OBYWATEL WOBEC WŁADZY W

RÓŻNYCH SYSTEMACH POLITYCZNYCH

podręcznik str.134 -
136

Obywatel a władza w systemie:

a) Totalitarnym

b) Autorytarnym

c) Demokratycznym

Totalitaryzm

łac. totalis – całkowity

Ingerencja władzy
we wszystkie
dziedziny życia

Całkowita likwidacja
praw politycznych

Stosowanie przemocy
w celu
wyeliminowania
przeciwników
politycznych

Władza
usytuowana w
rękach działaczy
jednej, słusznej
partii politycznej –
system
jednopartyjny

Eliminowaniem ze
społeczeństwa
jednostek , których
poglądy są
sprzeczne z
uznanymi przez
władzę za słuszne

Istnieniem cenzury
prewencyjnej i/lub
następnej – kontrola
środków masowego
przekazu –
ograniczenia w
wolności słowa

Brak udziału w
życiu
gospodarczym

Jakakolwie
k kariera
tylko w
ramach
partii

Autorytaryzm

Pochodzenie z gr. autocrates - samowładny

Jednostki lub
wąskie grupy
sprawują
władzę

brak możliwości
działania
społeczeństwa
obywatelskiego

Społeczeństwo
cechuje apatia
polityczna – udział
w życiu
politycznym jest
ściśle
kontrolowana

Ograniczone
możliwości
podejmowani
a działań
gospodarczyc
h

Istnieje ścisły
związek
pomiędzy
gospodarką a
administracją
rządową

Eliminowani
a czynników
religijnych
w
społeczeńst
wie

Władza
nie
wtrąca się
w życie
prywatne

Władza organizuje
czas wolny
(kontroluje i
organizuje
stowarzyszenia
etc.)

Demokracja

Współczesne demokratyczne państwo konstytucyjne
jest państwem prawa, realizującym w szczególności
trzy podstawowe zasady:

1) Zasadę suwerenności narodu

2) Zasadę pluralizmu politycznego

3) Zasadę podziału władzy (na legislatywę, egzekutywę i

władze sądowniczą)

Państwo demokratyczne utrwala takie wartości jak:

•

Wolność

•

Równość

•

Sprawiedliwość

•

Porządek

Przykłady państw totalitarnych i

autokratycznych

Państwo totalitarne :

•Hitlerowskie Niemcy
•Włochy Benita Mussoliniego
•Współcześnie – najbardziej zbliżony jest w Korei
Północnej

•ZSRR i PRL po śmierci Stalina

Państwo autokratyczne :

•Współcześnie – junty wojskowe w Afryce Południowej
•Kult jednostki – Stalina – ZSRR
•PRL do 1953 roku – śmierć Stalina
•Hiszpania pod rządami generała Franco