Kolokwia:
II kolokwium: 18 stycznia
Grupy 1.7, 1.8 i 1.9 zaczynają o godz 10.00 i piszą do 11.00
Grupy 1.10, 1.11, 1.12 i 1.13 zaczynają o godz 11.00
i piszą do 12.00
Kolokwium poprawkowe:
Poprawa I kolokwium: 25 stycznia w godzinach 10.00 – 11.00
Poprawa II kolokwium: 25 stycznia w godzinach 11.00- 12.00
Maksymalna ilość punktów: 40
Minimalna ilość punktów na zaliczenie kolokwium: 20
Proszę o zajmowanie miejsc w co drugim rzędzie (I rząd to ten najbliższy
tablicy).
Należy mieć na stole: legitymację studencką lub indeks
zwykły kalkulatorek, wydrukowany układ okresowy pierwiastków ,
długopis, (kartki własne są niepotrzebne)
Rzeczy takie jak torby, plecaki, kurtki swetry itp. proszę umieścić
na parapetach lub pod tablicą
Używanie telefonów komórkowych jest zabronione!!!
Odmiany alotropowe węgla
Alotropia
– występowanie pierwiastka w odmianach różniących się od siebie
budową wewnętrzną.
Węgiel występuje jako
grafit, diament, fulereny i grafen
Grafit:
a) nieprzezroczysty, miękki, łupliwe ciało stałe o stalowoszarej barwie
b) mała twardość
c) dobrze przewodzi prąd i ciepło
d) odporny na wysoką temperaturę
Struktura grafitu
składa się z warstw, w których występują 6-członowe, sprzężone
aromatyczne układy cykliczne podobne do benzenu. Podobnie jak w benzenie,
każde wiązanie C-C w warstwie ma charakter zdelokalizowanego wiązania
aromatycznego.
Między warstwami
występują jedynie słabe oddziaływania
Van der Waalsa
.
Najważniejsze zastosowanie grafitu: do smarowania
Diament
:
a)Najtwardsza naturalnie występująca substancja
b) Przezroczysty
c) Dobrze przewodzi ciepło
d) Nie przewodzi prądu
e) Trudno topliwy, odporny na działanie kwasów i zasad
Struktura
: kryształy w postaci ośmiościanu lub sześcianu
Grafit
Diament
a) i c) diament
b) Grafit
d) Fuleren C
60
e) Fuleren C
540
f) Fuleren C
70
g) Węgiel
bezpostaciowy
h) nanorurki
Fulereny
–cząsteczki składające się z parzystej liczby atomów węgla, tworzące zamkniętą,
pustą w środku bryłę.
Powierzchnia fulerenów składa się z
układu sprzężonych pierścieni
składających się
z pięciu i sześciu atomów węgla. Najpopularniejszy fuleren, zawierający 60 atomów węgla
(
tzw. C
60
) ma kształt dwudziestościanu, czyli wygląda dokładnie tak jak piłka futbolowa.
Nanorurki – formy izomeryczne fulerenów, długie walce uzyskane ze zwinięcia pojedynczej
powierzchni grafitowej.
Fuleren C
60
Otrzymywanie
:
Fulereny otrzymuje się poprzez bombardowanie
promieniem laserowym obracającej się tarczy
grafitowej w strumieniu helu.
Druga metoda to spalanie substancji organicznych.
Własności chemiczne:
Fulereny ulegają reakcjom chemicznym takim
jak alkeny czyli reakcjom przyłączenia
do podwójnego wiązania.
Grafen
:
jedna z alotropowych form węgla, odkryta w 2004 roku przez grupę brytyjsko-rosyjską.
Grafen zbudowany jest z pojedynczej warstwy atomów węgla tworzących połączone
pierścienie sześcioczłonowe i może być uważany za wielopierścieniowy węglowodór
aromatyczny. 2009r –nagroda Nobla.
Model struktury grafenu
Grafit jest zbudowany z warstw grafenowych
Własności
: bardzo dobry przewodnik ciepła i prądu, posiada mały opór.
Jest niemal całkowicie przezroczysty. Jest ponad 100 razy mocniejszy niż stal, a zarazem
Tak elastyczny, że można go bez szkody rozciągnąć o 20 procent.
Zastosowanie
: materiał ten ma szanse zastąpić krzem. Zwijane w rolkę wyświetlacze dotykowe,
źródła światła, baterie, czujniki substancji szkodliwych.
Chemia organiczna – alkohole i fenole, aldehydy,
kwasy karboksylowe
Związek
Grupa funkcyjna
Alkohol
Hydroksylowa OH
Fenol
Hydroksylowa OH
Aldehyd
Aldehydowa C(H)O
Kwas
karboksylowy
Karboksylowa
COOH
Alkohole i fenole
Charakteryzują się obecnością
grupy hydroksylowej OH.
Alkohole – grupa hydroksylowa z węglem łańcucha węglowodoru alifatycznego
Fenole – grupa OH połączona z atomem węgla pierścienia aromatycznego
C
OH
alkohol
OH
fenol
CH
3
– OH CH
3
– CH
2
–OH CH
3
– CH
2
- CH
2
–OH
Metanol etanol 1-propanol
CH
3
CH
CH
3
OH
CH
3
CH
2
CH
2
CH
2
OH
CH
3
CH
2
CH
CH
2
OH
2-propanol (izopropanol)
1-butanol
2-butanol
CH
3
C
C
CH
2
OH
CH
3
OH
2-butyn-1-ol
OH
cyklopentanol
2-metylocykloheksanol
CH
2
OH
CH
OH
CH
3
fenylometanol
1-fenyloetanol
CH
2
CH
3
CH
3
CH
OH
CH
3
CH
3
CH
3
C
OH
CH
2
CH
2
CH
OH
2-metylo-2-propanol
alkohol tert-butylowy
2-metylo-1-propanol
2-propen-1-ol
Rzędowość alkoholi
C
OH
H
H
C
C
C
OH
H
C
C
C
C
OH
C
I-rzędowy II-rzędowy III-rzędowy
Etanol – właściwości
1. Temperatura wrzenia etanolu 78
o
C świadczy o istnieniu oddziaływań
międzycząsteczkowych (
wiązań wodorowych i oddziaływań typu dipol-dipol
)
takich jak w wodzie.
2. Czysty etanol nie przewodzi prądu elektrycznego. Roztwór wodny wykazuje
odczyn obojętny. Świadczy to o
braku dysocjacji
.
3. Etanol reaguje z sodem i potasem dając
etanolan sodu i potasu
. W tej reakcji
alkohol zachowuje się jak kwas.
Właściwości alkoholi
1. Metanol i etanol bardzo
dobrze
rozpuszczają się w
wodzie
.
Im
dłuższy
łańcuch węglowy alkoholu tym gorsza rozpuszczalność
w wodzie i lepsza rozpuszczalność w
rozpuszczalnikach niepolarnych
takich jak heksan.
2. Reakcja z
sodem
. Reaktywność atomu wodoru grupy OH maleje
wraz ze wzrostem łańcucha węglowego.
Metanol
reaguje z sodem
intensywnie
,
propanol
reaguje
wolno
.
2 CH
3
CH
2
OX
+
H
2
2 CH
3
CH
2
OH
+
2 X
X = Na, K
Otrzymywanie alkoholi
1.
Alkohol etylowy
otrzymuje się w reakcji
fermentacji cukru
.
Katalizatorem reakcji są enzymy wytwarzane przez drożdże.
Druga metoda to
uwodnienie etylenu
(przyłączenie cząsteczki wody do podwójnego wiązania)
CH
2
=CH
2
+ H
2
O CH
3
–CH
2
–OH Katalizator: kwasy
2.
Metanol
otrzymuje się z
gazu syntezowego
, czyli mieszaniny CO i H
2
,
w warunkach 300
o
C, 25 MPa, katalizator tlenki metali
CO + 2 H
2
CH
3
OH
3. Inne alkohole otrzymuje się w reakcji
przyłączenia
cząsteczki
wody
do podwójnego wiązania (
zgodnie z regułą Markownikowa
) :
C
CH
CH
2
CH
2
CH
3
CH
3
CH
3
C
CH
2
CH
3
CH
3
CH
3
+
H
2
O
H
+
OH
CH
CH
C
CH
CH
2
CH
3
CH
3
CH
3
CH
2
CH
3
CH
3
CH
3
H
2
O/H
+
OH
BH
3
lub w reakcji
borowodorowania
(
niezgodnie z regułą Markownikowa
)
Zastosowanie alkoholi
:
Jako
rozpuszczalniki
. Metanol – półprodukt do syntezy organicznej
(tworzywa sztuczne, włókna, barwniki, leki).
n- Alkohole o długich prostych łańcuchach służą do produkcji
detergentów
.
Alkohole wielowodorotlenowe
1,2-etanodiol
glikol etylenowy
Temp. topn. –16
o
C
Temp. wrzenia 197
o
C
Bardzo toksyczny
1,2,3-propanotriol
gliceryna
Temp. topn. 18
o
C
Temp. wrzenia 290
o
C
Nietoksyczny
Tak wysokie
temperatury wrzenia
– przy stosunkowo niewielkiej masie
cząsteczkowej – wskazują na bardzo silną asocjację cząsteczek w fazie ciekłej
w wyniku tworzenia
wiązań wodorowych.
Właściwości chemiczne glikolu etylenowego i gliceryny są podobne
do właściwości alkoholi jednowodorotlenowych.
Podobnie reagują z
metalami
grupy 1 (Na, K) dając
alkoholany
.
CH
2
CH
2
HO
OH
CH
CH
2
CH
2
OH
OH
HO
Zastosowanie glikolu etylenowego:
1. Produkcja
włókien syntetycznych
– elana oraz żywic
stosowanych do wyrobu laminatów i farb.
2. Składnik niezamarzających płynów do chłodnic.
Borygo
– 50% roztwór glikolu w wodzie.
Można go stosować do –35
o
C
Zastosowanie gliceryny:
1. Jest
nietoksyczna
, więc stosuje się ją do wyrobu
kosmetyków
(kremów)
2. Do wyrobu
leków
– 1% roztwór nitrogliceryny w etanolu jest lekiem nasercowym
3. Do produkcji materiałów wybuchowych (
nitrogliceryna, dynamit
).
Dynamit
– wynaleziony przez Alfreda Nobla, patent z 1867 r.
Początkowo składał się w 75 % z
nitrogliceryny
i w 25% z
ziemi okrzemkowej
.
Obecnie zawiera 10% nitrogliceryny a pozostałe składniki to :
materiał porowaty (ziemia okrzemkowa),
materiał palny (mączka drzewna)
substancje wybuchowe (nitroceluloza i azotan amonu).
Nitrogliceryna
Otrzymywanie gliceryny:
1. Do niedawna glicerynę otrzymywano
hydrolizując tłuszcze
.
2. Obecnie glicerynę otrzymuje się głównie w
syntezie organicznej
Fenole
OH
fenol
Właściwości:
Fenol jest ciałem stałym o silnym zapachu.
Jest dużo silniejszym kwasem niż alkohole.
Odczyn wodnego roztworu fenolu jest słabo kwaśny.
Fenol
reaguje z wodnym roztworem
NaOH
dając
fenolan sodu
.
Alkohole alifatyczne z wodnym roztworem NaOH nie reagują.
OH
+ NaOH
ONa
+ H
2
O
Właściwości grupy OH w fenolach i alkoholach są różne, co widać w reakcji
z kwasem bromowodorowym HBr.
Alkohole z HBr dają bromki alkilowe:
2 CH
3
CH
2
Br
+
H
2
O
2 CH
3
CH
2
OH
+
HBr
Taka reakcja w przypadku fenoli nie zachodzi.
Alkohol etylowy
bromoetan
OH
+ HBr
Fenol ulega typowej dla węglowodorów aromatycznych reakcji
podstawienia
wodoru bromem.
Reakcja zachodzi łatwiej niż dla benzenu ze względu na wpływ grupy OH.
W łagodnych warunkach podstawieniu ulegają od razu
3 atomy
wodoru.
OH
+ 3 Br
2
OH
Br
Br
Br
+ 3 HBr
Z kwasem azotowym zachodzi
nitrowanie
fenolu:
OH
OH
+ HNO
3
OH
NO
2
NO
2
+
+ H
2
O
2,4,6-tribromofenol
2-nitrofenol
4-nitrofenol
Otrzymywanie fenolu
-Ze
smoły węglowej
w procesie koksowania węgla kamiennego
-Obecnie fenol głównie produkuje się
syntetycznie
:
Zastosowanie fenolu
:
Główny półprodukt przemysłu chemicznego do otrzymywania tworzyw sztucznych,
włókien syntetycznych, barwników, materiałów wybuchowych, leków i żywic.
T
O
CH
3
H
3
C
H
O
2
CH
3
H
3
C
OOH
kumen
nadtlenek
kumenu
H
+
/H
2
O
OH
fenol
+ CH
3
CCH
3
aceton
Metoda kumenowa otrzymywania fenolu
Aldehydy (alkanale)
Związki składające się z grupy aldehydowej połączonej z grupą alkilową
lub arylową.
Nazwa: końcówka -al
O
H
C
CH
3
H
O
H
C
O
H
C
CH
3
CH
2
O
H
C
CH
3
CH
2
CH
2
metanal
(aldehyd
mrowkowy)
etanal
(aldehyd
octowy)
propanal
butanal
C
H
CH
3
O
H
C
CH
3
CH
2-metylopropanal
O
aldehyd benzoesowy
C
H
O
CH
2
fenyloetanal
Numerację
atomów węgla w łańcuchu zaczyna się zawsze od
atomu węgla grupy
aldehydowej
, który otrzymuje numer 1.
Wszystkie aldehydy wykazują
właściwości redukujące
, ulegając łatwo
utlenieniu
do odpowiednich kwasów karboksylowych.
C
O
H
R
C
O
OH
R
[O]
aldehyd
kwas karboksylowy
[O] - czynnik utleniający np. tlen w obecności katalizatora
Właściwości aldehydu mrówkowego
Trujący gaz o drażniącym zapachu. Bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie
dając
formalinę
.
Aldehyd mrówkowy ma
silne własności redukujące
.
Redukuje jony srebra do srebra metalicznego. Reakcja ta ma praktyczne
zastosowanie do wyrobu
luster
i ozdób choinkowych.
C
R
H
H
O
H
C
O
OH
R
[O]
[H]
C
O
H
R
[O]
[H]
alkohol I-rz.
aldehyd
kwas karboksylowy
Alkohole I-rzędowe
łatwo utleniają się do
aldehydów
, a aldehydy następnie
do
kwasów karboksylowych
.
Reakcja utleniania aldehydów do kwasów jest łatwiejsza niż alkoholi
do aldehydów, dlatego aby otrzymać aldehyd należy używać
łagodnego utleniacza
np. tlenku chromu
CrO
3
.
utlenianie
redukcja
Wszystkie aldehydy mają możliwość
zredukowania grupy aldehydowej
(reakcja
uwodornienia pokazana wcześniej jest reakcją redukcji).
W wyniku redukcji otrzymuje się zawsze
alkohole I-rzędowe
.
C
R
H
H
O
H
C
O
H
R
[H]
[H] - czynnik redukujący
aldehyd
alkohol I-rzędowy
W przemyśle najważniejszymi aldehydami są aldehyd mrówkowy i octowy.
Na skalę przemysłową
aldehyd mrówkowy
otrzymuje się przez utlenianie metanolu:
C
O
H
H
CH
3
OH
O
2
/kat.
Aldehyd octowy
na skalę przemysłową otrzymuje się w reakcji
utlenienia etylenu
na chlorku palladu PdCl
2
.
lub w reakcji
uwodnienia acetylenu
C
O
H
CH
3
O
2
CH
2
CH
2
PdCl
2
etylen
aldehyd octowy
kat.
CH
3
C
H
HC
CH + H
2
O
O
kat = HgSO
4
+ H
2
SO
4
Ketony
W cząsteczkach ketonów grupa karbonylowa połączona jest z dwiema grupami
węglowodorowymi
.
C
R
1
R
2
O
Nazwy ketonów – końcówka
on
Otrzymywanie ketonów:
Utlenianie
alkoholi II-
rzędowych
H
H
3
C
C
CH
3
CH
3
CH
2
OH
C
CH
3
CH
2
O
[O]
but-2-ol
but-2-on (keton metylowo etylowy)
redukcja
utlenianie
Ketony
nie ulegają reakcji utlenienia
. W drastycznych warunkach utleniających
(silny utleniacz, wysoka temperatura) rozerwaniu ulegają wiązania C-C
i powstaje mieszanina produktów.
Kwasy karboksylowe
Związki o ogólnym wzorze
R
C
O
O
H
Grupa funkcyjna kwasów karboksylowych:
COOH grupa karboksylowa
Kwasy karboksylowe wykazują znaczną kwasowość niezależnie od tego, czy grupa
karboksylowa połączona jest z układem alifatycznym, aromatycznym, nasyconym
czy nienasyconym
.
C
O
O
H
H
C
O
O
H
kwas mrowkowy
(metanowy)
CH
3
C
O
O
H
kwas octowy
(etanowy)
kwas benzoesowy
CH
3
CH
2
CH
2
C
O
O
H
C
O
O
H
HC
C
kwas butanowy (maslowy)
C
O
O
H
CH
2
CH
kwas propenowy (akrylowy)
kwas propynowy
Nazwy
: grupa karboksylowa zawsze otrzymuje numer 1 w łańcuchu.
Właściwości fizyczne kwasów karboksylowych są podobne do własności alkoholi.
Cztery pierwsze kwasy szeregu homologicznego są rozpuszczalne w wodzie,
kwas pentanowy rozpuszcza się częściowo a wyższe homologi kwasów
karboksylowych są nierozpuszczalne.
Rozpuszczalność w wodzie
wynika z tworzenia się
wiązań wodorowych
między kwasem karboksylowym a wodą.
R
C
O
O
H
O
H
H
Temperatury wrzenia
kwasów są nawet wyższe niż alkoholi, ponieważ dwie
cząsteczki kwasu karboksylowego są związane ze sobą nie jednym, lecz dwoma
wiązaniami wodorowymi
R
R
C
O
O
H
O
H
C
O
Sole kwasów karboksylowych
Kwasy karboksylowe są słabszymi kwasami niż mocne kwasy nieorganiczne.
Reagują z zasadami tworząc
sole
.
RCOOH + NaOH
RCOONa + H
2
O
RCOOH + NaHCO
3
RCOONa + H
2
O + CO
2
Kwasy z dłuższym łańcuchem nie rozpuszczają się w wodzie, natomiast ich
sole są
w wodzie
rozpuszczalne
.
Przemysłowe metody otrzymywania
kwasów karboksylowych:
Kwas octowy
:
CH
3
C
H
O
O
2
, Mn
2+
CH
3
COOH
acetaldehyd
(aldehyd
octowy)
kwas octowy
HC
CH
H
2
O, H
2
SO
4
, HgSO
4
acetylen
CH
3
C
H
O
O
2
, Mn
2+
CH
3
COOH
acetaldehyd
(aldehyd
octowy)
kwas octowy
CH
3
CH
2
OH
Cu, 250-300
o
C
etanol
Do celów spożywczych kwas octowy otrzymuje się przez utlenianie
alkoholu etylowego tlenem z powietrza.
CH
3
CH
2
OH
O
2
, bakterie
CH
3
COOH
Otrzymywanie innych kwasów karboksylowych:
Alifatyczne kwasy karboksylowe
o prostych łańcuchach i parzystej liczbie
atomów (C
6
– C
18
) otrzymuje się przez hydrolizę tłuszczów.
Utlenianie alkoholi
I-rzędowych i aldehydów
R
C
H
H
OH
K
2
Cr
2
O
7
, H
2
SO
4
R
C
O
OH
R
C
H
K
2
Cr
2
O
7
, H
2
SO
4
R
C
O
OH
O
Kwasy aromatyczne
otrzymuje się przez utlenianie związków alkiloaromatycznych.
CH
3
KMnO
4
, H
2
SO
4
C
O
HO
toluen
kwas benzoesowy
CH
2
CH
3
KMnO
4
, H
2
SO
4
C
O
HO
etylobenzen
kwas benzoesowy
Właściwości chemiczne kwasów:
Kwasy karboksylowe reagują z
chlorkiem tionylu
SOCl
2
dając
chlorki kwasowe
.
Chlorek kwasowy otrzymuje się przez podstawienie grupy OH kwasu
atomem chloru.
R
C
O
OH
+ SOCl
2
R
C
O
Cl
kwas
chlorek kwasowy
+ HCl
Chlorki kwasowe są bardzo
reaktywnymi
związkami, dlatego łatwo ulegają
przekształceniu w inne związki.
Przykład:
C
O
OH
+ SOCl
2
Cl
kwas benzoesowy
chlorek benzoilu
C
O
+ HCl
Reakcja kwasów karboksylowych z alkoholami i powstawanie
estrów
RCOOH + R'OH
H
+
R
C
O
OR'
+ H
2
O
kwas
karboksylowy
R = grupa alkilowa
lub arylowa
alkohol
R' = grupa
alkilowa
ester
Kwas karboksylowy można przekształcić
w ester
przez ogrzewanie z alkoholem
wobec małej ilości kwasu nieorganicznego, zwykle H
2
SO
4
. Reakcja jest
odwracalna
i zwykle osiąga
stan równowagi
, gdy w mieszaninie znajdują się znaczne ilości
zarówno substratów jak i produktów.
Aby równowagę reakcji przesunąć w stronę produktów należy w czasie reakcji
usuwać wodę lub reakcję prowadzić z nadmiarem jednego reagenta.
Stała równowagi
reakcji estryfikacji:
K =
[ester][H
2
O]
[kwas][alkohol]
Przykłady reakcji
estryfikacji:
+ H
2
O
C
O
OH
+ CH
3
OH
kwas benzoesowy
benzoesan metylu
C
O
OCH
3
metanol
H
+
CH
3
COOH + CH
3
CH
2
CH
2
CH
2
OH
H
+
CH
3
C
OCH
2
CH
2
CH
2
CH
3
O
kwas octowy n-butanol
octan butylu
lub ester butylowy kwasu octowego
+ H
2
O
CH
3
CH
2
CH
2
CH
2
COOH +
H
+
CH
3
CH
2
OH
CH
3
CH
2
CH
2
C
OCH
2
CH
3
O
+ H
2
O
kwas butanowy etanol
butanolan etylu
lub ester etylowy kwasy butanowego
+ H
2
O
R
C
+ R'
H
R
C
R'
H
+
O
O
O
O
O
H
W reakcji estryfikacji grupa
O
H z kwasu karboksylowego jest zastępowana grupą
O
R’ z alkoholu.
Atom tlenu
O
w cząsteczce wody pochodzi od kwasu.
W estrze jeden atom tlenu
O
pochodzi od kwasu a drugi atom tlenu
O
pochodzi od alkoholu.
Lepszą metodą otrzymywania estrów jest
reakcja chlorków kwasowych z alkoholami.
Reakcja jest
nieodwracalna
i dlatego łatwiej jest wyizolować produkt czyli ester.
R
C
O
OR'
R
C
O
OH
SOCl
2
R
C
O
Cl
R'OH
+ HCl
kwas chlorek kwasowy ester
Przykład:
Br
C
O
OH
SOCl
2
Br
C
O
Cl
Br
C
O
OC
2
H
5
C
2
H
5
OH
Kwas chlorek o-bromobenzoesan
o-bromobenzoesowy o-bromobenzoilu etylu
Redukcja
kwasów do alkoholi
Zwykle alkohole są przekształcane w kwasy, ponieważ alkohole są bardziej
dostępne.
Jednak w niektórych przypadkach sytuacja jest odwrotna np. kwasy o długich
i prostych łańcuchach otrzymywane z hydrolizy tłuszczów są łatwiej dostępne
niż odpowiednie alkohole.
W przemyśle kwasy do alkoholi redukuje się
wodorem używając katalizatorów.
Redukcja kwasu przebiega w ten sposób, że najpierw tworzy się aldehyd,
który następnie redukuje się do alkoholu:
RCOOH
RCH
2
OH
alkohol
I-rzedowy
R
C
H
O
kwas
aldehyd
[H]
[H]
[H] czynnik redukujacy
Zadania:
1. Otrzymać fenol z kumenu.
2. Napisz równania reakcji otrzymywania octanu etylu z acetylenu.
3. Z toluenu otrzymać benzoesan sodu.
4. Dokończyć równania reakcji:
C
CH
3
CH
3
CH
2
O
[O]
?
CH
2
CH
CH
3
CH
2
?
+ H
2
O
H
+
CH
2
CH
3
NO
2
+
Cl
AlCl
3
?
5. Podaj nazwy związków:
C
C
H
H
H
H
O
CH
3
CH
CH
3
OH
OH
CH
3
CH
2
C
O
OH
CH
3
CH
2
C
O
OCH
3
6. Otrzymać następujące alkohole z ketonów:
But-2-ol
Prop-2-ol
7. Z gazu syntezowego H
2
+ CO otrzymać aldehyd mrówkowy.
8. Narysuj struktury związków:
1,2-etanodiol (glikol etylenowy)
1,2,3-propanotriol (gliceryna)
2-metylopropanal
Ester n-propylowy kwasu octowego
aceton
p-metylobenzaldehyd
9. Jaki aldehyd należy zredukować aby otrzymać: etanol, alkohol benzylowy,
2-metylobutanol, 2-etylobutanol?
10. Napisać równanie reakcji otrzymywania nitrogliceryny.
11. Otrzymać kwas benzoesowy z benzenu.
12. Narysować struktury izomeryczne alkoholu propylowego.
13. W jakich reakcjach można otrzymać alkohole:
CH
3
CH
2
CH
2
CH
2
OH CH
3
CH
2
CHCH
3
OH
z but-1-enu
14. Z toluenu otrzymać benzoesan sodu.
15. Z benzenu jako związku wyjściowego otrzymać meta-nitrotoluen (3-nitrotoluen).
16. Narysuj wzór strukturalny produktu reakcji. Podaj nazwy substratów i produktów.
CH
3
CH
3
C
CH
2
+ HBr
17. Otrzymać z benzenu chlorek benzylu.
18. Narysuj wzór strukturalny produktu reakcji. Podaj nazwy substratów i produktów.
CH
3
CH
3
C
CH
CH
3
1. BH
3
2. H
2
O/H
+
19. Jakie aldehydy należy zredukować aby otrzymać
a) etanol
b) 2-metylo but-1-ol
20. Jaką strukturę i właściwości posiadają: grafit, grafen, diament, fuleren?
Document Outline