background image

 

 

Struktura ustawy 
budżetowej

background image

 

 

Struktura ustawy budżetowej 
– budżet państwa

Dochody budżetu państwa według ważniejszych 

źródeł dochodów oraz części i działów 

klasyfikacji budżetowej – załącznik (1.)

Limity wydatków budżetu państwa w podziale 

na części, działy i rozdziały klasyfikacji 

wydatków oraz kategorie (grupy ekonomiczne) – 

załącznik (2.)

Przychody i rozchody budżetu państwa – 

załącznik (3.)

rozchody obejmujące prefinansowanie zadań 

przewidzianych do finansowania ze środków Unii 
Europejskiej

 

background image

 

 

Struktura ustawy budżetowej – 
wpływy i wypływy jednostek 
podsektora rządowego

Zestawienie przychodów i wydatków państwowych zakładów 

budżetowych, gospodarstw pomocniczych i środków 

specjalnych w podziale na części budżetowe i rodzaje 

działalności, z wyodrębnieniem stanu początkowego i 

końcowego środków obrotowych, przychodów własnych, 

dotacji z budżetu państwa, wydatków na wynagrodzenia i 

składek naliczanych od wynagrodzeń, wydatków 

majątkowych oraz wpłat do budżetu – załącznik (4.)

Plany finansowe państwowych funduszy celowych oddzielnie 

dla każdego funduszu, z wyodrębnieniem stanu 

początkowego i końcowego funduszu (w tym środków 

pieniężnych, należności, zobowiązań), przychodów własnych, 

dotacji z budżetu państwa i innych JSFP, wydatków na 

realizację zadań, w tym wydatków na wynagrodzenia i 

składek naliczanych od wynagrodzeń  – załącznik (5.) 

plany finansowe jednostek podsektora rządowego – wg 

uznania MF

background image

 

 

Struktura ustawy budżetowej – 
plany wieloletnie

wykaz programów wieloletnich 

wykaz inwestycji wieloletnich – załącznik (6.)

wykaz obowiązujących umów o partnerstwie 

publiczno-prywatnym finansowanych z 

budżetu państwa, zawierający: przedmiot i cel 

umowy; strony umowy; okres wykonywania 

umowy; łączną kwotę wydatków na wykonanie 

umowy, w tym łączną kwotę wydatków 

budżetu; łączne kwoty wydatków w 

poszczególnych latach, w tym łączną kwotę 

wydatków budżetu w poszczególnych latach

background image

 

 

Struktura ustawy budżetowej – 
dotacje

Dotacje celowe dla jednostek samorządu 

terytorialnego na realizację zadań z zakresu 

administracji rządowej i zadań zleconych 

ustawami w podziale na poszczególne stopnie 

jednostek samorządu terytorialnego, części 

budżetowe, z których przekazywane są dotacje, 

oraz działy klasyfikacji budżetowej – załącznik 

(9.)

Wykaz jednostek otrzymujących dotacje 

podmiotowe i celowe z wyszczególnieniem kwot 

dotacji – załącznik (10.)

Zakres i kwoty dotacji przedmiotowych 

background image

 

 

Struktura ustawy budżetowej – 
c.d.

Limity zatrudnienia osób objętych 

mnożnikowymi systemami wynagrodzeń w 

państwowych jednostkach budżetowych – w 

praktyce zatrudnienie i wynagrodzenia 

państwowych jednostkach budżetowych w 

podziale na części i działy klasyfikacji dochodów 

i wydatków budżetowych oraz na poszczególne 

grupy osób - załącznik (12.) 

limity zatrudnienia osób objetych mnożnikowym 

systemem wynagrodzeń dla urzędów organów 

władzy państwowej, kontroli, ochrony prawa, 

sądów i trybunałów – załącznik (13.) 

background image

 

 

Struktura ustawy budżetowej – 
środki UE

wykaz wydatków budżetu państwa na współfinansowanie 

programów i projektów, realizowanych z udziałem środków 

UE

wykaz wieloletnich limitów zobowiązań w kolejnych latach 

realizacji Narodowego Planu Rozwoju oraz wykaz 

wieloletnich limitów wydatków w kolejnych latach realizacji 

Narodowego Planu Rozwoju 

zestawienie programów i projektów realizowanych ze 

środków FS i CF w podziale na poszczególne okresy 

realizacji

i źródła pochodzenia środków na ich realizację; w 

odniesieniu do programów zestawienie sporządza się 

według kategorii interwencji funduszy strukturalnych

zestawienie programów i projektów realizowanych z 

bezzwrotnych środków zagranicznych oraz funduszy 

przedakcesyjnych w podziale na poszczególne okresy

background image

 

 

Struktura ustawy budżetowej – 
c.d.

Deficyt budżetu państwa oraz źródła jego pokrycia

Zakres i kwoty dotacji przedmiotowych

Limity przyrostu zadłużenia SP

Limit poręczeń i gwarancji

Limit gwarantowanych przez Skarb Państwa zobowiązań 

zaciąganych przez KUKE

Limit mianowań dla służby cywilnej

Kwota bazowa dla ustalenia wynagrodzeń w sferze 

budżetowej

Wysokość odpisu na ZUS oraz wydatków na prewencję 

rentową

Wysokość odpisu na fundusz administracyjny KRUS

Wysokość środków przeznaczonych na finansowanie rent 

strukturalnych w rolnictwie 

background image

 

 

Struktura ustawy 
budżetowej – c.d.

Planowany wskaźnik wzrostu cen towarów i 

usług konsumpcyjnych

Planowany wskaźnik wzrostu cen towarów i 

usług konsumpcyjnych dla gospodarstw 

domowych emerytów i rencistów

Etaty Policji 

Wysokość składki na Fundusz Pracy oraz 

Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

Prognozowane przeciętne miesięczne 

wynagrodzenie w sferze budżetowej i 

gospodarce narodowej

background image

 

 

Klasyfikacja budżetowa - 
części

Części „urzędów naczelnych organów”

Części resortowe

Części urzędów centralnych

Części wojewodów

Części SKO

Podatki i inne wpłaty na rzecz budżetu

Obsługa długu krajowego

Obsługa długu zagranicznego

Subwencje ogólne dla JST

Rezerwa ogólna

Rezerwy celowe

Środki własne UE 

Przychody i rozchody związane z prefinansowaniem

Przychody i rozchody związane z potrzebami pożyczkowymi

background image

 

 

Części „urzędów naczelnych 
organów”

1.

Kancelaria Prezydenta 

RP

2.

Kancelaria Sejmu

3.

Kancelaria Senatu

4.

Sąd Najwyższy

5.

NSA

6.

Trybunał Konstytucyjny

7.

Najwyższa Izba Kontroli

8.

RPO 

9.

Krajowa Rada 

Radiofonii i Telewizji

10.

GIODO

11.

Krajowe Biuro 

Wyborcze

12.

Państwowa Inspekcja 

Pracy

13.

Instytut Pamięci 

Narodowej

14.

Rzecznik Praw 

Dziecka

15.

Sądy powszechne

56.

Krajowa Rada 

Sądownictwa

 

background image

 

 

Części resortowe

16.

KPRM

17.

Administracja publiczna

18.

Budownictwo, GPiM

19.

Budżet, FPiIF

20.

Gospodarka

21.

Gospodarka morska

22.

Gospodarka wodna

23.

Integracja europejska

24.

Kultura i ochrona dziedzictwa

25.

Kultura fizyczna i sport

26.

Łączność

27.

Informatyzacja

28.

Nauka

29.

Obrona narodowa

30.

Oświata i wychowanie

31.

Praca

32.

Rolnictwo

33.

Rozwój wsi

34.

Rozwój regionalny

35.

Rynki rolne

36.

Skarb Państwa

37.

Sprawiedliwość

38.

Szkolnictwo wyższe

39.

Transport

40.

Turystyka

41.

Środowisko

42.

Sprawy wewnętrzne

43.

Wyznania religijne

44.

Zabezpieczenie społeczne

45.

Sprawy zagraniczne

46.

Zdrowie

background image

 

 

Części urzędów 
centralnych

48.

KNUiFE

49.

UZP

50.

URE

51.

Urząd Służby Cywilnej

53.

UOKiK

54.

Urząd d/sKombatantów

56.

CBA

57.

ABW

58.

GUS

59.

Agencja Wywiadu

60.

Wyższy Urząd Górniczy

61.

Urząd Patentowy RP

64.

Główny Urząd Miar

65.

Polski Komitet 

Normalizacyjny

67.

Polska Akademia Nauk

68.

Państwowa Agencja 

Atomistyki

69.

KPWiG

70.

Komisja Nadzoru 

Finansowego

71.

Urząd Transportu 

Kolejowego

72.

KRUS

73.

ZUS

74.

Prokuratoria Generalna

75.

Rządowe Centrum 

Legislacji

76.

Urząd Komunikacji 

Elektronicznej

background image

 

 

Klasyfikacja budżetowa – 
działy a sekcje, działy, grupy 
i klasy PKD

Rolnictwo i łowiectwo

Leśnictwo

Rybołóstwo

Górnictwo

Przetwórstwo przemysłowe

Wytwarzanie i zaopatrywanie 

w elektryczność, gaz i wodę

Handel

Hotele i restauracje

Transport i łączność 

Turystyka

ROLNICTWO, LEŚNICTWO, ŁOWIECTWO 

Dział rolnictwo i łowiectwo + B 

(wszędzie)

RLL Dział leśnictwo 

RYBACTWO

GÓRNICTWO

PRZETWÓRSTWO PRZEMYSŁOWE

WYTWARZANIE I ZAOPATRYWANIE W 

PRĄD, GAZ, WODĘ

HANDEL I NAPRAWA

HOTELE I RESTAURACJE

TRANSPORT, GOSPODARKA 

MAGAZYNOWA I ŁĄCZNOŚĆ Działy: 

łączność, dział. wspomagająca, poczta i 

telekomunikacja

TGML Dział wspomagająca, Klasa 

działalność związana z turystyką

background image

 

 

Klasyfikacja budżetowa – 
działy a sekcje, działy, grupy 
i klasy PKD

Gospodarka mieszkaniowa

Dzialalnosc uslugowa

Informatyka

Nauka

Administracja publiczna

Urzedy naczelnych organów wladzy

Obrona narodowa

OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI, 

WYNAJEM, USŁUGI ZWIĄZANE 

Z PROWADZENIEM 

DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ 

Dział obsługa nieruchomości

ONWNUDG Dział wynajem 

maszyn wypożyczanie 

artykułów

ONWNUDG Dział informatyka

ONNUGP Dział nauka 

ADMINISTRACJA PUBLICZNA, 

OBRONA NARODOWA, 

UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE I 

ZDROWOTNE Grupa adm. 

publiczna i polityka ne

Grupa adm. publiczna i 

polityka AOU

AOU Klasa obrona narodowa

background image

 

 

Klasyfikacja budżetowa – 
działy a sekcje, działy, grupy 
i klasy PKD

Obowiazkowe ubezpieczenia 

spoleczne

Bezpieczenstwo publiczne i 

ochrona przeciwpozarowa

Wymiar sprawiedliwosci

Dochody

Obsluga dlugu publicznego

Rózne rozliczenia

Oświata i wychowanie

Szkolnictwo wyzsze

Ochrona zdrowia

Opieka spoleczna

Edukacyjna opieka 

wychowawcza

Gospodarka komunalna i 

ochrona srodowiska

AOU Grupa ubezp. społeczne i 

zdrowotne

AOU Klasa

AOU Klasa 

AOU Dział administracja publ.

AOU Dział administracja publ.

POŚREDNICTWO FINANSOWE; 

UBEZPIECZENIA; DZIAŁ. POM.

EDUKACJA

EDUKACJA

OCHRONA ZDROWIA I POMOC 

SPOŁECZNA

OCHRONA ZDROWIA I POMOC 

SPOŁECZNA

DZIAŁALNOŚĆ POZOSTAŁA Dział 

gosp. ściekami, wywóz odpadów 

background image

 

 

Klasyfikacja budżetowa – 
działy a sekcje, działy, grupy 
i klasy PKD

Kultura i ochrona 

dziedzictwa 

narodowego

Ogrody botaniczne 

i zoologiczne oraz 

naturalne obszary i 

obiekty chronionej 

przyrody

Kultura fizyczna i 

sport

DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWA 

KOMUNALNA, SPOŁECZNA I 

INDYWIDUALNA, POZOSTAŁA

DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWA 

KOMUNALNA, SPOŁECZNA I 

INDYWIDUALNA, POZOSTAŁA

DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWA 

KOMUNALNA, SPOŁECZNA I 

INDYWIDUALNA, POZOSTAŁA

background image

 

 

Klasyfikacja budżetowa - 
rozdziały

Dział 500 - Handel 

50001 Inspekcja Handlowa

50002 Agencja Rynku 

Rolnego

50003 Agencja Rezerw 

Materiałowych

50004 Utrzymanie 

obowiązkowych zapasów 

paliw ciekłych

50005 Promocja eksportu 

50006 Zadania WPR

50095 Pozostała działalność

Dzial 757 - Obsługa długu 

75701 Obsługa zadłużenia 

zagranicznego

75702 Obsługa papierów 

wartościowych, kredytów i 

pożyczek JST

75703 Obsługa krajowych 

SPW

75704 Rozliczenia z tytułu 

poręczeń i gwarancji
75705 Obsługa kredytów 

podmiotów krajowych

background image

 

 

Klasyfikacja budżetowa
- rozdziały c.d.

Dział 755 - Wymiar sprawiedliwości

75501 Centralne administracyjne 

jednostki wymiaru sprawiedliwości i 

prokuratury

75502 Jednostki sądownictwa pow.

75503 Sady wojskowe

75504 Izby morskie

75505 Jednostki pow. prokuratury

75506 Wojskowe jednostki organizacyjne 

prokuratury

75507 Instytuty naukowe resortu 75512 

Więziennictwo

75513 Zakłady dla nieletnich

75578 Usuwanie skutków klęsk 

żywiołowych

75595 Pozostała działalność

75597 Gospodarstwa pomocnicze

Dział 803 - Szkolnictwo wyższe

80302 Uczelnie wojskowe

80303 Uczelnie służb 

publicznych

80304 Wyższe szkoły 

pożarnictwa

80306 Działalność dydaktyczna

80307 Jednostki pomocnicze 

szkolnictwa wyższego

80309 Pomoc materialna dla 

studentów

80310 Fundusz Pożyczek i 

Kredytów Studenckich

80378 Usuwanie skutków klęsk 

żywiołowych 

80395 Pozostała działalność

background image

 

 

Klasyfikacja budżetowa - 
paragrafy

PIT

CIT

Cła

Opłata telekomunikacyjna

Opłaty za koncesje i 

licencje

Wpłata z zysku NBP

Wpływy ze składek na 

fundusze celowe

Sprzedaż składników 

majątkowych

Dywidendy

Różnice kursowe

Sprzedaż wyrobów

Dotacja z budżetu dla 

funduszu celowego

Dotacja podmiotowa z budżetu 

dla państwowej instytucji 

kultury

Subwencje dla partii 

politycznych

Wydatki osobowe niezaliczone 

do wynagrodzeń

Stypendia i zasiłki dla 

studentów

Wynagrodzenia pracowników

Zakup energii

Wydatki inwestycyjne 

jednostek budżetowych

Finansowanie rabatu 

brytyjskiego

background image

 

 

Planowanie budżetowe

background image

 

 

Planowanie budżetowe – 
metody (line-item b.)

Line-item budgeting

Miał zapewniać przejrzystość i przeciwdziałać 
korupcji

Klasyfikacja według obiektu wydatku

Wydatki - roczne upoważnienia

Poszczególni dysponenci opracowują plany dla 
zadań, za których realizację są odpowiedzialni

Budżet zorientowany na zakupy (objects of 
expenditure), a nie cele

Zakłada, że MF wie więcej niż każdy z dysponentów

background image

 

 

Planowanie budżetowe – 
metody (performance b.)

Układ budżetu: działalność państwa podzielona na kilka podstawowych 

funkcji, każda funkcja obejmuje określone programy z wyznaczonymi 

celami, programy składają się z szeregu działań, z których każde jest 

realizowane przez jednostkę zadaniową, i każde ma przynieść określony 

rezultat (uzależniony od szeregu obiektów wydatków)

Inicjatywa w procesie planowania należy do jednostki zadaniowej, które 

ustala miary osiągnięcia rezultatu, analizuje różne zestawy obiektów 

wydatków zapewniające osiągnięcie różnych poziomów rezultatów i 

wybiera zestaw o najmniejszych kosztach jednostkowych; wraz z 

prognozą limitu jednostka przedstawia opis działań na tle kompetencji, 

poszczególnych zadań w ramach poszczególnych działań, skuteczności 

finansowania działań, harmonogram zadań i jednostek rezultatów 

Wady: zawodność oparcia na kosztach jednostkowych, działania 

niedostosowane do istniejącej struktury organizacyjnej, niemierzalna 

efektywność miedzysektorowa (brak miar korzyści) i międzyprogramowa 

(koszty jednostkowe nie wskazują wartości netto poszczególnych 

programów); skuteczność interprogramowa niemierzalna (single budget 

request)

background image

 

 

Planowanie budżetowe – metody 
(Planning, Programming, 
Budgeting Systems)

Najbardziej wysublimowana forma tzw. program budgeting

MF ustala cele i strukturę programową; w ramach struktury 
analizowane są alternatywne sposoby osiągnięcia celów w 
perspektywie 3,4-letniej

Autoryzacje dla każdego programu mają postać ryczałtów

Kontrola wykonywana przez porównanie rezultatów z 
wieloletnimi planami dla poszczególnych programów

Wady: cele trudne do określenia; cele się zmieniają; dla 
wielu celów trudno wyznaczyć miary korzyści i rezultatów; 
analiza działań alternatywnych zabiera czas i pieniądze; 
możliwe określenie skuteczności intersektorowej i 
intraprogramowej ale nie interprogramowej (single budget 
request)

background image

 

 

Zero-base budgeting

Priorytety działań ustalane wg efektywności 

zwiększania nakładów

Jednostki decyzyjne odpowiedzialne za zespół 

działań (zwykle w ramach tradycyjnej klasyfikacji 

objects-of-expenditure)

Jednostki przygotowują pakiety decyzyjne zwykle 

dla 3 poziomów finansowania (np. 90%, 100%, 

110%), opisując misję i cele jednostki, analizując 

koszty/korzyści sposobów osiągnięcia celów

Ustalenie priorytetów pakietów decyzyjnych

Brak analizy kosztów/korzyści wyklucza mierzenie 

efektywności intersektorowej i inteerprogramowej  

background image

 

 

Planowanie budżetowe - 
procedura

Etap pierwszy:

koncepcja makroekonomiczna kształtowania 

budżetu (prognozy PKB, inflacji, podaży 

pieniądza, wewnętrznego popytu, przeciętnego 

wynagrodzenia i emerytury, kursu walutowego, 

stóp procentowych, składników bilansu 

płatniczego, rentowności przedsiębiorstw, 

wielkości zatrudnienia i bezrobocia)

wstępna prognoza makroproporcji budżetowych 

(wstępny zagregowany projekt budżetu) 

background image

 

 

Koncepcja makroproporcji 
budżetowych

dochody

n-1

wzrost PKB

inflacja

dochody

deficyt

obsługa długu

wydatki

Wydatki

autonomiczne 

Podaż pieniądza

dług

n-1

background image

 

 

Planowanie budżetowe – 
procedura – c.d.

Etap drugi:

plany rzeczowe zadań budżetowych 

opracowywane przez dysponentów 

poszczególnych części na formularzach 

załączonych do noty budżetowej

Planowanie dochodów budżetowych

Dochody podatkowe, wpłaty z zysku, 

dochody zagraniczne – MF

Cła – MF & MG

Dywidendy - MSP

background image

 

 

Planowanie budżetowe – 
procedura – c.d.

Etap trzeci - założenia projektu budżetu 

państwa przedstawiane RM przez MF 

Ogólne kierunki polityki gospodarczej i 

społecznej

Podstawowe prognozy makroekonomiczne

Systemowe założenia dotyczące dochodów i 

wydatków

Wstępny projekt dochodów i wydatków 

Wstępny plan sfinansowania deficytu

Limity wydatków dla poszczególnych części

background image

 

 

Planowanie budżetowe – 
procedura – c.d. 

Etap czwarty – projekty “resortowe” 
(poszczególnych części) opracowywane 
przez dysponentów w podziale na działy i 
rozdziały z wyodrębnieniem jednostek i 
zadań

Etap piąty – opracowanie wstępnego 
projektu budżetu i międzyresortowe 
uzgodnienia projektu

Etap szósty – przekazanie projektu RM, 
dyskusje nad projektem, uchwalenie projektu 

background image

 

 

Planowanie budżetowe 
-zasady

Rodzaj dochodu

Zasadnicze parametry

CIT

Dynamika PKB, rentowność 
przedsiębiorstw, PPI, dynamika 

wynagrodzeń, kurs walutowy, obniżka 
stopy średniej wynikająca z ulg

PIT

Stawki i progi, dynamika 
wynagrodzeń, dynamika emerytur i 
rent

VAT i akcyza

CPI, dynamika sprzedaży, ceny 
towarów akcyzowych

Cła

Dynamika importu, przeciętna 

stawka, kurs walutowy

Wpłaty z zysku NBP

Dynamika cen, podaż pieniądza, 

stopy NBP, kurs walutowy

background image

 

 

Uchwalanie budżetu - 
procedura

W terminie 3 tygodni od ogłoszenia ustawy 

budżetowej dysponenci części przedstawiają MF 

szczegółowy plan dochodów i wydatków danej 

części, w podziale na działy, rozdziały i paragrafy 

klasyfikacji dochodów i wydatków (układ 

wykonawczy)

W tym samym terminie dysponenci przekazują 

jednostkom podległym informacje o ostatecznych 

kwotach dochodów i wydatków (w tym 

wynagrodzeń), oraz limitach zatrudnienia osób 

objętych mnożnikowymi systemami wynagrodzeń 

Podległe jednostki sporządzają ostateczne wersje 

planów finansowych zgodne z ustawą budżetową

background image

 

 

Wykonywanie budżetu 
państwa

background image

 

 

Harmonogram realizacji 
dochodów i wydatków

MF, w porozumieniu z dysponentami części, 

opracowuje harmonogram realizacji 

dochodów i wydatków budżetu państwa; 

realizacja wydatków powinna być 

dokonywana zgodnie z harmonogramem

Dysponenci przekazują podległym 

jednostkom informacje o harmonogramie

Poniesienie jednorazowego wydatku 

wyższego niż wielkość wynikająca z 

harmonogramu wymaga uzyskania zgody MF

background image

 

 

Zmiany budżetu w trakcie 
jego wykonywania

Ustawa zmieniająca ustawę budżetową

Zmiany budżetu nie wymagające zmiany ustawy:

Przeniesienia

Dysponowanie rezerwami

Zmiany w przypadku wprowadzenia stanu 

nadzwyczajnego (Rada Ministrów może w drodze 

rozporządzenia dokonywać przeniesień 

planowanych wydatków budżetowych między 

częściami i działami budżetu w celu realizacji 

zadań wynikających z wprowadzenia stanu 

nadzwyczajnego)

background image

 

 

Przeniesienia limitów 
wydatków

Przeniesienie polega na zmniejszeniu określonego 

limitu wydatków i równoczesnym zwiększeniu innego 

limitu (innej pozycji wydatków) o taką samą kwotę

Przeniesień wydatków dokonują dysponenci części 

budżetowych w ramach części i działu (tzn. 

przeniesienia mogą następować tylko między 

rozdziałami i paragrafami)

Przeniesienia nie mogą jednak zwiększać wydatków 

na wynagrodzenia

w jakimkolwiek rozdziale o więcej niż 5% 

Dysponenci części mogą upoważnić kierowników 

podległych jednostek do dokonywania przeniesień 

wydatków w obrębie jednego rozdziału 

background image

 

 

Przeniesienia limitów 
wydatków – c.d.

Zmniejszeniu lub zwiększenie wydatków 
majątkowych wymaga zgody Ministra Finansów

Środki przeznaczone na finansowanie inwestycji 
wieloletnich i programów wieloletnich, nie mogą 
być wykorzystane na inne cele, chyba że wyrazi 
na to zgodę RM po uzyskaniu pozytywnej opinii 
komisji sejmowej właściwej do spraw budżetu; 
środki te nie mogą być jednak wykorzystane na 
finansowanie wydatków bieżących

background image

 

 

Rezerwy budżetowe

Rezerwy – nie rozdzielone limity wydatków; celem 

tworzenia rezerw jest zwiększenie elastyczności 

budżetu

Dysponowanie środkami rezerwy polega na 

przeniesieniu limitu z rezerwy do innej części budżetu

Rodzaje rezerw:

Ogólna 

Celowe

Rezerwy na nieprzewidziane wydatki tworzone w 

częściach wojewodów do wysokości 1% wydatków (z 

wyłączeniem dotacji dla JST)

background image

 

 

Rezerwa ogólna

Rezerwa ogólna tworzona jest obligatoryjnie w wysokości nie 

przekraczającej 0,2% sumy wydatków na wydatki nieprzewidziane 

Rezerwą ogólną dysponuje Rada Ministrów oraz – na mocy 

rozporządzenia RM – Prezes RM i MF

Prezes RM może, na wniosek właściwych dysponentów, zwiększyć 

z rezerwy ogólnej budżetu państwa wydatki odpowiednich części 

budżetu o kwotę do 1 mln PLN w poszczególnych przypadkach 

Analogiczne uprawnienie przysługuje MF do kwoty 750 tys. PLN, z 

tym że o każdym przeniesieniu MF zawiadamia Prezesa RM

Rezerwa ogólna nie może być przeznaczona na zwiększenie 

wydatków, które w wyniku przeniesień zostały uprzednio 

zmniejszone

MF w terminie do 10 dnia każdego miesiąca przedstawia RM 

informację o stanie rezerwy ogólnej na ostatni dzień miesiąca 

poprzedniego

background image

 

 

Rezerwy celowe

Tworzone na wydatki

których szczegółowy podział na pozycje 

klasyfikacji nie może być dokonany w okresie 

uchwalania budżetu

źródłem finansowania są środki pomocowe z 

wyjątkiem funduszy strukturalnych

w przypadkach przewidzianych ustawami 

na wydatki prawdopodobne, ale nie pewne

Suma rezerw celowych nie może przekroczyć 

5% wydatków budżetu (z wyjątkiem rezerw na 

zadania finansowane ze środków pomocowych)

background image

 

 

Rezerwy celowe – c.d.

Obowiązkowe rezerwy celowe – na podwyżki wynagrodzeń, 

na nieprzewidziane zmiany organizacyjne wymagające 

zwiększenia zatrudnienia (wynagrodzenia w psb)

Rezerwami celowymi dysponuje zasadniczo Minister 

Finansów w porozumieniu z właściwymi dysponentami 

części budżetowych, nie później niż do połowy października 

Rezerwą celową na zwiększenie wynagrodzeń i limitów 

zatrudnienia wynikających ze zmian organizacyjnych i 

nowych zadań w pjb dysponuje Rada Ministrów

Rezerwy celowe mogą być wykorzystane na cel, na jaki 

zostały utworzone, chyba że MF uzyska pozytywną opinię 

sejmowej komisji właściwej do spraw budżetu w sprawie 

dokonania zmiany przeznaczenia rezerwy

background image

 

 

Zmiany w planach finansowych 
załączonych do ustawy 
budżetowej

Fundusze celowe:

Zmiany w planie przychodów niedozwolone, z wyjątkiem dotacji z 

budżetu państwa

Wydatki wyższe niż planowane mogą być dokonywane bez zmiany 

planu, jeżeli znajdą pokrycie w ponadplanowych przychodach i 

pozostałości środków z okresów poprzednich, po uzyskaniu, na 

wniosek ministra nadzorującego państwowy fundusz celowy lub 

dysponującego nim, pozytywnej opinii komisji sejmowej właściwej do 

spraw budżetu

Przeniesienia wydatków pomiędzy poszczególnymi pozycjami planu 

mogą być dokonywane, przez organy lub dysponenta funduszu, po 

uzyskaniu zgody ministra nadzorującego państwowy fundusz celowy 

wydanej po uzyskaniu zgody Ministra Finansów oraz uzyskaniu 

pozytywnej opinii komisji sejmowej właściwej do spraw budżetu 

Jednostki podsektora rządowego

Wszelkie zmiany planu wymagają zgody ministra nadzorującego tę 

jednostkę wydanej po uzyskaniu zgody Ministra Finansów oraz 

uzyskaniu pozytywnej opinii komisji sejmowej właściwej do spraw 

budżetu  

background image

 

 

Zamknięcie roku 
budżetowego

Nie zrealizowane kwoty wydatków wygasają z upływem 

roku budżetowego, z wyjątkiem:

wydatków, których planowanym źródłem finansowania 

są przychody z kredytów zagranicznych

wydatków przeznaczonych na współfinansowanie 

programów i projektów realizowanych ze środków UE

wydatków, których źródłem finansowania są dochody 
własne państwowych jednostek budżetowych

wydatków zgromadzonych na rachunkach funduszy 
motywacyjnych

wydatków uznanych za niewygasające przez RM

background image

 

 

Zamknięcie roku 
budżetowego – c.d.

Wykaz wydatków niewygasających ustala Rada Ministrów do 

15 grudnia roku budżetowego, po uzyskaniu w tej sprawie 

opinii komisji sejmowej właściwej do spraw budżetu - 

uwzględniając w szczególności terminy zakończenia 

procedur zamówień publicznych, zrealizowany, ale nie 

zafakturowany zakres zadań rzeczowych danej inwestycji, 

stopień zaawansowania realizacji inwestycji i programów 

wieloletnich

RM ustala plan finansowy wszystkich wydatków 

niewygasających z podziałem na części i działy klasyfikacji 

oraz ostateczny termin dokonania wydatków (środki nie 

wydatkowane w tym terminie powiększają dochody budżetu)

Środki na wydatki niewygasające są gromadzone na 

wyodrębnionym subkoncie crb budżetu państwa

background image

 

 

Blokowanie wydatków

Blokowanie - okresowy lub obowiązujący do końca roku zakaz 

dysponowania częścią lub całością planowanych wydatków 

albo wstrzymanie przekazywania środków na realizację zadań 

finansowanych z budżetu panstwa

Wydatki blokuje się w przypadku stwierdzenia

niegospodarności w określonych jednostkach

opóźnień w realizacji zadań

nadmiaru posiadanych środków

naruszenia zasad gospodarki finansowej

Decyzje o blokowaniu podejmują

Minister Finansów - w zakresie całego budżetu państwa z 

wyłączeniem wydatków podmiotów autonomicznych

dysponenci części budżetowych – w zakresie ich części, 

informując niezwłocznie MF

background image

 

 

Blokowanie - c.d.

Minister Finansów informuje niezwłocznie Radę 

Ministrów o przyczynach blokowania; Rada 

Ministrów może uchylić decyzję Ministra Finansów 

Minister Finansów, po uzyskaniu pozytywnej opinii 

sejmowej komisji właściwej do spraw budżetu, 

może utworzyć nową rezerwę celową i przenieść 

do tej rezerwy kwoty wydatków zablokowane w 

przypadku stwierdzenia opóźnień lub nadmiaru 

środków

Rezerwę przeznacza się na sfinansowanie 

zobowiązań Skarbu Państwa lub na cele osobno 

wskazane w ustawie budżetowej

background image

 

 

Blokowanie w sytuacjach 
nadzwyczajnych

W przypadku zagrożenia realizacji ustawy 

budżetowej może nastąpić blokowanie na czas 

oznaczony planowanych wydatków budżetu 

państwa; blokowanie to oznacza okresowy lub 

obowiązujący do końca roku zakaz dysponowania 

częścią lub całością planowanych wydatków albo 

wstrzymanie przekazywania środków na 

realizację zadań finansowanych z budżetu 

Decyzje o blokowaniu wydatków podejmuje RM w 

drodze rozporządzenia, po uzyskaniu pozytywnej 

opinii komisji sejmowej właściwej do spraw 

budżetu

background image

 

 

Rozliczenia 
międzyokresowe

Przykłady:

Nie wykorzystane środki pozostające 31/12 na 

rachunkach bieżących pjb

31/12 również wpływają na rachunki budżetu 

państwa dochody

Niektórzy funkcjonariusze i pracownicy pjb 

otrzymują uposażenia (wynagrodzenia) z góry (za 

styczeń w grudniu)

1/1 mogą przypadać obligatoryjne płatności 

budżetowe

Specjalny tryb zamykania-otwierania rachunków 

budżetowych

background image

 

 

Rozliczenia 
międzyokresowe – c.d.

W ostatniej dekadzie grudnia otwiera się dysponentom 

nowe rachunki bieżące, na które są przekazywane środki 

na wynagrodzenia płatne z góry na styczeń; środki te są 

formalnie pozostałością środków budżetowych, natomiast 

wypłata wynagrodzeń zostanie zarejestrowana w 1. dniu 

roboczym nowego roku (wyjątek od zasady kasowości)

31/12 zamykane są rachunki bieżące pjb, mogą być 

jednak dokonywane następujące operacje: 

Jednostka przekazuje środki na rachunkach dochodów do 

us, a pozostałości środków na rachunkach dochodów – na 

rachunek dysponenta wyższego stopnia

Na rachunki us wpływają kwoty wpłacone, lecz nie 

przekazane do końca roku (zaliczane do dochodów 

starego roku – wyjątek od zasady kasowości)

background image

 

 

Rozliczenia 
międzyokresowe – c.d.

Us przekazują gminom udziały należne od wpływów 
zrealizowanych w starym roku, a pozostałości środków na 
rachunkach dochodów przekazują na crb budżetu; gminy 
obowiązane są zaliczać przekazane im do 15/1 udziały 
we wpływach z podatków dochodowych do dochodów 
starego roku

Nie wykorzystane kwoty zgromadzone przez 
dysponentów na rachunkach wydatków odprowadzane są 
na crb budżetu

W końcu wszystkie rachunki bieżące dysponentów 
każdego stopnia wykazują salda zerowe i są likwidowane; 
saldo zamknięcia crb jest saldem otwarcia w nowym roku

background image

 

 

Sprawozdawczość 
budżetowa

RMF z 13.3.2001 (2001-24-279) w sprawie sprawozdawczości 

budżetowej, RMF z 10.12.2001 w sprawie rodzajów i zasad 

sporządzania sprawozdań w zakresie państwowego długu 

publicznego oraz poręczeń i gwarancji jednostek sektora finansów 

publicznych (Rb-Z, Rb-N)

Sprawozdawczość budżetowa – system sprawozdań z wykonania 

budżetów i planów finansowych jednostek sektora (w odniesieniu do 

pierwszej grupy – wykonanie budżetów JST i „planów” dysponentów 

budżetu państwa wszystkich stopni oraz planów finansowych jb, zb, 

gp, funduszy celowych mających i nie mających osobowości 

prawnej, szkół wyższych w zakresie zatrudnienia i wynagrodzeń)

Rodzaje sprawozdań: z wykonania planu dochodów, z wykonania 

planu wydatków, ze stanu środków na rachunkach bieżących, z 

wykonania planów finansowych, o stanie zobowiązań, o stanie 

należności, o zatrudnieniu i wynagrodzeniach, o nadwyżce/deficycie

background image

 

 

Sprawozdawczość 
budżetowa – c.d.

Sprawozdanie z wykonania budżetu 
państwa, sprawozdanie o dochodach 
i wydatkach związanych z zadaniami 
zleconymi JST; zbiorcza informacja o 
wykonaniu budżetów JST; ocena 
realizacji założeń 
makroekonomicznych oraz przebiegu 
prywatyzacji majątku Skarbu Państwa

background image

 

 

Wydatki budżetu państwa

background image

 

 

Wydatki prawnie 
zdeterminowane a wydatki 
elastyczne

Wydatki prawnie zdeterminowane: obsługa długu, 

finansowanie dróg, subwencje dla JST, dotacje dla FUS i 

KRUS, dla FP i FA, emerytury i renty dla służb 

mundurowych, uposażenia sędziów i prokuratorów w stanie 

spoczynku, zasiłki rodzinne, pielęgnacyjne, wychowawcze, 

składki na ubezpieczenie zdrowotne, wydatki naczelnych 

organów władzy, kontroli, sądownictwa, wydatki sądów 

powszechnych, dopłaty do spłat kredytów mieszkaniowych i 

refundacja premii gwarancyjnej, składki na ubezpieczenie 

społeczne osób niepełnosprawnych oraz przebywających na 

urlopach macierzyńskich i wychowawczych

Wydatki elastyczne: wynagrodzenia i wydatki rzeczowe 

(bieżące) jb – 45%, dotacje dla JST, jednostek sektora, 

przedsiębiorców, jednostek spoza sektora, wydatki 

majątkowe

background image

 

 

Zadaniowy układ budżetu  

Wydatki grupowane według zadań, a nie dysponentów

Wydatki na ubezpieczenie społeczne (obowiązkowe 

ubezpieczenia społeczne)

Wydatki o charakterze socjalnym (opieka społeczna i 

inne) – łącznie ponad 35% wydatków

Dopłaty do ulgowych przejazdów kolejowych i 

autobusowych (transport i łączność)

Składki na ubezpieczenie zdrowotne (ochrona zdrowia)

Dopłaty do posiłków w barach mlecznych (hotele i 

restauracje)

Dotacja dla Funduszu Kościelnego (różne rozliczenia)

background image

 

 

Zadaniowy układ budżetu 
– c.d.

Podstawowe zadania państwa (wymiar sprawiedliwości, 

bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa, 

obrona narodowa, urzędy naczelnych organów władzy 

państwowej, kontroli i ochrony prawa, sądownictwa, 

administracja publiczna, obsługa długu publicznego, 

rezerwy na zobowiązania wymagalne, zakup środków 

transportu specjalnego, proti, wyposażenie pjb w sprzęt 

komputerowy, rezerwa ogólna) – łącznie ponad 30%
Nauka, edukacja (nauka, szkolnictwo wyższe, oświata i 

wychowanie, edukacyjna opieka wychowawcza, różne 

rozliczenia [subwencja oświatowa])
Kultura
Kultura fizyczna i sport 
Ochrona zdrowia – łącznie ponad 20%

background image

 

 

Zadaniowy układ budżetu 
– c.d.

Gospodarka, infrastruktura i środowisko, gospodarka mieszkaniowa, 

rolnictwo (transport i łączność, gospodarka komunalna i ochrona 

środowiska, działalność usługowa, leśnictwo, rolnictwo i łowiectwo, 

ogrody botaniczne i zoologiczne, górnictwo i kopalnictwo, przetwórstwo 

przemysłowe, handel, rybołówstwo i rybactwo, informatyka, turystyka, 

gospodarka mieszkaniowa, subwencja drogowa dla JST, rezerwy na 

rozwój regionalny i gospodarczy [usuwanie skutków powodzi i klęsk 

żywiołowych, program „pierwsza praca”, dotacje celowe na 

dofinansowanie zadań wynikających z kontraktów wojewódzkich, 

koszty integracji i współfinansowanie programów, inwestycje 

infrastrukturalne w gminach zagrożonych bezrobociem , Odra 2006, 

zadania wynikające z ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji, 

wspieranie przedsiębiorczości]) - łącznie ponad 9%
Pozostałe (niesklasyfikowane subwencje dla JST: część podstawowa i 

rekompensująca subwencji ogólnej, część wyrównawcza subwencji 

ogólnej, dotacje i subwencje dla partii, dotacje dla komitetów 

wyborczych, pozostałe różne rozliczenia) – ponad 2,5%

background image

 

 

Podział wydatków według 
kategorii (grup 
ekonomicznych)

Dotacje i subwencje – 55,7%

Dla fc

Dla JST

Dotacje podmiotowe dla jednostek sektora

Dopłaty do odsetek od kredytów

Świadczenia na rzecz osób fizycznych – 8,2%

Emerytury i renty służb mundurowych

Uposażenie sędziów w stanie spoczynku

Zasiłki rodzinne, pielęgnacyjne, wychowawcze

Nagrody i wydatki osobowe nie zaliczane do 

wynagrodzeń 

background image

 

 

Podział wydatków według 
grup ekonomicznych – c.d.

Wydatki bieżące jb – 16,4%

wynagrodzenia i pochodne

Zakupy towarów i usług

Pozostałe (podróże służbowe, składki organizacyjne, 

odpisy na zfśs, koszty sądowe, składki na 

ubezpieczenia zdrowotne, fundusz dyspozycyjny i 

operacyjny)

Obsługa długu publicznego – 14%

Wydatki majątkowe – 4,8%

Inwestycje wieloletnie i programy wieloletnie

Pozostałe (inwestycje pjb, dotacje na inwestycje 

jednostek sektora, rezerwy)

background image

 

 

Podział wydatków według 
grup ekonomicznych – c.d.

Wpłaty środków własnych Unii 
Europejskiej 

udział we wpływach z ceł, opłat 
rolnych i cukrowych

środki obliczone na podstawie VAT

środki obliczone na podstawie 
wartości rocznego PKB

background image

 

 

Dotacje

Klasyfikacja dotacji: dotacje podmiotowe, dopłaty 

do oprocentowania kredytów bankowych, dotacje 

na pierwsze wyposażenie w środki obrotowe jb i 

gp, dotacje przedmiotowe, dotacje celowe, dotacje 

celowe na dofinansowanie kosztów realizacji 

inwestycji

Dotacje podmiotowe - dofinansowanie działalności 

bieżącej ustawowo wskazanego podmiotu 

(wyłącznie na cele i w zakresie określonym w 

ustawach innych niż ustawa budżetowa lub w 

umowach międzynarodowych); ustawa budżetowa 

zawiera wykaz podmiotów, dla których 

zaplanowano dotacje (ewentualnie ich grup i 

łączną kwotę dotacji)

background image

 

 

Przykłady dotacji 
podmiotowych

Dla przedsiębiorstw górniczych oraz dla ZUS (wypłata 

ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego 

węgla) na różne zadania związane z restrukturyzacją 

górnictwa (likwidacja kopalń, restrukturyzacja 

zatrudnienia) – ustawa o restrukturyzacji górnictwa 

węgla kamiennego i rozporządzenia MG

Dla kopalni w Wieliczce, Bochni i niektórych innych 

zakładów górnicznych – ustawa o dotacji przeznaczonej 

dla niektórych podmiotów

Dla organizacji mniejszości narodowych – ustawa o 

mniejszościach narodowych i etnicznych

Subwencje dla partii politycznych – ustawa o partiach 

politycznych

background image

 

 

Dotacje przedmiotowe

Dopłaty do określonych rodzajów wyrobów lub usług, 

kalkulowanych według stawek jednostkowych

Podstawę dotowania stanowi ilość sprzedanych lub zakupionych 

wyrobów - stawka kwotowa lub w formie różnicy cen, albo wartość 

sprzedanych lub zakupionych wyrobów pomniejszona o wartość 

podatku od towarów i usług - procentowa stawka 

Przedsiębiorcy otrzymujący dotacje przedmiotowe składają 

miesięczne rozliczenia i są w tym celu obowiązani prowadzić 

ewidencję (księgową lub pozaksięgową), w sposób umożliwiający 

określenie wartości i ilości sprzedanych wyrobów, na które 

ustalono odrębne stawki dotacji, i kwot należnych dotacji

Ustalanie i udzielanie oraz analizowanie prawidłowości 

wykorzystywania dotacji przedmiotowych dla przedsiębiorców w 

zakresie określonym przez Ministra Finansów należy do zakresu 

właściwości izb skarbowych

background image

 

 

Dotacje przedmiotowe - 
zakres

W gestii MF (ustala stawki, sposób i tryb udzielania i 

rozliczania:

Przedsiębiorcy wytwarzający określone rodzaje wyrobów lub 

świadczących określone rodzaje usług (z uwzględnieniem ich 

równoprawności)

Państwowe ZB

GP

W gestii MR (w porozumieniu z MF):

Różne podmioty wykonujące zadania na rzecz rolnictwa (z 

uwzględnieniem ich równoprawności)

W gestii MON (w porozumieniu z MF)

Publiczne zakłady opieki zdrowotnej utworzone przez 

Ministra Obrony Narodowej

W gestii MEN

Podręczniki szkolne i akademickie 

background image

 

 

Dotacje przedmiotowe 
– przykłady

Dotacje do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych – w 

wysokości 40% wartości zakupionych surowców + marża

Dotacje dla pzb i gp (dla zb „Centralny Ośrodek Sportu” - 

130 zł dziennie na jedną osobę korzystającą z usług w 

zakresie szkolenia sportowego, dla warsztatów szkolnych 

prowadzonych w formie gospodarstw pomocniczych w 

zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich - 400 zł 

rocznie na jednego nieletniego wdrażanego do pracy 

społecznie użytecznej i przygotowywanego do zawodu; dla 

gospodarstw pomocniczych przy parkach narodowych - 100 

zł rocznie w przeliczeniu na 1 ha powierzchni będącej w 

zarządzie parku narodowego) 

Dotacje do kolejowych przewozów pasażerskich - podstawa - 

wartość utraconych wpływów taryfowych z tytułu stosowania 

ulg przejazdowych, pomniejszona o VAT przy zrealizowanej, 

udokumentowanej i zewidencjonowanej sprzedaży biletów

background image

 

 

Dotacje przedmiotowe - 
przykłady

Dotacje do podręczników szkolnych i akademickich - do 

jednego arkusza wydawniczego (odpowiednio 1900 zł i i 

1300 zł – do pierwszego wydania 

Dotacje dla różnych podmiotów wykonujących zadania na 

rzecz rolnictwa (np. dotacja na pokrycie kosztów kontroli 

gospodarstwa ekologicznego przez upoważnioną jednostkę 

certyfikującą)

Dopłaty do umów na budowę niektórych typów statków 

morskich

Dotacje dla izb aptekarskich – na pokrycie kosztów 

niektórych czynności

Dotacje dla operatorów pocztowych do świadczonych usług 

pocztowych związanych z przyjmowaniem, 

przemieszczaniem i doręczaniem przesyłek podlegających 

ustawowemu zwolnieniu z opłat pocztowych 

background image

 

 

Dotacje celowe

Systematyka: dotacje dla JST, dotacje inwestycyjne, dotacje 

dla jednostek spoza sektora, w tym fundacji i stowarzyszeń na 

realizację zadań zleconych do realizacji

Każda dotacja celowa przyznawana jest na podstawie umowy 

określającej wysokość dotacji, cel lub opis zakresu rzeczowego 

dotowanego zadania, termin wykorzystania; termin i sposób 

rozliczenia, termin zwrotu niewykorzystanej części dotacji 

celowej, z tym że termin ten nie może być dłuższy niż 15 dni 

od określonego w umowie dnia wykonania zadania

Umowa o dotację celową, zawarta przez dysponenta z NGO, 

powinna określać: 

szczegółowy opis zadania i termin jego wykonania

dotację celową należną jednostce i tryb płatności

tryb kontroli wykonywania zadania

sposób rozliczenia udzielonej dotacji celowej i zasady zwrotu 

nie wykorzystanej części dotacji

background image

 

 

Zwrot niewykorzystanych 
dotacji

Wykorzystanie dotacji następuje w szczególności przez 

zapłatę za zrealizowane zadania, na które dotacja była 

udzielona 

Beneficjenci dotacji celowych prowadzą wyodrębnioną 

ewidencję księgową wydatków dokonywanych ze 

środków dotacji

Dotacje w części niewykorzystanej do końca roku 

budżetowego (lub w terminie określonym w 

rozporządzeniu w sprawie wydatków niewygasających), 

podlegają zwrotowi do 15 lutego następnego roku (w 

terminie 21 dni od dnia określonego w rozporządzeniu)

Od kwot dotacji zwróconych po terminie, nalicza się 

odsetki w wysokości określonej jak dla zaległości 

podatkowych, począwszy od dnia następującego po 

dniu, w którym upłynął termin zwrotu dotacji

background image

 

 

Skutki nierozliczenia 
dotacji

Dotacje wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem lub 

pobrane nienależnie albo w nadmiernej wysokości podlegają 

zwrotowi do budżetu państwa wraz z odsetkami w wysokości 

określonej jak dla zaległości podatkowych, w terminie do dnia 

28 lutego następnego roku 

Odsetki nalicza się odpowiednio od dnia przekazania dotacji z 

budżetu państwa lub stwierdzenia nieprawidłowego 

naliczenia dotacji albo nienależnego pobrania

Zwrotowi do budżetu państwa podlega ta część dotacji, która 

została nadmiernie lub nienależnie pobrana albo 

wykorzystana niezgodnie z przeznaczeniem

Wykorzystanie dotacji niezgodnie z przeznaczeniem wyklucza 

prawo do ubiegania się o przyznanie dotacji przez kolejne 

trzy lata (z wyjątkiem dotacji dla JST na realizację zadań 

zleconych i dotowanych ustawowo zadań własnych)

background image

 

 

Dotacje inwestycyjne

Dla PZB

Dla innych państwowych jednostek 

organizacyjnych

Dla JST

Związane z badaniami naukowymi, 

pracami badawczo-rozwojowymi lub 

rozwojowymi 

Dla jednostek niezaliczanych do sektora 

finansów publicznych, na podstawie 

odrębnego upoważnienia zamieszczonego 

w ustawie budżetowej lub innej ustawie 

background image

 

 

Finansowanie inwestycji

Wydatki majątkowe a wydatki inwestycyjne

Wydatki na inwestycje a wydatki na zakupy inwestycyjne

Wydatki inwestycyjne jb i gb – wydatki budżetu państwa

Inwestycje jb mogą być dofinansowane ze środków 

specjalnych lub części zysku gp 

Dotacje celowe dla przedsiębiorców - na realizację 

inwestycji w zakresie infrastruktury technicznej oraz 

ochrony środowiska, mających szczególne znaczenie dla 

gospodarki narodowej

Łączną kwotę dotacji, oraz jej przewidywaną wysokość w 

kolejnych latach realizacji inwestycji ustala się przy 

wprowadzeniu tej inwestycji do ustawy budżetowej

background image

 

 

Nakłady z budżetu 
a wartość kosztorysowa

Wartość kosztorysowa inwestycji - planowany łączny koszt 

Wartość kosztorysową inwestycji określa się za pomocą wskaźników 

cenowych w układzie następujących grup kosztów: 1) pozyskania 

działki budowlanej, 2) przygotowania terenu i przyłączenia 

obiektów do sieci, 3) budowy obiektów podstawowych, 4) instalacji, 

5) zagospodarowania terenu i budowy obiektów pomocniczych, 

6) wyposażenia, 7) prac przygotowawczych, projektowych, obsługi 

inwestorskiej oraz ewentualnie szkoleń i rozruchu

Zwiększenie w okresie realizacji inwestycji jej wartości 

kosztorysowej wynikające ze zwiększenia zakresu rzeczowego 

inwestycji, zmian w dokumentacji projektowej lub wydłużenia 

okresu realizacji inwestycji

- nie stanowi podstawy do zwiększenia łącznej kwoty dotacji 

celowej

Limit łącznej kwoty dotacji dla przedsiębiorców - 50% planowanej 

wartości kosztorysowej  

background image

 

 

Ogólne warunki 
finansowania inwestycji 
budowlanych

Zaakceptowany program inwestycji, zawierający co 

najmniej: uzasadnienie celowości inwestycji i jej lokalizacji, 

dane o planowanym zakresie rzeczowym inwestycji oraz 

okresie realizacji inwestycji, ocenę ekonomicznej 

efektywności inwestycji, dane o planowanych efektach 

rzeczowych inwestycji, harmonogram realizacji inwestycji, 

planowany łączny koszt inwestycji (wartość kosztorysowa 

inwestycji) oraz dane o planowanych z poszczególnych 

źródeł środkach na jej finansowanie w kolejnych latach 

realizacji, dane o planowanym okresie zagospodarowania 

obiektów budowlanych i innych składników majątkowych, 

po zakończeniu realizacji inwestycji, oraz o planowanej 

kwocie środków finansowych i źródłach ich pochodzenia, 

które umożliwiają zagospodarowanie tych efektów 

rzeczowych inwestycji w planowanym okresie

background image

 

 

Ogólne warunki 
finansowania inwestycji 
budowlanych – c.d.

Analiza celowości i możliwości wykonania 

inwestycji etapami

Wartość kosztorysowa inwestycji jest 

zaktualizowana

Planowane kwoty środków ze wszystkich źródeł 

na finansowanie inwestycji w całym okresie jej 

realizacji są określone w wysokości umożliwiającej 

inwestorowi terminowe regulowanie zobowiązań 

finansowych i terminowe zakończenie inwestycji

Inwestor posiada dokument stwierdzający prawo 

dysponowania nieruchomością 

background image

 

 

Ewidencjonowanie 
inwestycji

Ewidencje inwestycji realizowanych ze środków budżetu 

państwa prowadzone są przez dysponentów z 

wyodrębnieniem inwestycji wieloletnich, inwestycji pjb, 

pzb, jednostek sektora oraz przedsiębiorców

Ewidencja zawiera co najmniej wartość kosztorysową 

inwestycji, datę jej ustalenia oraz akceptacji zmiany, 

łączną kwotę środków budżetu państwa ustaloną na 

finansowanie inwestycji w całym okresie jej 

realizacji, kwoty środków budżetu państwa, które 

zostały przekazane na finansowanie inwestycji od 

początku jej realizacji, kwoty środków budżetu państwa, 

które maja być przeznaczone na finansowanie 

inwestycji w danym roku budżetowym i w kolejnych 

latach jej realizacji

background image

 

 

Inwestycje wieloletnie

Pojęcie: okres realizacji przekracza rok budżetowy, a 

wartość kosztorysowa – sumę określaną corocznie w 

nocie budżetowej (2007 – 300 mln PLN)

Ujmowane w załączniku do ustawy budżetowej 

określającym: nazwę i lokalizację inwestycji; nazwę 

inwestora; planowane efekty rzeczowe inwestycji; termin 

jej rozpoczęcia i zakończenia; planowaną wartość 

kosztorysowa inwestycji; źródła finansowania inwestycji 

(w podziale na budżet państwa, środki własne inwestora, 

kredyt/pożyczkę objętą poręczeniem lub gwarancją 

Skarbu Państwa, dotacje od jednostek samorządu 

terytorialnego, dotacji z funduszy celowych, środki 

pochodzących z budżetu Unii Europejskiej,

inne); nakłady do poniesienia i źródła ich finansowania w 

roku budżetowym oraz w dwóch kolejnych latach

background image

 

 

Programy wieloletnie

Programy wieloletnie – programy ustanawiane przez 

RM w celu realizacji Narodowego Planu Rozwoju oraz 

innych strategii przyjętych przez Radę Ministrów, w 

tym w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa 

Inwestycje realizowane w ramach programu 

wieloletniego nie są ujmowane w wykazie inwestycji 

wieloletnich

Limity wydatków na programy wieloletnie ujmowane są 

w wykazie stanowiącym załącznik do ustawy 

budżetowej, określającym nazwę programu, jednostkę 

realizującą program, cel programu, zadania, które maja 

być sfinansowane z budżetu państwa, okres realizacji 

programu, łączne nakłady, w tym z budżetu państwa, 

na realizację programu, wysokość wydatków w roku 

budżetowym oraz w dwóch kolejnych latach 

background image

 

 

Programy wieloletnie – c.d.

Jeżeli realizacja programu podzielona jest na etapy, 

planowanie i dokonywanie wydatków na realizację każdego 

kolejnego etapu poprzedzane jest analizą i oceną efektów 

uzyskanych w etapach poprzednich

Przykłady: „Odbudowa i renowacja najbardziej zagrożonych 

obiektów Zamku Królewskiego w Warszawie”, „budowa 

kampusu 600 - lecia Odnowienia Uniwersytetu 

Jagiellońskiego”, „Kwaśny Papier. Ratowanie w skali 

masowej zagrożonych polskich zasobów bibliotecznych i 

archiwalnych”, „Program dla Odry – 2006”

Szczególny charakter wydatków na inwestycje wieloletnie i 

programy wieloletnie polega w zasadzie tylko na 

utrudnieniach w dokonywaniu przeniesień skutkujących 

zmniejszeniem tych wydatków

background image

 

 

Wieloletnie programy i 
projekty realizowane ze 
środków FS i CF

Ustanawiane przez Radę Ministrów i ujmowane 

w załączniku do ustawy budżetowej 

Wydatki budżetu państwa na 

współfinansowanie programów i projektów 

ujmowane są w wykazie stanowiącym 

załącznik do ustawy budżetowej z 

wyszczególnieniem klasyfikacji budżetowej 

wydatku (część, dział, rozdział); nazwy 

programu lub projektu;

kwoty wydatków w roku budżetowym i dwóch 

kolejnych latach

background image

 

 

Wynagrodzenia w sferze 
budżetowej

Państwowa sfera budżetowa - pjb, pzb, gp, państwowe 

szkoły wyższe

Pracownicy - osoby zatrudnione w jednostkach psb oraz 

„służby mundurowe” (żołnierze pełniący zawodową 

służbę wojskową, nadterminowa zasadniczą służbę 

wojskową, funkcjonariusze Policji, Straży Granicznej, 

BOR i Państwowej Straży Pożarnej, funkcjonariusze 

Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji 

Wywiadu, Służby Więziennej i Służby Celnej

wynagrodzenia - wynagrodzenia i inne świadczenia 

wynikające ze stosunku pracy oraz uposażenia, nagrody 

roczne i uznaniowe, a także zapomogi przysługujące 

żołnierzom i funkcjonariuszom 

background image

 

 

Wynagrodzenia w sferze 
budżetowej – c.d.

Pracownicy objęci mnożnikowymi systemami wynagrodzeń 

(osoby zajmujące kierownicze stanowiska państwowe, 

członkowie korpusu służby cywilnej, etatowi członkowie 

samorządowych kolegiów odwoławczych, sądowi kuratorzy 

zawodowi, pracownicy RCL, asesorzy i aplikanci sadowi i 

prokuratorscy, funkcjonariusze Służby Celnej, sędziowie i 

prokuratorzy, żołnierze i funkcjonariusze 

Podstawę określenia wynagrodzeń w roku budżetowym dla 

osób objętych sm stanowią: limity zatrudnienia określane w 

ustawie budżetowej dla poszczególnych grup osób, w częściach 

i działach klasyfikacji dochodów i wydatków, kwoty bazowe, 

ustalone w odrębnych przepisach wielokrotności kwot 

bazowych, pozostałe składniki wynagrodzenia z roku 

poprzedniego zwaloryzowane średniorocznym wskaźnikiem 

wzrostu wynagrodzeń oraz dodatkowe wynagrodzenie roczne, 

wypłacane na podstawie odrębnych przepisów

background image

 

 

Wynagrodzenia w sferze 
budżetowej – c.d.

Pracownicy nie objęci mnożnikowymi systemami wynagrodzeń 

Podstawą określenia wynagrodzeń w roku budżetowym są 

wynagrodzenia z roku poprzedniego, łącznie z dodatkowym 

wynagrodzeniem rocznym, waloryzowane średniorocznym 

wskaźnikiem wzrostu wynagrodzeń, ustalonym w ustawie 

budżetowej.

Tryb ustalania średniorocznych wskaźników wzrostu wynagrodzeń

Rada Ministrów do dnia 15 czerwca przedkłada Trójstronnej 

Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych oraz ogólnokrajowym 

organizacjom zz zrzeszających pracowników państwowej sfery 

budżetowej, w celu wyrażenia opinii, propozycje średniorocznych 

wskaźników wzrostu wynagrodzeń w psb na rok następny 

(załączając 

informacje o: prognozowanej dynamice produktu krajowego brutto, prognozowanych zmianach cen towarów i usług konsumpcyjnych, 

prognozowanym wzroście wynagrodzeń w gospodarce narodowej, w tym w sektorze przedsiębiorstw, prognozowanym zatrudnieniu w 

gospodarce narodowej, prognozowanych zmianach w stopie bezrobocia, prognozowanym zatrudnieniu w państwowej sferze 
budżetowej,  

wynagrodzeniach z roku poprzedniego pozostalych pracowników panstwowej sfery budzetowej nie 

objetych mnoznikowymi systemami wynagrodzen

background image

 

 

Wynagrodzenia w sferze 
budżetowej – c.d.

Organizacje związków zawodowych przedstawiają opinię w 

terminie 20 dni od dnia przedłożenia propozycji

Jeżeli TKdsSG uzgodni, w drodze uchwały, wysokość 

średniorocznych wskaźników wzrostu wynagrodzeń w 

państwowej sferze budżetowej, Rada Ministrów jest zobowiązana 

do uwzględnienia w projekcie ustawy budżetowej wynagrodzeń 

zapewniających osiągnięcie uzgodnionej wysokości wskaźników 

Jeżeli w terminie do dnia 20 lipca nie nastąpi uzgodnienie 

stanowiska TKdsSG, Rada Ministrów przyjmie do projektu ustawy 

budżetowej średnioroczne wskaźniki wzrostu wynagrodzeń w psb 

na rok następny, z tym że nie mogą być one niższe od 

wskaźników zawartych w propozycji 

Podwyższenie wynagrodzeń dla pracowników państwowej sfery 

budżetowej następuje w ciągu 3 miesięcy po ogłoszeniu ustawy 

budżetowej, z wyrównaniem od dnia 1 stycznia danego roku 


Document Outline