1. Budżet i linia budżetowa

Posiadając budżet = 300 zł oraz możliwość zakupu dwu dóbr:
- x po cenie - 15 zł
- y po cenie - 10 zł
Mamy do wyboru m.in. dwie krańcowe możliwości:
-zakupu za cały budżet tylko x, tj. 300zł : 15zł (cena) = 20 szt. x
-zakupu za cały budżet tylko y, tj. 300zł : 10zł (cena) = 30 szt. Y
Wyznaczy to linię budżetową, która pokazuje wszystkie

dostępne kombinacje obu dóbr dostępne dla konsumenta

2. Przesunięcie linii budżetowej przy zmianie

dochodu i cen

Zmiana dochodu przesuwa linię
równolegle:
-  dochodu zwiększy możliwości

zakupu i przesunie linię w
prawo;
-  dochodu zmniejszy możliwości

zakupu i przesunie linię w lewo.

Natomiast zmiana jednej z cen
zmienia kąt nachylenia linii:
np.  ceny y z 10 do 6 zł

zwiększa możliwości zakupu y z
30 do 50 szt (300 zł : 6 zł = 50
szt.)

3. Użyteczność całkowita i krańcowa

(marginalna)

Użyteczność

całkowita

z konsumpcji

U

c

Skonsumowana ilość danego

dobra - q

(np. w tygodniu w kg)

Skonsumowana ilość danego dobra - q

(np. w tygodniu w kg)

Użyteczność

krańcowa

z konsumpcji

U

k

(w hipotetycznych

jednostkach

zadowolenia)

(w hipotetycznych

jednostkach

zadowolenia)

q

U

U

cał

k







.

4. Koszty ponoszone w związku z

konsumpcją

Skonsumowana ilość danego

dobra - q

(np. w tygodniu w kg)

Skonsumowana ilość danego

dobra - q

(np. w tygodniu w kg)

Koszt całkowity -
Kc

Koszt krańcowy
(marginalny) - Kk

q

K

K

c

k







5. Zasada optymalizacji decyzji

Kc

Uc

Uc

Kc

Skonsumowana ilość danego

dobra - q

(np. w tygodniu w kg)

Skonsumowana ilość danego

dobra - q

(np. w tygodniu w kg)

U
k
K
k

Kk

Uk

Kk > Uk

Kk < Uk

6. Warunki optymalizacji decyzji przy

wyborze dóbr

Maksymalne zadowolenie konsument uzyskuje gdy:
-różnica między korzyściami (użytecznością) i kosztami

całkowitymi jest największa

- Uk=Kk gdy: Uk>Kk – konsumpcję danego dobra należy

zwiększyć

Uk<Kk – konsumpcję danego dobra

należy zmniejszyć

Dysponując określonym budżetem konsument rozdziela go na

zakup różnych dóbr, które dostarczają różnego zadowolenia, a
konsumpcja każdego z nich podlega malejącej użyteczności
krańcowej, oraz płaci za te dobra różne ceny – P

x

i P

y.

Konsument porównuje użyteczność krańcową z tych dóbr (Uk

x

i

Uk

y

) z ich cenami.

I uzyskuje maksymalne zadowolenie, gdy stosunek użyteczności

krańcowej do cen się zrównuje:

)

(

)

(

)

(

)

(

y

y

k

x

x

k

P

U

P

U



)

(

)

(

)

(

)

(

y

x

y

k

x

k

P

P

U

U



, tj. po przekształceniu

Gdy
:

)

(

)

(

)

(

)

(

y

x

y

k

x

k

P

P

U

U



)

(

)

(

)

(

)

(

y

x

y

k

x

k

P

P

U

U



Konsument zmniejsza konsumpcję (x) na rzecz
(y)
Konsument zwiększa konsumpcję (x) na rzecz
(y)

7. Krzywa obojętności

Krzywa obojętności

przedstawia zbiór wszystkich
kombinacji konsumpcji dwóch
dóbr (np. jabłek i pomidorów),
które są dla konsumenta obojętne ,
tj. dają takie samo zadowolenie.

Krzywych jest nieskończenie

wiele; (1)- o najmniejszej sumie
zadowolenia, odpowiednio (2) i (3)
o coraz większej sumie
zadowolenia.

•Mają nachylenie ujemne i nie

przecinają się.

•Są wypukłe.

y

np..

pomidory

y

np..

pomidory

x, np..
jabłka

x, np..
jabłka

8. Krańcowa stopa substytucji

Wypukłość krzywych obojętności oznacza zmianę proporcji

zastępowania jednego dobra drugim. Tę zmianę proporcji opisuje

krańcowa (marginalna) stopa substytucji.

Informuje ile

trzeba poświęcić jednego dobra dla zwiększenia konsumpcji
drugiego dobra o jednostkę, przy zachowaniu tej samej sumy
zadowolenia.

x

x

y

KSS

x

y







/

y

y

x

y

x

KSS

y

x







/

Jest to miara skłonności zamiany jednego dobra na drugie.

Zależy od początkowej ilości posiadanych dóbr. Mając mało (x), a
dużo (y), konsument jest skłonny poświęcić dużo tego ostatniego
dla zwiększenia konsumpcji (x) o jednostkę. W miarę zamiany
skłonność ta jednak się zmniejsza,

tj. działa prawo malejącej

stopy substytucji.

9. Wybór konsumenta

Konsument maksymalizuje zadowolenie z konsumpcji na najwyższej

krzywej obojętności możliwej do osiągnięcia przy danych ograniczeniach

budżetowych, tj. w punkcie (E) styku linii budżetowej z krzywą obojętności.

Koszyk dóbr, jakie wybiera konsument zależy od:
-preferencji (upodobań) konsumenta, które charakteryzuje położenie i kształt

krzywych,

-Dochody i ceny decydujące o linii budżetowej

E

E

posiłki

filmy

posiłki

filmy

kinoman

żarło
k

Małe nachylenie oznacza, że
konsument chce więcej (y) i mało
(x), jest skłonny poświęcić niewiele
(y) dla zwiększenia żywności

Przy większym nachyleniu, konsument
osiąga równowagę kupując więcej (x) niż (y),
jest skłonny poświęcić więcej (y)
na rzecz wzrostu konsumpcji żywności

10. Efekt substytucyjny i dochodowy

Zmiana ceny wywołuje dwojakiego rodzaju skutki:
Przy obniżce ceny:
1.dane dobro staje się tańsze w relacji do innych. Za jednostkę

dochodu konsument uzyskuje więcej użyteczności. Skłania to go do

ograniczenia konsumpcji innych dóbr na rzecz wzrostu konsumpcji

tego dobra, które staje się względnie tańsze – jest to efekt

substytucyjny;

2.realny dochód konsumenta wzrasta, konsument przechodzi na

wyższą krzywą obojętności – jest to dochodowy efekt zmiany.

Znak efektu dochodowego zależy od rodzaju dobra (dobra

normalne czy niższego rzędu):

-przy dobrach normalnych efekt dochodowy jest dodatni,
- natomiast przy dobrach niższego rzędu efekt ten jest

ujemny.

Znak efektu substytucyjnego jest ujemny, spadek ceny

powoduje wzrost popytu danego dobra, ale może powodować

spadek popytu innych dóbr.