PODZIAŁ METOD 

PODZIAŁ METOD 

STOSOWANYCH W 

STOSOWANYCH W 

EPIDEMIOLOGII

EPIDEMIOLOGII

Beata Kutek

Beata Kutek

Natalia Jamroż

Natalia Jamroż

 

 

 

 

METODY

METODY



 

 

METODA OPISOWA

METODA OPISOWA



METODA OBSERWACYJNA

METODA OBSERWACYJNA



METODA DŚWIADCZALNA

METODA DŚWIADCZALNA

 

 

(eksperymantalna) jako szczególny 

(eksperymantalna) jako szczególny 

przykład modelu prospektywnego

przykład modelu prospektywnego

 

 

 

 

Metody

Metody

prospektywne      

prospektywne      

retrospektywne

retrospektywne

                                                           

                                                           

                       

                       

opisujące badane 
zjawisko w 
przyszłości

opisujące 
badane zjawisko 
z przeszłości

 

 

 

 

METODA OPISOWA

-

opisuje proste zjawiska i proste 

opisuje proste zjawiska i proste 

zależności;

zależności;

-

pozwala na formułowanie hipotezy o 

pozwala na formułowanie hipotezy o 

związku przyczynowo-skutkowym na 

związku przyczynowo-skutkowym na 

podstawie zdobytej wiedzy 

podstawie zdobytej wiedzy 

Przykład: - kobiety częściej chorują na 

Przykład: - kobiety częściej chorują na 

zapalenie cewki moczowej niż 

zapalenie cewki moczowej niż 

mężczyźni

mężczyźni

 

 

 

 

METODA OPISOWA

METODA OPISOWA

W tej metodzie musimy uwzglednić 

W tej metodzie musimy uwzglednić 

cechy:

cechy:

-

osoby (na której badamy wpływ 

osoby (na której badamy wpływ 

danego zjawiska): płeć, wiek, zawód, 

danego zjawiska): płeć, wiek, zawód, 

wykształcenie, rasa, kultura

wykształcenie, rasa, kultura

-

miejsce (gdzie nastąpiło badane 

miejsce (gdzie nastąpiło badane 

zjawisko): kraj, region, miasto/wieś, 

zjawisko): kraj, region, miasto/wieś, 

położenie geograficzne, klimat

położenie geograficzne, klimat

-

czas (w którym wystąpiło badane 

czas (w którym wystąpiło badane 

zjawisko): pora roku, pora dnia

zjawisko): pora roku, pora dnia

 

 

 

 

METODA ANALITYCZNA

METODA ANALITYCZNA

-

pozwala na formułowanie hipotezy o związku 

pozwala na formułowanie hipotezy o związku 

przyczynowo-skutkowym

przyczynowo-skutkowym

-

jej weryfikacja następuje w wyniku porównania

jej weryfikacja następuje w wyniku porównania

-

tworzone 2 grupy: badana i kontrolna

tworzone 2 grupy: badana i kontrolna

-

badana – istnieje badane zjawisko

badana – istnieje badane zjawisko

-

kontrolna  - bez badanego zjawiska

kontrolna  - bez badanego zjawiska

-

osoby w obu grupach powinny być dobrane losowo

osoby w obu grupach powinny być dobrane losowo

-

porównujemy wyniki uzyskane w obu grupach oraz 

porównujemy wyniki uzyskane w obu grupach oraz 

oceniamy przy użyciu optymalnych testów 

oceniamy przy użyciu optymalnych testów 

statystycznych

statystycznych

-

formułujemy na podstawie wyników wnioski

formułujemy na podstawie wyników wnioski

 

 

 

 

METODA ANALITYCZNA

METODA ANALITYCZNA

Przykład: 
- grupa badana – pacjenci 

hospitalizowani z powodu 
niestabilnej choroby niedokrwiennej 
serca u których w wywiadzie 
występuje cukrzyca

- grupa kontrolna – pacjenci 

hospitalizowani z powodu 
niestabilnej choroby niedokrwiennej 
serca bez cukrzycy w wywiadzie

 

 

 

 

METODA ANALITYCZNA 

- badany czynnik: cukrzyca

- na podstawie wyników badań 

możemy określić retrospektywnie: 
w której grupie choroba przebiegała 
ciężej, oraz wysuwać wnioski: który 
pacjent ma większe szanse na 
przeżycie

 

 

 

 

METODA DOŚWIADCZALNA

METODA DOŚWIADCZALNA

- pozwala na formułowanie hipotezy o 

związku przyczynowo-skutkowym 

pomiędzy czynnikami

- jej weryfikacja następuje na drodze 

eksperymentalnej

- polega na wprowadzeniu (ingerencji!) do 

danej grupy jakiegoś czynnika (np. ryzyka)

 

 

 

 

METODA 

METODA 

EKSPERYMENTALNA

EKSPERYMENTALNA

-

tworzymy 2 grupy: badaną i kontrolną

tworzymy 2 grupy: badaną i kontrolną

-

do grupy badanej wprowadzamy 

do grupy badanej wprowadzamy 

czynnik eksperymentalny: 

czynnik eksperymentalny: 

Fizyczny (promieniowanie), 

Fizyczny (promieniowanie), 

Chemiczny (lek), 

Chemiczny (lek), 

Biologiczny (wirus, bakteria), 

Biologiczny (wirus, bakteria), 

Społeczny (sztuczny podział)

Społeczny (sztuczny podział)
-

obserwujemy...

obserwujemy...

-

formułujemy wnioski

formułujemy wnioski

 

 

 

 

METODA EKSPERYMENTALNA

METODA EKSPERYMENTALNA

 

 

Przykład:

Przykład:

- dobieramy do obu grup osoby zdrowe, 

- dobieramy do obu grup osoby zdrowe, 

przebadane przez komisję lekarską 

przebadane przez komisję lekarską 

-

grupa badana: podajemy statyny i 

grupa badana: podajemy statyny i 

kontrolujemy poziom cholesterolu 

kontrolujemy poziom cholesterolu 

przez dany okres czasu

przez dany okres czasu

-

grupa kontrolna: podajemy placebo i 

grupa kontrolna: podajemy placebo i 

kontrolujemy poziom cholesterolu

kontrolujemy poziom cholesterolu

 

 

 

 

METODA EKSPERYMANTALNA

METODA EKSPERYMANTALNA

-

obserwujemy przez dany okres 

obserwujemy przez dany okres 

czasu obie grupy

czasu obie grupy

-

komisja lekarska bada ponownie 

komisja lekarska bada ponownie 

pacjentów po zakończeniu 

pacjentów po zakończeniu 

eksperymentu

eksperymentu

-

na podstawie wyników badań 

na podstawie wyników badań 

wyciągamy wnioski odnośnie 

wyciągamy wnioski odnośnie 

leku

leku

 

 

 

 

DZIĘKUJEMY ZA 

DZIĘKUJEMY ZA 

UWAGĘ!!!!!!!!!!!

UWAGĘ!!!!!!!!!!!