ROLA PAŃSTWA W
ROLA PAŃSTWA W
GOSPODARCE
GOSPODARCE
1)
1)
2)
2)
ROLA PAŃSTWA W
ROLA PAŃSTWA W
GOSPODARCE
GOSPODARCE
1)
1)
2)
2)
FUNKCJE PAŃSTWA
FUNKCJE PAŃSTWA
1)
1)
2)
2)
FUNKCJE TRADYCYJNE
FUNKCJE TRADYCYJNE
1) reprezentowanie kraju,
1) reprezentowanie kraju,
2) gwarantowanie bezpieczeństwa
2) gwarantowanie bezpieczeństwa
zewnętrznego oraz wewnętrznego, czyli:
zewnętrznego oraz wewnętrznego, czyli:
* ochrona praw własności,
* ochrona praw własności,
* bezpieczeństwo publiczne i wymiar
* bezpieczeństwo publiczne i wymiar
sprawiedliwości,
sprawiedliwości,
* zapewnienie obrony narodowej,
* zapewnienie obrony narodowej,
3) powszechna oświata,
3) powszechna oświata,
4) ustanowienie stabilnego systemu
4) ustanowienie stabilnego systemu
pieniężnego.
pieniężnego.
FUNKCJE GOSPODARCZE
FUNKCJE GOSPODARCZE
–
–
określane mianem
określane mianem
interwencjonizmu państwowego
interwencjonizmu państwowego
Interwencjonizm państwowy to polityka aktywnego
Interwencjonizm państwowy to polityka aktywnego
oddziaływania państwa na przebieg procesów
oddziaływania państwa na przebieg procesów
gospodarczych
gospodarczych
Działania te mają na celu:
Działania te mają na celu:
* stabilizowanie gospodarki,
* stabilizowanie gospodarki,
* kontrolę nad wykorzystaniem środowiska
* kontrolę nad wykorzystaniem środowiska
naturalnego,
naturalnego,
* zapewnienie bezpieczeństwa dochodów,
* zapewnienie bezpieczeństwa dochodów,
* zapewnienie opieki zdrowotnej.
* zapewnienie opieki zdrowotnej.
INTERWENCJONIZM
INTERWENCJONIZM
PAŃSTWOWY
PAŃSTWOWY
Główne cele:
Główne cele:
1) ograniczenie bezrobocia do poziomu uznanego za
1) ograniczenie bezrobocia do poziomu uznanego za
niezbędny, a nawet korzystny dla gospodarki;
niezbędny, a nawet korzystny dla gospodarki;
2) pobudzenie popytu globalnego, którego niedostateczny
2) pobudzenie popytu globalnego, którego niedostateczny
poziom uznaje się za jedną z przyczyn wahań
poziom uznaje się za jedną z przyczyn wahań
koniunkturalnych;
koniunkturalnych;
3) podniesienie tempa wzrostu gospodarczego.
3) podniesienie tempa wzrostu gospodarczego.
Główne narzędzia pozwalające realizować
Główne narzędzia pozwalające realizować
politykę interwencjonizmu:
politykę interwencjonizmu:
* podejmowanie przez państwo przedsięwzięć inwestycyjnych
* podejmowanie przez państwo przedsięwzięć inwestycyjnych
pozwalających zwiększyć zatrudnienie bez wzrostu podaży dóbr i
pozwalających zwiększyć zatrudnienie bez wzrostu podaży dóbr i
usług (np. roboty publiczne);
usług (np. roboty publiczne);
* dotacje
* dotacje
do nierentownych przedsiębiorstw lub ich
do nierentownych przedsiębiorstw lub ich
nacjonalizacja;
nacjonalizacja;
* protekcjonizm w zakresie handlu zagranicznego;
* protekcjonizm w zakresie handlu zagranicznego;
*
*
„właściwa”
„właściwa”
polityka monetarna i polityka fiskalna
polityka monetarna i polityka fiskalna
.
.
POLITYKA
POLITYKA
MAKROEKONOMICZNA
MAKROEKONOMICZNA
to subdyscyplina ekonomii opisująca i wyjaśniająca
to subdyscyplina ekonomii opisująca i wyjaśniająca
sposoby świadomego oddziaływania państwa na
sposoby świadomego oddziaływania państwa na
gospodarkę,
gospodarkę,
za pomocą określonych narzędzi (instrumentów) i
za pomocą określonych narzędzi (instrumentów) i
środków,
środków,
dla osiągnięcia celów założonych
dla osiągnięcia celów założonych
przez podmioty polityki gospodarczej (tj. władze),
przez podmioty polityki gospodarczej (tj. władze),
w otoczeniu uwarunkowań doktrynalnych
w otoczeniu uwarunkowań doktrynalnych
(tj. w oparciu o daną teorię ekonomiczną),
(tj. w oparciu o daną teorię ekonomiczną),
wewnętrznych (związanych z danym krajem)
wewnętrznych (związanych z danym krajem)
i zewnętrznych (poza nim).
i zewnętrznych (poza nim).
CELE POLITYKI
CELE POLITYKI
MAKROEKONOMICZNEJ
MAKROEKONOMICZNEJ
Ogólne:
Ogólne:
zapewnienie suwerenności państwa
zapewnienie suwerenności państwa
sprawiedliwość
sprawiedliwość
postęp społeczny
postęp społeczny
prawa człowieka
prawa człowieka
Ustrojowo-systemowe i polityczne:
Ustrojowo-systemowe i polityczne:
umacnianie istniejącego ustroju społeczno-gospodarczego
umacnianie istniejącego ustroju społeczno-gospodarczego
Ekonomiczne:
Ekonomiczne:
pomnażanie bogactwa kraju
pomnażanie bogactwa kraju
powiększanie dobrobytu
powiększanie dobrobytu
efektywne wykorzystanie zasobów oraz wzrost
efektywne wykorzystanie zasobów oraz wzrost
gospodarczy
gospodarczy
przemiany strukturalne
przemiany strukturalne
równowaga gospodarcza
równowaga gospodarcza
wzrost przedsiębiorczości
wzrost przedsiębiorczości
wzrost udziału w międzynarodowym podziale pracy
wzrost udziału w międzynarodowym podziale pracy
CELE POLITYKI
CELE POLITYKI
MAKROEKONOMICZNEJ – C.D.
MAKROEKONOMICZNEJ – C.D.
Społeczne:
Społeczne:
sprawiedliwy podział dochodu
sprawiedliwy podział dochodu
gwarancje zatrudnienia i wyrównane szanse awansu
gwarancje zatrudnienia i wyrównane szanse awansu
dostęp do dóbr kulturalnych i oświaty
dostęp do dóbr kulturalnych i oświaty
zapewnienie ochrony zdrowia
zapewnienie ochrony zdrowia
zabezpieczenie społeczne
zabezpieczenie społeczne
ekologiczne:
ekologiczne:
ochrona środowiska naturalnego
ochrona środowiska naturalnego
rekultywacja
rekultywacja
obronno-militarne:
obronno-militarne:
powiększanie potencjału gałęzi o znaczeniu
powiększanie potencjału gałęzi o znaczeniu
obronnym
obronnym
zapewnienie niezbędnych rezerw mocy
zapewnienie niezbędnych rezerw mocy
produkcyjnych oraz środków produkcji
produkcyjnych oraz środków produkcji
Aby osiągnąć dane cele rząd używa różnych
Aby osiągnąć dane cele rząd używa różnych
narzędzi,
narzędzi,
które pozostają przez cały czas pod jego kontrolą.
które pozostają przez cały czas pod jego kontrolą.
Do tych narzędzi zaliczamy między innymi:
Do tych narzędzi zaliczamy między innymi:
stopy procentowe, wydatki rządowe i podatki,
stopy procentowe, wydatki rządowe i podatki,
zmiany kursu i wiele innych.
zmiany kursu i wiele innych.
W ramach polityki
W ramach polityki
makroekonomicznej wyróżniamy:
makroekonomicznej wyróżniamy:
POLITYKĘ FISKALNĄ
POLITYKĘ FISKALNĄ
POLITYKĘ MONETARNĄ
POLITYKĘ MONETARNĄ
POLITYKĘ HANDLOWĄ
POLITYKĘ HANDLOWĄ