background image

lek. med. Marcin Kosmalski
Klinika Farmakologii Klinicznej UM w 
Łodzi

background image

Ogólny podział antybiotyków

Antybiotyki β-laktamowe

Aminoglikozydy

Makrolidy i ketolidy

Tetracykliny

 

(tetracyklina, doksycyklina, minocyklina)

Glicylcykliny 

(tygecyklina)

Linkozamidy

 

(klindamycyna, linkomycyna)

Streptograminy

 

(pristinamycyna, chinupristyna, 

dalfopristyna)

Oksazolidynony

 

(linezolid)

Peptydy 

(wankomycyna, teikoplanina, dalbawancyna, 

daptomycyna)

Fenikole

 

(chloramfenikol)

Polimyksyny

 

(kolistyna)

Ansamycyny

 

(ryfampicyna, ryfaksymina)

background image

Chemioterapeutyki

kotrimoksazol (

sulfametoksazol + trimetoprim

)

nitroimidazole (

metronidazol, ornidazol

)

nitrofurany (

furagin, nifuroksazyd, 

nitrofurantoina

)

chinolony i fluorochinolony

„stare chinolony” (

kwas nalidyksowy, kwas 

pipemidynowy

)

fluorochinolony (

moksyfloksacyna, 

gemifloksacyna, lewofloksacyna

)

fusydyny (

kwas fusydowy

)

fosfomycyna (

trometamol fosfomycyny

)

background image

Mechanizm działania

Blokowanie biosyntezy ściany komórkowej 

         

(β-laktamy, glikopeptydy, 

lipopeptydy, fosfomycyna, bacytracyna)

Uszkodzenie błony protoplazmatycznej

 

(polimyksyny, polieny, pośrednio azole)

Blokowanie biosyntezy białka        

(aminoglikozydy, tetracykliny, makrolidy, 

kwas fusydowy, chloramfenikol, linezolid, 

tygecyklina)

Blokowanie syntezy DNA               

(fluorochinolony, kotrimoksazol, 

nitrofurany, metronidazol, ryfamycyna, 

leki przeciwwirusowe, 5-fluorocytozyna)

background image

Bakteriostatyczne

makrolidy/ketolidy, linkozamidy, tetracykliny, 
chloramfenikol, trimetoprim, sulfonamidy, 
linezolid, tygecyklina

Bakteriobójcze 

 

(MBC/MIC ≤ 4) (MBC ~ MIC)

β-laktamy, aminoglikozydy, makrolidy, 
glikopeptydy, klindamycyna, fluorochinolony, 
linezolid, metronidazol, telitromycyna, 
daptomycyna, dalbawacyna, azytromycyna

MBC

 

minimal bacteriocidal activity

MIC

 

 

minimal inhibitory concentration 

      (mg/l, µg/ml)

background image

Spektrum przeciwbakteyjne

Bakterie Gram (-) i (+)

penicyliny szerokowidmowe i cefalosporyny (z inhibitorem lub bez), 
karbapenemy, 

aminoglikozydy, tetracykliny, kotrimokazol, fluorochinolony, 

tygecyklina

Bakterie Gram (+)

penicylina G, penicylina fenoksymetylowa, kloksacylina, glikopeptydy, 
linezolid, 

daptomycyna, dalbawancyna, linkozamidy, makrolidy, kwas 

fusydowy

Bakterie Gram (-)

aztreonam

Bakterie beztlenowe

penicylny (inhibitor), karbapenemy 

Bakterie (+/- tlenowe)

metronidazol, chloramfenikol, cefoksytyna/cefotetan

Bakterie atypowe

makrolidy/ketolidy, streptograminy, tetracykliny, fluorochinolony, kotrimoksazol

Legionella

fluorochinolony, makrolidy, ryfampicyna

background image

Właściwości farmakokinetyczne  i 

farmakodynamiczne      

antybiotyków

background image

Farmakodynamika

aktywność antybiotyku (MIC

90

)

czas utrzymania się stężenia w surowicy 
powyżej wartości MIC

90 

(T> MIC

90

)

maksymalne stężenie leku w surowicy w 
stosunku do wartości MIC

90 

(C

max

/ MIC

90

)

wielkość pola pod krzywą w czasie 24 
godzin do wartości MIC

90 

(AUC/ MIC

90

)

efekt poantybiotykowy (PEA) 

aminoglikozydy i 

fluorochinolony

background image

Farmakokinetyka

okres biologicznego półtrwania

wiązanie z białkami

penetracja do OUN 

(chloramfenikol, metronidazol, linezolid, 

kotrimoksazol, worykonazol, flukonazol, posakonazol)

penetracja do OUN tylko w stanie zapalnym 

(β-laktamy, 

karbapenemy, amikacyna, gentamycyna, tobramycyna, 
streptomycyna, wankomycyna-niewielka)

penetracja do kości 

(linkomycyna i klindamycyna, kwas 

fusydowy, kloksacylina, cefalosporyny III generacji). Źle 
penetruje penicylina benzylowa i aminoglikozydy. 

Gentamycyna podawana miejscowo!!!. 

penetracja do miąższu płucnego 

(β-laktamy, nowe makrolidy, 

terapia skojarzona z aminoglikozydami)

metabolizm 

(monitorowanie stężenia w przypadku 

aminoglikozydów i wankomycyny)

wydalanie

 

background image

Antybiotyki przeciwwskazane w 

niewydolności nerek

cefalosporyny I generacji

aminoglikozydy

polimyksyny

wankomycyna

nitrofurantoina

amfoterycyna B

background image

Antybiotyki w niewydolności nerek

I.

Wymagające niewielkiej modyfikacji

penicylina benzylowa, ampicylina/amoksycylina, 

amoksycylina/klawulanian, cefalosporyny, 

klindamycyna, linkomycyna, kotrimoksazol, 

metronidazol, fluzytozyna, flukonazol

II.

Wymagające znacznej modyfikacji 

aminoglikozydy, tykarcylina, piperacylina, 
karbapnemy, daptomycyna, aztreonam, cefepim, 

ceftazydym, cefuroksym, teikoplanina, 

cyprofloksacyna, lewofloksacyna, kolistyna,            5-

fluorocytozyna

III.

W przypadku anurii: 

penicylina benzylowa i inne penicyliny (nie 
tykarcylina), doksycyklina, erytromycyna, 

chloramfenikol, ryfampicyna, kwas fusydowy

background image

Antybiotyki w niewydolności 

wątroby

I.

Szczególna ostrożność:

chloramfenikol, kwas nalidyksowy, norfloksacyna, 
sulfonamidy, klindamycyna – metabolizowana wyłącznie 
w wątrobie, pefloksacyna

II.

Wzrost stężenia w niewydolności 
wątroby:

erytromycyna, cefoperazon, kwas fusydowy

II.

Zaburzenia krzepnięcia (koagulopatie):

karbenicylina, cefoperazon, cefamandol

background image

Antybiotyki β-laktamowe

penicyliny

cefalosporyny

monobaktamy

karbapenemy

inhibitory β-laktamaz

background image

Penicyliny

Penicyliny naturalne

penicylina benzylowa G i jej pochodne

penicylina fenoksymetylowa V

Penicyliny izoksazolowe

klokascylina, metycylina, oksacylina, dikloksacylina, 

flukloksacylina, nafcylina

Penicyliny szerokowachlarzowe

amoksycylina, ampicylina, 

Penicyliny z inhibitorami β-laktamaz

ampicylina+sulbaktam, amoksycylina+klawulanian

tykarcylina+klawulanian, piperacylina+tazobaktam

Ureidopenicyliny

azlocylina, piperacylina

Karboksypenicyliny

karbenicylina, tykarcylina

background image

Penicyliny-interakcje

zmieniają działanie doustnych antykoagulantów: 
ampicylina, amoksycylina wydłuża czas 
protrombinowy, kloksacylina skraca

zmniejszenie działania sylfonamidów

synergizm lub addycja z aminoglikozydami

podczas kojarzenia z cefalosporynami antybiotyk 
cefalosporynowy jako induktor β-laktamaz

background image

Penicyliny-objawy niepożądane

reakcje nadwrażliwości po antybiotykach β-laktamowych 
(u 1-4%). Najsłabiej alergizuje 

aztreonam.

0,015%

 wstrząs anafilaktyczny, do 

4%

 leczonych ma 

wysypkę pęcherzykowo-grudkową, pokrzywkę, gorączkę, 
skurcz oskrzeli, neutropenię, śródmiąższowe zapalenie 
nerek, zespół Stevena-Johnsa, chorobę posurowiczą, 
złuszczające zapalenie skóry, obrzęk naczynioruchowy. 
Uczuleni na cefalosporyny

przejściowa depresja szpiku i agranulocytoza 

zapalenie wątroby (wzrost enzymów wątrobowych, 
cholestaza)

ogniskowe porażenie mięśni, podrażnienie OUN z 
drgawkami

ryzyko hipernatremii przy podawaniu 

karbenicyliny

 (5,4 

mmol)

testy skórne, wywiad rodzinny !!!

background image

Cefalosporyny

Cefalosporyny doustne

I generacja: cefaleksyna, cefadroksyl, cefradyna

II generacja: cefuroksym aksetyl, cefaklor, cefprozil

III generacja: cefiksim, ceftibuten

Cefalosporyny parenteralne

I generacja: cefazolina, cefradyna

II generacja: cefuroksym, cefamandol, cefoksytyna

III generacja: cefotaksym, ceftriakson, 
cefoperazon, ceftazydym

IV generacja: cefepim, cefpriom

Cefalosporyny z inhibitorami β-laktamaz

background image

Cefalosporyny-działanie

Cefalosporyny I generacji

ziarenkowce Gram (+): Streptococcus (z wyjątkiem 
Enterococcus oraz szczepów PRSP), Staphylococcus (z 
wyjąkiem MRSA i MRCNS)

pałeczki Gram (-): Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae, 
Proteus mirabilis

nie są aktywne wobec: Actinobacter, Pseudomonas, 
Heamophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, 
pozostałe 
rodzaje  pałeczek z rodziny Enterobacteriaceae

Cefalosporyny II generacji

o

ziarenkowce Gram (+) i Gram (-), w tym także beztlenowe: 
Streptococcus (z wyjątkiem Enterococcus), Staphylococcus (z 
wyjątkiem MRSA i MRSE, Neisseria, Moraxella, bezztlenowe 
ziarenkowce

o

pałeczki Gram (-): Haemophilus influenzae, Eschierichia coli, 
Klebsiella pneumoniae, Proteus, 
beztlenowe pałeczki

o

Nie jest aktywna wobec Serratia, Pseudomonas, Actinobacter

background image

Cefalosporyny-działanie

Cefalosporyny III generacji (parenteralne)

ziarenkowce Gram (+): Streptococcus (z wyjątkiem 
Enterococcus), Staphylococcus (z wyjątkiem MRSA i 
MRSE), Neisseria, Moraxella, beztlenowe ziarenkowce

pałeczki Gram (-): Haemophilus influenzae, pałeczki z 
rodziny Enterobacteriaceae, Pseudomonas, Actinobacter

Cefalosporyny IV generacji

spektrum przeciwbakteryjne jak cefalosporyn III generacji

dodatkowo aktywność wobec szczepów wytwarzających 
enzymy chromosomalne, tzw. cefalosporynazy 
chromosomalne

dobra aktywność przeciwgronkowcowa (z wyjątkiem 
szczepów MRSAi CoNS)

background image

Cefalosporyny

penetrują do wszystkich narządów i tkanek, 
przechodzą przez barierę krew-mózg, gorzej 
penetrują do tkanek oka. Przechodzą przez łożysko

cefamandol, cefotetan i cefoperazon nasilają 
działanie doustnych antykoagulantów, heparyny, 
leków trombolitycznych i inhibitorów agregacji 
płytek – możliwość wystąpienia krwawień

cefoperazon z sulbaktamem może powodować 
krwawienia oraz wydłużenie czasu 
protrombinowego (odwracalne po podaniu 
witaminy K)

efekt disulfiramowy po podaniu cefoperazonu z 
sulbaktameme

background image

Cefalosporyny - objawy 

niepożądane

6-18%

 pacjentów uczulonych na penicyliny jest 

równocześnie uczulonych na cefalosporyny. Krzyżowa 

reakcja zwykle u pacjentów z IgE zależnymi reakcjami 

alergicznymi na penicyliny

reakcje alergiczne w postaci wysypki pęcherzykowo-

grudkowej, pokrzywki, gorączki, rzadko eozynofilii, 

dodatni test Coombsa, skurcz oskrzeli, wstrząs 

anafilaktyczny

nefrotoksyczność cefalodryny

przejściowe zapalenie nerek (po 10 dniach 

antybiotykoterapii pojawia się białkomocz i 

krwinkomocz), 

biegunka poantybiotykowa, nietolerancja alkoholu, 

trombocytopenia, wzrost enzymów wątrobowych, 

zaburzenia agregacji płytek

objawy rzekomej kamicy po cefotriaksonie (cholestaza)

rzadko drgawki

background image

Makrolidy i ketolidy

C14: erytromycyna, dawercin, klarytromycyna, 

    

   roksytromycyna

C15: azytromycyna

C16: spiramycyna

stare:

 erytromycyna, spiramycyna, josamycyna

nowe:

 cykliczny węglan erytromycyny, 

roksytromycyna,       klarytromycyna, 
azytromycyna

ketolidy:

 telitromycyna

background image

Makrolidy-interakcje

erytromycyna

 zwiększa biodostępność takich leków jak 

: teofilina, ergotamina, bromokryptyna,karbamazepina 
(unikać kojarzenia), midazolam,alfentanyl, 
cyklosporyna, terfenadyna,cispradyna, astemizol, 
digoxyna-konieczne jest  monitorowanie poziomu

roksytromycyna

 zwiększa biodostępność takich leków 

jak triazolam, midazolam, cispradyna, astemizol, 
cyklosporyna

klarytromycyna 

zwiększa biodostępność takich leków 

jak terfenadyna, karbamazepina, ergotamina, 
cispradyna. Uwaga na teofilinę

spiramycyna

 zwiększa biodostępność metyldopy

azytromycyna

 zwiększa biodostępność takich leków 

jak ergotamina, cispradyna, bromokryptyna, 
cyklosporyna (ostrożnie)

background image

Makrolidy - objawy 

niepożądane

cholestaza  (erytromycyna)

głównie objawy ze strony przewodu pokarmowego 
(nudności, wymioty, bóle brzucha)

bóle głowy, zaburzenia smaku, tachykardia, zaburzenia 
widzenia

uszkodzenie wątroby (ostra niewydolność wątroby)

przeciwwskazane w myastenia gravis

background image

Aminoglikozydy

Naturalne:

 streptomycyna, neomycyna, 

gentamycyna, 

  tobramycyna

Półsyntetyczne: 

netylmycyna, amikacyna

background image

Aminoglikozydy

Nie wchłaniają się z przewodu pokarmowego, 
znakomita absorbcja po podaniu domięśniowym 
(doustna neomycyna)

Występuje efekt poantybiotykowy (PEA)

Wzrost nefrotoksyczności przy podaniu razem z 
amfoterycyną, wankomycyną, cefalotyną, 
cyklosporyną, cis-platyną, niesteroidowymi lekami 
przeciwzaplanymi, radiologicznymi środkami 
kontrastowymi, metoksyfluranem, enfluranem 

Wzrost ototoksyczności przy podawaniu razem z 
diuretykami pętlowymi (furosemid), cisplatyną oraz 
nasilenie działania środków zwiotczających mięśnie 

background image

Aminoglikozydy

ototoksyczność (głównie tony o wysokiej 
częstotliwości). Netylmycyna – najmniejsza 
ototoksyczność. Działanie nieodwracalne

ryzyko uszkodzenia ucha wewnętrznego u płodu

nefrotoksyczność (nie po jednorazowej dawce). 
Działanie odwracalne po odstawieniu leków

w skojarzeniu z B-laktamami nie dłużej niż 7 dni 
(wydłużenie efektu PEA do kilkunastu godzin)

utrata magnezu z moczem i hipomagnezemia przy 
długotrwałym stosowaniu

przy zbyt szybkim wlewie dożylnym możliwość 
porażenia nerwowo-mięśniowego

background image

Interakcje

Linkozamidy

klindamycyna naslia 
działanie środków 
zwiotczających mięśnie 
gładkie

zaburzenia 
fizjologicznej 
mikroflory przewodu 
pokarmowego, 
namnażanie 
Clostridium difficile 
niszczenie 
drobnoustrojów 
beztlenowych

Tetracykilny

upośledzenie wchłaniania witaminy 
B

wzrost toksyczności środków 
moczopędnych ( mocznik)

interakcje ze środkami 
przeciwzakrzepowymi i związkami 
sporyszu

zmniejszone wchąłnianie w 
obecności środków alkalizujących 
(glin, magnez, wapń, 
wodorowęglan sodu)

przyśpieszona eliminacja przez leki 
przeciwapdaczkowe (barbiturany, 
karbamazepinę, hydantoinę)

wzmagają toksyczne działanie 
Cyklosporyny A

background image

Tetracykliny – działania 

niepożądane

zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego

nadwrażliwość na światło

uszkodzenie wątroby (po podaniu dożylnym)

reakcje alergiczne

odwracalna leukopenia

powodują kolonizację Candida

obniżają skuteczność preparatów 

antykoncepcyjnych

przebarwienia i hipoplazja zębów u małych dzieci

wzrost ciśnienia śródczaszkowego

w przypadku niewydolności nerek potęgują efekt 

hepatotoksyczny

żółte zabarwienie zębów, hepatopatia, szkodliwy 

wpływ na tworzenie zawiązków zębów i kości u 

płodów po doksycyklinie

background image

Klindamycyna

zapalenie kości i stawów

zakażenia skóry i tkanek miękkich

zakażenia dróg oddechowych (nawracająca 
angina, zachłystowe zapalenie płuc, ropnie płuc)

w skojarzeniu – w zakażeniach 
wewnątrzbrzusznych, stopa cukrzycowa, 
waginoza, zakażenia stomatologiczne)

Łagodne powikłanie to biegunka poantybiotykowa, a 

ciężkie to rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego

background image

Racjonalna 

antybiotykoterapia w 

warunkach ambulatoryjnych

background image

Zapalenie gardła i migdałków podniebiennych:

85-95% wirusy, Streptococcus gr A.

I rzut: 

penicylina fenoksymetylowa

, cefardoksyl, 

cefaklor, makrolid

II rzut: 

amoksycylina/klawulanian, cefuroksym 

aksetyl, cefprozil

10 dni antybiotykoterapii anginy paciorkowcowej

Zapalenie nagłośni:

Haemophilus influenzae (typ b), Streptococcus 

pnemoniae, Staphylococcus aureus, wirusy

I rzut: 

cefotaksym, ceftriakson 

Zapalenie krtani, tchawicy i oskrzeli:

a.

wirusy, Mycoplasma pneumoniae, Chlamydophila 

pneumoniae

b.

I rzut: 

makrolid

c.

II rzut: 

doksycyklina, cyprofloksacyna 

background image

Ostre zapalenie oskrzeli

wirusy (85%), Mycoplasma pneumoniae, 
Chlamydophila pneumoniae, Streptococcus 
pneumoniae, Haemophilus influenzae, Moraxella 
catarrhalis

I rzut: 

doksycyklina, klarytromycyna, azytromycyna 

amoksycylina, 

II rzut:

 amoksycylina/klawulanian, cefuroksym aksetyl, 

cefprozil, cefaklor

Infekcyjne zaostrzenia w przebiegu rozstrzeni oskrzeli

Haemophilus influenzae, Streptococcus 
pneumoniae, Moraxella catarrhalis, Pseudomonas 
aeruginosa 

I rzut: 

amoksycylina/klawulonian, cefuroksym 

aksetyl, cefiksym 

II rzut: 

cyprofloksacyna

background image

Zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli 

(łagodne i średnie)

wirusy (50%), Haemophilus influenzae, Mycoplasma 

pneumoniae, Moraxella catarrhalis, Streptococcus 

pneumoniae, Streptococcus pyogenes, Pałeczki Gram -, 

Mycoplasma pneumoniae, Legionella sp.

I rzut: 

amoksycylina 

II rzut: 

amoksycylina/klawulanian, cefuroksym aksetyl, 

cefprozil, cefiksym, klarytromycyna, azytromycyna

III rzut:

 moksyloksacyna

Zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli 

(ciężkie)

Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, 

Streptococcus pneumoniae, Streptococcus pyogenes, 

Pałeczki Gram – z rodziny Enterobacteriaceae, 

Pseudomonas aeruginosa, Staphylococcus aureus, 

drobnoustroje atypowe (Mycoplasma, Legionella)

I rzut: 

amoksycylina/klawulonian, cefuroksym aksetyl, 

cefiksym 

II rzut: 

makrolid, moksyfloksacyna

background image

 

Zapalenie płuc pozaszpitalne lekkie i 

umiarkowane

Streptococcus pneumoniae, Mycoplasma 
pneumoniae, Chlamydia pneumoniae

I rzut: 

amoksycylina, makrolid, doksycyklina, 

moksyfloksacyna

II rzut: 

antyiotyk β-laktamowy z makrolidem

Z chorobami współistniejącymi

Streptoccocus pneumoniae, Haemophilus influenzae, 
Staphylococcus pyogenes, Bakterie beztlenowe, 
Pałeczki Gram (-), Legionella sp

I rzut: 

amoksycylina/klawulanian, cefuroksym 

aksetyl, cefprozil, moksyfloksacyna

II rzut: 

antybiotyk β-laktamowy z makrolidem

background image

 

Zapalenie płuc wymagające hospitalizacji

Streptococcus pneumoniae, Heamophilus 
influenzae, Legionella sp, Mycoplasma 
pneumoniae, Staphylooccus aureus, Chlamydia 
pneumoniae, Beztlenowce, Pałeczki Gram ujemne

I rzut: 

cefuroksym, amoksycylina/klawulanian

II rzut: 

cefotaksym, ceftriakson, cefepim z 

makroildem i lub fluorochinolonem

III rzut: 

piperacylina/tazobaktam lub 

cefoperazon/sulbaktam lub karbapenemy

background image

Bakteryjne zakażenia jamy ustnej i 

zakażenia zębopochodne

Streptococcus sp., Peptostreptococcus, 
Bacteroides, Fusobacterium

I rzut: 

amoksycylina/klawulanian, klindamycyna

II rzut: 

metronidazol w skojarzeniu z penicylia 

fenoksymetylowa, cefuroksym aksetyl, cefprozil, 
makrolid

background image
background image

Racjonalna 

antybiotykoterapia 

background image

 

I.

właściwy wybór antybiotyku

II.

wyniki badań mikrobiologicznych lub prawdopodobna 
etiologia (sytuacja epidemiologiczna)

III.

prawidłowe dawkowanie przez odpowiedni czas

IV.

cele terapii przeciwbakteryjnej

V.

skutki braku eradykacji patogenu z ogniska zakażenia

VI.

terapia skojarzona

racjonalna antybiotykoterapia w warunkach 
ambulatoryjnych

racjonalna antybiotykoterapia w warunkach szpitalnych

profilaktyka

leczenie zakażeń 

background image

Antybiotyki w profilaktyce

Czas podania antybiotyku 

 2 godziny !!! 1 dawka

Czas trwania antybiotykoterapii    

 

kolonizacja mutantami opornymi 

nadkażenie szczepami niemieszczącymi się w 
spektrum antybiotyku

I.

penicylina/ampicylina i.v.

II.

cefazolina

III.

cefamandol/cefuroksym

IV.

amoksycylina/klawulanian, ampicylina/sulbaktam

V.

klindamycyna

VI.

metronidazol

VII.

kotrimoksazol

VIII.

fluorochinolony

IX.

wankomycyna

background image

Antybiotyki w profilaktyce

operacja na jelicie grubym 

– cefazolina + metronidazol, 

amoksycylina/klawulanian, ampicylina/sulbaktam

alloplastyka stawów 

– cefazolina, cefuroksym, ew. 

wankomycyna, klindamycyna

usunięcie przydatków 

– cefazolina, cefuroksym (+ 

metronidazol)

operacje kardiologiczne 

– cefazolina, cefuroksym, cefamandol, 

ew. wankomycyna -/+ aminoglikozyd, klindamycyna

operacje urologiczne 

– amoksycylina/klawulanian, 

ampicylina/sulbaktam, cefalosporyna II generacji + 
metronidazol

operacje endoskopowe 

– fluorochinolony, kotrimoksazol, 

amoksycylina/klawulanian, ampicylina/sulbaktam, 
cefalosporyny II generacji, fosfomycyna

background image

Pooperacyjne zakażenia głowy i szyi

penicylina/inhibitor + aminoglikozyd, 

lub ceftriason/cefotaksym + metronidazol

lub klindamycyna + aminoglikozyd

lub metronidazol + aminoglikozyd

lub karbapenem

W 90% zakażenia mieszane

Promienica twarzy i szyi

penicylina G

lub klindamycyna

lub makrolid

lub amoksycylina (leczenie wielomiesięczne)

leczenie chirurgiczne

background image

Wskazania do antybiotykoterapii w 

ciąży

1.

zakażenie układy moczowego (w tym bezobjawowa 
bakteriuria)

2.

odmiedniczkowe zapalenie nerek

3.

waginoza, rzęsistkowica

4.

toksoplazmoza

5.

zakażenia Chlamydia trachomatis

6.

bakteryjne zakażenia górnych i dolnych dróg 
oddechowych 

7.

rzeżączka i inne choroby przenoszone drogą płciową (kiła)

8.

przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego

9.

nosicielstwo paciorkowca grupy B (profilaktyka podczas 
porodu)

10.

inne poważne choroby (np. zapalenie wsierdzia)

background image

Antybiotyki w ciąży

Kategoria B:

 

wszystkie penicyliny, penicyliny z 

inhibitorem, cefalosporyny, meropenem/ertapenem, 
makrolidy, daptomycyna, klindamycyna, nitrofurantoina, 
matronidazol, amfoterycyna B, nystatyna, terbinafina, 
fosfomycyna

Kategoria C:

 

fluorochinolony, imipenem, kolistyna, 

klarytromycyna, kwas fusydowy, linezolid, chloramfenikol, 
tynidazol, 
kotrimoksazol (przeciwwskazany przed 12 i po 28 tygodniu 
ciąży)

Kategoria D:

 

tetracykliny, aminoglikozydy, tygecyklina, 

worykonazol

Kotrimoksazol, nitrofurantoina, tetracykliny, leki 

przeciwgrzybicze (worykonazol), ryfampicyna, 
chloramfenikol

background image

Antybiotyki w ciąży

background image

Antybiotyki a laktacja

Penicylina benzylowa, penicylina 

fenoksymetylowa, kloksacylina, peiperacylina, 

tykarcylina, amoksycylina/klawulanian, 

ampicylina/sulbaktam, tykarcylina/klawulanian, 

piperacylina tazobaktam

Cefalosporyny (cefardoksyl, cefaklor, cefprozil, 

ceftriakson, cefuroksym aksetyl, cefaleksyna, 

cefradyna, cefiksym)

Imipenem, meropenem

Makrolidy (erytromycyna, roksytromycyna)

Aminoglikozydy

Uwaga na terapię zakażeń wirusowych !!!


Document Outline