Język jako narzędzie socjalizacji jednostki

Język jako

narzędzie

socjalizacji

jednostki

Opracowały:
Anna Siwczyk
Kamila Kupczak
II Animacja



Wg. Heina Rettera, komunikacja

codzienna to „[...]wymiana informacji

w toku bezpośredniego kontaktu

między osobami, oparta na

stosunkowo niezawodnych

oczekiwaniach względem ogólnych

wzorów zachowań uczestników,

wynikających ze znajomości

standardów tego rodzaju zachowań.”

Wyróżnić możemy trzy

rodzaje komunikacji:



Ustną i pisemną



Bezpośrednią i pośrednią



Komunikację masową
(interaktywną i codzienną)

Do form

komunikacji
bezpośredniej:
zaliczamy:



Rozmowę



Dyskusję



Wykład

Do form

komunikacji
pośredniej
zaliczamy:



Przesyłanie pisemnych
wiadomości



Nagrywanie i
odtwarzanie tego co
ktoś powiedział



Przesyłanie informacji
przez nadajniki
audiowizualne

Rozumienie odnosi się

do czterech aspektów:



Językowego



Kontekstualnego



Empatycznego



Aksjologicznego

IDIOLEKT



Jest to zasób znanych danej osobie pojęć i
określeń.



Podobnie jak repertuar ulega
przeobrażeniom przy czym charakteryzują
się one większą dynamiką i elastycznością
niż zmiany w obrębie repertuaru.



Zmiany zależą od pełnionej roli społecznej,
poziomu wykształcenia, ruchliwości
jednostki w kategoriach stratyfikacyjnych.

REPERTUAR JĘZYKOWY



Jest to zbiór wszystkich form
językowych używanych przez
członków pewnej grupy społecznej
w sposób trwały, ale i sytuacyjny.



Jest cechą stałą, charakteryzującą
grupę jako kategorię społeczną,
zawodową, czy etniczną itp.

Uniwersalne znaczenie

języka w socjalizacji.



Przechowywanie zbiorów znaczeń i doświadczeń.



Tworzenie symbolicznych reprezentacji kultury.



Łączenie odmiennych sfer życia i rzeczywistości.



Obiektywizowanie własnego bytu,
komunikowanie przeżyć, odczuć sądów, nie tylko
innym, ale i samemu sobie, dzięki czemu
możliwy jest samowiedzy, autorefleksja.



Porozumiewanie się, budowanie wypowiedzi
między rozmówcami według schematu:

PYTANIE ---- ODPOWIEDŹ

Funkcje języka wg.

Romana Jakobsona



Emotywna



Perswazyjna



Referencyjna



Metajezykowa



Fatyczna



Poetycka

Składniki sytuacji

komunikacyjnej

Desygnat

Znaczenie

Nadawca

Przekaz

Odbiorca

Kod

Kontakt



Funkcja emotywna

nadawca



Funkcja perswazyjna

odbiorca



Funkcja referencyjna

kontekst



Funkcja metajęzykowa

kod



Funkcja fatyczna

kontakt



Funkcja poetycka

komunikat

Cztery klasy interakcji

językowych

Pseudospołeczne

O sekwencji reaktywnej

O sekwencji asymetrycznej

O sekwencji wzajemnej

Cztery teorie

komunikacji :



Interakcjonizm symboliczny G.H.
Meada



Stanowisko dramaturgiczne E.
Goffmana



Etymologia H.Garfinkla



Teoria działania komunikacyjnego
J.Habermasa

Interakcjonizm symboliczny

G.H. Meada

Język jest środkiem warunkującym
porozumienia miedzy ludźmi, a
także przenikanie kultur oraz
przekaz wartości między
pokoleniami. Gesty jak i słowa
transmitują społeczne normy i
reguły zachowań.

Uogólnione inne

Tak Mead nazywa zbiór norm które
są zarówno podstawą tworzenia
tożsamości rozumianej jako
ciągłość w czasie.

Ja w przeszłości---- Ja w teraźniejszości---- Ja w przyszłości

Stanowisko dramaturgiczne

E. Goffmana

Język jest tworzywem interakcji za
pomocą których poznajemy świat i
samych siebie. Proces socjalizacji
jest odgrywaniem ról przed
członkami społeczności
(publicznością). Publiczność
powinna rozumieć osobę która
przed nimi gra.

Etymologia H. Garfinkla

Język stanowi medium dzięki
któremu otaczająca rzeczywistość
istnieje. Komunikacja polega na
wymianie informacji, a także na
takim doborze słów aby były one
zrozumiałe dla naszego odbiorcy.

Indeksykalność

Wypowiedź ma charakter indeksykalny jeśli

użytkownik dobrze porusza się w obszarze

rozmowy, zna kontekst wypowiedzi i będzie

umiał przewidzieć reakcję rozmówcy.

Umiejętność odwoływania się do sposobu w

jaki rozmówcy rozumieją rzeczywistość

społeczną, co maja na myśli wypowiadając

się.

Np. „super” „cool”

Kompetencja komunikacyjna

Wskazuje na to iż rozmówcy zdają
sobie sprawę ze znaczenia słów,
zwrotów i ich użycia. Należy tak
formułować wypowiedź aby nie
nadużywać słów wieloznacznych i
które mają znaczenie umowne.

Teoria działania

komunikacyjnego J.Habermasa

W obrębie języka można wyróżnić działanie

komunikacyjne i dyskurs:

1.Działanie komunikacyjne- czyli działanie

dwóch podmiotów które wchodzą ze sobą

w interakcje za pomocą języka.

I tu wyróżniamy:



Wypowiedzi konstatujące- czyli zdania

orzekające z elementami wiedzy

empirycznej



Regulatywne- Formułowanie
wezwań, prezentowanie zamiarów,



Ekspresywne- wyrażają
subiektywne przeżycia, emocje

Prawomocność

Wszystko to co jest uznane i
przekazywane z pokolenia na
pokolenie i utrwalane w procesie
socjalizacyjnym, a nie po prostu to
co zgodne z rzeczywistością i
akceptowane jednostkowo.

Racjonalność, Manipulacja,

Zniekształcenie

Wypowiedź jest racjonalna gdy
mogę ją uzasadnić lub poddać
krytyce. Komunikacja może ulec
zaburzeniu jeśli świadomie
(manipulacja) bądź nie świadomie
(zniekształcenie) wprowadzimy
rozmówce w błąd.

Efektywność komunikacji

warunkowana jest przez :



Zrozumiałość wypowiedzi,



Prawdziwość (zgodność z
faktycznym stanem),



Subiektywna szczerość,



Poprawność wypowiedzi językowej.

Kod Basila Bernsteina

Kod językowy jest to sposób w jaki posługujemy się

językiem.

Kod rozwinięty

Kod ograniczony

Rozbudowana, elastyczna
składnia

Sztywna składnia

Bogactwo określeń
językowych, mała
przewidywalność wyborów
językowych

Ubogie określenia językowe,
duża przewidywalność
wyborów językowych

Argumentacja, wypowiedź
nastawiona na osobę jako
podmiot, podkreśla
indywidualność jednostki

Brak argumentacji, wypowiedź
nastawiona na zdanie lub
status osoby, podkreśla
integracje z grupą

Zdania rozwinięte i złożone,
przewaga wypowiedzi w trybie
pytającym i przypuszczającym

Zdania pojedyncze lub
nierozwinięte, przewaga
wypowiedzi w trybie
orzekającym lub rozkazującym

Rodziny osobowe i

pozycjonalne



Rodziny osobowe- to takie w których

komunikacja ma charakter otwarty,

wszyscy członkowie mają prawo

wypowiadać swoje poglądy. Zazwyczaj

posługują się kodem rozwiniętym.



Rodziny pozycjonalne- komunikacja

ma charakter zamknięty, nie każdy

członek rodziny w równym stopniu może

wyrażać swoje poglądy. Zazwyczaj

poslugują się kodem ograniczonym.

Reprodukcja kulturowa

Odtwarzanie pozycji społecznej,
poziomu wykształcenia poprzez
naśladownictwo rodziców które
może doprowadzić do przypisania
dziecku pochodzącemu z rodziny
niewykształconej niższych
zdolności intelektualnych.

Habitus

Osadzony w języku rdzeń
doświadczeń socjalizacyjnych,
który określa przynależność
społeczną jednostki, wyznaczając
jej normy tożsamości.

Język klasy szkolnej

można analizować w kilku

aspektach:



Aspekt poznawczy – odnosi się do

merytorycznych treści przekazywanych na

lekcji, ich bogactwa, stopnia zrozumienie i

zastosowania w praktyce;



Aspekt psychologiczny – zależy on od

tego jakie jest oddziaływanie informacji

zdobytych podczas lekcji na osobowość

ucznia;



Aspekt społeczny – odnosi się do tego, w

jaki sposób nauczyciel formułuje wypowiedzi

podczas lekcji.

Funkcje użytkowania

języka w klasie



Funkcja KOMUNIKACJI



Funkcja MYŚLENIA



Funkcja KONTROLI

Język transakcyjny



Uczeń czuje się uczestnikiem
sytuacji, wypowiedzi służą mu
jedynie do instrumentalnych celów,
mówi po to, by coś ustalić,
potwierdzić, że dobrze rozumie
wskazówki nauczyciela, także by
przedstawić relację, opis lub coś
podsumować.

Język poetycki



Służy do snucia refleksji, zastanawiania
się, rozwiązywania problemów, przy
jednoczesnym uwolnieniu rozumowania
od pragmatyzmu czy oceniania
rzeczywistości, pozwala dojrzewać
intelektualnie, społecznie, kształtuje
indywidualność poprzez autorefleksję,
jest więc pod względem edukacyjnym i
wychowawczym wartościowszy.

Document Outline