RESUSCYTACJA
NOWORODKA
RESUSCYTACJA
NOWORODKA
Przyczyny obniżonej
żywotności przy
porodzie:
Wewnątrzmaciczna asfiksja;
Wcześniactwo;
Leki podane noworodkowi lub brane przez
matkę;
Wrodzone choroby układu mięśniowo-
nerwowego;
Wady wrodzone;
Niedotlenienie śródporodowe.
Asfiksja – postępująca hipoksja, akumulacja CO
2
i
kwasica – prowadzi do nieodwracalnego
uszkodzenia mózgu i zgonu.
Bezdech pierwotny i
wtórny:
↓O
2
– powoduje przyspieszony oddech a następnie
bezdech, ↓HR, ↓napięcia mm. –
BEZDECH
PIERWOTNY.
Stymulacja oraz dostarczenie tlenu
zazwyczaj wywołuje rozpoczęcie oddychania
Asfiksja trwa nadal – po fazie bezdechu pierwotnego
następuje nieregularny oddech, ↓RR, ↓HR, noworodek
staje się wiotki. Oddechy spłycają się, prowadząc do
BEZDECHU WTÓRNEGO.
Noworodek nie odpowiada
na stymulację i nie podejmuje spontanicznych
oddechów. Niezbędna resuscytacja z oddechem
wspomaganym i podawaniem tlenu!!
Obie postacie bezdechu mogą wystąpić już w okresie
wewnątrzłonowym.
Klinicznie b. pierwotny i
wtórny są nie do odróżnienia!
Oznacza to, że za
każdym razem należy postępować tak, jakbyśmy mieli
do czynienia z bezdechem wtórnym!
Trochę fizjologii…
Życie płodowe – płuca nie odgrywają roli w wymianie
gazowej, rolę tę pełni łożysko;
Płuca płodu wypełnione są płynem, który usuwany jest
po porodzie;
Niski przepływ przez naczynia płucne.
Poród:
Pierwsze oddechy noworodka powodują rozprężanie
się pęcherzyków;
Pęcherzyki stopniowo oczyszczają się z płodowego
płynu płucnego;
Zwiększa się przepływ płucny.
Bezdech przy urodzeniu oraz słabe pierwsze oddechy
upośledzają te procesy!
Asfiksja →skurcz naczyń płucnych →obniżony
przepływ płucny →upośledzona wymiana gazowa
Ocena stanu noworodka –
skala Apgar
Objaw
0
1
2
Akcja serca
brak
< 100
> 100
Oddech
brak
wolny
krzyczy
Napięcie
mięśni
wiotkość
kk lekko
zgięte
czynne
ruchy
Cewnik w
nosie
bez reakcji grymas
kaszel
Kolor skóry blado-siny
kk sine
różowy
ABC resuscytacji
noworodka
AIRWAY:
ułożenie noworodka,
odessanie zawartości j. ustnej,
nosa i niekiedy tchawicy;
intubacja jeśli potrzeba;
BREATHING:
stymulacja dotykowa,
podanie tlenu, PPV;
CIRCULATION:
pośredni masaż
serca, podanie leków
ZASADY SKUTECZNEJ
RESUSCYTACJI
Gotowość i dostępność odpowiednio
wyszkolonego zespołu
resuscytacyjnego;
Wezwanie pomocy o czasie (prawidłowe
przekazywanie informacji o stanie
pacjenta!!!)
Dostępny i sprawny sprzęt do
resuscytacji (również zanim przybędzie
zespół resuscytacyjny!) – ambu, tlen,
laryngoskop, rurki, leki;
Świadomość personelu.
Postępowanie z noworodkiem na
sali porodowej – czynności
początkowe:
Umieszczenie pod promiennikiem ciepła,
osuszenie – zapobieganie stratom ciepła
(szczególnie istotne u wcześniaków!);
Udrożnienie dróg oddechowych –
właściwe ułożenie (lekkie odgięcie szyi) i
odessanie noworodka (najpierw usta,
potem nos);
Ocena stanu noworodka: oddychanie,
HR, kolor skóry, napięcie mm
Ułożyć pod promiennikiem ciepła
Osuszyć
Usunąć mokre kompresy
Ułożyć
Odessać j. ustną i nos
Stymulacja dotykowa
Ocena oddychania
Brak lub oddechy
nieregularne
samoistne
Schemat resuscytacji na sali
porodowej
Ocena HR
PPV ze 100% tlenem
Ocena HR
<60
60-100
>100
Ciągła
wentylac
ja;
pośredni
masaż
serca
HR nie
wzrasta –
ciągła
wentylacja
Pośredni
masaż serca
jeśli
HR<80/min
HR
wzrasta
- Ciągła
wentylacj
a
Obserwacja, czy
pojawia się
oddychanie
samoistne
-zaprzestanie
wentylacji
- Rozpoczęcie
podawania tlenu
Stosowanie stymulacji
dotykowej
<100
>100
Ocena zabarwienia skóry
sinica
Zaróżowiona lub
sinica obwodowa
tlen
obserwacja
Rozpocząć podawanie
leków, jeśli HR<80
Po 30 s PPV ze 100% tlenem
i masażem serca
Masaż pośredni serca
Bradykardia często jest efektem braku właściwego
utlenowania;
Zapewnienie właściwego rzutu serca kluczowe dla
osiągnięcia odpowiedniej perfuzji tkanek i narządów;
Masażowi serca zawsze musi towarzyszyć wentylacja
100% tlenem;
Decyzja o rozpoczęciu masażu powinna się opierać nie
na HR w momencie porodu, a na HR uzyskanej po
stosowaniu PPV ze 100% tlenem prze 15-30 s
WSKAZANIA:
kiedy po stosowaniu PPV ze 100% tlenem przez 15 s
HR wynosi:
<60/min
60-80/min i nie wzrasta
Jeśli HR osiągnie 80/min i więcej należy zaprzestać
masażu serca
Masaż pośredni serca
Technika wykonania:
Ułożenie noworodka: twarde podłoże, mocne
oparcie dla palców, szyja lekko odgięta;
Technika kciuka;
Technika dwóch palców.
Miejsce ucisku: dolna 1/3 mostka (poniżej linii
łączącej oba sutki)
Głębokość ucisku: 1-2 cm
Średnia częstość: 90 ucisków i 30 wentylacji na
minutę (stosunek 3:1)
Możliwe powikłania: złamanie żeber, uraz
wątroby, odma opłucnowa
Intubacja
Wskazania:
Przedłużone stosowanie PPV;
Nieskuteczna wentylacja workiem i maską;
Kiedy wymagane jest odsysanie tchawicy;
Podejrzenie przepukliny przeponowej –
obecnie nie stosuje się jeśli dziecko
jest oddechowo wydolne
Rozmiar rurki: 2,5 – 4,0
Zawsze osłuchać aby sprawdzić
prawidłowość ułożenia rurki!
Leki w resuscytacji
noworodka:
Drogi podania:
Żyła pępkowa;
Żyły obwodowe;
Dotchawiczo.
Szybkość podania:
Ma szczególne znaczenie u wcześniaków (gł.
leki gwałtownie zwiększające objętość krwi
krążącej lub hipertonicznych, np.
wodorowęglanu sodu) – ryzyko krwawienia
dokomorowego (sploty naczyniaste komór
mózgu są bardzo podatne na krwawienie)
Adrenalina:
Zwiększa siłę i częstość skurczów serca,
powoduje skurcz naczyń obwodowych
(uwaga! Działanie przy dobrze
wypełnionym łożysku naczyniowym!)
Wskazanie: HR<80/min mimo wentylacji
tlenem 100% przez con. 30 s oraz
masażu serca; lub HR=0
Stężenie: 1:10 000 (1 mg/10 ml)
Dawka: 0,1-0,3 ml/kg = 0,01-0,03 mg/kg
Droga podania: iv lub ET, co 3-5 min
Wodorowęglan sodu
Zwalczanie kwasicy metabolicznej przy
przedłużającym się zatrzymaniu
krążenia i resuscytacji; stosuje się
tylko po ustabilizowaniu wentylacji!
Stężenie: 0,5 mEq/ml (roztwór 4,2% =
roztwór 8,4% rozcieńczony 1:1 w 5%
glukozie lub wodzie do wstrzykiwań)
Dawka: 2 mEq/kg = 4 ml/kg
Podawaj wolno, przez con. 2 min
Droga podania: iv
Nalokson (Narcan)
Wskazanie: depresja oddechowa
polekowa (dolargan, fentanyl, morfina –
do 4h przed porodem)
Dawka: 0,1 mg/kg = 0,25 ml/kg
Droga podania: iv, ET, również im, sc
(możliwe opóźnione działanie)
UWAGA! Podanie naloksonu dzieciom
matki uzależnionej od narkotyków może
wywołać ciężkie napady drgawek!!