background image

Temat – Gleba jako 

środowisko życia roślin

background image

Gleba – to wierzchnia warstwa skorupy 

ziemskiej powstała ze skał 
przekształconych pod wpływem 
czynników glebotwórczych :klimatu, 
wody, organizmów żywych 

background image

Czym różni się gleba od skały 

macierzystej?

Gleba posiada zdolność do 

zaopatrywania roślin w składniki 
mineralne, wodę i tlen co określamy 
pojęciem żyzności

background image

Minerały skałotwórcze 

1. Pierwotne powstałe z krystalizacji 

magmy np.: kwarc, glinokrzemiany

2. Wtórne powstałe z przemian 

minerałów pierwotnych

background image

Rola – wierzchnia warstwa gleby, na 

którą najsilniej oddziałuje człowiek 

Ziemia – gleba przeniesiona z jej 

naturalnego środowiska 

background image

Gleba powstaje w procesie 

glebotwórczym

Proces glebotwórczy jest długotrwały w 

którym wyróżnia się wiele etapów 

Pierwszy etap to wietrzenie skał

background image

• Wietrzenie

 jest to proces fizyczny, 

polegający na rozkruszaniu i 
rozdrabnianiu skał pod wpływem 
wody, temperatury, wiatru, 
organizmów żywych 

background image

Rodzaje wietrzenia:

1. Fizyczne
2. Chemiczne
3. Biologiczne

background image

Wietrzenie fizyczne

• Polega na kruszeniu skał 
• Nie zmienia składu chemicznego
• Zachodzi pod wpływem:
- roślin
- Wiatru
- Wody
- temperatury

background image

Wietrzenie chemiczne

• Pod wpływem procesów chemicznych 
•  Zachodzi pod wpływem:
- Wody
- CO2
- rośliny

background image

Wietrzenie biologiczne

• Zachodzi pod wpływem 

mikroorganizmów, roślin i zwierząt

Np.: rośliny kruszą i rozluźniają glebę 

background image

Kolejne czynniki to :

• Klimat
• Ukształtowanie powierzchni
• Organizmy żywe
• Działalność człowieka

background image

klimat

- Temperatura 
Wpływa na parowanie oraz na tempo 

procesów fizykochemicznych i 
biologiczne

- Opady atmosferyczne 
Opady > parowanie → gleby kwaśne 

(bielicowe)

Opady < parowanie → gleby zasadowe 

background image

• Klimat-oddziałuje na glebę w sposób bezpośredni i pośredni. 

Bezpośrednie oddziaływanie przejawia się m.in. niszczeniem 
pokrywy glebowej przez nawalne deszcze lub śniegi zalegające 
na stokach czy wywiewaniem drobnego materiału glebowego 
przez wiatr.Warunki klimatyczne decydują np. o ilości,rodzaju i 
rozkładzie opadów atmosferycznych,o przebiegu 
temperatury,wielkości parowania.W klimacie wilgotnym,który 
cechuje się przewagą opadów atmosferycznych nad 
parowaniem,często dochodzi do wypłukiwania (ługowania) 
określonych składników gleb (np.alkalicznych).W klimacie 
suchym,gdzie dominuje parowanie,zachodzi przemieszczanie 
roztworów z dolnych poziopmów gleby ku górze.Proces taki może 
doprowadzić do zasolenia gleb.Pośrednio warunki klimatyczne 
oddziałują na gleby przez świat roślin i zwierząt,rodzaj i przebieg 
wietrzenia,typ 

gospodarki wodnej czy leśnej.

background image
background image

Ukształtowanie powierzchni

• Różny klimat na wzniesieniach i w 

dolinach 

Organizmy żywe 

- Spulchniają glebę i mieszają ją 
- Chronią glebę przed erozją 

background image

Działalność człowieka

1. Pozytywne:
- Nawadnianie bezwodnych terenów
- Sadzenie pasów leśnych 
- Właściwe nawożenie 
2. Negatywne:
- Nadmierne wycinanie lasów 
- Niewłaściwe zabiegi melioracyjne

background image
background image

• Gleba jest tworem dynamicznym, 

ponieważ podlega ciągłym zmianom 
pod wpływem omówionych 
czynników. 

background image

Profil glebowy


Document Outline