Wielka Trójka II Wojny Światowej

Wielka trójka

– termin którym określa się

najczęściej przywódców trzech światowych

mocarstw alianckich (bez Francji)

spotykających się w czasach II wojny światowej

na trzech konferencjach międzynarodowych:



teherańskiej (1943),



jałtańskiej (1945),



poczdamskiej (1945),

na których dyskutowano wojenne zobowiązania

sojusznicze oraz kształt przyszłego porządku

światowego po pokonaniu państw Osi. Termin

ten ma także odniesienia do innych wydarzeń

w polityce globalnej.

Początkowo w skład

Wielkiej Trójki wchodzili:



Józef Stalin - przywódca

ZSRR



Winston Churchill – premier

Wielkiej

Brytanii

(zastąpiony później

przez

Clementa Attlee)



Franklin Delano Roosevelt –

prezydent

USA

(później zastąpiony

przez Harry'ego Trumana )

Tło polityczne

Konferencje poprzedziło w dniach 18 - 20 października

1942 r. spotkanie ministrów spraw zagranicznych Wielkiej

Brytanii, Stanów Zjednoczonych i Związku Radzieckiego.

Obrady miały na celu m.in. przygotowanie spotkania

przywódców trzech mocarstw: Winstona Churchilla, Franklina

Roosevelta i Józefa Stalina, i wstępne rozpatrzenie

najważniejszych problemów, które wiązały się z toczącą się

wojną m.in. przyjęto zasadę bezwarunkowej kapitulacji

Niemiec, podjęto decyzję o odbudowie po wojnie państwa

austriackiego. Ponadto zgodnie zaopiniowano deklarację,

która zapowiadała ukaranie po wojnie zbrodniarzy

wojennych.

Oprócz tego podczas spotkania, brytyjski minister spraw

zagranicznych Anthony Eden, zasugerował potrzebę

przywrócenia stosunków polsko - radzieckich oraz

uznania Armii Krajowej jako armii sojuszniczej, co zostało

przez Wiaczesława Mołotowa całkowicie zignorowane.

Ostatecznie uzgodniono, iż sprawa polska zostanie

omówiona i rozstrzygnięta przez Wielką Trojkę ponad

głowami Polaków.

Konferencja w Teheranie

Odbyła się w dniach od 28 listopada do 1 grudnia 1943 r. Było

to pierwsze w dziejach koalicji antyhitlerowskiej spotkanie

przywódców trzech mocarstw, tzw. Wielkiej Trójki: W.

Churchilla, F.D. Roosevelta, J. Stalina.

Jej zasadniczym celem było uzgodnienie współdziałania w

dalszym prowadzeniu wojny. Premier Wielkiej Brytanii W.

Churchill jeszcze raz próbował przeforsować swoją koncepcję

utworzenia drugiego frontu na Bałkanach i uderzenia w

kierunku północnym oraz nadania większego

znaczenia frontowi włoskiemu. Jednak wobec stanowczych

sprzeciwów J. Stalina i całkowicie mu uległego

prezydenta Stanów Zjednoczonych, ostatecznie przyjęto plan

zaatakowania Niemiec od

strony Francji (wybrzeże Normandii).

Podjęto decyzję, iż cała operacja rozpocznie się w maju

1944 r. Ustalono zasady współpracy alianckiego Naczelnego

Dowództwa Sił Ekspedycyjnych z Naczelnym Dowództwem

Radzieckich Sił Zbrojnych.

li chodzi o spraw

polsk

…

to Stalin po raz pierwszy oficjalnie opowiedział się za

wyznaczeniem zachodniej granicy Polski na Odrze, co

zostało wstępnie zaaprobowana przez rozmówców

zachodnich. Przyjęto również, że do Polski zostaną

włączone Prusy Wschodnie oraz Opolszczyzna. Za jej

wschodnią granicę uznano linię Curzona (projekt

polsko-sowieckiej linii demarkacyjnej przedstawiony

1920 przez brytyjskiego ministra spraw

zagranicznych George'a Curzona, linia przebiegała na

północ od Suwałk - od źródeł Pregoły i Szczary, przez

Sejny i Grodno i dalej dawną granicą Królestwa

Polskiego na Bugu, dalej na wschód od Przemyśla a

na zachód od Rawy Ruskiej, Sambora i Borysławia, aż

do Karpat w rejonie źródeł Sanu, Dniestru i Stryja).

Ostateczne wyznaczenie granic Polski odłożono na

później, dopuszczono możliwość przesiedleń ludności

z niektórych ziem.

Konferencja w Jałcie

Drugie spotkanie przywódców trzech mocarstw

antyhitlerowskich, czyli prezydenta USA

Franklina Delano

Roosevelta

, premiera Wielkiej Brytanii

Winstona Churchilla

przywódcy ZSRR

Józefa Stalina.

Trwało w dniach

4 - 11 lutego

1945

w pałacu Potockich w Liwadii na Krymie (w pobliżu Jałty).

Podjęto wówczas wiele ważnych decyzji, które zdecydowały o

losach Europy (w tym Polski) po

II wojnie światowej

Konferencja jałtańska

została zdominowana przez sprawy

dotyczące powojennej przyszłości Niemiec i kształtu Powszechnej

Organizacji Międzynarodowej. Zdecydowano, ze Niemcy zostaną

podzielone na cztery strefy okupacyjne: amerykańską, brytyjską,

radziecka i jeszcze dodatkowo francuską. Na konferencji w Jałcie

uzgodniono także wspólne stanowisko w

sprawie

demilitaryzacji

(zlikwidowanie armii niemieckiej i

przemysłu zbrojeniowego

Niemiec),

denazyfikacji

(zdelegalizowanie NSDAP, SS oraz

osądzenie zbrodniarzy

wojennych),

demokratyzacji

(wprowadzenie ustroju

wielopartyjnego i zapewnienie wolności obywatelom)

dekartelizacji

(podział wielkich przedsiębiorstw wspierających

zbrojenie Niemiec, postulat nie zrealizowany) Niemiec.

W sprawie Polski

potwierdzono…

…

że granica wschodnia będzie przebiegać wzdłuż linii

Curzona, z niewielkimi odchyleniami na korzyść Polski

i że "Polska powinna uzyskac znaczny przyrost

terytorialny na północy i zachodzie".

Postanowiono również przekształcić Rząd Tymczasowy

(utworzony 31 grudnia 1944 roku z działaczy

Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego, w celu

przeciwstawienia legalnemu Rządowi Rzeczypospolitej

Polskiej na uchodźstwie, nieuznany przez Wielką

Brytanię i Stany Zjednoczone) na Polski Rząd

Tymczasowy Jedności Narodowej, którego głównym

celem miało być przygotowanie demokratycznych

wyborów. W jego skład mieli wejść przedstawiciele

wszystkich znaczących stronnictw politycznych,

zarówno z kraju, jak i zagranicy.

Konferencja w

Poczdamie

Poczdamska konferencja 17 lipca-2 sierpnia 1945, konferencja

berlińska, konferencja z udziałem przywódców mocarstw

sojuszniczych w II wojnie światowej, tzw. Wielkiej Trójki, w

składzie: USA - H. Truman, Wielka Brytania - W. Churchill (od 28

lipca C. Attlee), ZSRR - J. Stalin.

Celem konferencji było ustalenie trybu likwidacji skutków II wojny

światowej, losów Niemiec, opracowanie traktatów pokojowych i

zasad organizacji powojennego świata. Konferencja poczdamska

uzgodniła podział Berlina na 4 sektory okupacyjne: amerykański,

brytyjski, francuski, radziecki. Określono cele okupacji Niemiec

nazywając je skrótowo mianem "czterech d": demilitaryzacji,

denazyfikacji, demokratyzacji, dekartelizacji.

Konferencja poczdamska ustaliła ukaranie zbrodniarzy

hitlerowskich, przyjęła radziecki program w kwestiach

wschodnich granic Niemiec.

Sojusznicy zwycięskiej koalicji antyhitlerowskiej uzgodnili sprawę

reparacji i odszkodowań wojennych, które miały zostać

wyegzekwowane od Niemiec. Na wniosek Stalina Polskę

wyłączono z bezpośredniego udziału w spłatach. W późniejszym

czasie ZSRR miał przyznać Polsce 15% swojej części

odszkodowań.

W sprawie Polski…

…

ustalono ostatecznie północną i

zachodnią granicę na Odrze, Nysie

Łużyckiej i Morzu Bałtyckim (wraz z

przyznaniem Polsce Gdańska). Prusy

Wschodnie zostały podzielone: ZSRR

przyznano okręg Królewca, Polsce -

Warmię i Mazury. Postanowiono

również przesiedlić Niemców z Polski,

Czechosłowacji i Węgier.

Document Outline