Acyclovir from the dermatological point of view

Lipidy (tłuszcze)

- powszechne składniki preparatów kosmetycznych

- autooksydacja lipidów



niekorzystne zmiany

kosmetyku:

- zmiana barwy

- zmiana smaku

- zmiana zapachu

- rozwarstwienie emulsji

- zjełczałe podłoża kosmetyków:

- uczulenia

- podrażnienia skóry

- miejscowe stany zapalne

- proces utleniania kosmetyków wywołany:

- drobnoustroje

- enzymy

- bezpośrednie działanie tlenu z powietrza

(w obecności metalu, nadtlenku lub innego

inicjatora)

problem autooksydacji w zasadzie sprowadza się do

łańcucha węglowodorowego

Lipidy (tłuszcze)

- proces samoutleniania – wolnorodnikowa reakcja

łańcuchowa

Mechanizm reakcji wolnorodnikowych:

Inicjacja

rozerwanie wiązania C-H (UV, Vis, RFT)



•R

lub: RH + O



•R + HOO•

lub: 2 RH + O



2 R• + H

Lipidy (tłuszcze)

- proces samoutleniania – wolnorodnikowa reakcja

łańcuchowa

Mechanizm reakcji wolnorodnikowych:

Propagacja (rozwój łańcucha)

R• + O



ROO• (r. alkilonadtlenkowy)

ROO• + RH



ROOH (wodoronadtlenek alkil.) + R•

ROOH



RO• + OH•

RO• + RH



R• + ROH

•OH + RH



R• + H

Lipidy (tłuszcze)

- proces samoutleniania – wolnorodnikowa reakcja

łańcuchowa

Mechanizm reakcji wolnorodnikowych:

Terminacja

R• + R•



R-R

R• + ROO•



ROOR

ROO• + ROO•



ROOR + O

RO• + RO•



ROOR

RO• + R•



ROR

Wolne rodniki atakują też skórę:

Wolne rodniki atakują też skórę:
-

niszczą ceramidy

wpływają destrukcyjnie na błony komórkowe naskórka

i skóry właściwej zaburzając ich funkcje ochronne

atakują kompleksy enzymów odpowiedzialne za

sprawne funkcjonowanie komórek

uszkadzają DNA jąder komórkowych – działanie

mutagenne

i kancerogenne

niszczą włókna kolagenowe i elastynowe

Skutki długotrwałego działania wolnych rodników:

przedwczesne starzenie skóry (

przedwczesne starzenie skóry (

zmarszczki,

przebarwienia pigmentacyjne, utrata sprężystości

i elastyczności, zmniejszenie zdolności wiązania wody)

osłabienie ochronnej bariery immunologicznej

możliwość pojawienia się zmian nowotworowych

przemiany nadtlenków



aldehydy i ketony odpowiedzialne za

zapach

i smak zjełczałych podłoży tłuszczowych kosmetyków

tworzenie nadtlenków

– katalizowane przez ślady metali ciężkich

(występują

w olejach i tłuszczach lub dodawane do kosmetyków

w celu nadania

korzystnych własności)

- najwyższa aktywność katalityczna: jony Cu, Fe, Co, Mn i Cr

Podtrzymywanie autooksydacji przez kationy żelaza:

+ ROOH - e

→

RO• + OH

+ Fe

+++

+ ROOH + e

→

ROO• + H

+ Fe

+ H

- e

→

HO• + OH

+ Fe

+++

- w celu eliminacji wpływu metali na podłoże tłuszczowe



związki

kompleksujące: EDTA, kwas cytrynowy, winowy, lecytyna

Problem

oksydacji lipidów:

- stosowanie lipidów rafinowanych – usuwanie substancji

niepożądanych, ale także naturalnej bariery

antyoksydacyjnej

- autooksydacja – na granicy faz woda-olej;

wyroby emulsyjne – duża powierzchnia fazy

tłuszczowej

- stosowanie kosmetyków: cienkie warstwy



działanie

temperatury, światła, powietrza - łatwość

utlenienia

- w celu minimalizacji - stosowanie antyoksydantów

(antyutleniaczy)

Antyoksydanty

Działanie: przerwanie łańcucha reakcji wolnorodnikowej

poprzez reagowanie z rodnikami tworzącymi się podczas

autooksydacji:

AH + R

•



RH + A

•

AH + RO

•



ROH + A

•

AH + ROO

•



ROOH + A

•

Powstające rodniki dezaktywują się reagując między

sobą lub

z innymi rodnikami:

•

+ R

•



•

+ RO

•



ROA

•

+ A

•



Antyoksydanty – efektywne przy bardzo niskich

stężeniach

(0,001 – 0,1%)

Antyoksydanty

Działanie: dezaktywacja wolnych rodników powstających

w pierwszym stadium zmian oksydacyjnych

- stabilizacja emulsji częściowo zepsutej jest niemożliwa

– nie

ma możliwości zregenerowania zepsutego kremu

ani

zabezpieczenia przed dalszym jełczeniem poprzez

późniejsze dodanie do niego antyoksydanta

Podział antyoksydantów (wg Molskiego):

- samoistne pochodzenia naturalnego

- samoistne syntetyczne

- związki o działaniu synergistycznym

- antyoksydanty kompleksujące

Antyoksydanty samoistne naturalne

- występują w organizmach roślinnych i zwierzęcych

- zadanie: ochrona organizmu przed szkodliwym działaniem

czynników

stymulujących procesy utleniania

- witamina E: mieszanina









-tokoferoli oraz tokotrienoli

i niekiedy ich pochodnych estrów – zawiera grupę fenolową

odpowiedzialną za efekt antyoksydacyjny

najsilniejsze własności antyoksydacyjne:



-tokoferol,





-tokoferole – słabiej niż ich





-analogi



-tokoferol - stosowany w postaci wyciągów z kiełków zbóż

CH3

H3C



-tokoferol (R = H)

octan



-tokoferolu (R = COCH

CH3

H3C



-tokoferol (R = H)

octan



-tokoferolu (R = COCH

5,7,8-trimetylo 



tokoferol

5,8-dimetylo 



-tokoferol

7,8-dimetylo 



-tokoferol

8-metylo





-tokoferol

5,7,8-trimetylo





tokoferol

5,8-dimetylo 



-tokoferol

7,8-dimetylo 



-tokoferol

8-metylo





-tokoferol

Antyoksydanty samoistne naturalne

- tokotrienole – w porównaniu z tokoferolami – obecność wiązań

podwójnych

w łańcuchu

- tokotrienole – w formie ekstraktu z oleju palmowego

- jedne z najsilniej działających p-utleniaczy (wg Molskiego –

60x silniejsze od



-tokoferolu)

- szybciej wnikają do komórek skóry

5,7,8-trimetylo (R

, R

) 



-tokotrienol

5,8-dimetylo (R

, R

) 



-tokotrienol

7,8-dimetylo (R

, R

) 



-tokotrienol

8-metylo

) 



-tokotrienol

5,7,8-trimetylo (R

, R

) 



-tokotrienol

5,8-dimetylo (R

, R

) 



-tokotrienol

7,8-dimetylo (R

, R

) 



-tokotrienol

8-metylo

) 



-tokotrienol

tokotrienol

Antyoksydanty samoistne naturalne

- witamina C – od niedawna w recepturach preparatów

kosmetycznych (brak

przenikania przez

stratum corneum

)

- obecnie stosowana jako pochodna kwasów tłuszczowych

(powodują

lipofilizację układu)

- coraz częściej zamykana w różnego rodzaju systemy nośnikowe

(liposomy,

mikrokapsułki) – ułatwienie przenikania do głębszych

warstw skóry

palmitynian askorbylu

stearynian askorbylu

kwas askorbinowy

Antyoksydanty samoistne naturalne

- witamina C – neutralizując wolne rodniki hamuje m.in.

syntezę

nitrozoamin (właściwości kancerogenne);

przekształca

się w kwas dehydroaskorbinowy

kwas askorbinowy

O•

kwas dehydroaskorbinowy

Antyoksydanty naturalne

koenzym Q (ubichinon)

- dostarcza energii i wpływa na procesy redox

- neutralizuje rodniki skuteczniej niż wit. E

- uruchamia mechanizmy ochronne naskórka, chroni jego komórki

przed

utlenianiem, pobudza ich metabolizm i regenerację

- przyspiesza odnowę biologiczna skóry oraz opóźnia procesy jej

starzenia

się – określany

eliksirem młodości

- mechanizm działania: odwracalna reakcja utleniania-redukcji

na organizm człowieka działa aktywnie związek, dla którego n = 10, stąd nazwa –

koenzym Q

- flawonoidy

(najskuteczniejsze scavengery: katechiny z zielonej herbaty, flawonole z

pestek,

skórek i liści winogron, flawonoidy sosny śródziemnomorskiej)

H3CO

- H2

+ H2

CH3

(

CH3

H3CO

Antyoksydanty samoistne syntetyczne

- BHT (di-tert-butylohydroksytoluen) – stosowany często

np.

z estrami kwasu galusowego – działanie synergistyczne

- BHA (mono-tert-butylohydroksyanizol) – stabilizator

emulsji tłuszczowych; synergizm z kwasem cytrynowym,

metioniną, galusanem propylu i in.

OCH3

C(CH3)3

OCH3

C(CH3)3

(H3C)3C

BHT

BHA

COOR

R - C3H7

R - C8H17

estry kwasu galusowego

OCH3

C(CH3)3

OCH3

C(CH3)3

(H3C)3C

BHT

BHA

COOR

R - C3H7

R - C8H17

estry kwasu galusowego

Związki o działaniu synergistycznym



zwiększają skuteczność działania antyoksydantów

poprzez:

- regenerację wyczerpanych

antyoksydantów

- tworzenie kompleksów z metalami



przykłady:

- niektóre kwasy organiczne i nieorganiczne, np.

cytrynowy, winowy, wersenowy,

fosforowy

- aminokwasy, np. fenyloalanina, tryptofan,

leucyna

Przykłady synergizmu:

- kwas askorbinowy z flawonoidami: przyspieszenie utlenienia kwasu

askorbinowego

do dehydroaskorbinowego – lepiej rozpuszczalny w

tłuszczach, lepiej

przenika przez błony komórkowe

- kwercetyna (flawonoid) i rutyna – w połączeniu z wit. C – niezwykle silne

działanie

antyutleniające

- wit. E i C – działanie synergistyczne na granicy faz woda-olej; wit. C

regeneruje wit.

E z jej nietrwałej formy rodnikowej

Związki o działaniu synergistycznym

- wit. E i C – działanie synergistyczne na granicy faz woda-olej; wit. C

regeneruje

wit. E z jej nietrwałej formy rodnikowej:

- zdolność usuwania rodników hydroksylowych przez wit. E:

E-H + HO

•

→ E

•

+ H

- regeneracja rodnikowej formy witaminy E

•

przez witaminę C do

wyjściowej formy nierodnikowej

- reakcja utleniania wit. C do kwasu dehydroaskorbowego – reakcja odwracalna

→

zregenerowane cząsteczki obu witamin ponownie wchodzą w reakcje z

rodnikami

+ 2 E

+ 2 E-H

kwas askorbowy

kwas dehydroaskorbowy

Przeciwutleniacze kompleksujące

- chelatują (wiążą) kationy metali ciężkich w

niedysocjujące

kompleksy

→ spowolnienie procesów

utleniania

inicjowanych np. przez światło oraz

śladowe ilości

metali katalizujących proces (np. Fe)

- kwas etylenodiaminotetraoctowy (kwas wersenowy)

często stosowany w postaci soli

trisodowej lub tetrasodowej

- kwas pentatowy

EDTA

HOOC

COOH

HOOC

COOH

kwas pentatowy (dietylenotriaminopentaoctowy) DTPA

Wybór przeciwutleniacza:

- całkowita nieszkodliwość dla zdrowia

- dobra rozpuszczalność w środowisku, które stabilizuje

- brak wpływu na smak, zapach i wygląd utrwalanego

preparatu

- trwałość w podwyższonej temperaturze oraz odporność

działanie czynników fizycznych i

chemicznych

- skuteczność w małych stężeniach przez długi okres

czasu

- łatwość wykrycia w stabilizowanej substancji

Zastosowanie przeciwutleniaczy:

- kremy i balsamy kosmetyczne:

- witamina A, witamina E, palmitynian L-askorbylu,

ß-karoten, liczne ekstrakty roślinne (zawierają

różne

związki organiczne, np. polifenole,

flawonoidy,

terpenoidy, katechiny)

- olejki eteryczne i kompozycje zapachowe

- syntetyczne antyoksydanty: BHT, BHA 0,005-

0,01%

Do powierzchni Ziemi docierają:

- promienie UVB - 5%

- promienie UVA - 95%

- promienie UVC - pochłaniane przez ozon obecny

w stratosferze.

Na organizm ludzki działają również promienie

odbite:

- większość powierzchni Ziemi odbija około 10%

promieni UV,

- piasek - 15-30%,

- śnieg - do 90% promieni UV

- woda “stojąca” - około 5%,

- woda falująca - około 20%.

Promienie UV przenikają do kilkunastu metrów w

głąb zbiorników wodnych.

Energia promieniowania
E = h · 

h - stała Plancka
 - częstotliwość = c/,

zatem E = h ·c/

UVC
- całkowicie zatrzymywane przez ozon
stratosferyczny

i nie dociera do powierzchni Ziemi

- powoduje destrukcję tkanek - zniszczeniu ulegają
białka

i kwasy nukleinowe

- narażenie na promieniowanie pochodzi ze źródeł

sztucznych, np. lampy bakteriobójcze

Energia promieniowania

E = h · 

h - stała Plancka
 - częstotliwość = c/,

zatem

E = h ·c/

UVC

- całkowicie zatrzymywane przez ozon
stratosferyczny

i nie dociera do powierzchni Ziemi

- powoduje destrukcję tkanek - zniszczeniu ulegają
białka

i kwasy nukleinowe

- narażenie na promieniowanie pochodzi ze źródeł

sztucznych, np. lampy bakteriobójcze

Od ponad 100 lat obserwowano negatywny wpływ

promieniowania słonecznego

- przyspieszenie starzenia się skóry

zmiany przednowotworowe i nowotworowe

dotyczyły:

- robotników i rolników pracujących na wolnym

powietrzu

- marynarzy

Istnieje konieczność zmniejszenia ekspozycji na

promieniowanie

słoneczne.

- Stosowana ochrona skóry dotyczy doraźnych kąpieli

słonecznych

- Na ogół nie jest stosowana ochrona przed działaniem

promieni

słonecznych w wyniku codziennej ekspozycji

- W ciągu całego życia człowiek otrzymuje tysiące MED

promieniowania UV, przed którymi naturalne mechanizmy

ochrony mogą być niewystarczające

Najlepsza metoda ochrony przed egzogennymi

czynnikami starzeniowymi:

unikanie bezpośredniego działania promieni

słonecznych

przebywanie na obszarach wolnych od

fotosmogów

i innych zanieczyszczeń powietrza

Ochrona dawniej:

szczelne stroje, woale, letnie parasolki

XXI wiek – stosowanie preparatów

fotoprotekcyjnych

Preparat fotoprotekcyjny:

wg definicji Salvadora i Chrisverta (2005):

- każdy produkt kosmetyczny, który w swoim

składzie zawiera związki, zwane

filtrami UV

stosowane w celu ochrony skóry przed

szkodliwym działaniem promieni UV

emitowanych przez Słońce. Pozwalają one

uniknąć bądź zminimalizować ryzyko

wystąpienia ewentualnych schorzeń u ludzi

Wybór preparatu fotoprotekcyjnego

jest

uzależniony od wielu czynników, do których

należą m.in.:

- fototyp skóry

- stan skóry (zmiany skórne, wiek)

- stosowanie leków

- rodzaj choroby (np. toczeń rumieniowaty)

- czas ekspozycji na promieniowanie słoneczne

z uwzględnieniem:

- pory roku

- pory dnia

- wykonywanego zawodu

- rodzaju wypoczynku

Skuteczność działania preparatu

fotoprotekcyjnego

zależy od:

- zastosowania optymalnej ilości – 2 mg/cm

co odpowiada 30 g lub 35 ml/70 kg

m.c./1.8m

skóry; używana zazwyczaj ilość

preparatu

światłoochronnego to 0.5 – 1.5

mg/cm

(działanie fotoprotekcyjne może być

zmniejszone)

aplikacji na skórę 15-20 min. przed planowaną

ekspozycją na promieniowanie słoneczne

obecności filtrów chroniących przed UVA i UVB

Skuteczność działania preparatu

fotoprotekcyjnego

zależy od:

- od wodoodporności preparatu (utrzymanie

właściwości

przez co najmniej 40 min.

kąpieli w wodzie)

- ponownego stosowania:

- po upływie każdych 2-3 godzin ciągłego

korzystania z promieniowania

słonecznego

- po kąpieli w wodzie

- w przypadku nadmiernego pocenia

Zasadniczym składnikiem preparatu

fotoprotekcyjnego

są

tzw. filtry

związki chemiczne, które odbijają, rozpraszają lub

pochłaniają promieniowanie UV

Podział filtrów w zależności od mechanizmu ich

działania fotoprotekcyjnego:

- filtry fizyczne

- filtry chemiczne

Filtry fizyczne

- działanie: odbijanie i rozpraszanie promieni słonecznych

(

związane

z rozmiarami cząstek tych filtrów; są na tyle duże, że

nie mają

zdolności wnikania w głąb naskórka i tworzą na

powierzchni

skóry barierę dla promieni UV)

Ditlenek tytanu (TiO

nie

przenika do warstwy rogowej i głębszych

warstw

naskórka

biorąc pod uwagę wielkość cząstek: przyjmuje się,

że

większa cząstka TiO

zapewnia osiągnięcie

większej ochrony względem UVA

stosowany w stężeniu do 25% zarówno w UE, jak i

USA

Tlenek cynku (ZnO):

- stosowany w stężeniu do 20% w USA

stosowane są także SunSpheres (kopolimer akrylowostyrenowy) – w produktach do

ochrony przed

UV, mogą wykazywać średnie (SPF > 15) lub silne (SPF 25) działanie

fotoprotekcyjne

(wielkość cząstek 200-350 nm)

Filtry fizyczne:

- wykazują dużą stabilność świetlną *

- brak działania alergizującego oraz drażniącego

- brak działania alergizującego oraz drażniącego
-

nie wchodzą w reakcję chemiczną ze skórą

polecane dla osób z alergią i dla dzieci

*nie tracą swoich właściwości wraz z upływem czasu ani pod wpływem promieniowania,

ani pod wpływem tlenu → w idealnych warunkach, np. gdy produkt nie został starty lub

zmyty z powierzchni skóry , nie ma potrzeby ponownej aplikacji kosmetyku ochronnego

bazującego na filtrach fizycznych;

bezpieczniej jest jednak mimo wszystko aplikować

kosmetyk co 2 godziny, szczególnie gdy jesteśmy na plaży

•

ZnO – lepiej chroni przed UVA I czyli falami długimi, TiO

- także chroni przed UVA, z

tym że najbardziej skutecznie przed UVA II i w części przed UVA I → najkorzystniej gdy

filtry te występują razem - wzajemnie się uzupełniają.

Filtry chemiczne (organiczne)

wnikają w wierzchnie warstwy naskórka

działanie: pochłanianie energii światła

słonecznego →

zmiana struktury chemicznej

substancji organicznej

pochłaniającej

promieniowanie

promieniowanie
-

powrotowi do formy wyjściowej towarzyszy emisja

nieszkodliwej energii cieplnej

różne związki chemiczne, bardzo często

organiczne

z układem sprzężonych wiązań podwójnych

- podział: pochodne benzofenonu, kwasu

salicylowego,

PABA, kwasu

metoksycynamonowego, pochodne

kamfory,

triazyn, benzotriazoli i inne

Filtry chemiczne pochodne benzofenonu

sulisobenzon (kwas 2-hydroksybenzofenono-5-

sulfonowy)

- absorbuje w zakresie UVB i UVA-2, dopuszczony do

użytku w UE (do 5%) i w USA (do 10%)

zarówno

w postaci kwasu jak i soli sodowej

- oba związki mogą wywoływać reakcję kontaktowej

i fotokontaktowej nadwrażliwości –

intensywność

zależy od powierzchni, na którą

były stosowane

CH3O

SO3H

CH3O

SO3H

Filtry chemiczne pochodne PABA

PABA - wprowadzony jako jeden z pierwszych

filtrów już w latach dwudziestych XX w.

pochłania UVB

dopuszczony do stosowania: UE (5%), USA (15%)

- obecnie PABA i jego pochodne – rzadko stosowane

w produktach promienioochronnych

- PABA utleniając się na skórze brązowieje i plami

tkaniny,

ponadto słabo rozpuszczalny w wodzie

NH2

Filtry chemiczne pochodne PABA

dimetylo-4-aminobenzoesan

ktyl

pochłania UVB

dopuszczony do stosowania: UE (8%), USA (8%)

CH2

(CH2)3

CH3

CH2

CH3

CH2

(CH2)3

CH3

CH2

CH3

Filtry chemiczne pochodne

kwasu salicylowego

Salicylan oktylu

- pochłania UVB

- pochłania UVB
-

dopuszczony do stosowania: UE (5%), USA (5%)

CH2

(CH2)3

CH3

CH2

CH3

CH2

(CH2)3

CH3

CH2

CH3

Filtry chemiczne pochodne

kwasu salicylowego

Homosalat

- pochłania UVB

- pochłania UVB
-

dopuszczony do stosowania: UE (

%), USA (

5%)

alergiczne kontaktowe zapalenie skóry na

salicylany

zdarza się rzadko

brak doniesień dot. występowania

contact urticaria

zastosowaniu salicylanów używanych w

preparatach

fotoprotekcyjnych

CH3

H3C

CH3

H3C

Filtry chemiczne

- metoksycynamoniany

p- metoksycynamonian oktylu

- pochłania UVB

- pochłania UVB
-

dopuszczony do stosowania: UE (

%), USA (

5%)

alergia na składnik czynny: 2 przypadki na 370

przebadanych osób (dane z 2006 r.)

CH2

(CH2)3

CH3

CH2

CH3

CH3O

CH2

(CH2)3

CH3

CH2

CH3

CH3O

Filtry chemiczne

- metoksycynamoniany

p- metoksycynamonian izopentylu

- pochłania UVB

- pochłania UVB
-

dopuszczony do stosowania: UE (

%),

nie w

USA

nie stwierdzono alergii na p-metoksycynamonian

izopentylu

CH3O

CH2

CH3

CH2

CH3

CH3O

CH2

CH3

CH2

CH3

Filtry chemiczne

– pochodne kamfory

- pochłania

ją

UVB

H3C

CH3

H3C

CH3

H3C

CH3

SO3H

H3C

CH3

SO3H

H3C

CH3

H3C

CH3

Filtry chemiczne

– pochodne kamfory

kwas tereftalideno-dikamforosulfonowy – absorbuje

w zakresie UVA2

H3C

CH3

SO3H

H3C

CH3

SO3H

H3C

CH3

SO3H

H3C

CH3

SO3H

Filtry chemiczne

– pochodne triazyny

filtry o szerokim spektrum

zarejestrowane w UE i stosowane w stężeniach 5-

10%

OCH3

CH3

(CH2)3

CH2

CH3

CH2

(CH2)3

H3C

CH3

CH2

OCH3

CH3

(CH2)3

CH2

CH3

CH2

(CH2)3

H3C

CH3

CH2

Filtry chemiczne – pochodne triazyny

CH3

CH2

(CH2)3

C(CH3)3

CH3

CH2

H3C

CH3

CH2

(CH2)3

C(CH3)3

CH3

CH2

H3C

CH3

CH2

CH3

CH2

(CH2)3

H3C

CH2

(CH2)3

CH2

CH3

CH2

(CH2)3

CH3

CH2

CH3

CH2

(CH2)3

H3C

CH2

(CH2)3

CH2

CH3

CH2

(CH2)3

CH3

Filtry chemiczne

– TINOSORB

wprowadzone niedawno na polski rynek

opatentowane przez firmę CBIA Specialty Chemicals

Corporation (2001)

Corporation (2001)
-

chronią równie skutecznie przed UVB, jak i UVA

rozpuszczalne w tłuszczach

Tinosorb M:

ma postać mikronizowanego filtru chemicznego, dzięki temu

rozprasza

i odbija promienie słoneczne – działa jak filtr fizyczny

ponadto pochłania energię światła słonecznego – filtr chemiczny

małe rozmiary cząsteczek (200 nm) → ma zdolność rozpraszania się w wodnej fazie

kosmetyku, dzięki

temu sprawdza się zarówno w emulsjach typu o/w (w której cząsteczki

tłuszczu zostały

umieszczone wewnątrz cząsteczek wody - emulsja ma lżejszą, typowo

nawilżającą

konsystencję) oraz emulsjach typu w/o (w której cząsteczki wody

znajdują się wewnątrz oleju,

dzięki temu ma ona charakter mocno natłuszczający suchą i

wrażliwą cerę, minus takiego typu

emulsji - bardzo wolne wchłanianie z

pozostawieniem tłustej warstewki)

pozostawieniem tłustej warstewki)
-

dopuszczone do stosowania w Europie w 2001 roku, w stężeniu do 10% w masie kosmetyku

charakteryzują się wysoką fotostabilnością; użyte wspólnie z innymi filtrami podwyższają

ich stabilność

oraz skuteczność, np. w przypadku filtru Parsol 1789 (Avobenzone).

Organiczne filtry naturalne

kwas urokainowy

występuje w pocie, chroni organizm przed

krótkofalowym UVB (



~ 290 nm); jego

stężenie w pocie rośnie pod wpływem światła

słonecznego

kwas 3-digalusowy

naturalny filtr UV, powstaje w procesie hydrolizy

garbników (w preparatach kosmetycznych –

w formie trioleinianu)

umbeliferon (7-hydroksykumaryna)

i pochodne

występuje w postaci glukozydu w roślinach z rodziny

Umbelliferae,

absorbuje UV < 370 nm

(podobnie pochodne)

kwas urokainowy

kwas 3-digalusowy

umbeliferon

COCO

octan umbeliferonu

COOH

kwas umbeliferonooctowy

eskuletyna

Gl-O

eskulina

Gl - glukoza

Preparaty światłoochronne

powinny posiadać pożądaną siłę działania

ochronnego.

Siła działania preparatów chroniących przed:

Siła działania preparatów chroniących przed:
-

promieniowaniem UVB określona jest wartością filtru

umieszczoną na opakowaniu jako Sun Protection Factor (SPF) lub

Filtr (F)

SPF – określa ile razy dłuższa ekspozycja na słońce po zastosowaniu

kosmetyku wywołuje rumień słoneczny, porównywany z

rumieniem jaki powstaje na skórze niechronionej filtrem.

Jeśli na

przykład rumień na skórze pozbawionej ochrony pojawił się po 15

min. działania promieni słonecznych, to stosowany preparat z

filtrem oznaczonym numerem 10, pozwoli na opalanie się przez

150 min (2,5 godziny).

Filtry o bardzo wysokiej wartości - blokery promieniowania

Inne spotykane skróty:

niemiecki – LSF (Licht Schutz Faktor)

francuski – IP (Incide de Protection)

Filtry stosowane w kosmetykach – mieszanina

filtrów

o różnej strukturze chemicznej – nie istnieje filtr

kosmetyczny absorbujący zarówno zakres UVA

i UVB

Filtry stosowane w kosmetykach powinny być:

- stabilne chemicznie (odporne na utlenianie i

inne

reakcje wolnorodnikowe)

- nie mogą wywoływać alergii bądź reakcji

toksycznych

- nielotne

- bezbarwne

- pozbawione smaku i zapachu

Ile g siarczanu(VI) sodu dekahydrat potrzeba do

sporządzenia:

250 g 5%(w/w)

400 cm

0,2 M roztworu wodnego tego związku?

Proszę omówić sposób postępowania (Na 23, S 32, O 16, H

Jaką objętość 36% kwasu solnego o gęstości 1,18 g/cm

potrzeba do sporządzenia 500 cm

0,25M roztworu tego

kwasu? Proszę omówić sposób postępowania (Cl 35,5)

Document Outline