania ścieków komunalnych oraz

   innych ścieków o składzie zbliżonym do 

składu ścieków komunalnych.

background image

Właściwości osadów ściekowych

Wysokie uwodnienie

Wysoka zawartość związków 
organicznych

Wysoka zawartość związków 
azotu (2-7% s.m.), niższa 
związków fosforu i potasu.

Zróżnicowana zawartość metali 
ciężkich (największa w 
przypadku oczyszczalni ścieków 
zlokalizowanych w silnie 
uprzemysłowionych miastach).

background image

Zróżnicowany stopień zagrożenia sanitarnego – 
największy dla osadów

surowych wstępnych, najmniejszy dla osadów 
ustabilizowanych

i zhigienizowanych . Wśród wykrywanych w 
osadach ściekowych

organizmów patogennych występują bakterie 
chorobotwórcze (pałeczka duru brzusznego, 
czerwonki, tężca, gruźlicy), grzyby , wirusy, 
pierwotniaki oraz jaja pasożytów . Zawartość

składników nawozowych, takich jak azot, fosfor i 
wapń w osadzie jest 1,5 razy większa niż w 
dobrej jakości oborniku. Niższy natomiast jest 
poziom potasu i magnezu.

background image

Niektóre osady przemysłowe 
pochodzące z zakładowych oczyszczalni 
ścieków, szczególnie z przemysłu 
spożywczego oraz celulozowego, 
skórzanego i ceramicznego, mogą być 
poddawane odzyskowi metoda R10 
(rozprowadzanie na powierzchni ziemi 
w celu nawożenia lub ulepszenia 
gleby), jeśli spełniają m.in. wymagania 
jak dla komunalnych osadów 
ściekowych określone w rozporządzeniu 
Ministra Środowiska

background image

Zagospodarowanie 
odpadów ściekowych w 
Polsce 

(dane na podstawie KPGO 2010)

background image

Wg Rozporządzenia Ministra 
Środowiska osady 
wykorzystywane są na cele:

W rolnictwie, którego zadaniem jest 
uprawa wszystkich płodów rolnych 
wprowadzanych do obrotu handlowego, 
włączając w to uprawy przeznaczone do 
produkcji pasz (17%)

Na rekultywację terenów, w tym gruntów 
na cele rolne( 28,10%)

Do uprawy roślin do produkcji kompostu 
(7,6%)

Do uprawy roślin nie przeznaczonych do 
spożycia i do produkcji pasz

background image

Sposoby zagospodarowania osadów:

   Przyrodnicze wykorzystanie  to 

stosowanie osadów do 
nawożenia gleb i roślin oraz 
rekultywację gleb 
zdegradowanych i bezglebowych 
gruntów (np. utwory geologiczne 
pozbawione pokrywy glebowej 
wskutek robót ziemnych, erozji, 
zwałowiska i nasypy naturalnych 
mas ziemnych, składowiska 
odpadów).

background image

   Odpady ściekowe są bogatym źródłem 

składników pokarmowych  dla roślin oraz 

wykazują bardzo skuteczne oddziaływania 

glebotwórcze, wprowadzone do wierzchniej 

warstwy gruntu nadają tej warstwie biologiczną 

aktywność, właściwą dla gleb urodzajnych. 

Właściwości glebotwórcze osadów wynikają 

przede wszystkim z obecności dużej ilości 

substancji organicznych, stanowiących bogate 

środowisko dla działalności mikroorganizmów 

oraz substancji podatnych na tworzenie 

humusu.  

background image

Ograniczenia w stosowaniu:

skład chemiczny i sanitarny - do głównych cech, które 
dyskwalifikują osady do dalszego wykorzystania należy 
zwiększona zawartość metali ciężkich, silnie 
toksycznych związków chemicznych i organizmów 
chorobotwórczych; 

osady wytwarzane są w ciągu całego roku, natomiast 
możliwość ich zastosowania zależna jest od wegetacji 
roślin;  

wymaga odpowiedniego sytemu magazynowania i 
odpowiedniej liczby odbiorców;  uwarunkowania 
techniczne związane z formą, w której są aplikowane 
osady – osady odwodnione, nieodwodnione, wysuszone, 
po procesie kompostowania.

background image
background image
background image

Rozporządzenie Ministra 

Środowiska

Z dnia 13 lipca 2010 r.

W sprawie komunalnych 

osadów ściekowych

background image

Rozporządzenie to określa:

- warunki, jakie mają być spełnione przy 

wykorzystywaniu komunalnych osadów 
ściekowych

- zakres, częstotliwość i metody referencyjne badań 

komunalnych osadów ściekowych i gruntów, na 
których osady te mają być stosowane

- mogą być stosowane, jeśli spełniają szereg 

wymagań

- ilość metali ciężkich w kolejnych warstwach 

gruntu

- odczyn pH musi być nie mniejszy niż 5,6 na 

terenach, gdzie osady mają być stosowany

background image

- stosowanie osadów nie powinno 

pogarszać jakości gleby

- stosowanie osadów możliwe jest poza 

okresem wegetacji roślin 
przeznaczonych do bezpośredniego 
spożycia przez ludzi

- zastosowanie osadów bazować powinno 

na wykonanych wcześniej badaniach

- stosowane komunalne osady ściekowe 

mają formę płynną, mazistą lub 
ziemistą

background image
background image
background image

METODY 
REFERENCYJNE 
BADAŃ 
KOMUNALNYCH 
OSADÓW 
ŚCIEKOWYCH

background image
background image

Bibliografia 

http://
kielce.pios.gov.pl/aktual/osady.pdf

www.stat.gov.pl

Rozporządzenie Ministra Środowiska Z 
dnia 13 lipca 2010 r. W sprawie 
komunalnych osadów ściekowych.

background image

Dziękujemy za uwagę ! 

Anna Krawczyk
Daria Budna
Aleksandra Prus 


Document Outline