Zwrotne źródła finansowania jednostek samorządu terytorialnego

Zwrotne źródła finansowania:

•

kredyty bankowe,

•

pożyczki,

•

kredyty i pożyczki zaciągane na

zasadach preferencyjnych (np. z

Funduszy Ochrony Środowiska)

•

prawo do emisji papierów

wartościowych.

Zwrotne źródła finansowania

umożliwiają:

•

pozyskiwanie środków w przypadku

niewystarczających dochodów i

przejściowych problemów z realizacją

dochodów budżetów lokalnych,

•

umożliwiają realizację inwestycji

rozwojowych w przypadku, gdy

niewystarczające są środki w budżecie

jednostki samorządu terytorialnego

Preferencyjne kredyty i pożyczki

Ich

preferencyjność

polega

możliwości

Ich

preferencyjność

polega

możliwości

umorzenia części długu oraz na niższym od

komercyjnego oprocentowaniu. Preferencyjność

może również wynikać z ustalenia szczególnie

korzystnych warunków spłaty np. karencji lub

rozłożeniu rat na znacznie dłuższe terminy niż

oferowane przez rynek.

Kredyty i pożyczki komercyjne

Kredyty i pożyczki udzielane są jednostkom

samorządu terytorialnego na zasadach

komercyjnych przez banki. Kredyty i

pożyczki

krótkoterminowe

są

pożyczki

krótkoterminowe

są

przeznaczane

głównie

pokrycie

przeznaczane

głównie

pokrycie

bieżących

niedoborów

budżetowych

bieżących

niedoborów

budżetowych

przez

jednostkę

samorządu

przez

jednostkę

samorządu

terytorialnego. Długoterminowe dotyczą

finansowania

przedsięwzięć

finansowania

przedsięwzięć

inwestycyjnych.

Obligacje komunalne

•

Obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w

serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem

właściciela obligacji (obligatariusza) i zobowiązuje się

wobec niego do spełnienia określonego świadczenia”

[1]

. Obligacje komunalne emitowane są przez

jednostki samorządu terytorialnego. Emisja obligacji

komunalnych stanowi alternatywne źródło kapitału, w

stosunku do kredytów i pożyczek bankowych.

•

[1]

Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r. o obligacjach,

Dz.U. z 2001, nr 120, poz. 1300, ost. zm. 20.02.2006,

Dz. U. z 2005 r., nr 157, poz. 1316 .

W gospodarce samorządu terytorialnego

obligacje mogą spełniać następujące

funkcje:

•

funkcja kredytowa - emitent obligacji, dzięki emisji

pozyskuje od nabywcy określoną sumę pieniędzy na

określony czas;

•

funkcja promocyjna - wynika z popularyzacji wspólnoty

samorządowej- emitenta i kształtowania jej wizerunku jako

podmiotu innowacyjnego i aktywnie zarządzającego, co

służyć może m. in. przyciąganiu zewnętrznego kapitału

prywatnego oraz tworzeniu się rynku obligacji

komunalnych;

•

funkcja prywatyzacyjna - dzięki obligacjom emitent może

zdynamizować procesy prywatyzacji przedsiębiorstw

komunalnych lub składników mienia komunalnego;

•

funkcja aktywizacyjna - polega na mobilizowaniu obywateli

na rzecz inicjatyw lokalnych.

Obligacje komunalne

•

Do ważnych zjawisk na rynku obligacji

komunalnych należy zaliczyć pojawienie się

instytucji credit-ratingu. Jest on procesem oceny i

klasyfikacji ryzyka inwestycyjnego dłużnych

papierów wartościowych, kończącym się

przyznaniem oceny wiarygodności finansowej.

Ocena ratingowa informuje obecnych i przyszłych

inwestorów zarówno krajowych, jak i zagranicznych

o wiarygodności i wypłacalności miasta. Oprócz

funkcji informacyjnej i oceny pozytywny rating jest

argumentem do negocjowania korzystniejszych

warunków z instytucjami finansowymi

Obligacje komunalne

•

Obligacje komunalne dzielą się na dwie

podstawowe grupy: ogólne i

przychodowe. Obligacje ogólne to papiery

zabezpieczone jedynie dochodami

budżetu lokalnego i zaufaniem

inwestorów do emitenta. Obligacje

przychodowe zabezpieczone są

przyszłymi wpływami z opłat wnoszonych

przez użytkowników usługi bądź

urządzenia finansowanego emisją.

Bony komunalne

•

Są one instrumentem o charakterze pożyczkowym,

stanowiącym zobowiązanie emitenta do zwrotu

określonej nominalnie kwoty w dniu jego

wymagalności aktualnemu posiadaczowi bonu.

Bony komunalne są najczęściej papierami

nieoprocentowanymi, zaś funkcję wynagrodzenia

inwestora pełni w ich przypadku dyskonto, czyli

różnica pomiędzy ceną zakupu a ceną nominalną

papieru. Termin zapadalności wynosi od 7 do 180

dni. Bony komunalne, podobnie jak bony

skarbowe, emitowane przez skarb państwa, służą

głównie pokryciu niedoborów budżetowych.

Bony komunalne

•

Mogą być korzystniejszą formą pozyskania środków w

porównaniu do krótkoterminowego kredytu bankowego.

Korzystny dla emitenta może być relatywnie niższy koszt

pozyskania kapitału oraz szybkość, bez konieczności

udzielania zabezpieczeń i uniknięcie długich i

skomplikowanych procedur kredytowych. Pomimo że, bony

komunalne są instrumentem kredytowania

krótkoterminowego, to pozwalają na pozyskanie

średnioterminowego źródła finansowania po koszcie

finansowania krótkoterminowego przez tzw. rolowanie, czyli

wykup danej emisji z wpływów następnej. Stosowanie tego

instrumentu daje jednostkom samorządu terytorialnego

możliwość negocjacji kosztów pozyskania pieniądza,

pozwala też dopasować termin wykupu danej emisji do

potrzeb indywidualnych emitenta.

Ograniczenia w zadłużaniu się

jednostek samorządu

terytorialnego

•

Limitowanie zadłużenia jednostek

samorządu terytorialnego ma dwa cele:

–

przeciwdziałanie nadmiernemu narastaniu

państwowego długu publicznego, którego

elementem jest zadłużenie jednostek

samorządu terytorialnego;

–

minimalizację ryzyka niewypłacalności

poszczególnych jednostek.

Ograniczenia dotyczące zadłużania się

jednostek samorządowych wynikające z

ustawy o finansach publicznych



łączna kwota przypadających do spłaty w danym roku

budżetowym rat kredytów i pożyczek

wraz z

należny

odsetk

ami,

wykupów papierów wartościowych emitowanych

przez jednostki samorządu terytorialnego

wraz z

należny

odsetk

ami i dyskontem

oraz potencjalnych spłat kwot

wynikających z udzielonych poręczeń

i gwarancji

wraz, nie

może przekroczyć 15% planowanych na dany rok

budżetowy

dochodów

jednostki samorządu terytorialnego;



łączna kwota długu jednostki samorządu terytorialnego na

koniec roku budżetowego nie może przekraczać 60 %

wykonanych dochodów ogółem tej jednostki w tym roku

budżetowym,



w trakcie roku budżetowego łączna kwota długu jednostki

samorządu terytorialnego na koniec kwartału nie może

przekraczać 60 % planowanych w danym roku budżetowym

dochodów tej jednostki

Ograniczenia dotyczące zadłużania się

jednostek samorządowych wynikające z

ustawy o finansach publicznych

Ograniczeń, tych nie stosuje się do

emitowanych papierów wartościowych,
kredytów i pożyczek zaciąganych w
związku ze środkami określonymi w
umowie

zawartej

podmiotem

dysponującym

funduszami

strukturalnymi

lub

Funduszem

Spójności Unii Europejskiej.

Inn

ograniczeni

wynikając

z ustawy

o finansach publicznych odnośnie

zadłużania się jednostek

samorządowych

Ustawa o finansach publicznych wprowadziła trzy

progi dotyczące wartości relacji łącznej kwoty

państwowego długu publicznego powiększonej o

kwotę przewidywanych wypłat z tytułu poręczeń i

gwarancji, udzielonych przez podmioty sektora

finansów publicznych, do produktu krajowego

brutto: 50%, 55% i 60%. Przekroczenie ich wiąże

się z wprowadzeniem procedur oszczędnościowych

i sanacyjnych związanych z uchwalaniem deficytu

budżetowego przez jednostki samorządowe. Jeżeli

relacja ta osiągnie 60% PKB jednostki samorządu

terytorialnego nie mogą zaciągać zobowiązań.

Document Outline