Inscenizacje

i improwizacje

w klasach I – III

 

Plan:

1.Pojęcie inscenizacji.
2.Rola inscenizacji w procesie dydaktycznym.
3.Rodzaje i przykłady inscenizacji.
4.Tok metodycznego postępowania przy 
opracowaniu inscenizacji.
5.Improwizacje.

Pojęcie inscenizacji
Inscenizacja  zespołowa recytacja tekstu z podziałem 

na role i odpowiednim do treści zachowaniem się 
wykonawców, czyli grą aktorską.

                                     Gra aktorska

ruchy na scenie              gesty                       mimika

Na widza i słuchacza działają nie tylko słowa głośno 
recytowanego tekstu ale i ruch, działanie osób, 
dramatyczna sytuacja na scenie.

                                       Inscenizujemy
                                                                    fragmenty 

lektury
  bajki                                           
              czytanki,       wiersze    baśnie      opowiadania

wydarzenia

        podania

         z życia i pracy

         legendy

-powiązane wydarzenia ze sobą czyli akcja
                                       
                                  Inscenizacja utworu

                           aktorzy                   narrator

Narrator wygłasza : -wstęp
                                -dodatkowe uwagi autora
                                - opisuje scenę i zachowanie się 

aktorów

        

Narratora oddzielamy od aktorów

                        Narrator
                                      
                                 pośrednik
                         
                scena, widownia

Patrzy wraz z widzami na scenę i udziela odpowiednich 
wyjaśnień do tego, co się na scenie dzieje.
                      

2.Rola inscenizacji w procesie dydaktycznym.
Cele dydaktyczne i wychowawcze.

Cele dydaktyczne:
- wzbogaca i uaktywnia język ucznia,
- uczy wyraziście mówić z naturalną intonacją,
- pogłębia zrozumienie i odczucie treści tekstów,
- wyrabia pamięć językową i pamięć logiczną,
- doskonali poprawność ortograficzną (przez kontakt z 
tekstem),
- kształci wyobraźnię plastyczną, rozwija zdolności 
konstrukcyjne, pobudza twórczą aktywność,
- rozwija zainteresowania czytelnicze,
- wzbogaca wiedzę dzieci o teatrze.

Cele wychowawcze:
- zaspokaja naturalną u dzieci potrzebę ruchu i zabawy,
- wyrabia świadomą dyscyplinę,
- kształtuje uczucia i postawy,
- kształci wrażliwość estetyczną,
- uczy społecznego współżycia i współdziałania, 
wzmacnia więź koleżeńską,
- ośmiela dzieci,
- uczy właściwej oceny bohaterów i zajmowania 
właściwego stanowiska wobec określonych faktów, 
czynów i zdarzeń

3.Rodzaje i przykłady inscenizacji
Formy inscenizacji:
- teatrzyk wycinanek
- teatr lalek
- teatrzyk chińskich cieni
- żywy plan
- żywy teatr
Teatrzyk wycinanek
 inscenizowanie czytanki, opowiadania, fragmentu 
książki w teatrzyku wycinanek rozpoczyna się od 
scenografii
 na podstawie tekstu literackiego uczniowie projektują 
dekoracje i kostiumy
 układanie scenariusza
 wyodrębnienie z tekstu dialogów i monologów, 
ułożenie z nich ról dla poszczególnych postaci.

 ogranicza w dużym stopniu możliwości gry aktorskiej,
 wycinankowe sylwetki ludzi, zwierząt i roślin dają 
niewielkie możliwości ruchu, nie można zastosować gry 
mimicznej,
 wprowadzanie narratora.
Teatr lalek
Inscenizacja kukiełkowa nawiązuje do naturalnych 
dziecięcych zabaw lalkami.
Dekoracja – łatwa do wykonania
 tło malujemy na kartonie
 niektóre elementy wykonamy z papieru
 teatrzyk (wymiary 1m x 60cm) mogą dla klas I – III 
wykonać uczniowie starsi na zajęciach technicznych
 oświetlenie scenki (reflektor skierowany na scenkę, 
silne żarówki oświetlające z obu stron)

                           Inscenizacja kukiełkowa
                                                 przedstawienie
                                  bajek, baśni,

   utworów, w których występują 

zwierzęta 
                                  i postacie fantastyczne
Nie ma przebierania się za:
zwierzęta i postacie fantastyczne
pies jest psem
wróżka jest wróżką
Nie ma rzeczy niemożliwych np.latania w powietrzu 
Recytatorzy są animatorami
 ożywiają kukiełki
 kukiełka, która mówi powinna się poruszać, aby 
widzowie byli zorientowani, kto wygłasza kwestię.

Ustalamy dodatkowe ruchy, aby nie było martwych 

scen.
Użyczając lalce głosu i ożywiając ją ruchem swoich rąk, 

aktor – animator tworzy „osobowość” lalki, pozostaje 

dla widza w ukryciu.
                            Teatr lalek

posiada duże walory                      kształtuje 

odpowiedzialność
wychowawcze                               zbiorową

Teatrzyk chińskich cieni
Dla stworzenia teatru chińskich cieni niezbędne są 

następujące elementy:
- ekran (drewniana rama 1m x 60cm, z naciągniętym 

białym płótnem)
- źródło światła (reflektor przesłonięty kolorowym 

celofanem, pociętym na paski)

- rzutnik (może być księżycem, słońcem)
- lalki (płaskie, wykonane z tekturki i podklejone 

kolorową bibułką umocować na listewkach lub drutach)
- dekoracje
Żywy plan 
 układanie scenariusza lub posługiwanie się gotowym 

scenariuszem
 dekoracje
 kostiumy
 rekwizyty
 wybór aktorów 
 wybór narratora
 nauka tekstów na pamięć
 wygłaszanie tekstów według scenariusza
 reżyser ustala gesty, mimikę, ruchy i sposób 

poruszania się na scenie

Żywy teatr to wszelka sceniczna improwizacja – 
zorganizowana, to inscenizacja twórcza, w której 
uczniowie wygłaszają dialogi na żywo.
Żywy teatr powstał z zabaw tematycznych 
(naśladowczych)
                             

                                   Wstęp do teatru

        
             przeżycie, pobudza u uczniów chęć do 
naśladowania

Przeżyciem jest:
- opowiadanie nauczyciela
- cykl obrazków
- film
- fragment lektury
- baśń
- bajka

Przez gest i mimikę uczeń upodabnia się do tego, kogo 
chce przedstawić, dołącza się słowo, na żywo powstaje 
sztuka ze wszystkimi elementami akcji, czytelna i 
ciekawa dla tych, którzy ją oglądają którym autor i 
aktorzy chcą przekazać własne przeżycia.

4.Tok metodycznego postępowania przy opracowaniu 
inscenizacji.
I Trafny wybór utworu (interesująca treść, żywa fabuła, 
różnorodne postacie).
II Opracowanie utworu (zapoznanie z treścią, 
wyodrębnienie wydarzeń, nadanie im tytułów, 
charakterystyka postaci, napisanie scenariusza).
III Czytanie z podziałem na role, połączone z 
ćwiczeniami dykcyjnymi (zastosowanie magnetofonu)
IV Wybór techniki wykonania inscenizacji (żywy plan, 
teatr lalek itp.)
V Nauka piosenek i pląsów.
VI Wykonanie dekoracji i rekwizytów.
VII Inscenizacja.

                                   Inscenizacja łączy

            elementy obszarów edukacyjnych

                                      recytacja

       śpiew

                                      muzyka
                                      taniec

Połączone elementy – piękna i ciekawa całość.
Wskazana korelacja międzyprzedmiotowa.

Improwizacje – przedstawienie fabuły przygotowanej 
wyłącznie przez nauczyciela lub wspólnie z dziećmi, bez 
uprzednich zabiegów reżyserskich.

Przy korzystaniu z improwizacji uzyskujemy:
 zaangażowanie wszystkich uczniów w temat zajęć
 wzrost spostrzegawczości i umiejętności  koncentracji 
uwagi
 płynność wypowiedzi
 umiejętność reagowania na zmienność sytuacji, a 
więc i rozwój twórczego sposobu myślenia

Dziękuję

za uwagę