Organizacja robót 
budowlanych

Opracowała:
mgr inż. Beata 
Bisok

Zagospodarowanie placu 
budowy

Temat zajęć 
tablicowych:

Określenie celów:

 

1.

Powinniśmy znać:
- rodzaje elementów zagospodarowania placu budowy
- sposób określania potrzebnej ich ilości.

2. Powinniśmy umieć:

- określić rodzaj i ilość elementów 

zagospodarowania  placu budowy
- korzystać z projektów zagospodarowania 

placu  budowy.

3. Powinniśmy być przekonani że:

- dobraliśmy właściwe elementy 

zagospodarowania  placu budowy w 

odpowiedniej ilości
- zagospodarowanie placu budowy 

zaprojektowane        

i wykonane zostało 

w sposób ekonomiczny.

6

Plan zajęć:

 

I.

Cel i zakres zagospodarowania placu 
budowy

II.

Kolejność lokalizacji elementów 
zagospodarowania placu budowy

III.

Sieci komunikacyjne

IV.

Place składowe i magazyny

V.

Wytwórnie pomocnicze

VI.

Budynki administracyjno – socjalne

VII.

Urządzenia ogólne

VIII.

Plan zagospodarowania placu budowy

7

Cel i zakres 
zagospodarowania
placu budowy

Cel i zakres zagospodarowania 
placu budowy 

9

„warszta

t”

Cel i zakres zagospodarowania 
placu budowy

 

Podstawowe elementy zagospodarowania 

placu budowy to:

•  maszyny oraz urządzenia transportu 

pionowego oraz  pionowo - poziomego,

•  zespoły maszyn o zmiennych 

stanowiskach lub  frontach  robót,

•  sieć komunikacyjna,

•  składowiska i magazyny materiałowe 

budowy,

•  wytwórnie pomocnicze budowy,

12

Cel i zakres zagospodarowania 
placu budowy

 

Podstawowe elementy zagospodarowania 

placu budowy to:

•  obiekty higieniczno – sanitarne placów 

budowy,

•  obiekty administracyjno – biurowe budów,

•  obiekty socjalne budów,

•  urządzenia profilaktyki przeciwpożarowej,

•  instalacje: wodociągowa, elektryczna, 

łączności, 

sprężonego powietrza, itp.,

•  ogrodzenie placu budowy.

13

Kolejność lokalizacji 
elementów 
zagospodarowania placu 
budowy

Kolejność lokalizacji elementów 
zagospodarowania placu budowy

Doprowadze

nie wody

1

2

Doprowadze

nie energii 

elektr.

3

4

P

Sieć 

wodociąg. 

na placu 

bud.

1
7

1
8

Inst. elektr. 

na placu 

budowy

1
9

2
0

K

Ogrodzenie 

terenu

2
1

2
2

Daszki ochr. 

ogrodzenia

2
3

2
4

Droga 

dojazdowa

5

6

Bud. adm. - 

socjalny

7

8

Magazyn 

tymczasowy

9

1
0

Drogi 

tymczasowe

1
3

1
4

Place

składowe

1
5

1
6

Zabezpiecze

nie ppoż.

1
1

1
2

16

Sieci komunikacyjne

Sieci komunikacyjne

Projektując  transport  w  obrębie  placu 
budowy należy:
→ 

opracować 

schemat 

przepływu 

ładunków;
→ wytyczyć trasy dróg wewnętrznych; 
→ zaprojektować odpowiednie podłoża     
                 i nawierzchnię dróg;
→  opracować  racjonalne  prowadzenie 
załadunków,  z  użyciem  ekonomicznie 
uzasadnionej mechanizacji.

19

Sieci komunikacyjne

Przekrój 

porzeczny drogi 

jednokierunkowej

Przekrój 

porzeczny 

dróg 

pasowych

20

Sieci komunikacyjne

21

Place składowe i magazyny

Place składowe i magazyny

Przykład obliczeniowy:

Rodzaj 

materiału

Jed

n.

Zapas 

w 

dniac

h

Norm

a 

skład

o-

wania 

N

sm

 

Współ. 

zwięks

za-jący 

k

Ilość 

M

Powierzchnia 

składowania

F [m

2

]

F

n

 

(netto)

F

b 

(brutto)

Cegła

tys. 

szt.

8

0,7

1,3

18

25,7

33,4

Stal 

zbrojenio

wa

t

10

3,6

2,3

7

1,9

4,5

Pustaki 

Akermana szt.

7

100

1,25

350

3,5

4,3

sm

n

N

M

F 

k

F

F

n

b





25

Wytwórnie pomocnicze

Wytwórnie pomocnicze

Większe  budowy  oraz  budowy  oddalone  od 

zaplecza 

produkcyjno-usługowego 

muszą 

organizować  wytwórnie  pomocnicze.  Zależnie  od 

potrzeb mogą to być:
→ warsztaty ślusarsko-kowalskie, łączone nieraz    

                          z  działalnością  usługowo-naprawczą 

maszyn                   i urządzeń  pomocniczych,
→ zbrojarnie,
→ warsztaty ciesielskie;
→  betonownie,  w  których  nieraz  oprócz 

przygotowania 

mieszanek 

betonowych 

wytwarza się też zaprawy,
→ poligonowe wytwórnie prefabrykatów,
→ warsztaty podwykonawców — specjalistycznych 

przedsiębiorstw budowlano-montażowych.

27

Budynki administracyjno - 
socjalne

Budynki administracyjno - 
socjalne

Budynki 

administracyjne 

wznosi 

się 

zazwyczaj  w  pobliżu  głównego  wjazdu  na 
budowę, 

zaś 

budynki 

socjalne 

mogą 

znajdować 

się 

poza 

placem 

budowy. 

Organizacyjnie i ekonomicznie korzystna jest 
ich koncentracja w większe zespoły, z łatwym 
dostępem dla obsługi                i zaopatrzenia 
spoza placu budowy.
Wielkość  tych  budynków  zależy  od  ilości 
osób  zatrudnionych  na  budowie,  a  dane  te 
otrzymuje się z harmonogramu zatrudnienia.

29

Budynki administracyjno - 
socjalne

Kontenery:
- mieszkalne
- biurowe
- socjalne
- 
magazynowe

30

Budynki administracyjno - 
socjalne

31

Budynki administracyjno - 
socjalne

Przykład obliczeniowy:

Część administracyjna

Ponieważ  maksymalna  liczba  zatrudnionych  na 
budowie  robotników  wynosi  40.  osób,  więc  należy 
zatrudnić               6. pracowników biurowych.
Powierzchnia biura wynosi: 6 · 6,0 = 36,0 m

2

.

Przyjęto  zestaw  3.  budynków  kontenerowych  o 
wymiarach 6,40 m × 2,40 m i łącznej 

powierzchni 

brutto 46,08 m

2

.

32

Budynki administracyjno - 
socjalne

Przykład obliczeniowy:

Część socjalna

W skład tej części zaplecza budowy wchodzą:
→ szatnia – 30,4 m

2 

(netto),

→ jadalnia – 47,0 m

2 

(netto),

→ umywalnia – 31,0 m

2 

(netto), 

→WC – 6,0 m

2

 (netto) + 2 oczka na placu budowy.

Powierzchnia części socjalnej wynosi:

114,4 m

2

 × 1,2 = 137,28 m

2 

(brutto).

Przyjęto  zestaw  9.  budynków  kontenerowych  o 

wymiarach  6,40  m  ×  2,40  m  i  łącznej 

powierzchni  brutto  138,24  m

2

  oraz  2. 

przenośne kabiny WC

.

33

Urządzenia ogólne

Urządzenia ogólne

Zapotrzebowanie w wodę

Zapotrzebowanie  budowy  w  wodę  dzieli  się  na 
zapotrzebowanie wody na cele :
→ produkcyjne - q

p

;

→ gospodarczo-bytowe - q

g

;

→ przeciwpożarowe - q

pp

.

Na  etapie  wykonywania  projektu  organizacji 
budowy  stosuje  się  metodę  szczegółowego 
obliczania zapotrzebowania na wodę.

35

Urządzenia ogólne

Zapotrzebowanie

 w wodę

Oblicza się korzystając z wzoru:

pp

q

Q 

Przypadek 1 – budowy małe,

gdy q

p

 + q

g

 < q

pp

 to:

)

(

2

1

p

g

pp

q

q

q

Q







Przypadek 2 – budowy duże,

gdy q

p

 + q

g

 > q

pp

 to:

36

Urządzenia ogólne

Zapotrzebowanie w wodę

Przykład obliczeniowy:

Wielkość  zapotrzebowania  na  wodę  do  celów 
przeciwpożarowych  q

pp

  należy  ustalać  z 

miejscowymi  władzami  straży  ogniowych. 
Orientacyjnie wielkość tę można przyjmować:
→  10  dm

3

/s  dla  placów  budowy  o  pow.  do  30 

ha;
→      5  dm

3

/s  na  każde  następne  50  ha 

powierzchni;
→   5 dm

3

/s dla wyodrębnionych terenów hoteli 

i osiedli  robotniczych.

Wartość q

pp

 przyjęto równą 10 dm

3

/s.

37

Urządzenia ogólne

Zapotrzebowanie w wodę

Przykład obliczeniowy:

3600

8

10

7

,

2











p

N

q

g

Wielkość  zapotrzebowania  na  wodę  do  celów 
gospodarczych  q

g 

oblicza  się  korzystając  ze 

wzoru:

gdzie:
N  –  liczba  pracowników  budowy  – 

przyjęto  40 

osób

;

Σp  –  suma  zużycia  wody  na  cele  sanitarno-
bytowe

– 

przyjęto 1640 dm

3

.

Rodzaj zużycia

Jedn.

Jedn. zużycie 

wody [l/jedn.]

Zużycie wody 

[l]

Umywalnia

1 robotnik

7

(5 ÷ 10)

280

Natryski

1 robotnik

27

(25 ÷ 30)

1080

Jadalnia

1 robotnik

7

(5 ÷ 10)

280

Razem:

1640

Wartość q

g

 przyjęto równą 0,191 

dm

3

/s.

38

191

,

0

3600

8

1640

40

10

7

,

2

3600

8

10

7

,

2





















p

N

q

g

Urządzenia ogólne

Zapotrzebowanie w wodę

Przykład obliczeniowy:

3600

8

2

,

1









b

p

R

k

q

Wielkość  zapotrzebowania  na  wodę  do  celów 
produkcyjnych  q

p 

oblicza  się  korzystając  ze 

wzoru:

gdzie:
k  –  współczynnik  nierównomierności  zużycia 
wody
ΣR

b

  –  suma  zapotrzebowania  na  wodę  dla 

poszczególnych  rodzajów robót.

Roboty budowlane – współczynnik k = 1,5

Rodzaj zużycia

Jedn.

Jedn. 

zużycie 

wody 

[l/jedn.]

Zapotrzebowa

nie [l]

Przygotowanie zapraw 

cementowo – wapiennych na 

stropie

14,410m

3

 

275

3962,57

Pielęgnacja betonu:
- fundamenty
- słupy
- podciągi
- żebra
- płyta stropowa

68,234m

3

6,272m

3

18,323m

3

22,938m

3

51,217m

3

150

10235,10

940,80

2748,45
3440,70
7682,55

Razem:

29010,17

Wartość q

p

 przyjęto równą 2,858 

dm

3

/s.

Koparki i żurawie z silnikami spalinowymi – współczynnik k = 2,0

Rodzaj zużycia

Ilość [szt.]

Jedn. 

zużycie 

wody 

[l/jedn.]

Zapotrzebowa

nie [l]

Żuraw

2 

110

220

Pompa do betonu

1

110

110

Betonomieszarka

3

110

330

Maszyny pracujące 

równocześnie: koparka, 

zgarniarka, ładowarka, 

samochód samowyładowczy, 

spycharka

19

550

10450

Wibratory

13

110

1430

Razem:

12540

39

858

,

2

3600

8

)

12540

0

,

2

17

,

29010

5

,

1

(

2

,

1

3600

8

2

,

1





















b

p

R

k

q

Urządzenia ogólne

Zapotrzebowanie w wodę

Przykład obliczeniowy:

 

m

V

Q

d

w









4

Ponieważ:

q

p

 + q

g

 = 0,191 + 2,858 = 3,049 dm

3

/s < q

pp

 = 

10 dm

3

/s

to  jest  to  przypadek  budowy  małej,  wobec 
powyższego ogólne zużycie wody wynosi:

Q = q

pp

 = 10 dm

3

/s

Określenie średnicy rur doprowadzających 

instalacji wodnej:

Wartość d wynosi 0,113 m więc 

przyjęto rury o średnicy 125 mm.

V

w

  –  szybkość  przepływu 

wody 

w 

rurach 

przyjmowana               

w 

granicach 1,0 ÷ 1,5

40

Urządzenia ogólne

Zapotrzebowanie w energię elektryczną

Energia  elektryczna  na  placu  budowy  jest 

niezbędna  do  napędu  silników  elektrycznych 

maszyn,  oświetlenia  stanowisk  i  frontów  pracy 

oraz  wnętrz  budynków  zagospodarowania,  do 

celów  technologicznych,  w  tym  np.  spawania 

konstrukcji metalowych itp.
Budowy mogą pobierać energię elektryczną:
→ o napięciu użytkowym z sieci miejskiej – przy 

niewielkim poborze, kilkudziesięciokilowatowym;
→ wysokiego napięcia, transformując ją                 

             w zainstalowanym dla potrzeb budowy 

transformatorze.

41

Urządzenia ogólne

Zapotrzebowanie

 w energię elektryczną

Oblicza się korzystając z uproszczonego wzoru:

























oz

oz

ow

ow

s

s

poz

P

K

P

K

P

K

P



cos

1

,

1

gdzie:
ΣP

s

 – sumaryczna moc silników zainstalowanych 

na budowie 

maszyn;

ΣP

ow

 – sumaryczne zapotrzebowanie na moc do 

oświetlania 

wewnętrznego;

ΣP

oz

 – sumaryczne zapotrzebowanie na moc do 

oświetlania 

zewnętrznego;

K

s

, K

ow

, K

oz

 – współczynniki niejednoczesności 

poboru 

energii przez poszczególne 

odbiorniki;
cosφ – współczynniki mocy

[kVA]

42

Urządzenia ogólne

Zapotrzebowanie w energię elektryczną

Przykład obliczeniowy:

Sumaryczną moc silników ΣP

s

 zainstalowanych 

na  budowie  określa  się  na  podstawie  wykazu 
sprzętu na budowie:

Sprzęt

Ilość [szt.]

Moc silnika [kW]

Żuraw wieżowy

1

26

Wyciąg przyścienny

2

7

Betoniarka o poj. 0,5m

3

 

3

11

Piła tarczowa

2

2,5

Nożyce do stali

2

3,5

Giętarka

1

3

Spawarka

2

21

Wiertarka stołowa

4

2

Razem

138

Wartość K

s

 przyjęto równą 1,0 dla 

maszyn             o cyklicznym 

przerywanym charakterze pracy.

Wartość ΣP

s

 przyjęto równą 138 kW.

43

Urządzenia ogólne

Zapotrzebowanie w energię elektryczną

Przykład obliczeniowy:

Sumaryczną  zapotrzebowanie  mocy  ΣP

ow

  dla 

potrzeb  oświetlenia  wewnętrznego  określa  się 
na podstawie wykazu sprzętu na budowie:

Rodzaj 

pomieszczenia

Powierzchnia 

[m

2

]

Zapotrzebowani

e energii 

[W/100m

2

]

Energia [W]

Pomieszczenia 

adm. - 

socjalne

95

800

720

Pomieszczenia 

magazynowe

70

525

367,5

Razem

1087,5

Wartość K

ow

 przyjęto równą 0,8.

Wartość ΣP

ow

 przyjęto równą 1,09 

kW.

44

Urządzenia ogólne

Zapotrzebowanie w energię elektryczną

Przykład obliczeniowy:

Sumaryczną  zapotrzebowanie  mocy  ΣP

oz

  dla 

potrzeb  oświetlenia  zewnętrznego  określa  się 
na podstawie wykazu sprzętu na budowie:

Rodzaj

Ilość [szt.]

Zapotrzebowani

e energii [W]

Energia [W]

Oświetlenie 

zewnętrzne – słupy 

oświetleniowe

8

500

4000

Wartość K

ow

 przyjęto równą 1,0,

zaś cosφ równe 0,6 przy pracy 

jednozmianowej.

Wartość ΣP

oz

 przyjęto równą 4 kW.

45

Urządzenia ogólne

Zapotrzebowanie w energię elektryczną

Przykład obliczeniowy:

























oz

oz

ow

ow

s

s

poz

P

K

P

K

P

K

P



cos

1

,

1

Wobec powyższego ogólne zużycie 

energii wynosi:

P

poz

 = 234,87 kVA

kVA

P

poz

87

,

234

0

,

4

0

,

1

09

,

1

8

,

0

6

,

0

138

0

,

1

1

,

1



























46

Plan zagospodarowania 
placu budowy

Plan zagospodarowania placu 
budowy

Przykładowy 

projekt 

zagospodarowani

a placu budowy

48

Plan zagospodarowania placu 
budowy

Przykładowy projekt zagospodarowania placu budowy

49

Plan zagospodarowania placu 
budowy

50

Plan zagospodarowania placu 
budowy

51

Dziękuję

za

uwagę 

53