Nudności i wymioty
Magdalena Grzybek
Nudności i wymioty
Magdalena Grzybek
Nudności i wymioty
Odruchem wymiotnym steruje ośrodek
wymiotny w tworze siatkowatym
rdzenia przedłużonego. Znaczącą
rolę w odbieraniu bodźców
powodujących nudności i wymioty
odgrywa chemoreceptorowa strefa
wyzwalająca znajdująca się w dnie
komory czwartej.
Przyczyny nudności i
wymiotów
•
Podrażnienie żołądka i jelit,
•
Niedrożność,
•
Zaparcie,
•
Krwawienie z przewodu pokarmowego,
•
Hepatomegalia,
•
Wzmożone ciśnienie śródczaszkowe,
•
Ból,
•
Kaszel,
•
Niepokój,
•
Hiperkalcemia, hiponatremia,
•
Mocznica.
Przyczyny nudności i
wymiotów cd.
•
Radioterapia, chemioterapia,
•
Leki: opioidy, NLPZ, sterydy,
karbamazepina, digoksyna,
preparty żelaza, antybiotyki,
teofilina,
•
Choroby towarzyszące: choroba
Parkinsona, cukrzyca
(gastropareza)
Leczenie nudności i
wymiotów
1.
Niefarmakologiczne:
•
Eliminacja drażniących zapachów
i potraw,
•
Karmienie małymi porcjami,
•
Edukacja chorego i rodziny co do
przyczyny dolegliwości.
Leczenie nudności i
wymiotów cd.
2.
Farmakologiczne:
•
Leczenie w zależności od przyczyny,
•
Odstawienie leków drażniących
błonę śluzową przewodu
pokarmowego, ew. wprowadzenie
leku zmniejszającego wydzielanie
kwasu solnego (H2-blokery, IPP),
•
Leki przeciwwymiotne.
Leki przeciwwymiotne
•
Metoklopramid – prokinetyk działający obwodowo i
centralnie, 5HT4 agonista, D2 antagonista,
•
Cisaprid - prokinetyk działający obwodowo, 5HT4
agonista,
•
Butylobromek hioscyny – antycholinergik,
•
Hlaloperidol – D2 antagonista,
•
Lewomepromazyna – D2, 5HT2 antagonista, lek
antycholinergiczny i przeciwhistaminowy,
•
Oktreotyd – zmniejszenie wydzielani w p.pokarmowy ,
•
Ondasetron, granisetron, tropisetron-5HT3 antagonista,
•
Dimenhydrynat-lek antyhistaminowy.
Wybór leków w zależności od przyczyny nudności i
wymiotów
Przyczyny nudności i wymiotów
Lek z wyboru
Chemiczna
•
leki,
•
chemioterapia,
•
radioterapia
haloperidol lub
lewomepromazyna
Biochemiczne
•
mocznica,
•
hiperkalcemia
Wzmożone ciśnienie śródczaszkowe
deksametazon
dimenhydrat
Refluks żołądkowo-przełykowy i zaleganie
w żołądku
metoklopramid lub
cisaprid
Podrażnienie śluzówki żołądka przez leki
metoklopramid lub
cisaprid, H2-blokery
lub IPP
Niedrożność przewodu pokarmowego bez
bólu kolkowego
metoklopramid lub
cisaprid
Niedrożność przewodu pokarmowego z
bólem kolkowym
butylobromek
hioscyny,
haloperidol, ew.
oktreotyd
Mechanizm nudności i wymiotów -
schemat
Jądra
przedsionka
[H2,ACH]
CTZ
[D2,5HT3
]
Kora mózgu
Ośrodek wymiotny
[H1,ACH,5HT2,mi
]
[+]
[+]
[+
]
[-]
cytostaty
ki
[+]
przewód
pokarmo
wy
Głowa, klatka piersiowa, jama
brzuszna, miednica
5HT3
chemoreceptory
mechanoreceptory
mechanorecepto
ry
n.X
[+]
Leki: opioidy, digoksyna
Hiperkalcemia, mocznica
[+]