Układ oddechowy 

Choroby oskrzeli i płuc

Agnieszka Taraszkiewicz

Grupa 1 

a)Nowotwory oskrzeli i płuc

Najczęstszym nowotworem oskrzela jest rak. 
Występuje najczęściej miedzy 40 a 70 r.ż.

Czynniki ryzyka:
• Palenie papierosów
• Kontakt z azbestem, uranem
• Zatrudnienie w gazowniach, przy picach 

koksowniczych i w rafineriach ropy naftowej

• Predyspozycja genetyczna ma również 

znaczenie

Rak może być 

zlokalizowany w 

płucach

Przywnęko

wo

 (powodują 

kaszel, krwioplucie, 

duszności)

Obwodowo

 

(zwykle ognisko 

pierwotne nie daje 

objawów, powstają 

one po powstaniu 

przerzutów)

Raki przywnękowe

Rak płaskonabłonkowy-rośnie wolno, późno 

daje przerzuty, leczy się operacyjnie

Rak wielokomórkowy- rośnie szybko i szybko 

daje przerzuty

Rak drobnokomórkowy-bardzo szybko rośnie i 

daje przerzuty, leczy się chemioterapia, 
może produkować ACTH i wywoływać zespół 
Cushinga

Raki obwodowe

• Szybko dają przerzuty

• Raki rosnące w szczycie płuca dają 

objawy zwane zespołem 
Pancoasta( silne bóle barku i 
ramienia, zwężenia źrenicy, 
opadnięcie powieki i zapadniecie 
gałki ocznej)

Drobnokomórkowy rak 
płuc

Obwodowo położony rak 
płuc

Rak płuc

Rakowiak

• Nowotwór płuc, jest on najczęstszym 

nowotworem po rakach

• Może być mały lub średni stopień 

złośliwości

• Rzadko daje przerzuty

Rakowiak 
płuc

Zapalenia

płatowe

zraziko

we

śródmiąższ

owe

Gruźlica 

płuc

śródpęcherzy

kowe

Zapalenie śródpęcherzykowe- dochodzi do gromadzenia 

się wysięku zapalnego w pęcherzykach płucnych. moze 
być wywołane bakterią, wirusem, grzybami czynnikami 
fizycz, i chem.

Zapalenia płatowe- wywołane zakażeniem pneumokokami 

lub Klebsiella pneumoniae. wyróżnia się 4 stadia 
choroby: nawału, zwątrobienia czerwonego, 
zwątrobienia szarego, rozejścia się.

Zapalenie zrazikowe - tworzy rozsiane ogniska w płacie 

płucnym. Jest wyrazem przejścia zapalenia z 
oskrzelików na najbliższe pęcherzyki płucne. Dotyczy to 
ludzi o zmniejszonej odporności, u ludzi leżących bez 
ruchu oraz może być następstwem zachłyśnięcia.

Zapalenie śródmiąższowe- wysięk zapalny gromadzi się w 

przegrodach międzypęcherzykowych i w tk. Wokół 
oskrzelików. Wywołane przez wirusy grypy, różyczki, 
odry, ospy wietrznej itd..

U góry.: rawidłowe 
płuco pod 
mikroskopem. 
Widoczne pęcherzyki 
płucne wypełnione 
powietrzem. U dołu: 
płuco z naciekiem 
zapalnym

Wysięk opłucnowy. 
Zdjęcie klatki 
piersiowej ujawniające 
obecność wysięku 
opłucnowego. Strzałka 
A wskazuje poziom 
płynów w prawej 
części klatki 
piersiowej. Objętość 
płuca jest zmniejszona 
z powodu ucisku 
wywołanego przez 
płyn wokół płuca

Zdjęcie RTG A 
ukazuje zdrowe 
płuca, zaś B ukazuje 
zapalenie płuc.

Grzybice płuc

• Zapalenie wywołane przez pneumocystis carinii- 

atakuje ludzi o zmniejszonej odporności, jeden z 
pierwszych objawów zakażenia HIV. Kolonie grzyba 
wypełniają szczelnie światło pęcherzyków, natomiast 
w przegrodach znajduję się naciek z plazmocytów.

• Grzybica kropidlakowa-najczęstsza grzybica płuc. 

Może występować pod postacią

 1)zapalenia śródpęcherzykowego, 
2)guza kropidlakowatego (grzybniak- wypełniającego 

jamę gruźliczą lub rozszerzone oskrzela), 

3)zawału krwotocznego(kropidlak jest w zakrzepie w 

naczyniu)

4)Postać alergiczna(guzowaty naciek zapalny)

c) Włóknienie płuc

• Tkanka łączna odkładając się powoduje 

pogrubienie przegród 
międzypęcherzykowych, a także zarasta 
światło pęcherzyków.

• Tk .łączna zaciska oskrzeliki co powoduje 

tworzenie się pęcherzy i torbieli.

Włóknienie charakterystyczne jest dla 
pylicy krzemowej, azbestowe i berylowej.

Sarkoidoza i twardzina uogólniona tez 

powodują włóknienie płuc.

Włóknienie 
płuc

Pylica krzemowa- dochodzi do 

wytwarzania guzków krzemicznych i 
do włóknienia płuc.

Pylica azbestowa- pobudza włóknienia 

płuc, ale tez powoduje raka płuc i 
międzybłoniaka opłucnej

Pylica berylowa- powoduje 

powstawanie ziarniaków nabłonkowato 
komórkowych, które ulegają 
włóknieniu

d) Rozedma płuc

• Cierpią na nią ludzi chorujący na przewlekłe 

spastyczne zapalenie oskrzeli

• Zwężenia oskrzelików utrudnia wydychanie powietrza
• Poprzez utrudnione wydychanie, powietrze zaczyna 

zalęgać w pęcherzykach powodując rozszerzenie, 
potem pękanie i powstawanie pęcherzy.

• U chorych ciśnienie w kl. Piersiowej jest ujemne tylko 

w czasie wdechu, zaś dodatnie podczas wydechu 
wtedy oskrzeliki są zaciskane i powietrze zalega w 
nadmiarze.

• powietrze które zalega ma mało tlenu zaś dużo CO2, 

co powoduje skurcz tętniczek co utrudnia przepływ 
krwi i obciąża prawą komorę serca. Chory się dusi.

Rozedma płuc

Rozed

ma

Śródmiąższo

wa

Starcza i 

zastępcza

• Rozedma śrómiąższowa polega na rozerwaniu 

pęcherzyków płucnych podczas sztucznego 
oddychania, ataku dychawicy oskrzelowej, 
krztuśca, po nagłym spadku ciśnienia 
atmosferycznego i skaleczeniu. Powietrze 
przechodzi do przegród międzypęcherzykowych i 
może dotrzeć do śródpiersia  a nawet pod skórę.

• Rozedma starcza i zastępcza (po usunięciu 

jednego płuca)- nie są rozedmą tylko rozdęciem 
przewlekłym. Nie dochodzi tu do uszkodzenia 
ściany pęcherzyków płucnych i nie ma 
utrudnionego przepływu krwi przez płuca. 
Dochodzi tylko do poszerzenia się pęcherzyków 
płucnych.