Metodyka punktów 

węzłowych w realizacji 

systemu informatycznego – 

założenia metodyki punktów 

węzłowych

Wykonał:

Krzysztof Nagaś

II ZUMFI sem 4

 

 

Project Management 

Institute

• Projekty polegające na wytworzeniu systemu 

informatycznego należą do klasy projektów 
złożonych i przybierają coraz większe 
rozmiary, co dodatkowo wpływa na 
utrudnienie realizacji. Wspólnota spraw 
związana z projektami realizowanymi w 
różnych obszarach stała się przesłanką do 
powołania w 1969 roku Project Management 
Instutute (PMI). Celem jest zbieranie, analiza i 
uogólnianie doświadczeń w celu doskonalenia 
metod realizacji projektów.

 

 

Projekt jest charakteryzowany 

jako działania, które:

• wykonywane są przez ludzi

• realizowane są przy ograniczonych zasobach

• są planowane, realizowane i kontrolowane

Zarządzanie projektami, wg przewodnika PMI jest natomiast zastosowaną wiedzą, umiejętnościami, narzędziami i 
technikami wykorzystywanymi w procesie realizacji wymagań projektowych. Składa się na to umiejętne wykorzystanie 
tego w procesach:

• inicjacji
• planowania
• wykonania
• nadzoru
• zamknięcia projektu

 

 

W przewodniku PMI zarządzanie 

projektami jest postrzegane jako 9 

obszarów aktywności:

•

zarządzanie integracją – oznacza procesy gwarantujące koordynacje wielu elementów 

planowania prac, wykonawstwa oraz wprowadzania zmian do projektów w trakcie realizacji

•

zarządzanie zakresem – to prace związane z inicjacją i planowaniem zakresu projektu, 

definicją zakresu oraz jego weryfikacją, wreszcie nadzorowaniem zmian zakresu. Prace te 

mają zagwarantować sukces projektu zgodnie z określonymi wymaganiami

•

zarządzanie czasem – ma gwarantować wykonanie kompletu prac w zdefiniowanym 

czasie. Składa się na to definiowanie zadań do wykonania, szeregowanie ich w czasie, 

szacowanie czasu wykonania poszczególnych prac, harmonogramie oraz kontrola 

opracowanego harmonogramu

•

zarządzanie kosztami – ma gwarantować utrzymanie projektu w przyjętym budżecie. 

Polega to na planowaniu wymaganych do realizacji zasobów, szacowania kosztów 

realizacji, budżetowaniu kosztów i kontroli realizacji budżetu

•

zarządzanie jakością projektu – ma gwarantować spełnienie oczekiwań użytkownika przez 

planowanie cech jakościowych, zapewnienie ich osiągnięcia i kontroli cech jakościowych 

wykonanych prac projektowych

•

zarządzanie zasobami ludzkimi – to efektywne wykorzystywanie ludzi biorących udział w 

projekcie, dzięki planowaniu organizacji zespołu, pozyskiwaniu pracowników, tworzenie 

zespołu wykonawców projektów

•

zarządzanie komunikacją – polega na doborze właściwych sposobów przepływu informacji 

w zespole zaangażowanym w projekt. Planowanie komunikacji to formalizowanie 

dystrybucji informacji wśród uczestników projektu, raportowanie oraz administrowanie 

procederami zamknięcia projektu

•

zarządzanie ryzykiem – polega na identyfikacji zagrożeń, analizie i ocenie ryzyka, 

planowaniu działań zapobiegawczych oraz kontroli ich realizacji. Proces ten wykonywany 

jest cyklicznie w całym cyklu życia produktu

•

zarządzanie dostawami – to prawidłowe zorganizowanie współpracy z dostawcami 

zewnętrznymi towarów i usług wykorzystywanych w procesie realizacji projektu 

 

 

Procesy zarządzania projektami 

można zgrupować w 5 

kategorii:

• procesy inicjacji – ustanowienie projektu, faza 

rozpoczęcia i przekazania decyzji zespołowi 

realizującemu

• procesy planowania – wymyślenie i opracowanie 

schematu działań prowadzących do wykonania 

produktu, będącego przedmiotem projektu,

• procesy wykonawcze – koordynowanie ludzi i 

zasobów w celu wykonania projektu zgodnie z 

planem

• procesy kontrolne – monitorowanie prac, mierzenie 

postępu prac oraz podejmowanie działań 

korekcyjnych, gdy zachodzi taka potrzeba,

• procesy zakończeniowe – formalna akceptacja 

wyników prac i przekazanie produktu do użytkowania

 

 

Metodyki

• Metodyki powstają w wyniku kumulacji doświadczeń z wielu 

zrealizowanych projektów. Zarówno pozytywne jak i 

negatywne doświadczenia, analizowane przez wykonawców 

stanowią podstawę do decyzji przy pracach nad kolejnym 

projektem informatycznym. Opracowane procedury i miary 

pozwalają na lepsze szacowanie parametrów nowego 

projektu i podejmowanie lepszych decyzji w nowej sytuacji. 

Metodyka jest uzupełniana o nowe doświadczenia i żyje 

wraz z rozwojem firmy zbierającej doświadczenia. 

• Próby standaryzacji były dyskutowane i podejmowane 

przez środowiska naukowe, mające związki z praktykami 

realizacji systemów informatycznych. Przykładem takiej 

metodyki jest metodyka punktów węzłowych powstała 

w szczecińskim środowisku informatyków skupionych wokół 

ośrodka ZETO oraz uczelni szczecińskich. W pracach tych 

byli zaangażowani informatycy z innych regionów przez 

udział w licznych konferencjach i seminariach 

organizowanych w kolejnych latach.

 

 

Metodyki mogą być różnie 

klasyfikowane i grupowane, ale 

powinny spełniać następujące 

wymagania:

• obejmować cały cykl życia systemu od zdefiniowania 

problemu do pielęgnacji eksploatowanego systemu z 

jednoczesnym mechanizmem płynnego przejścia 

przez poszczególne fazy realizacji,

• proces tworzenia systemu powinien być 

wspomagany metodami, technikami i narzędziami 

komputerowymi

• powinien być łatwy mechanizm komunikowania się 

członków zespołu wykonawczego w procesie 

realizacji systemu

• powinny być stosowane standardy, zapewniające 

łatwość uczenia się i stosowania w różnych 

środowiskach sprzętowo-programowych 

 

 

Metodyka punktów 

węzłowych

• Przykładem metodyki wykorzystującej model kaskadowy może być metodyka 

punktów węzłowych, która przyjmując wszystkie cechy kaskadowego 

postępowania proponuje uporządkowaną listę działań koniecznych przy 

realizacji typowego systemu informatycznego przetwarzania danych. Lista 

działań powiązanych zależnościami przyczynowo-skutkowymi może stanowić 

przewodnik dydaktyczny dla mniej doświadczonych twórców systemów 

informatycznych w pełnym cyklu realizacji systemu informatycznego.

• Metodyka punktów węzłowych koncentruje się na zakresie wykonywanych 

prac, czyli określone są działania odpowiadające na pytanie „co?", należy 

wykonać. Metodyka nie daje odpowiedzi na pytanie „jak?" należy dane prace 

wykonać. Sposób realizacji pozostaje indywidualną decyzją kierownika 

projektu, który wybiera najlepsze, w konkretnym przypadku, narzędzia 

realizacji prac. Takie podejście uniezależnia metodykę od rozwoju technologii 

wytwarzania, która dostarcza coraz to nowsze, wydajniejsze narzędzia 

realizacji zadań określonych na liście prac. W konkretnym przypadku 

modyfikacji może ulec zaproponowana w metodyce lista zadań, ale łatwiej 

jest modyfikować istniejącą listę niż konstruować ją samemu od początku. 

Przedstawiona w metodyce lista działań jest powiązana zależnościami 

przyczynowo-skutkowymi, określając zalecany porządek realizacji. Sieć 

czynności do realizacji dodatkowo jest pogrupowana w kilka poziomów 

ogólności, co pozwala na wybór odpowiedniego poziomu szczegółowości, w 

zależności od szczebla zarządzania projektem. Głębokość dekompozycji 

poszczególnych zadań zależy od konkretnego projektu, należy jedynie 

przestrzegać ogólnych zasad dekompozycji opisanych wcześniej.

 

 

Lista zadań

• zgłoszenie potrzeby

• analiza problemu

• zdefiniowanie zadania projektowego

• opis stanu istniejącego

• analiza stanu istniejącego

• koncepcja systemu informatycznego

• normatywy

• projekt struktury informacyjnej

• projekt technologii przetwarzania

• wybór technologii

• synteza projektu

• projekt oprogramowania

• oprogramowanie wykonanie

• organizacyjne przygotowanie obiektu

• eksperyment na danych modelowych

• instalacja systemu

• wdrożenie pilotowe

• projekt eksploatacyjny

• eksploatacja i rozwój

 

 

Związki przyczynowo - 

skutkowe

Kolejność realizacji poszczególnych prac w systemie 

informatycznym jest ustalana indywidualnie dla 

każdego systemu w zależności od konkretnych 

warunków realizacji. Uwarunkowania realizacyjne i 

przyjęta taktyka wykonawcza decydują o tym, w jakiej 

kolejności wykonywane są prace. Taktyka realizacji 

musi jednak przestrzegać zależności technologicznych 

między poszczególnymi pracami. Dla realizacji 

konkretnych zadań potrzebne są produkty innych prac 

i stąd powstaje konieczność wcześniejszego ich 

wykonania. Te związki technologiczne muszą być 

zachowane w procesie realizacji systemu 

informatycznego. Dla ułatwienia pracy zespołowi 

wykorzystującemu metodykę punktów węzłowych, 

wskazuje się związki technologiczne między 

zadaniami. Utworzona jest sieć działań, gdzie zadania 

powiązane są związkami przyczynowo-skutkowymi. 

 

 

Podsumowanie

Metodyka punktów węzłowych jest próbą 

strukturalizowania prac wykonywanych w procesie 

realizacji typowego systemu przetwarzania danych. 

Metodyka punktów węzłowych koncentruje się jedynie 

na realizacji systemu informatycznego, całkowicie 

pomijając problemy organizacji zespołu projektowego, 

komunikacji, zarządzania ryzykiem w projekcie, 

zmianami, czy innymi zagadnieniami istotnymi z 

punktu widzenia zarządzania projektem. W związku 

z tym należy to podejście traktować jako próbę 

opracowania metodyki, a nie pełnowartościową 

metodykę realizacji systemu informatycznego, ale 

zarazem obrazuje to skalę problemów, jakie stoją 

przed zespołami, które opracowują i utrzymują w 

stanie aktualnym inne metodyki realizacji systemów 

informatycznych.