Koncepcje i ich znaczenie pedagogiczne

Pojęcie Pedagogiki

Religijnej



jest pedagogiką integralną (perymialną)

ujmującą człowieka jako istotę złożoną z

ducha i ciała i traktuje człowieka holistycznie

(całościowo).



Pedagogikę można też ujmować jako

kierunek badań w ramach teologii i zarazem

jej naukę pomocnicza będącą uzupełnieniem

katechetyki i częścią teologii pastoralnej.



odwoływała się do przesłanek i metod

teologii pastoralnej oraz do recepcji wyników

badań pedagogicznych i ich weryfikacji w

obszarze katechezy i wychowania religijnego.

Status naukowy

Szczegółowe ujęcia pedagogiki jako

dyscypliny naukowej i kierunku
badań są uzależnione m.in.:



uwarunkowań konfesyjnych



stosunku danego Kościoła bądź

wspólnoty religijnej do otaczającego
świata



zrozumienia zakresu dwóch nauk

stanowiących zasadniczy punkt
odniesienia-teologii i pedagogiki

Przedmiotem Pedagogiki

religii



Jest ogół procesów edukacji i

socjalizacji religijnej w Kościele ,

rodzinie i społeczeństwie.



Ukazuje Kościół nie tylko jako

wspólnotę realizująca zadania

ewangelizacyjno-misyjne , ale tez

edukacyjne.



Na Kościele i teologii spoczywa

swoista odpowiedzialność edukacyjna.



Podejmuje kwestie edukacji i

socjalizacji religii w rodzinie i w szkole.

Główne nurty



wiązał się z wizją uprawiania katechetyki

jako subdyscypliny teologii pastoralnej,

otwartej na dorobek innych nauk



podejmowanie zagadnień edukacji

religijnej w kontekście analiz

teoretycznych podstaw pedagogiki i

wychowania



teoretyczne podstawy edukacji religijnej

w różnych środowiskach dydaktycznych

w kontekście społeczeństwa

pluralistycznego, podjęli refleksję

dotyczącą pedagogicznego statusu

nauczania religii w szkole czy

wychowawczego wymiaru szkoły.

Pedagogika religii w Polsce



na początku XX wieku salezjanin Walenty

Gadowski postulował metodyczne pogłebianie

katechezy



lata 30- Karol Banszel domaga się utworzenia

katedry pedagogiki religii na wydz. Teologii

ewangelickiej



po II wojnie świat. Teoria nauczania i

wychowania religijnego była rozwijana prawie

wyłącznie na uczelniach katolickich



Stefan Kunowski (KUL) inspiracja doktryną

wychowawczą Kościoła i dorobkiem

pedag.humanist.



po II Soborze Watykański powstaje program

tzw. Dydaktyki katechetycznej, opracowany

m.in. przez Władysława Kubika i Jana Szpeta

Koncepcje i ich

znaczenie

pedagogiczne

Cechy rozwoju pedagogiki

religii :



Rozszerzenie przedmiotu badań z

katechezy;



Nauczanie religii uczniów na całość

procesów edukacji i socjalizacji
religijnej;



Podejmowanie zagadnień coraz

bardziej ogólnych, m.in. ze
znaczeniem wychowania religijnego
dla człowieka i społeczeństwa

Antropologia religijna

jako podstawa edukacji



Pedagogika religii świadomie odwołuje

się do antropologii religijnej;



Różne religie reprezentują wizję

człowieka jako istoty, której natura

pozostaje skażona;



Kondycję człowieka naznacza grzech;



Religia odwołuje się do tradycji i

doświadczenia wspólnoty;



Istotnym elementem antropologii

religijnej jest antyredukcjonizm;



W życiu człowieka ważną rolę odgrywa

duchowość

Człowiek jako podmiot

edukacji



Współczesna pedagogika religii,

akcentując znaczenie godności
ludzkiej uznaje człowieka za
podmiot edukacji;



Dziecko jest przede wszystkim

człowiekiem;



Zasadnicze zadanie wychowania

polega na pomocy w dynamicznym
rozwoju, przez który człowiek
kształtuje się, by być człowiekiem;

Edukacja jako proces

odnowy życia



Pojęcie edukacji wywodzi się z

łacińskiego słowa educare;



Zostało odniesione do ogółu

oddziaływań kształtujących zdolności

życiowe;



Edukacji nie powinno się redukować do

aspektu technologiczno- efektywnego i

sprawnego przekazywania użytecznej

wiedzy oraz umiejętności;



Edukacja obejmuje zarówno procesy

nauczania i wychowania;



Pedagogika religii dąży do

kształtowania sposobów bytowania i

zmiany jakości życia człowieka

Edukacja jako

egzystencjalna

hermeneutyka tekstów



Jako pierwsi podstawę nowego nurtu

opracowali M. Stallmann, H. Stock i G.

Otto;



Według nich szkoła skoncentrowała się

realizacji funkcji adaptacyjnych i

rekonstrukcyjnych, zapominając o

zadaniach hermeneutycznych;



Wyrazili pogląd, że w tekstach

zaszyfrowana jest głębsza prawda o życiu

człowieka;



Dostęp do niej można osiągnąć poprzez

interpretację egzystencjalną tekstów;



Rozwój człowieka polega na ciągłej

interpretacji tradycji kulturowej

Edukacja jako

hermeneutyka

doświadczeń



Na przełomie lat 60 i 70 XX wieku

podejście hermeneutyczne zostało

uzupełnione koncepcjami

problemowymi i antropologicznymi;



Teoria i praktyka powinny uwzględniać

konkretny kontekst życiowy ucznia oraz

bazować na jego doświadczeniach;



Hermeneutyka tekstu powinna zostać

uzupełniona o hermeneutykę

doświadczenia;



Hans – Bernhard Kaufmann postulował

konieczność reorientacji teorii

kształcenia religijnego

Edukacja jako dialog



Pedagogika religii podkreśla, że

poszukiwanie sensu

egzystencjalnego powinno

dokonywać się na drodze dialogu;



Nauczyciel powinien być osobą nie

tylko zdolną do słuchania, lecz

również do składania świadectwa

własnym przekonaniom;



Edukacji nie można ograniczyć do

jednostronnej transmisji wiadomości

Document Outline