Ślady bytowania Zwierząt w Terenie

Śladami bytowania zwierząt są

wszelkie znaki pozostawione na ziemi,
śniegu, roślinach oraz wytwory ich
działalności. Są one zapisem
różnorakich form ich aktywności:
przemieszczania się, żerowania,
odpoczynku, rozmaitych specyficznych
zachowań.

Śladami zwierząt są więc ich tropy,

oznaki zdobywania pokarmu, ukrycia i
różnego rodzaju konstrukcje, które
budują, kąpieliska, ślady znakowania
terytoriów, odchody, wyplówki, itp..



odbicia kończyn zwierząt,



wygląd i rozmiar tropów pozwalają
określić gatunek, a czasami również
płeć, wielkość i wiek,



dwie grupy ssaków:



stopochodne (poruszają się na całej
powierzchni stóp; kończyny zakończone
pięcioma palcami z pazurami),



palcochodne (poruszają się na końcach
wydłużonych palców; zredukowany jest
palec wewnętrzny; tropy czteropalczaste),



ptaki chodzą jedynie na palcach; cztery
palce zakończone pazurami,



pomiar tropów - zmierzenie dł. i szer.
tropów oraz dł. kroków; czasami także
pomiar szer. kroków, czy dł. pazurów.



podczas poszukiwania pokarmu oraz jego
zjadania, zwierzęta pozostawiają mniej
lub bardziej wyraźne charakterystyczne
ślady,



zależą od wielkości, diety i trybu życia,



roślinożercy odżywiają się
niskokalorycznym pokarmem, więc
zjadają jego duże ilości i pozostawiają
więcej śladów żerowania niż drapieżniki,



niektóre ślady wyraźne i łatwe do
zauważenia (dziki, jeleniowate),



różna trwałość śladów (kilka czy
kilkanaście dni a niektóre wiele lat).



jeden z najważniejszych śladów obecności zwierząt,



składają się z niestrawionych resztek pokarmu:
włosów, piór, kawałków kości, tk. roślinnych i
chitynowych pancerzyków owadów,



wielkość, wygląd i zapach stałe i charakterystyczne
dla gatunku,



odchody ssaków roślinożernych: kształt cylindryczny,
kulisty, suchy bez wyczuwalnego zapachu,



odchody ssaków mięsożernych: wydłużone,
warkoczykowate, miękkiej konsystencji, o
intensywnym zapachu,



odchody ptaków: płynne, półpłynne i stałe, mocz
białawy wydalany razem z kałem,



oznaczenie gatunku ptaków na podstawie odchodów
jest zdecydowanie trudniejsze niż w przypadku
ssaków.



specyficzny sposób trawienia i
wydalania pokarmów,



wielkość oraz kształt są dość
charakterystyczne dla gatunków,



znajdują się najczęściej obok
gniazd ptaków i miejsca ich
dziennego wypoczynku,



wyglądem i zawartością mogą
przypominać odchody ssaków
mięsożernych, różnicą jest jednak
ich struktura oraz kości
zachowane w całości,



świeże, pokryte warstewką śluzu,



wypluwki sów i ptaków
drapieżnych dziennych składają się
prawie z samej sierści, piór i kości.



wszystkie zwierzęta aktywne są tylko przez pewną
część doby, zaś resztę czasu spędzają w rozmaitych
schronieniach: norach, dziuplach, gniazdach i
innych kryjówkach,



schronienia zapewniają zwierzętom bezpieczeństwo:
chronią przed atakami drapieżników, a także izolują
od niekorzystnych warunków pogodowych,



zazwyczaj dobrze zamaskowane i często znajdują się
w trudno dostępnych miejscach,



rozpoznawanie np. nor wielu ssaków średniej
wielkości, jest bardzo trudne i w praktyce możliwe
jest tylko wtedy, gdy w pobliżu znajdują się inne
świeże ślady, np. tropy lub odchody.



tropy spotykane przez cały rok,



widoczne odciski racic i raciczek (szpile);
raciczki bardzo ruchliwe i szerzej rozstawione od
kopyt,



wymiary zależne od wieku i płci oraz

sposobu poruszania się;

*dorosły osobnik : dł. 10 cm, szer. 6 cm, mierzone
razem z odbiciami szpil 15-18 cm dł. i 10 cm szer.



stęp, kłus – odciski tylnych

racic pokrywają odciski przednich
bądź odciskają się tuż za nimi (niedostęp),
kroki: stęp – 40 cm dł.; kłus – 80-100 cm.



Odchody:

- w okresie letnim są bezkształtne i mają luźną

konsystencję;

- jesień, zima – konsystencja stała i rozpadają się na

wiele owalnych brył. Barwy ciemnej, często

czarnej,

- zawierają duże ilości niestrawionych resztek roślin

oraz chitynę owadów.



Inne ślady:
- legowisko – barłóg,

- kąpielisko,

- szkody po czochrających się dzikach.



tropy małych rozmiarów:

4-5 cm dł. i 3 cm szer.,



odcinki kończyn przednich są nieco

większe od tylnych,



odciski racic wąskie, zaostrzone z

przodu,



ślady opuszek sięgają czubków

racic,



szpile zaznaczają się tylko w czasie

galopu i na miękkim podłożu; ich
odciski na linii kopyt,



tropy samicy i samca identyczne,

krok: stęp – dł. 0,5-1m, linia łamana;
kłus – 1-1,5m, linia prawie prosta



odciski racic dość szerokie i

łagodnie zaokrąglone w

przedniej części;



szpile – w czasie skoków i galopu;



tropy kończyn przednich (8-9 cm

dł., 6-7 cm szer.) większe od

tylnych (6-7 cm dł., 4-5 cm szer.);



podobne do tropów daniela, różnią

się szerszymi odbiciami racic.



Odchody:

- cylindryczne bobki,
- odchody byka są większe i mają za zwyczaj szpiczasty

koniec; odchody łani mają zaokrąglone oba końce,

-czarno zabarwione, zawierają niewidoczne z wierzchu

resztki roślin.



A – racica przednia,



B – racica tylnia,



mniejsze i bardziej

wydłużone od tropów jelenia,



racice są silniej zaostrzone w

przedniej części,



szpile odpijają się tylko przy

szybki poruszaniu się na

miękkim gruncie,



dł. 6-8 cm, szer. 4-5 cm,



tropy łani mniejsze: dł. 5-6cm,

szer. 3-3,5cm.



racice wydłużone i zwężają się ku przodowi,



opuszki sięgają prawie samych czubków racic,



raciczki leżą na linii kopyt,



wielkość tropów zależy od wieku i płci,



dł. 12-16cm, szer. 10-13cm,



tropy samca bardziej okazałe niż u samicy i
mają silniej zaokrąglone czubki racic.



Odchody:

- cylindryczne, zaostrzone na jednym

końcu, kolor od czarnego do
jasnobrązowego (zimą),

- pozostawia duże ilości odchodów.



ślady kopyt masywne
i zwężone w
przedniej części,



dł. ok 18cm, szer.
15cm,



tropy przednich
kończyn są większe,



odbicia raciczek leżą
na linii kopyt.



Ślady żerowania:

-ogryzanie liści i gałązek podobne do

śladów żerowania innych kopytnych,

-drzewa ogryzione z kory (na wysokości

szyjki korzeniowej).



Odchody:

-mają postać niekształtnej bryły (takie

same jak bydła domowego),

-latem dość rzadkie, zimą konsystencja

bardziej zwarta,

-barwy czarnej.



Inne ślady:

- legowiska (1,5m dł.),
- drzewa o zdartej korze i

wypolerowanym drewnie,

- w czasie rui mogą łamać i

wywracać drzewa.



przednie łapy
pięciopalczaste,
wewnętrzne palce nie
pozostawiają odcisku,



tylne mocno wydłużone,
czteropalczaste,



palce zakończone
pazurami,



spody stóp owłosione,



pojedynczy trop kształtu
kropli,



łapa przednia 5cm dł.,
3cm szer., tylna 6cm dł.,
3,5cm szer.



Odchody:

- bobki prawie kuliste, często lekko

zaostrzone na jednym końcu a czasami
talerzowato spłaszczone,

- kolor zależy od diety zwierzęcia

(odchody królika są o połowę mniejsze).



A – łapa przednia



B – łapa tylna,



jest zwierzęciem stopochodnym,



łapy pięciopalczaste,



tropy łap przednich są szerokie,
krótkie i rzadko odciskają się w
całości,



tropy łap tylnych podobne do stóp
ludzkich,



wymiary: przednie łapy dł.
28cm i szer. 20cm
tylne: 30 cm i 17 cm.



Ślady żerowania:

- rozkopane

mrowiska,

- rozryte gniazda os,

trzmieli oraz nory
gryzoni,

- zjadanie samych

liści drzew z
pozostawieniem
nietkniętych
ogonków
liściowych.



Odchody:

- wygląd - zależą od rodzaju pokarmu

(dieta roślinna – nieregularny kształt i
różna wielkość, kolor zależny od
zjedzonych roślin),

- zawierają więcej niestrawionych części

roślinnych w porównaniu do ssaków
kopytnych,

- przy pokarmie zwierzęcym odchody

cylindryczne, liczne kawałki
pokruszonych kości oraz sierść.



Inne ślady:

- legowisko – barłóg, gawra,
- znakowanie terytorium – zdzieranie

kory.



przednia łapa -5 (wewnętrzny
szczątkowy) a tylna 4 palce,



trop -4 opuszki palcowe i opuszka
międzypalcowa oraz ślady długich
pazurów,



trop przedniej łapy jest większy,



wymiary: 9-11 cm dł. i 8-10 cm szer.,



na tylnej krawędzi opuszki
międzypalcowej przedniej łapy
łagodne wcięcie, tylnej łapy okrągła,



najczęściej kłusują; stawiają tylne
kończyny dokładanie w tropy
przednich, dł. kroku 1 m,



tropy – linia prosta (sznureczek).



widoczne cztery
palce z długimi
wąskimi pazurami,



odciski łap
wydłużone;
regularny
symetryczny kształt,



dł. 5cm, szer. 4-
4,5cm,



dł. kroku 60-80cm.



Porównanie tropu lisa i psa:

- pomiędzy opuszkami palcowymi

znajduje się wolna przestrzeń,

- opuszka międzypalcowa lisa jest

mniejsza niż u psa i niewiele większa od
pojedynczej opuszki palcowej.



Odchody:

- walcowate, zwężone i ostro zakończone z

jednego końca,

- składają się z sierści, piór, zębów i kości

ofiar,

- leżą często w widocznych miejscach

(oznaczanie terytorium).



Inne ślady:

- lisie nory z usypanym piaskiem przed

wejściem,

- silny ,,lisi” zapach.



Bażant:

- widoczne odbicia trzech palców –

długich i cieńszych niż u innych ptaków
z tej grupy,

- dł. 6-8cm, dł. kroków 40-70cm.



Głuszec:

- ogromnych rozmiarów, palce grube i

wyraźnie zwężające się ku przodowi,

- dł. 12cm.



Cietrzew:

- tropy podobne do głuszca, jednak

mniejsze,

- dł. 7cm,
- posiadają silnie rozchylone boczne palce

(2 i 4), które na niektórych tropach
układają się w linie prostą.

Document Outline