Choroba
Choroba
wrzodowa
wrzodowa
Choroba
Choroba
wrzodowa
wrzodowa
Wrzód trawienny
Wrzód trawienny
Odgraniczony ubytek błony
Odgraniczony ubytek błony
śluzowej i blaszki mięśniowej błony
śluzowej i blaszki mięśniowej błony
śluzowej, powstały na skutek
śluzowej, powstały na skutek
nadtrawienia ściany przewodu
nadtrawienia ściany przewodu
pokarmowego
pokarmowego
Wrzód trawienny
Wrzód trawienny
OSTRY-
OSTRY-
powstający nagle, pod
powstający nagle, pod
wpływem stresu, urazu, zwłaszcza
wpływem stresu, urazu, zwłaszcza
czaszki, oparzeń, itd.
czaszki, oparzeń, itd.
PRZEWLEKŁY-
PRZEWLEKŁY-
powstający
powstający
samoistnie, gojący się znacznie
samoistnie, gojący się znacznie
wolniej,mający tendencję do
wolniej,mający tendencję do
nawrotów
nawrotów
Choroba wrzodowa-
Choroba wrzodowa-
epidemiologia
epidemiologia
Częściej rasa biała
Częściej rasa biała
Częściej kraje rozwijające się
Częściej kraje rozwijające się
Co dziesiąty dorosły zachoruje na
Co dziesiąty dorosły zachoruje na
ch.wrzodową
ch.wrzodową
mężczyźni 3 x częściej
mężczyźni 3 x częściej
3x częściej lokalizacja dwunastnicza
3x częściej lokalizacja dwunastnicza
Czynniki agresji
Czynniki agresji
Nadmierne wydzielanie żołądkowe
Nadmierne wydzielanie żołądkowe
Nieprawidłowe uwalnianie gastryny
Nieprawidłowe uwalnianie gastryny
Upośledzenie hamowania wydzielania
Upośledzenie hamowania wydzielania
żołądkowego
żołądkowego
Upośledzenie neutralizacji kwaśnej
Upośledzenie neutralizacji kwaśnej
treści w dwunastnicy
treści w dwunastnicy
Zaburzenia motoryki żołądka i
Zaburzenia motoryki żołądka i
dwunastnicy
dwunastnicy
Czynniki protekcji
Czynniki protekcji
Bariera śluzówkowa
Bariera śluzówkowa
Niektóre hormony przewodu
Niektóre hormony przewodu
pokarmowego
pokarmowego
Prawidłowe ukrwienie błony śluzowej
Prawidłowe ukrwienie błony śluzowej
Alkaliczna treść soku dwunastnicy
Alkaliczna treść soku dwunastnicy
Etiologia
Etiologia
Zakażenie Helicobacter pylori
Zakażenie Helicobacter pylori
Stosowanie NLPZ
Stosowanie NLPZ
Choroba Crohna
Choroba Crohna
Zespół Zollingera-Ellisona -
Zespół Zollingera-Ellisona -
objawia się mnogimi,
objawia się mnogimi,
opornymi na leczenie owrzodzeniami żołądka i dwunastnicy, a nawet
opornymi na leczenie owrzodzeniami żołądka i dwunastnicy, a nawet
jelita cienkiego
jelita cienkiego
Chłoniak
Chłoniak
Nadczynność przytarczyc
Nadczynność przytarczyc
Rak żołądka
Rak żołądka
„
„
idiopatyczna”choroba wrzodowa
idiopatyczna”choroba wrzodowa
Zakażenie Helicobacter
Zakażenie Helicobacter
pylori
pylori
Choroba wrzodowa dwunastnicy
Choroba wrzodowa dwunastnicy
95%
95%
Choroba wrzodowa żołądka 65-
Choroba wrzodowa żołądka 65-
80%
80%
EPIDEMIOLOGIA Hp
EPIDEMIOLOGIA Hp
Zakażenie dotyczy wszystkich regionów świata
Zakażenie dotyczy wszystkich regionów świata
Ponad 50% populacji na świecie zakażone Hp
Ponad 50% populacji na świecie zakażone Hp
Głównym rezerwuarem jest człowiek
Głównym rezerwuarem jest człowiek
Do zakażenia dochodzi we wczesnym dzieciństwie
Do zakażenia dochodzi we wczesnym dzieciństwie
Zakażenie droga oralno-oralna i oralno-fekalną
Zakażenie droga oralno-oralna i oralno-fekalną
U dorosłych ryzyko zakażenia niewielkie
U dorosłych ryzyko zakażenia niewielkie
Może wydalać się z kałemi przyjmować formę
Może wydalać się z kałemi przyjmować formę
przetrwalnikową
przetrwalnikową
Częstość zakażenia związana ze statusem ekonomicznym
Częstość zakażenia związana ze statusem ekonomicznym
w krajach biednych 80-100%
w krajach biednych 80-100%
W krajach rozwinietych 20-40%
W krajach rozwinietych 20-40%
Patofizjologia zakażenia Hp
Patofizjologia zakażenia Hp
Ma powinowactwo tylko do nabłonka typu żołądkowego
Ma powinowactwo tylko do nabłonka typu żołądkowego
Mechanizmy umożliwiające kolonizację: rzęski, aghezyny
Mechanizmy umożliwiające kolonizację: rzęski, aghezyny
Zdolność do wydzielania dużych ilości ureazy, enzymu
Zdolność do wydzielania dużych ilości ureazy, enzymu
rozkładającego mocznik do jonu amonowego i wody
rozkładającego mocznik do jonu amonowego i wody
Zdolność do wydzielania innych toksyn, m.in. toksyny
Zdolność do wydzielania innych toksyn, m.in. toksyny
wakuolizującej Vac A, towarzyszącemu białku Cag A
wakuolizującej Vac A, towarzyszącemu białku Cag A
Aktywacja kaskady zapalnej, m.in..wzrost Il-8
Aktywacja kaskady zapalnej, m.in..wzrost Il-8
Naciek zapalny, spowodowany przez cytokin bakterii
Naciek zapalny, spowodowany przez cytokin bakterii
Zaburzenia sekrecji gastryny i somatostatyny
Zaburzenia sekrecji gastryny i somatostatyny
Upośledzenie mikrokrążenia błony sluzowej
Upośledzenie mikrokrążenia błony sluzowej
Zaburzenie odpowiedzi immunologiczne gospodarza –
Zaburzenie odpowiedzi immunologiczne gospodarza –
wzrost limfocytów B IgG i IgA
wzrost limfocytów B IgG i IgA
Diagnostyka Hp
Diagnostyka Hp
Ma sens tylko w przypadku
Ma sens tylko w przypadku
planowanego leczenia
planowanego leczenia
Wykrywanie zakażenia Hp
Wykrywanie zakażenia Hp
Badanie endoskopowe z biopsją-
Badanie endoskopowe z biopsją-
złoty standard
złoty standard
Mocznikowy test
Mocznikowy test
wydechowy
wydechowy
znakowany węglem C13 lub
znakowany węglem C13 lub
C14 (UBT test)-czułość i specyficzność 98%
C14 (UBT test)-czułość i specyficzność 98%
,
,
test z wyboru dla potwierdzenia wyleczenia
test z wyboru dla potwierdzenia wyleczenia
Testy serologiczne-
Testy serologiczne-
zadowalające jedynie w
zadowalające jedynie w
wykrywaniu zakażenia
wykrywaniu zakażenia
Testy w kale
Testy w kale
Wskazania do eradykacji
Wskazania do eradykacji
Choroba wrzodowa żołądka i XII-cy
Choroba wrzodowa żołądka i XII-cy
Choroba wrzodowa w wywiadzie
Choroba wrzodowa w wywiadzie
Przebyta operacja z powodu choroby
Przebyta operacja z powodu choroby
wrzodowej
wrzodowej
Nasilone zmiany zapalne
Nasilone zmiany zapalne
Dyspepsja czynnościowa, szczególnie
Dyspepsja czynnościowa, szczególnie
wrzodowpodobna
wrzodowpodobna
Inne wskazania
Inne wskazania
Chłoniak żołądka
Chłoniak żołądka
Zmiany przedrakowe:metaplazja,
Zmiany przedrakowe:metaplazja,
dysplazja, wieloogniskowe zmiany
dysplazja, wieloogniskowe zmiany
zanikowe
zanikowe
Resekcja żołądka z powodu
Resekcja żołądka z powodu
wczesnego raka
wczesnego raka
Stan po usunięciu polipów żołądka
Stan po usunięciu polipów żołądka
Brak wskazań do eradykacji
Brak wskazań do eradykacji
Bez objawów klinicznych i bez
Bez objawów klinicznych i bez
czynników ryzyka raka
czynników ryzyka raka
GERD
GERD
W trakcie leczenia NLPZ
W trakcie leczenia NLPZ
Przewlekłe powierzchowne zapalenie
Przewlekłe powierzchowne zapalenie
Choroby poza przewodem
Choroby poza przewodem
pokarmowym
pokarmowym
Aktualnie zalecane
Aktualnie zalecane
wskazania
wskazania
Przed planowanym długotrwałym
Przed planowanym długotrwałym
leczeniem NLPZ
leczeniem NLPZ
Przed planowanym długotrwałym
Przed planowanym długotrwałym
leczeniem IPP GERD
leczeniem IPP GERD
Eradykacja
Eradykacja
IPP
IPP
Omeprazol 20mg
Omeprazol 20mg
Lansoprasol 30mg
Lansoprasol 30mg
Pantoprazol 40mg
Pantoprazol 40mg
2x1
2x1
Eradykacja
Eradykacja
antybiotyki
antybiotyki
Klarytromycyna 500 lub 250mg 2 x na
Klarytromycyna 500 lub 250mg 2 x na
dobę
dobę
Amoksycylina 1000mg 2x na dobę
Amoksycylina 1000mg 2x na dobę
lub
lub
Metronidazol
Metronidazol
Tinidazol 500mg 2 x na dobę
Tinidazol 500mg 2 x na dobę
Eradykacja
Eradykacja
Kuracja 7-dniowa
Kuracja 7-dniowa
Przedłużenie IPP w przypadku ch.
Przedłużenie IPP w przypadku ch.
Wrzodowej
Wrzodowej
W razie niepowodzenia leczenia
W razie niepowodzenia leczenia
powtórzenie sinnego schematu trójlekowego
powtórzenie sinnego schematu trójlekowego
lub czterolekowego z dodatkiem bizmutu
lub czterolekowego z dodatkiem bizmutu
Nadal niedostąpna szczepiona p/Hp
Nadal niedostąpna szczepiona p/Hp
Kontrola eradykacji po 4-6tyg
Kontrola eradykacji po 4-6tyg
Choroba wrzodowa bez
Choroba wrzodowa bez
infekcji
infekcji
Częściej mnogie owrzodzenia
Częściej mnogie owrzodzenia
Częściej nawroty
Częściej nawroty
U 20-45% nawrót wrzodów mimo
U 20-45% nawrót wrzodów mimo
eradykacji
eradykacji
Czynniki sprzyjające; palenie tytoniu,
Czynniki sprzyjające; palenie tytoniu,
grupa krwi „O”
grupa krwi „O”
Leczenie: głównie IPP
Leczenie: głównie IPP
Choroba wrzodowa a NLPZ
Choroba wrzodowa a NLPZ
Główny mechanizm działania poprzez
Główny mechanizm działania poprzez
wpływ na COX-1, zalecane inhibitory COX –
wpływ na COX-1, zalecane inhibitory COX –
2 –nie VIOXX
2 –nie VIOXX
Nawet „kardiologiczne” dawki mogą
Nawet „kardiologiczne” dawki mogą
powodować gastropatię
powodować gastropatię
Profilaktyczna eradykacja przed leczeniem
Profilaktyczna eradykacja przed leczeniem
u osób z grup ryzyka
u osób z grup ryzyka
Leczenie NLPZ +IPP
Leczenie NLPZ +IPP
Powikłania choroby
Powikłania choroby
wrzodowej
wrzodowej
Perforacja
Perforacja
Krwawienie z przewodu
Krwawienie z przewodu
pokarmowego
pokarmowego
Zwężenie odźwiernika
Zwężenie odźwiernika
Drążenie poza ścianę żołądka
Drążenie poza ścianę żołądka