PAPIER WARTOŚCIOWY
PAPIER WARTOŚCIOWY
Jest szczególnym dokumentem stwierdzającym
Jest szczególnym dokumentem stwierdzającym
istnienie określonego prawa majątkowego,
istnienie określonego prawa majątkowego,
najczęściej wierzytelności. Podstawowymi papierami
najczęściej wierzytelności. Podstawowymi papierami
wartościowymi są:
wartościowymi są:
Akcje, prawa do akcji, kwity depozytowe, obligacje,
Akcje, prawa do akcji, kwity depozytowe, obligacje,
listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne, zbywalne
listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne, zbywalne
prawa majątkowe, wynikające z wyżej
prawa majątkowe, wynikające z wyżej
wymienionych papierów wartościowych, lub prawa
wymienionych papierów wartościowych, lub prawa
majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub
majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub
pośrednio od ceny papierów wartościowych. Mówiąc
pośrednio od ceny papierów wartościowych. Mówiąc
prostszym językiem jest to dokument upoważniający
prostszym językiem jest to dokument upoważniający
do otrzymania np. odsetek albo dywidendy.
do otrzymania np. odsetek albo dywidendy.
AKCJA
AKCJA
jest dla wszystkich przyszłych inwestorów giełdowych
jest dla wszystkich przyszłych inwestorów giełdowych
jednym z najważniejszych papierów wartościowych.
jednym z najważniejszych papierów wartościowych.
Daje ona właścicielowi możliwość osiągania zysku
Daje ona właścicielowi możliwość osiągania zysku
głównie z różnicy cen kupna i sprzedaży, lub dzięki
głównie z różnicy cen kupna i sprzedaży, lub dzięki
dywidendzie. Z reguły inwestowanie w akcje przynosi
dywidendzie. Z reguły inwestowanie w akcje przynosi
większy zysk niż w obligacje, (o których, za chwilę
większy zysk niż w obligacje, (o których, za chwilę
powiem), jest również bezpieczniejsze i wymaga
powiem), jest również bezpieczniejsze i wymaga
mniejszej znajomości tematu niż inwestowanie w
mniejszej znajomości tematu niż inwestowanie w
kontrakty terminowe. W przypadku inwestowania w
kontrakty terminowe. W przypadku inwestowania w
akcje należy pamiętać, że w momencie nabycia akcji
akcje należy pamiętać, że w momencie nabycia akcji
stajemy się współwłaścicielem przedsiębiorstwa, które
stajemy się współwłaścicielem przedsiębiorstwa, które
niekoniecznie musi dobrze prosperować. Musimy,
niekoniecznie musi dobrze prosperować. Musimy,
zatem, pamiętać o wynikających z tego
zatem, pamiętać o wynikających z tego
konsekwencjach, utratą zainwestowanych środków
konsekwencjach, utratą zainwestowanych środków
włącznie.
włącznie.
OBLIGACJA
OBLIGACJA
papier wartościowy, poprzez który remitent
papier wartościowy, poprzez który remitent
staje się dłużnikiem właściciela obligacji i
staje się dłużnikiem właściciela obligacji i
zobowiązuje się wobec niego do spełnienia
zobowiązuje się wobec niego do spełnienia
świadczenia pieniężnego, polegającego na
świadczenia pieniężnego, polegającego na
wypłaceniu pewnej sumy pieniężnej
wypłaceniu pewnej sumy pieniężnej
(nominału obligacji) i ewentualnych odsetek
(nominału obligacji) i ewentualnych odsetek
płatnych w równych odstępach czasu
płatnych w równych odstępach czasu
(1/4,1/2,1 roku) Nabywając obligacje
(1/4,1/2,1 roku) Nabywając obligacje
stajemy się obligatariuszami
stajemy się obligatariuszami
KONTRAKTY TERMINOWE
KONTRAKTY TERMINOWE
są najbardziej skomplikowanymi i niebezpiecznymi
są najbardziej skomplikowanymi i niebezpiecznymi
instrumentami notowanymi na giełdzie, ale dla
instrumentami notowanymi na giełdzie, ale dla
wprawnego gracza stanowiącymi duży zwrot z
wprawnego gracza stanowiącymi duży zwrot z
inwestycji. Kontrakt terminowy jest umową kupna
inwestycji. Kontrakt terminowy jest umową kupna
lub sprzedaży określonych aktywów( w
lub sprzedaży określonych aktywów( w
szczególności instrumentów finansowych lub
szczególności instrumentów finansowych lub
towarów zwanych instrumentami bazowymi) w
towarów zwanych instrumentami bazowymi) w
określonym czasie w przyszłości i po określonej
określonym czasie w przyszłości i po określonej
cenie. Zamiast dostawy instrumentu bazowego w
cenie. Zamiast dostawy instrumentu bazowego w
terminie określonym w kontrakcie bardzo często
terminie określonym w kontrakcie bardzo często
stosowane jest rozliczenie pieniężne. Oznacza to, że
stosowane jest rozliczenie pieniężne. Oznacza to, że
strony regulują między sobą kwotę równą różnicy
strony regulują między sobą kwotę równą różnicy
między ceną zawarcia transakcji a ceną instrumentu
między ceną zawarcia transakcji a ceną instrumentu
bazowego w dniu wygaśnięcia.
bazowego w dniu wygaśnięcia.
WARRANTY
WARRANTY
są to instrumenty finansowe, których cena zależy od wartości lub
są to instrumenty finansowe, których cena zależy od wartości lub
ceny instrumentu bazowego. Instrumentem bazowym,
ceny instrumentu bazowego. Instrumentem bazowym,
analogicznie jak w przypadku kontraktu terminowego, może być
analogicznie jak w przypadku kontraktu terminowego, może być
papier wartościowy, waluta, stopa procentowa itp. Z prawnego
papier wartościowy, waluta, stopa procentowa itp. Z prawnego
punktu widzenia warrant jest bezwarunkowym i nieodwołalnym
punktu widzenia warrant jest bezwarunkowym i nieodwołalnym
zobowiązaniem się jego emitenta do wypłacenia właścicielowi
zobowiązaniem się jego emitenta do wypłacenia właścicielowi
kwoty rozliczenia lub dostarczenia instrumentu bazowego.
kwoty rozliczenia lub dostarczenia instrumentu bazowego.
Dostarczenie jest możliwe tylko wtedy, gdy instrument bazowy
Dostarczenie jest możliwe tylko wtedy, gdy instrument bazowy
istnieje fizycznie, np. jest nim akcja (nie jest możliwe w
istnieje fizycznie, np. jest nim akcja (nie jest możliwe w
przypadku indeksu). W przypadku warrantu kupna kwotą
przypadku indeksu). W przypadku warrantu kupna kwotą
rozliczenia jest dodatnia różnica pomiędzy ceną instrumentu
rozliczenia jest dodatnia różnica pomiędzy ceną instrumentu
bazowego a ceną wykonania warrantu, natomiast w przypadku
bazowego a ceną wykonania warrantu, natomiast w przypadku
warrantu sprzedaży dodatnia różnica między ceną wykonania a
warrantu sprzedaży dodatnia różnica między ceną wykonania a
ceną instrumentu bazowego.
ceną instrumentu bazowego.
Wyróżniamy warianty subskrypcyjne i opcyjnie. Pierwsze są
Wyróżniamy warianty subskrypcyjne i opcyjnie. Pierwsze są
emitowane przez spółki akcyjne na własne akcje przyszłej emisji,
emitowane przez spółki akcyjne na własne akcje przyszłej emisji,
drugie emitują banki, biura maklerskie i inne instytucje finansowe
drugie emitują banki, biura maklerskie i inne instytucje finansowe
na akcje innych spółek notowanych na giełdzie.
na akcje innych spółek notowanych na giełdzie.
INSTYTUCJE I
INSTYTUCJE I
UCZESTNICY RYNKU
UCZESTNICY RYNKU
KAPITAŁOWEGO W
KAPITAŁOWEGO W
POLSCE
POLSCE
Komisja Papierów Wartościowych i Giełd (KPWiG);
Komisja Papierów Wartościowych i Giełd (KPWiG);
Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A.
Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A.
(KDPW);
(KDPW);
Biura maklerskie i banki prowadzące rachunki
Biura maklerskie i banki prowadzące rachunki
papierów wartościowych;
papierów wartościowych;
Centralna Tabela Ofert (CeTO);
Centralna Tabela Ofert (CeTO);
Dystrybutorzy informacji, ceduła giełdowa;
Dystrybutorzy informacji, ceduła giełdowa;
Emitenci;
Emitenci;
Inwestorzy;
Inwestorzy;
Fundusze powiernicze i inwestycyjne;
Fundusze powiernicze i inwestycyjne;
Fundusze emerytalne;
Fundusze emerytalne;
Maklerzy papierów wartościowych;
Maklerzy papierów wartościowych;
Doradcy inwestycyjni.
Doradcy inwestycyjni.
DYSTRYBUTORZY
DYSTRYBUTORZY
INFORMACJI
INFORMACJI
to Deuter, Bloomberg, Bridże Telerate,
to Deuter, Bloomberg, Bridże Telerate,
Polska Agencja Prasowa, Telegazeta.
Polska Agencja Prasowa, Telegazeta.
W przypadku korzystania z Internetu
W przypadku korzystania z Internetu
to strony:
to strony:
(
. pl) lub onet.pl,
. pl) lub onet.pl,
(
).
).
CZYM SIĘ KIEROWAĆ PRZY
WYBORZE BIURA
MAKLERSKIEGO
Koszty założenia i prowadzenia rachunku
inwestycyjnego
Tabela prowizji maklerskich
Czy wolne środki są oprocentowane i jak wysoko
Możliwość oraz warunki inwestowania na rynku
instrumentów pochodnych
Lokalizacja, dostęp przez telefon
Pośrednictwo przy uzyskaniu kredytu na zakup
papierów wartościowych
Dostęp do serwisów internetowych
Warunki uzyskania odroczonej płatności
Czas przekazania zlecenia na giełdę
UWAGA!
•
Sprawdzenie wszystkich informacji
na temat biura maklerskiego może
zająć sporo czasu, jednak pośpiech
nie jest wskazany.
•
Szczególną uwagę należy poświęcić
porównaniu tabel prowizji (dotyczy
to głównie inwestorów
krótkoterminowych).
PARAMETRY POTRZEBNE DO
PARAMETRY POTRZEBNE DO
ZŁOŻENIA ZLECENIA
ZŁOŻENIA ZLECENIA
Określenie strony zlecenia tj.
Określenie strony zlecenia tj.
kupujemy czy sprzedajemy,
kupujemy czy sprzedajemy,
Nazwa papieru wartościowego,
Nazwa papieru wartościowego,
Wolumen, czyli ilość,
Wolumen, czyli ilość,
Limit zlecenia, czyli cena, przy której,
Limit zlecenia, czyli cena, przy której,
kupimy albo sprzedamy dany papier
kupimy albo sprzedamy dany papier
wartościowy,
wartościowy,
Data ważności zlecenia,
Data ważności zlecenia,
Dodatkowe warunki.
Dodatkowe warunki.
JAK ODCZYTYWAĆ TABLICE
JAK ODCZYTYWAĆ TABLICE
NOTOWAŃ
NOTOWAŃ
Przykład:
Przykład:
Nazwa hh:mm tko Otw Min Max Ost Zmiana
Nazwa hh:mm tko Otw Min Max Ost Zmiana
CSS 10:07 25,50 24,60 25,50 25,50 -3,12%
CSS 10:07 25,50 24,60 25,50 25,50 -3,12%
hh:mm –czas ostatniej zmiany
hh:mm –czas ostatniej zmiany
tko- wartość teoretycznego kursu otwarcia
tko- wartość teoretycznego kursu otwarcia
otw- wartość kursu otwarcia (kurs pierwszej transakcji na danej sesji)
otw- wartość kursu otwarcia (kurs pierwszej transakcji na danej sesji)
min- wartość kursu minimalnego (najniższa cena papieru na sesji w
min- wartość kursu minimalnego (najniższa cena papieru na sesji w
danym dniu)
danym dniu)
max- wartość kursu maksymalnego (najwyższy kurs po jakim był
max- wartość kursu maksymalnego (najwyższy kurs po jakim był
notowany papier na danej sesji)
notowany papier na danej sesji)
ost- wartość kursu ostatniego (kurs ostatniej transakcji na sesji na
ost- wartość kursu ostatniego (kurs ostatniej transakcji na sesji na
danym papierze, nazywany kursem zamknięcia)
danym papierze, nazywany kursem zamknięcia)
zmiana- zmiana kursu ostatniego do kursu odniesienia
zmiana- zmiana kursu ostatniego do kursu odniesienia
kurs odniesienia- kurs ostatniej transakcji z poprzedniej sesji, kurs,
kurs odniesienia- kurs ostatniej transakcji z poprzedniej sesji, kurs,
na podstawie którego ustalane są widełki na danym papierze.
na podstawie którego ustalane są widełki na danym papierze.
HARMONOGRAM SESJI
HARMONOGRAM SESJI
SYSTEMU NOTOWAŃ CIĄGŁYCH
SYSTEMU NOTOWAŃ CIĄGŁYCH
8.30-10.00 Faza przed otwarciem
8.30-10.00 Faza przed otwarciem
(przyjmowanie zleceń)
(przyjmowanie zleceń)
10.00 Otwarcie
10.00 Otwarcie
10.00-16.00 Faza notowań ciągłych
10.00-16.00 Faza notowań ciągłych
16.00-16.10 Faza przed zamknięciem
16.00-16.10 Faza przed zamknięciem
(przyjmowanie zleceń na zamknięcie)
(przyjmowanie zleceń na zamknięcie)
16.10 Zamknięcie
16.10 Zamknięcie
16.10-16.30 Faza przed otwarciem
16.10-16.30 Faza przed otwarciem
(przyjmowanie zleceń na otwarcie
(przyjmowanie zleceń na otwarcie
następnej sesji)
następnej sesji)