Skale pomiarowe

Definicje



Skala jest to odwzorowanie, czyli model

rzeczywistych zjawisk i ich relacji. Skale

buduje się, przyporządkowując symbole

mierzonym cechom według

określonych zasad.



Skalowanie – czynność odwzorowania

mierzonej cechy za pomocą wybranej

skali.

Podstawowe skale

pomiarowe



Nominalne



Porządkowe



Przedziałowe



Stosunkowe

Skale nominalne -

charakterystyka



Stanowią najniższy typ skali

pomiarowej. Pozwalają jedynie na

stwierdzenie równości lub różności

między mierzonymi cechami.

Podstawą przyporządkowania są

jakościowe a nie ilościowe cechy

zjawisk.

Skale nominalne

niealternatywne

1. Czy Wasza firma używa

jakiegokolwiek innego stałego

elementu promocji poza znakiem

firmowym?

symbol

logoty
p

kolor

slogan

inny (

proszę podać jaki)

……………………………

Skale nominalne

niealternatywne

2. Który z podanych niżej czynników

zadecydował o wyborze przez

Pana(ią) hotelu „Porta Mare”?

reklama

bliskość morza

cena

wygląd hotelu

basen

informacja
turystyczna

polecenie przez
znajomych

inne (jakie?)
………………….

Skale porządkowe -

charakterystyka



Umożliwiają uporządkowanie

mierzonych cech według relacji większy

– mniejszy, słaby – silny, mały – duży,

zgodnie z charakterem danej cechy. Nie

można dokładnie określić natężenia

cechy. Im więcej przedziałów tym

dokładniejsza informacja.



Pomiar porządkowy nie daje także

informacji o wielkościach różnic

pomiędzy przedziałami. Wiadomo, że A

jest większe od B ale nie wiadomo o ile.

Skala porządkowa

jednobiegunowa



Przy danym jednym biegunie – drugi

biegun jest negacją

SILNY_______________NIESILNY

Skala porządkowa

dwubiegunowa



Drugi jej biegun jest zazwyczaj

przeciwieństwem ale nie negacją

SILNY__________________SŁABY

Skale stopniowe



Bez względu na rodzaj biegunów są

podzielone na kilka stopni. W

rzeczywistości odległości

odwzorowywane między przedziałami

nie są równe, choć graficznie tak się

je przedstawia.

Skale stopniowe



Skala opisana liczbowo



Skala opisana werbalnie

Bardzo
duży

Duży

Średni

Mały

Bardzo
mały

Skale stopniowe

jednobiegunowe - przykład

Czy Wasze przedsiębiorstwo byłoby

zainteresowane utworzeniem spółki z

przedsiębiorstwem państwowym w Polsce

z maksymalnym udziałem własnym 49%?

(właściwy przedział proszę zaznaczyć x)

Bardzo
zaintereso-
wane

W ogóle nie
zaintereso
wane

Skale stopniowe

jednobiegunowe - przykład

2. Jak często spotyka Pan(i) nazwę

„Centromor” w jakimkolwiek środku

masowego przekazu?

Co tydzień

Co miesiąc

2-4 razy w roku

Mniej niż raz na
rok

Nigdy nie spotykam

Skala stopniowa

dwubiegunowa - przykład

1. Jaką rolę odgrywa Polska w

długookresowych planach

handlowych Waszej firmy?

Bardzo dużą

Dużą

Ani małą ani dużą

Małą

Bardzo małą

Skale przedziałowe -

charakterystyka



Inaczej nazywane interwałowymi lub

jednostkowymi. Pozwalają na

stwierdzenie równości odstępów między

przedziałami. Określenie równości między

mierzonymi cechami jest możliwe dzięki

przyjętej jednostce miary i określonemu

umownie punktowi zerowemu. Zakłada

się, że różnice pomiędzy sąsiednimi

klasami są jednakowe.

Skale przedziałowe -

przykład

1. W którym roku zamierza Pan(i)

zastąpić swój dotychczasowy

samochód nowym modelem?

2007

2008

2009
………….

Nie
wiem

Skale stosunkowe -

charakterystyka



Inaczej proporcjonalne lub ilorazowe.

Umożliwiają pomiar na najwyższym

poziomie. Ustalony jest stały,

naturalny punkt zerowy oraz naturalna

jednostka miary. Jednostka ta jest

powszechnie przyjęta np.: długość –

metry, ciężar – kilogramy, dochód –

jednostki waluty. Można mierzyć takie

cechy jak wielkość sprzedaży, udział w

rynku, liczbę nabywców.

Skale stosunkowe - przykład

1. Jaki procent całości wymiany

zagranicznej Waszej firmy stanowi

wymiana za pośrednictwem krajów

trzecich?

100-
81%

80-
61%

60-41% 40-21% 20-1%

Uporządkowanie skal

pomiarowych

Skale

Główne

operacje

empiryczne

Zastosowani

Metody

statystyczn

Nominalna

Stwierdzeni

e równości

i różności

Klasyfikacja

dwu - i

wielodzielna

, numeracja

nie

uporządkow

a-nych grup

Liczebności

i proporcje,

frakcje i

procenty,

wskaźniki

(stosunki)

Uporządkowanie skal

pomiarowych- cd.

Skale

Główne

operacje

empiryczne

Zastosowa

nia

Metody

statystyc

zne

Porządko

-wa

Stwierdzen

równości,

różności,

mniejszośc

większości

Numeracja

uporządko-

wanych

grup, rangi

(pozycja na

rynku,

miary

postaw,

preferencje

)

Mediana,

centyle,

decyle,

kwartyle,

korelacja

rangowa,

Uporządkowanie skal

pomiarowych- cd.

Skale

Główne

operacje

empiryczne

Zastosowa-

nia

Metody

statystycz

Przedzia-

łowa

Stwierdzeni

e równości

przedziałó

w i

równości

różnic

Temperatur

(C,F), daty,

miary

postaw,

indeksy

Średnia

arytme-

tyczna,

wariancja

odchyleni

standardo

we,

stosunki

korelacyjn

Uporządkowanie skal

pomiarowych- cd.

Skale

Główne

operacje

empiryczne

Zastosowan

Metody

statystycz

Stosunko

Stwierdzeni

e równości

stosunków

między

wartościam

i skali

Temperatur

y (K), cechy

rzeczy,

wartość,

cechy

fizyczne

człowieka

Średnia

geomet-

ryczna,

średnia

harmonic

z-na,

współczy

nnik

zmiennoś



Postawa – definicja wg Hilgarda:

pozytywne lub negatywne

ustosunkowanie się do pewnego

przedmiotu, pojęcia lub sytuacji.

Także gotowość do reagowania w

pewien z góry określony sposób na te

przedmioty, pojęcia lub sytuacje.

Zasady skalowania

Skalowanie zrównoważone i

niezrównoważone,

Graficzna forma skali,

Liczba kategorii skali,

Parzysta lub nieparzysta liczba kategorii,

Skalowanie wymuszające i

niewymuszające

Skale jednowymiarowe



Proste:

skale ocen, które odzwierciedlają

wartości nadawane przez

respondentów ocenianym cechom.

Przykład:

- skala rang

- metoda porównań parami

- skala sumowanych ocen

Skale jednowymiarowe



Skala rang:

powstaje wówczas, gdy respondent

porządkuje wymienione w

kwestionariuszu kategorie według

podanego kryterium. W kwestionariuszu

odpowiedź jest wyskalowana według

skali nominalnej. W wyniku ocen

respondenta skala nominalna zmienia się

w skalę rang, która jest skalą

porządkową. Zaletą jest łatwe

zrozumienie przez respondentów, wadą

malejąca efektywność w miarę wzrostu

liczby ocenianych cech.

Skala rang - przykład

Oto lista cech samochodu, do których może

Pan(i) przywiązywać mniejszą lub większą

wagę. Proszę wpisać odpowiadające

poszczególnym cechom symbole literowe

kolejno do kratek skali od 1 do 9, porządkując

je tak, aby cecha o największej dla Pana(i)

wadze znalazła się w pierwszej kratce, druga

w drugiej itd..

A – producent

D – łatwa obsługa G - szybkość

B – cena

E – zużycie paliwa H -

przyspieszenie

C – kolor

F – moc silnika

I – wielkość

bagażnika

Skale jednowymiarowe



Metoda porównań parami:

Respondent wybiera jedną z dwóch

możliwości zgodnie z podanym

kryterium. Zazwyczaj dokonuje serii

ocen (porównań), np.: A smakuje

bardziej niż B, D jest tańsze niż C.

Skale jednowymiarowe



Skala sumowanych ocen:

porównawcza

– respondent

przyporządkowuje cechom lub

obiektom oceny liczbowe, zgodnie ze

swoimi preferencjami, tak, aby dawały

wymaganą sumę, najczęściej 10 lub 100

Proszę podzielić 100 punktów między każdą z

trzech podanych par past do zębów zgodnie z

Pana(i) preferencjami

Skala sumowanych ocen -

przykład

1.Proszę podzielić 100 punktów między każdą

z trzech podanych par past do zębów

zgodnie z Pana(i) preferencjami

SIGNAL (______) + COLODENT (_______) = 100

COLGATE (______)+ COLODENT (_______) = 100

COLGATE (______) + SIGNAL (_______) = 100

Skala rang - przykład

1.Proszę podzielić 100 punktów między

wymienione niżej cechy samochodu marki

Toyota, tak, aby podział punktów

odzwierciedlał to, w jakim stopniuważna jest

dla Pana(i) każda cecha



Wygląd zewnętrzny_____________

________



Ekonomika jazdy_______________

________



Komfort______________________

________



Cena_________________________

________



Bezpieczeństwo________________

________

Razem__________________________

100

Skale jednowymiarowe

złożone



Konstrukcja składająca się z wielu skal

elementarnych, głównie

porządkowych. W porównaniu ze

skalami prostymi charakteryzują się

lepszą trafnością pomiaru:

skala pozycyjna,

skala semantyczna

skala Stapela,

skala Lickerta

Skala pozycyjna



Najprostsza odmiana skali złożonej,

której trzonem jest skala nominalna.

Respondenci poszczególne pozycje

oceniają za pomocą jednakowych

skal porządkowych

Skala pozycyjna - przykład

Jak często są prowadzone w Pana(i) firmie

badania w niżej wymienionych zakresach?

Proszę podać tylko jedną odpowiedź dla

każdego zakresu.

Stale

Bardzo często Często Czasami Nigdy

1. Potrzeby nabywców

2. Konkurencja

3. Akty prawne

4. Reklamacje

5. Efektywność reklamy

Skala semantyczna



Inaczej nazywana metodą profili

semantycznych lub metodą profili

polaryzacji. Jest zestawem kilku lub

kilkunastu skal porządkowych. Od

respondenta wymaga się aby,

zgodnie ze swoimi preferencjami,

wyróżnił jedną kategorię na każdej

skali.

Skala semantyczna -

przykład

1.Proszę zaznaczyć swoje oceny najlepiej

odzwierciedlające Pana(i) opinię o

wymienionych cechach samochodu Jaguar

(każda skala reprezentuje jedną cechę o

siedmiostopniowej intensywności)

Szybki

_____x_____________________

Wolny

Tani

____________________

x______

Drogi

Mały

_______________________

___

Duży

Skala Stapela



Odmiana skali pozycyjnej. Pozycje

skali nominalnej są zestawem skal

jednobiegunowych. Łatwiejsza do

zastosowania, w porównaniu ze sklą

semantyczną.

Skala Stapela - przykład

1.Niżej podano cztery cechy charakteryzujące

sklep MAX. Jak Pana(i) zdaniem należy ocenić

poszczególne cechy? Jeśli daną cechę ocenia

Pan(i) pozytywnieproszę wskazać w jakim

stopniu przez zaznaczenie kratek od 1 do 3 jeśli

negatywnie – kratek of -1 do -3.

A. Czystość

B. Obsługa

C. Wystrój

- 1

- 2

- 3

Skala Lickerta



Najczęściej stosowana skala w

badaniach marketingowych. Jest

skalą nominalną składającą się z

wielu pozycji. Pozycjami są na ogół

krótkie zdania oznajmujace

charakteryzujące określone postawy

wobec danego obiektu.

Skala Lickerta - przykład

Niżej wymieniono kilka czynników wpływających na

działalność firm zagranicznych w Polsce. Proszę podać

swoją opinię przez zaznaczenie odpowiedniego miejsca

przy każdym z czynników.

Całkowicie się Zgadzam Ani tak Nie zgadzam Całkowicie

zgadzam się ani nie się

nie zgadzam

1. Istnieje chłonny

rynek wewnętrzny

w Polsce

2. Występują przesz-

kody prawne

3. Możliwy jest szyb-

ki wzrost zysków

Document Outline