5 tydzień



Powstanie mezenchymalnych 
szczelin



Wyściółka szczelin - kom. 
śródbłonka



Połączone naczynia włosowate 
limfatyczne – sieć naczyń i worki 
limfatyczne

 

 

8 tydzień - 6 pierwotnych 
worków limfatycznych



Parzyste worki szyjne



Parzyste worki biodrowe



Worek zaotrzewnowy



Zbiornik mleczu

 

 

 

 

Przewód piersiowy 
ostateczny powstaje z:



Ogonowej części prawego 
przewodu piersiowego



Naczyń anastomozujących



Głowowej części lewego przewodu 
piersiowego

 

 

 

 

Limfocyty w narządach 
ukł. limfatycznego



3 miesiąc- prekursory limf. Zasiedlają 

zrąb narządów limf.



Kom. prekursorowe pochodzą 

początkowo z wątroby, a następnie ze 

szpiku kostnego



Limfocyty T gamma sigma- jako pierwsze



Limfocyty T alfa beta- jako drugie



W okresie okołoporodowym i u 

noworodków układ limfatyczny jest 

bardzo słabo rozwinięty

 

 

Węzeł chłonny



3 miesiąc 



z worków limfatycznych i kom. 
mezenchymalnych - tworzenie 
przewodów   i zatok



Torebka węzła i zrąb - 
mezenchyma

 

 

 

 

Śledziona



5 tydzień

 - Z mezenchymy powstają - torebka,         

                   beleczki, zrąb siateczkowy



4 - 8 miesiąc

 - hemopoeza



Koniec życia płodowego

 - zanikanie zrazików i różnicowanie 

miąższu         na miazgę białą i 
czerwoną (wnikanie Limfocytów   T i B)

 

 

Grasica



Koniec 4 tygodnia

 - kora - ektodermalna szczelina 

skrzelowa

 - rdzeń - endodermalna 3 kieszonka 

gardłowa

 - torebka, przegrody - mezenchyma

 

 

Grasica - cz. 
endodermalna



Endodermalny nabł. III kieszonki 
skrzelowej proliferuje i wpukla się do 
mezodermy



Cewka ->pasmo kom. -> pączek grasiczy 
większy (w wyniku utraty połączenia ze 
światłem jelita pierwotnego)



przesunięcie w kierunku doogonowym aż 
do klatki piersiowej



Parzyste pączki większe łącząc się tworzą 
jeden  2-płatowy narząd

 

 

Grasica - cz. 
mezenchymatyczna

– Pochodzi z kom. grzebienia nerwowego
– tworzy torebkę i przegrody - podział           

    na pseudopłaciki

– W obrębie pseudopłacików kom. nabł. 

rozsuwają się tworząc 3 rodzaje kom.

–                     kom. rdzenne
–                     kom. korowe
–                     kom. ciałek Haasala
– Kom. limfoidalne progenitorowe 

przechodzą    z krwi do zrębu 

przekształcając się w tymocyty

 

 

 

 

Choroby



Zespół Di George`a – 
nieprawidłowe różnicowanie się 
endodermy 3,4 kieszonki 
skrzelowej. Zaburzenia odporności 
immunologicznej, wady nosa, 
tarczyc, ucha.



Dodatkowa grasica - w różnych 
miejscach na szyi. 

 

 

 

 

Migdałki

– Językowy, gardłowy, trąbkowy - z błony 

śluzowej jamy gębowej

– Podniebienny - w dnie II kieszonki skrzelowej
– PRZEBIEG:
– Miejscowa proliferacja nabłonka 

endodermalnego

– Wpuklenie się litych pasm do przyległej 

mezenchymy

– Powstanie szpar - zawiązków krypt (mieszków)
– Pozostała mezenchyma - przegrody dzielące 

migdałki na płaty