OPIS STANU POWIERZCHNI















n

i

i

l

r

y

n

dx

y

l

Ra

r

1

0

1

1

Średnie arytmetyczne odchylenie profilu od linii średniej: Ra – 

ISO 4287:1999

l

r

R
z

linia 
średnia

Największa wysokość profilu: Rz – ISO 4287:1999

l

r

 – odcinek elementarny

Parametry chropowatości i falistości

l

r

 – odcinek elementarny, l

n

 – odcinek pomiarowy 

R
t

l

r

l

r

l

r

l

r

l

r

l

n

linia 
średnia

Całkowita wysokość chropowatości: Rt – ISO 4287:1999















n

i

wi

l

w

w

h

n

dx

h

l

Wa

w

1

0

1

1

l

w

 – odcinek pomiarowy 

















n

i

wvi

n

i

wpi

C

h

n

h

n

W

1

1

1

1

Średnie arytmetyczne odchylenie profilu falistości: Wa – ISO 

4287:1999

Średnia wysokość falistości: Wc – ISO 4287:1999

Maksymalna wysokość profilu falistości: Wz=Wp+Wv – ISO 

4287:1999

Wartości 

chropowatości

Ra [m]

Odcinek 

elementarn

y l

r 

[mm]

Odcinek 

pomiarowy 

l

n 

[mm]

(0.006)<Ra<0.02

0.08

0.4

0.02<Ra<0.1

0.25

1.25

0.1<Ra<2

0.8

4

2<Ra<10

2.5

12.5

10<Ra<80

8

40

Wartości 

chropowatości

Rz, Rt [mm]

Odcinek 

elementarn

y l

r 

[mm]

Odcinek 

pomiarowy 

l

n 

[mm]

(0.025)<Rz<0.1

0.08

0.4

0.1<Rz<0.5

0.25

1.25

0.5<Rz<10

0.8

4

10<Rz<50

2.5

12.5

50<Rz<200

8

40

Wartości 

chropowatoś

ci

Ra [m]

Stopnie 

chropowatośc

i

wg ISO1302

50

N12

25

N11

12,5

N10

6,3

N9

3,2

N8

1,6

N7

0,8

N6

0,4

N5

0,2

N4

0,1

N3

0,05

N2

0,025

N1

Stopnie chropowatości

(PN-EN ISO 1302:2004)

Wielkości odcinków elementarnych

i pomiarowych (ISO 4288:1997)

Zasada maksimum

Jeśli  wymagania  określa  się  za  pomocą  wartości  maksymalnej 
sprawdzanego  parametru,  to  żadna  z  wartości  parametrów 
zmierzonych 

na 

sprawdzanej 

powierzchni 

nie 

powinna 

przekraczać wartości podanej na rysunku (

PN-EN ISO 1302:2004).

Zasada 16%

Jeśli  wymagania  określa  się  za  pomocą  górnej  (dolnej)  granicy 
danego  parametru,  to  powierzchnia  uważana  jest  za  zgodną  z 
wymaganiami  wówczas,  gdy  nie  więcej  niż  16%  wszystkich 
wartości  zmierzonych  wybranego  parametru  na  jednym  odcinku 
pomiarowym  jest  większa  (mniejsza)  niż  wartość  podana  na 
rysunku (

PN-EN ISO 1302:2004).

Filtr 

chropowatości 

długofalowy

c [mm]

Filtr chropowatości 

krótkofalowy

s [mm]

c/ s

Promień wierzchołka 

ostrza odwzorowującego 

r

tip

 [m]

0.08

2.5

30

2

0.25

2.5

100

2

0.8

2.5

300

2

2.5

8

300

5

8

25

300

10

Pasmo przenoszenia - filtr 

krótkofalowy: s=0,008 mm, filtr 

długofalowy (odcinek 

elementarny): c=2,5 mm, 

parametr chropowatości: Ra=6,3 

m 

PN-EN ISO 1302:2004

50%

Przenoszen
ie

Długość 
fali

100%

s

c

f

chropowat
ość

falisto
ść

ISO 4287:1998

Zależność miedzy filtrami chropowatości , dla wartości 

nominalnej  statycznego nacisku pomiarowego 0,00075 N (PN-

ISO 3274:1997)

Górna 

granica 

wymagania

Dolna granica 

wymagania

Typ 

filtra

Pasmo 

przenoszeni

a

Profil

Cecha 

charakterystyc

zna profilu

Odcinek 

pomiarow

y

Zasada 

maksimum

Wartość 

graniczna

Kierunkowo

ść struktury

Naddate

k na 

obróbkę

Rodzaj 

metody 

wytwarzani

a

Metoda 

wytwarza

nia

Opis symbolu stanu powierzchni

a  – 

Pierwszy  wymóg 

dotyczący  jakości 

powierzchni
b – Drugi wymóg dotyczący jakości powierzchni
c – Rodzaj obróbki
d – Kierunkowość struktury
e – Naddatek na obróbkę w mm

Rodzaje symboli stanu powierzchni

Wymagana obróbka skrawaniem

Dopuszczalny dowolny sposób wykonania

Niedopuszczalna obróbka ubytkowa

Powierzchnia 

z 

poprzedniego 

procesu 

technologicznego

Znak  stosowany  w  oznaczeniu  zbiorczym  (w 
nawiasach)

Jednakowy stan powierzchni na obwodzie

3 .

7 .

4 .

5 .

6 .

1 .

2 .

Kierunkowość struktury

Kierunek śladów obróbki

1.Koncentryczne w stosunku do punktu środkowego (w przybliżeniu).
2.Promieniowe względem środka (w przybliżeniu).
3.Równolegle do płaszczyzny rzutu powierzchni. 
4.Prostopadle do płaszczyzny rzutu powierzchni. 
5.Krzyżujące się w dwóch ukośnych kierunkach.
6.Wielokierunkowe (nieuporządkowane).
7.Bez określonego kierunku (punktowe).

Przykłady nanoszenia symboli stanu powierzchni na rysunkach

Powierzchnie przedmiotu mają jednakową chropowatość 

Powierzchnie przedmiotu mają różną chropowatość

Chropowatość przed i po nałożeniu powłoki

Dane dotyczące obróbki cieplnej

Dane dotyczące obróbki cieplnej