hrtrhtrt

Rozwój

motoryczny i

somatyczny w

młodszym

wieku szkolnym

(od 7 do 12 roku życia)

Dziecko 7-letnie, kończąc okres

przedszkolny

i stojąc u progu szkoły, jest pod

względem rozwoju fizycznego znacznie

silniejsze i

dojrzalsze od dziecka w okresie

przedszkolnym. Jego mięśnie, kości

i układ nerwowy

wzmocniły się. Kościec

zawiera mniej tkanek

chrzęstnych, proces

kostnienia znacznie

postąpił naprzód.

Wzmocniła się działalność układu

krwionośnego i oddechowego, ulepszyło

trawienie i przemiana materii, rozwinął się

ośrodkowy układ nerwowy. Rozwinęła się

także sprawność pracy w zakresie drobnych

mięśni, dzięki czemu

dziecko może dobrze

trzymać w ręku

ołówek, pracować

igłą, młoteczkiem

itp.

Dzieci wstępujące do

szkoły różnią się między

sobą pod względem

rozwoju motorycznego i

stopnia przygotowania do

podjęcia nauki szkolnej. W

tym okresie wyróżnia się

dwie fazy

Faza pierwsza

, obejmuje wiek 7

i 8 lat. Charakteryzują ją

zjawiska związane z

przekraczaniem progu szkolnego

i adaptacja do nowego

środowiska. Okres ten wymaga

od dziecka dużego wysiłku

fizycznego. Kościec dziecka jest

jeszcze słaby i nie znosi dużych

obciążeń.

Faza druga

, obejmuje lata 9 – 11.

Charakteryzuje się zmianami w

sferze intelektualnej i

motorycznej. Rozwija się nowe

umiejętności. Myślenie rozwija

się w kierunku zwiększonej

aktywności motorycznej i

samodzielności. Narasta potrzeba

obcowania i współdziałania z

rówieśnikami, np. gry zespołowe.

Ogólna

sprawność

ruchowa

W charakterystyce sprawności motorycznej

rozróżnia się sprawność ruchową i ogólną

sprawność fizyczną. Mają je charakteryzować:

wszechstronne opanowanie ciała i duży zakres

podstawowych nawyków ruchowych, nabyte w

toku wielostronnego ćwiczenia układu

ruchowego. Za wystarczające potwierdzenie

sprawności ruchowej uważa

się opanowanie ruchów

lokomocyjnych, rzutnych,

skocznych, skłonów, zgięć,

wyprostów, podporów, itp.

Zwinność

Zwinność i gibkość osiągają

najszybszy rozwój u

chłopców w wieku około 10

lat, u dziewcząt nieco

wcześniej, w wieku 9 lat. Po

tym czasie tempo rozwoju

zdolności zwinnościowych

utrzymuje się do następnego

okresu rozwojowego.

Wytrzymałość

W zakresie wytrzymałości najwyraźniej

zaczyna się kształtować różnica między

chłopcami a dziewczętami. U chłopców

rozwija się ona progresywnie i w wieku

14-15 lat osiąga największy rozwój.

U dziewcząt już od 12 roku życia

następuje powolny regres rozwoju

wytrzymałości.

Siła i moc!

W okresie 7-11 lat obserwuje się mało

znaczący rozwój siłowy zarówno u

dziewcząt i chłopców. U obu płci siła

gwałtownie przyrasta między 12 a 14

rokiem życia. Do 12 roku życia występują

niewielkie wahania w rozwoju, z

przewagą na korzyść chłopców.

Maksymalna wartość mocy przypada u

dziewcząt na wiek 10 lat, u chłopców

znacznie później w wieku 15 lat.

Złoty wiek motoryczności

Okres wczesnoszkolny obejmujący wiek

od 7 do około 12 roku życia chłopców i

do 10-11 roku życia dziewcząt,

charakteryzuje duża aktywność fizyczna

i potrzeba ekspansji ruchowej. Okres ten

określany jest też „złotym wiekiem

motoryczności”. W miejsce

nadpobudliwości i rozrzutności ruchowej

pojawia się celowość i ekonomia ruchów.

Prawie wszystkie zdolności motoryczne

osiągają optymalny poziom rozwoju.

Na podstawie dokonanych analiz udało

się wyciągnąć następujące

najważniejsze wnioski:

1) Tempo rozwoju cech motorycznych nie jest

jednakowe u chłopców i dziewcząt.

2) Tempo rozwoju poszczególnych cech jest różne.

3) Tempo przyrostu wysokości ciała nie pokrywa

się z rozwojem cech motorycznych

4) Prawie wszystkie cechy motoryczne u dzieci w

wieku szkolnym wykazują znaczną dynamikę

rozwoju, jednakże poziom rozwoju poszczególnych

cech u dzieci tego wieku jest mało zróżnicowany

Musk

W okresie młodszego wieku szkolnego

zostaje prawie zakończony rozrost

mózgu w sensie zwiększenia się jego

ciężaru. Mózg dziecka 9 – letniego waży

ok. 1300 g (u człowieka dorosłego – ok. 1400g –

osiągnięty zostaje w wieku 8 – 9 lat). W wieku

szkolnym dokonuje się jednak dalszy, stały i

długotrwały proces dojrzewania komórek mózgowych,

co przejawia się w rozwoju różnorodnych funkcji

mózgu. Między 8 a 12 rokiem życia zapis prądów

czynnościowych staje się podobny do zapisu prądów u

osób dorosłych. Najszybciej rosną i rozwijają się płaty

czołowe. Dojrzewa kora mózgowa i wzrasta jej wpływ

na niższe części układu nerwowego.

Wielkość głowy

W poprzednich okresach

rozwojowych wzrost gabarytów

głowy był mocno zaawansowany, tak

więc w wieku 10 lat obwód głowy

wynosi około 96% ostatecznej

wielkości. Wzrastają jednak jeszcze

wymiary twarzy: długość szczęki i

żuchwy, długość nosa. Następuje

rozrost tkanek miękkich, co

przyczynia się w tym okresie do

zmiany wyrazu twarzy.

Przyrost długości ciała

Coroczny przyrost

długości ciała wynosi

średnio 4,5 – 5,5 cm . 7

– letnie dziecko mierzy

121 – 123 cm, dziecko

11 – letnie osiąga

wzrost około 144 cm, 7

– latek waży 23 – 25 kg,

gdy 11 – latek około 37

kg.

U dziewcząt nasilenie

tempa wzrastania

obserwuje się ok. 10

roku życia i osiągają

one wcześniej ogólną

dojrzałość kośćca.

Tkanka

tłuszczowa

Zmiany obserwuje się także w

kształtowaniu podskórnej tkanki

tłuszczowej, przebiegający

odmiennie u obu płci. Grubość

fałdu

skórno – tłuszczowego u

dziewczynek od około 8 roku

życia wykazuje tendencję

do powiększania się,

a u chłopców – zwłaszcza na

kończynach – do zmniejszania się.

Układ kostny

Układ kostny zawiera jeszcze dużą

ilość tkanek chrzęstnych. Kościec jest

miękki i plastyczny. W tym okresie

różne części kośćca krzepną i

zmieniają się w różnej kolejności. W

kręgosłupie następuje pogłębienie

kifozy piersiowej. Zatem lordoza

lędźwiowa jest niewielka. Dobiega

końca kostnienie kości palców i

śródręcza.

Uzębienie

W omawianym okresie trwa

proces

wyrastania dalszych stałych

zębów.

Uzębienie w końcu tego

okresu staje się prawie

pełne (z wyjątkiem zębów

mądrości). Konieczna

jest opieka nad stanem

zębów i jeśli zajdzie

potrzeba, ich prostowanie.

Postawa

Mięśnie odgrywają olbrzymią rolę w

postawie młodego człowieka. Jeżeli pewne

mięśnie (np. brzucha) są zbyt słabe,

zmieniają się warunki zachowania

równowagi i dla jej utrzymania zostaje

cofnięta do tyłu klatka piersiowa. To

wygięcie dziecko próbuje z kolei wyrównać

przez pochylenie szyi do przodu. Zła lub

dobra postawa zależy nie tylko od rozwoju

mięśni, ale od wielu innych czynników, np.

kośćca, czy okresu rozwojowego organizmu.

Zła postawa występuje więc,

kiedy dziecko jest: niedożywione,

pozbawione słońca, powietrza i

ruchu, jest zmęczone fizycznie i

umysłowo, nerwowo

wyczerpane. Zła postawa zdarza

się, gdy pewne wrodzone lub

nabyte kalectwa (np. krótsza

nóżka, choroby kręgów, mięśni)

uniemożliwiają mu zajęcie

właściwej postawy.

Dziękujemy.

WZW

Document Outline