PIENIĄDZ - DEFINICJA

•

PIENIĄDZ

 – 

powszechny ekwiwalent w 

wymianie; był i pozostał –

 

towarem.

 

•

Gotówka + depozyty

 na żądanie klientów w bankach 

komercyjnych 

(M1)

 – tzw. pieniądz transakcyjny

•

Największa 

płynność

 wśród aktywów.

 Formy pieniądza:

-

pieniądz towarowy

-

pieniądz kruszcowy

-

pieniądz papierowy



Obecnie: System pieniądza mieszanego (bank 

centralny + banki komercyjne)



Funkcje pieniądza:

1.

Środek cyrkulacji (pośredniczy w wymianie)

2.

Miernik wartości

3.

Środek płatniczy (regulowanie zobowiązań)

4.

Środek tezauryzacji

 

 

POPYT  NA  PIENIĄDZ

 Pojęcie popytu na pieniądz – preferencja płynności

 Motywy utrzymywania aktywów majątkowych w 

pieniądzu (czyli: popytu na pieniądz)

 Motyw transakcyjny

 Motyw ostrożnościowy (przezornościowy)

 Motyw spekulacyjny

Md = M1 + M2

• Md – popyt na pieniądz
• M1 – popyt na pieniądz z uwagi na motyw transakcyjny 

i  motyw ostrożnościowy (łącznie)

• M2 – popyt na pieniądz z motywów spekulacyjnych

•    M1 = L1(Y) (+)     M2 = L2(R) (-)

Tożsamość Halla/Taylora:

Md  =  kY – hR

k – część dochodów utrzymywanych w pieniądzu (wszystkie 

motywy);   Y - dochody

h – współczynnik wrażliwości (elastyczności) popytu na pieniądz 

w relacji do zmian stóp procentowych.  R – poziom stóp proc.

 

 

Czy są oszczędności? Ile? Gdzie?

 

 

POPYT  NA  PIENIĄDZ

 

 

Spekulacyjny popyt na pieniądz

• PROCENT – 

wynagrodzenie za rezygnację z płynności.

• Ilość pieniądza związana z popytem spekulacyjnym („pieniądz 

w spoczynku”) – odwrotna (ujemna) korelacja między 

pieniądzem spekulacyjnym a poziomem stóp procentowych.

 Alternatywa dla pieniądza – aktywa przynoszące dochód, 

obligacje – nie mają stałej ceny rynkowej, sprzedawane są po 

cenie (kursach) wyznaczonych: dochodem i bieżącą stopą 

procentową rynku pieniądza.

 PRZYKŁAD. Obligacja o wartości 1.000 USD o dochodzie 50 

USD (rentowność 5%) stopa rynku pieniądza – 4%

- Kurs obligacji (cene na rynku długu) wyznaczona jest relacją 

dochodu i procentowej stopy rynkowej według wzoru:

    PB1 = 50 : 4  (x100)

PB1 = 1.250

- Nikt taniej nie sprzeda tej obligacji.
- Gdyby stopa rynkowa wzrosła, np. do 8%, to cena obligacji 

zmieni się 

PB2 = 50 : 8 (x100)

PB2 = 625

 Aby zyskiwać na zmianach cen, należy posiadać „w rezerwie” 

wolne zasoby pieniądza („w spoczynku”).

 

 

ILOŚCIOWA TEORIA PIENIĄDZA

• Irving Fischer

M x V = P x Y

 M – pieniądz w obiegu
 V – średnia prędkość obiegu pieniądza
 P – poziom cen
 Y – ilość transakcji