Zaburzenia wyższych
Zaburzenia wyższych
czynności nerwowych.
czynności nerwowych.
Nerwy czaszkowe i ich
Nerwy czaszkowe i ich
schorzenia.
schorzenia.
Zaburzenia wyższych
Zaburzenia wyższych
czynności nerwowych.
czynności nerwowych.
Nerwy czaszkowe i ich
Nerwy czaszkowe i ich
schorzenia.
schorzenia.
Wyższe czynności nerwowe obejmują głównie;
Wyższe czynności nerwowe obejmują głównie;
mowa
mowa
praksja – wykonywanie celowych czynności ruchowych
praksja – wykonywanie celowych czynności ruchowych
gnozję – rozpoznawanie zjawisk zachodzących w
gnozję – rozpoznawanie zjawisk zachodzących w
otoczeniu
otoczeniu
pamięć - utrwalanie, przechowywanie i odtwarzanie
pamięć - utrwalanie, przechowywanie i odtwarzanie
treści doznanych uprzednio spostrzeżeń, myśli,
treści doznanych uprzednio spostrzeżeń, myśli,
emocji i czynności .
emocji i czynności .
Badanie neuropsychologiczne uzupełnia standardowe
Badanie neuropsychologiczne uzupełnia standardowe
badanie neurologiczne o analizę funkcji poznawczych
badanie neurologiczne o analizę funkcji poznawczych
i zachowania.
i zachowania.
Wykrywanie deficytu funkcji poznawczych bedącego
Wykrywanie deficytu funkcji poznawczych bedącego
nastepstwem organicznych zaburzeń czynności
nastepstwem organicznych zaburzeń czynności
mózgu.
mózgu.
Afazja
Afazja
Zaburzenia rozumienia mowy lub
Zaburzenia rozumienia mowy lub
zaburzenia jej ekspresji
zaburzenia jej ekspresji
zaburzenia mowy powstające na
zaburzenia mowy powstające na
skutek uszkodzenia ośrodków mowy w
skutek uszkodzenia ośrodków mowy w
korze mózgu ( ośrodek ruchowy
korze mózgu ( ośrodek ruchowy
Broca– płat czołowy; ośrodek czuciowy
Broca– płat czołowy; ośrodek czuciowy
Wernickiego – płat skroniowy). Chory
Wernickiego – płat skroniowy). Chory
nie może mówić, ale rozumie co się do
nie może mówić, ale rozumie co się do
niego mówi, zdaje sobie sprawę z
niego mówi, zdaje sobie sprawę z
istniejących trudności.
istniejących trudności.
Rodzaje afazji:
Rodzaje afazji:
I.Afazja ruchowa
I.Afazja ruchowa
–
–
uszkodzony ośrodek
uszkodzony ośrodek
ruchowy mowy, utrudniona artykulacja
ruchowy mowy, utrudniona artykulacja
dźwieków, słów, mimo braku niedowładów
dźwieków, słów, mimo braku niedowładów
i uszkodzenia aparatu mowy
i uszkodzenia aparatu mowy
II.Afazja czuciowa
II.Afazja czuciowa
= (sensoryczna,
= (sensoryczna,
odbiorcza, recepcyjna) uszkodzony
odbiorcza, recepcyjna) uszkodzony
ośrodek czuciowy mowy – brak możliwości
ośrodek czuciowy mowy – brak możliwości
zrozumienia mowy.
zrozumienia mowy.
III.Afazja mieszana
III.Afazja mieszana
Dysartria- naruszenie prawidłowej
Dysartria- naruszenie prawidłowej
artykulacji mowy na skutek
artykulacji mowy na skutek
uszkodzenia aparatu wykonawczego
uszkodzenia aparatu wykonawczego
mowy (mięśni, nerwy, język,
mowy (mięśni, nerwy, język,
podniebienie)
podniebienie)
Anartria – skrajna postać dyzartrii-
Anartria – skrajna postać dyzartrii-
chory nie może wypowiedzieć żadnego
chory nie może wypowiedzieć żadnego
słowa
słowa
Inne zaburzenia mowy:
Inne zaburzenia mowy:
Afonia – bezgłos na skutek
Afonia – bezgłos na skutek
ostrego zapalenia krtani.
ostrego zapalenia krtani.
Balbuties – jąkanie (zaburzenie
Balbuties – jąkanie (zaburzenie
psychogenne)
psychogenne)
Mutyzm – w psychiatrii – chorzy
Mutyzm – w psychiatrii – chorzy
zachowują całkowite milczenie
zachowują całkowite milczenie
mimo, że są zdolni do mówienia.
mimo, że są zdolni do mówienia.
Zaburzenia praksji
Zaburzenia praksji
Apraksja – niemożność wykonywania celowych czynności
Apraksja – niemożność wykonywania celowych czynności
nerwowych (jedzenie, ubieranie się itp.) przy braku
nerwowych (jedzenie, ubieranie się itp.) przy braku
niedowładów, zaburzeń czucia lub ataksji. Występuje
niedowładów, zaburzeń czucia lub ataksji. Występuje
przy uszkodzeniu okolicy czołowej przedruchowej i/ lub
przy uszkodzeniu okolicy czołowej przedruchowej i/ lub
styku skroniowo-ciemieniowo-potylicznego
styku skroniowo-ciemieniowo-potylicznego
Formy apraksji:
Formy apraksji:
apraksja języka – (nie potrafią wysunąć języka na
apraksja języka – (nie potrafią wysunąć języka na
polecenie, a spontanicznie to wykonują)
polecenie, a spontanicznie to wykonują)
apraksja chodu
apraksja chodu
apinksja (dyspinksja)– niemożność rysowania
apinksja (dyspinksja)– niemożność rysowania
agrafia – niemożność pisania
agrafia – niemożność pisania
Apraksja ideomotoryczna k. górnej lub dolnej –
Apraksja ideomotoryczna k. górnej lub dolnej –
niezdolnosc do wykonywania poszczególnych gestów
niezdolnosc do wykonywania poszczególnych gestów
Apraksja ideacyjna – chory nie może wykonac zadań
Apraksja ideacyjna – chory nie może wykonac zadań
wieloetapowych, mimo że poszczególne etapy sa
wieloetapowych, mimo że poszczególne etapy sa
wykonywane prawidłowo
wykonywane prawidłowo
Zaburzenia gnozji
Zaburzenia gnozji
–
–
AGNOZJA
AGNOZJA
- (niemożliwość
- (niemożliwość
rozpoznawania zjawisk zachodzących w otoczeniu)
rozpoznawania zjawisk zachodzących w otoczeniu)
agnozja wzrokowa (ślepota duchowa) chory widzi, ale
agnozja wzrokowa (ślepota duchowa) chory widzi, ale
nie rozpoznaje wzrokiem
nie rozpoznaje wzrokiem
aleksja – niemożność czytania (wariant agnozji
aleksja – niemożność czytania (wariant agnozji
wzrokowej)
wzrokowej)
agnozja akustyczna
agnozja akustyczna
agnozja dotykowa
agnozja dotykowa
akalkulia – niemożność liczenia
akalkulia – niemożność liczenia
anozognozja – brak uświadomienia sobie własniych
anozognozja – brak uświadomienia sobie własniych
stanów chorobowych, np. niedowładu kończyn
stanów chorobowych, np. niedowładu kończyn
autotopagnozja (somatotopagnozja) –Niemożnoś
autotopagnozja (somatotopagnozja) –Niemożnoś
pokazania części swojego ciała na polecenie słowne lub
pokazania części swojego ciała na polecenie słowne lub
ich nazwania po wskazaniu przez badajacego, niemożność
ich nazwania po wskazaniu przez badajacego, niemożność
różnicowania prawej i lewej połowy ciała, identyfikacji
różnicowania prawej i lewej połowy ciała, identyfikacji
części własnego ciała (zaburzenie schematu ciała)
części własnego ciała (zaburzenie schematu ciała)
Prozopagnozja, chory nie rozpoznaje twarzy osób bliskich
Prozopagnozja, chory nie rozpoznaje twarzy osób bliskich
Zaburzenia pamięci:
Zaburzenia pamięci:
Pamięć
Pamięć
– polega na utrwalaniu,
– polega na utrwalaniu,
przechowywaniu, rozpoznawaniu i odtwarzaniu
przechowywaniu, rozpoznawaniu i odtwarzaniu
(przypominanie) doznanych przeżyć tj. zarówno
(przypominanie) doznanych przeżyć tj. zarówno
spostrzeżeń jak i myśli, uczuć lub czynności.
spostrzeżeń jak i myśli, uczuć lub czynności.
Rozróżnia się :
Rozróżnia się :
pamięć świeżą
pamięć świeżą
pamięć długotrwałą
pamięć długotrwałą
Podłoże anatomiczne pamięci:
Podłoże anatomiczne pamięci:
płat skroniowy i struktury z nim związane:
płat skroniowy i struktury z nim związane:
m.in. zakręt hipokampa, ciała suteczkowate i
m.in. zakręt hipokampa, ciała suteczkowate i
łączące je ze sobą sklepienie
łączące je ze sobą sklepienie
Zaburzenia pamięci:
Zaburzenia pamięci:
Amnezja (niepamięć
Amnezja (niepamięć
) – niezdolnośc do
) – niezdolnośc do
magazynowania w pamięci swiadomie
magazynowania w pamięci swiadomie
odbieranych treści lub odtwarzanie
odbieranych treści lub odtwarzanie
zgromadzonych wczesniej informacji,
zgromadzonych wczesniej informacji,
Amnezja powstaje najczęściej na skutek
Amnezja powstaje najczęściej na skutek
zaburzeń świadomosci (np. napad padaczkowy,
zaburzeń świadomosci (np. napad padaczkowy,
uraz głowy, zatrucie, zapalenie mózgu)
uraz głowy, zatrucie, zapalenie mózgu)
Formy amnezji
Formy amnezji
:
:
Amnezja następcza
Amnezja następcza
– zaburzenia uczenia się po
– zaburzenia uczenia się po
uszkodzeniu mózgu
uszkodzeniu mózgu
Amnezja wsteczna
Amnezja wsteczna
– utrara informacji które
– utrara informacji które
zostały przyswojone przedzkodzeniem mózgu.
zostały przyswojone przedzkodzeniem mózgu.
Przemijająca globalna amnezja
Przemijająca globalna amnezja
– nie związana z
– nie związana z
utratą przytomności Polega na nagłym wystąpieniu
utratą przytomności Polega na nagłym wystąpieniu
całkowitej niepamięci, obejmującej dni, tygodnie, a
całkowitej niepamięci, obejmującej dni, tygodnie, a
nawet lata. Stan ten trwa kilka lub kilkanaście
nawet lata. Stan ten trwa kilka lub kilkanaście
godzin. Przyczyną jest prawdopodobnie przemijające
godzin. Przyczyną jest prawdopodobnie przemijające
niedokrwienie zakrętu hipokampa.
niedokrwienie zakrętu hipokampa.
Zespół amnestyczny Korsakowa – dominują
Zespół amnestyczny Korsakowa – dominują
zaburzenia pamięci pod postacią upośledzenia
zaburzenia pamięci pod postacią upośledzenia
zapamiętywania i występuje amnezja wsteczna.
zapamiętywania i występuje amnezja wsteczna.
Ubytki pamięciowe chory pokrywa konfabulacjami.
Ubytki pamięciowe chory pokrywa konfabulacjami.
Chory jest przytomny i kontakt z nim jest zachowany.
Chory jest przytomny i kontakt z nim jest zachowany.
Zespół psychoorganiczny
Zespół psychoorganiczny
– (na skutek rozległego
– (na skutek rozległego
uszkodzenia mógu np. procesem miażdżycowym,
uszkodzenia mógu np. procesem miażdżycowym,
zwyrodnieniowym, zatruciem, urazem, zapaleniem ).
zwyrodnieniowym, zatruciem, urazem, zapaleniem ).
Występuje upośledzenie pamięci, zaburzenie
Występuje upośledzenie pamięci, zaburzenie
krytycyzmu oraz chwiejność emocjonalna.
krytycyzmu oraz chwiejność emocjonalna.
Otępienie- stan kliniczny w którym
Otępienie- stan kliniczny w którym
występuje upośledzenie pamięci
występuje upośledzenie pamięci
świeżej i dawnej z obniżeniem
świeżej i dawnej z obniżeniem
zdolności do abstrakcyjnego myślenia
zdolności do abstrakcyjnego myślenia
i rozumowania z towarzyszącymi
i rozumowania z towarzyszącymi
zaburzeniami innych wyższych
zaburzeniami innych wyższych
czynności korowych ( afazja, agnozja,
czynności korowych ( afazja, agnozja,
apraksja) i ze zmianą osobowości.
apraksja) i ze zmianą osobowości.
Nerwy czaszkowe
Nerwy czaszkowe
nerw I
nerw I
- węchowy
- węchowy
nerw II
nerw II
- wzrokowy
- wzrokowy
nerw III
nerw III
- okoruchowy
- okoruchowy
nerw IV
nerw IV
- bloczkowy
- bloczkowy
nerw V
nerw V
- trójdzielny
- trójdzielny
nerw VI
nerw VI
– odwodzący
– odwodzący
nerw VII
nerw VII
– twarzowy
– twarzowy
nerw VIII
nerw VIII
– przedsionkowo – ślimakowy
– przedsionkowo – ślimakowy
nerw IX
nerw IX
- językowo – gardłowy
- językowo – gardłowy
nerw X
nerw X
– błędny
– błędny
nerw XI
nerw XI
– dodatkowy
– dodatkowy
nerw XII
nerw XII
– podjęzykowy
– podjęzykowy
N. I - węchowy
N. I - węchowy
hyposmia – upośledzenie węchu
hyposmia – upośledzenie węchu
anosmia – utrata węchu
anosmia – utrata węchu
Ich przyczyny: urazy mózgu z pęknięcim
Ich przyczyny: urazy mózgu z pęknięcim
blaszki sitowej, złamania podstawy
blaszki sitowej, złamania podstawy
czaszki,
czaszki,
grypa, kiła, zapalenie opon m-rdz., guzy
grypa, kiła, zapalenie opon m-rdz., guzy
podstawy płata czołowego
podstawy płata czołowego
hyperosmia – przeczulica węchowa
hyperosmia – przeczulica węchowa
cacosmia – napadowe nieprzyjemne wrażenia węchowe.
cacosmia – napadowe nieprzyjemne wrażenia węchowe.
Procesy patologiczne dotyczace kory
Procesy patologiczne dotyczace kory
węchowej
węchowej
N. II - wzrokowy
N. II - wzrokowy
Elementy badania n. wzrokowego
Elementy badania n. wzrokowego
ostrość wzroku
ostrość wzroku
poczucie barw
poczucie barw
pole widzenia
pole widzenia
dno oka
dno oka
obecnośc stazy świadczy o
obecnośc stazy świadczy o
wzmożeniu
wzmożeniu
ciśnienia śródczaszkowego
ciśnienia śródczaszkowego
(obrzęk
(obrzęk
mózgu).
mózgu).
N. II - wzrokowy
N. II - wzrokowy
Rodzaj zaburzen w polu widzenia zależy od miejsca
Rodzaj zaburzen w polu widzenia zależy od miejsca
uszkodzenia drogi wzrokowej
uszkodzenia drogi wzrokowej
nerw wzrokowy – ślepota, zaburzenia widzenia
nerw wzrokowy – ślepota, zaburzenia widzenia
jednostronne, przyczyny: uraz lub choroby gałki ocznej,
jednostronne, przyczyny: uraz lub choroby gałki ocznej,
niedokrwienie, zapalenie, ucisk n. wzrokowego,
niedokrwienie, zapalenie, ucisk n. wzrokowego,
skrzyżowanie wzrokowe- niedowidzenie połowicze
skrzyżowanie wzrokowe- niedowidzenie połowicze
dwuskroniowe (guzy w okolicy siodła tureckiego - guzy
dwuskroniowe (guzy w okolicy siodła tureckiego - guzy
przysadki, oponiaki; zapalenie)
przysadki, oponiaki; zapalenie)
pasmo wzrokowe – niedowidzenie połowicze jednoimienne
pasmo wzrokowe – niedowidzenie połowicze jednoimienne
przeciwstronne do ogniska chorobowego ( przyczyny: guzy,
przeciwstronne do ogniska chorobowego ( przyczyny: guzy,
ch. naczyniowe głównie udary mózgu)
ch. naczyniowe głównie udary mózgu)
promienistość wzrokowa – niedowidzenie kwadrantowe –
promienistość wzrokowa – niedowidzenie kwadrantowe –
niedowidzenie przeciwstronnych do ogniska chorobowego
niedowidzenie przeciwstronnych do ogniska chorobowego
ćwiartek pola widzenia (guzy, ch. naczyniowe).
ćwiartek pola widzenia (guzy, ch. naczyniowe).
kora potyliczna – niedowidzenie połowicze jednoimienne z
kora potyliczna – niedowidzenie połowicze jednoimienne z
zaoszczędzeniem środka pola widzenia.
zaoszczędzeniem środka pola widzenia.
Nerwy gałkoruchowe
Nerwy gałkoruchowe
n. III – nerw okoruchowy
n. III – nerw okoruchowy
n. IV – nerw bloczkowy
n. IV – nerw bloczkowy
n. VI – nerw odwodzący
n. VI – nerw odwodzący
N. III – unerwia:
N. III – unerwia:
mięśnie zewnętrzne oka:
mięśnie zewnętrzne oka:
m. skośny dolny
m. skośny dolny
m. prosty przyśrodkowy
m. prosty przyśrodkowy
m. prosty dolny
m. prosty dolny
m. prosty górny
m. prosty górny
m. dźwigacz powieki
m. dźwigacz powieki
mięśnie wewnętrzne oka:
mięśnie wewnętrzne oka:
m. zwieracz źrenicy
m. zwieracz źrenicy
m. rzęskowy
m. rzęskowy
N. IV – unerwia m. skośny górny
N. IV – unerwia m. skośny górny
N. VI – unerwia m. prosty boczny
N. VI – unerwia m. prosty boczny
Nn. gałkoruchowe
Nn. gałkoruchowe
Uszkodzenie nerwów ruchowych gałki
Uszkodzenie nerwów ruchowych gałki
ocznej powoduje:
ocznej powoduje:
podwójne widzenie
podwójne widzenie
nieprawidłowe ustawienie gałki ocznej
nieprawidłowe ustawienie gałki ocznej
(zez)
(zez)
upośledzenie ruchomości gałki ocznej
upośledzenie ruchomości gałki ocznej
zaburzenia źrenicze (reakcji źrenicy na
zaburzenia źrenicze (reakcji źrenicy na
światło, akomodację, zbieżność i
światło, akomodację, zbieżność i
nastawność)
nastawność)
N. III - okoruchowy
N. III - okoruchowy
Objawy uszkodzenia
Objawy uszkodzenia
upośledzone ruchy gałek ocznych ku
upośledzone ruchy gałek ocznych ku
górze, dośrodkowo i ku dołowi
górze, dośrodkowo i ku dołowi
opadnięcie powieki górnej
opadnięcie powieki górnej
rozszerzenie źrenicy
rozszerzenie źrenicy
gałka oczna ustawiona w zezie
gałka oczna ustawiona w zezie
rozbieżnym wskutek działania mięśnia
rozbieżnym wskutek działania mięśnia
prostego bocznego i skośnego górnego
prostego bocznego i skośnego górnego
pozbawionych działania antagonistów.
pozbawionych działania antagonistów.
N. III - okoruchowy
N. III - okoruchowy
Uszkodzenie n. IV – (bloczkowy) –
Uszkodzenie n. IV – (bloczkowy) –
niemożność poruszania gałką
niemożność poruszania gałką
oczna ku dołowi i występuje
oczna ku dołowi i występuje
wówczas podwójne widzenie przy
wówczas podwójne widzenie przy
patrzeniu ku dołowi.
patrzeniu ku dołowi.
Uszkodzenie n. VI – (odwodzący) –
Uszkodzenie n. VI – (odwodzący) –
brak ruchu gałki ocznej ku skroni
brak ruchu gałki ocznej ku skroni
i występuje wówczas podwójne
i występuje wówczas podwójne
widzenie przy patrzeniu ku skroni.
widzenie przy patrzeniu ku skroni.
Mięśnie wewnętrzne gałki
Mięśnie wewnętrzne gałki
ocznej
ocznej
Włókna przywspółczulne – n. III
Włókna przywspółczulne – n. III
Mięśien rzęskowy i m. zwieracz źrenicy
Mięśien rzęskowy i m. zwieracz źrenicy
Porażenie włókien przywspółczulnych powoduje:
Porażenie włókien przywspółczulnych powoduje:
rozszerzenie źrenicy
rozszerzenie źrenicy
upośledzenie akomodacji
upośledzenie akomodacji
Włókna współczulne
Włókna współczulne
pochodzą z ośrodka rdzeniowego w rogach bocznych
pochodzą z ośrodka rdzeniowego w rogach bocznych
rdzenia na wysokości C7-Th2.
rdzenia na wysokości C7-Th2.
m. rozwieracz źrenicy
m. rozwieracz źrenicy
m. oczodołowy
m. oczodołowy
m. tarczkowy w powiece górnej i dolnej
m. tarczkowy w powiece górnej i dolnej
Uszkodzenie włókien współczulnych powoduje tzw.
Uszkodzenie włókien współczulnych powoduje tzw.
objaw Hornera
objaw Hornera
– miosis, ptosis, enophtalmus.
– miosis, ptosis, enophtalmus.
Ruchy gałek ocznych są skojarzone
Ruchy gałek ocznych są skojarzone
- poruszają
- poruszają
się jednocześnie w tym samym kierunku i
się jednocześnie w tym samym kierunku i
zakresie.
zakresie.
Ośrodki skojarzonych ruchów gałek ocznych:
Ośrodki skojarzonych ruchów gałek ocznych:
korowe - w płacie czołowym – lewy ośrodek
korowe - w płacie czołowym – lewy ośrodek
kieruje spojrzeniem w prawo (droga korowo-
kieruje spojrzeniem w prawo (droga korowo-
pniow 1 x skrzyżowana).
pniow 1 x skrzyżowana).
pniowe – lewy ośrodek kieruje spojrzeniem w
pniowe – lewy ośrodek kieruje spojrzeniem w
stronę lewą ( droga z ośrodków pniowych do
stronę lewą ( droga z ośrodków pniowych do
jąder nn. gałkoruchowych nie krzyżuje się).
jąder nn. gałkoruchowych nie krzyżuje się).
Uszkodzenie ośrodków skojarzonego
Uszkodzenie ośrodków skojarzonego
spojrzenia powoduje:
spojrzenia powoduje:
przymusowe zbaczanie gałek ocznych
przymusowe zbaczanie gałek ocznych
zaburzenie ruchów gałek ocznych
zaburzenie ruchów gałek ocznych
Ośrodki skojarzonego spojrzenia
Ośrodki skojarzonego spojrzenia
w górę i w dół znajdują się w
w górę i w dół znajdują się w
nakrywce śródmózgowia. Ich
nakrywce śródmózgowia. Ich
uszkodzenie powoduje
uszkodzenie powoduje
wystąpienie
wystąpienie
objawu Parinouda
objawu Parinouda
(niemiożność ruchu gałek
(niemiożność ruchu gałek
ocznych ku górze)
ocznych ku górze)
N.V – nerw trójdzielny
N.V – nerw trójdzielny
Nerw czuciowo-ruchowy
Nerw czuciowo-ruchowy
unerwienie czuciowe : skórę twarzy, rogówkę,
unerwienie czuciowe : skórę twarzy, rogówkę,
spojówkę, błonę śluzową jamy ustnej i nosowo-
spojówkę, błonę śluzową jamy ustnej i nosowo-
gardłowej, zęby, zatoki, ślinianki.
gardłowej, zęby, zatoki, ślinianki.
unerwienie ruchowe – mięśnie żwacze.
unerwienie ruchowe – mięśnie żwacze.
Elementy badania nerwu trójdzielnego:
Elementy badania nerwu trójdzielnego:
badanie czucia na twarzy
badanie czucia na twarzy
badanie odruchu rogówkowego i spojówkowego
badanie odruchu rogówkowego i spojówkowego
bolesność w punktach Valleixa
bolesność w punktach Valleixa
ruchy mięśni żwaczy
ruchy mięśni żwaczy
odruch żuchwowy.
odruch żuchwowy.
Uszkodzenie nerwu trójdzielnego powoduje:
Uszkodzenie nerwu trójdzielnego powoduje:
bóle twarzy
bóle twarzy
upośledzenie czucia tej okolicy
upośledzenie czucia tej okolicy
zniesienie odruchu rogówkowego i spojówkowego
zniesienie odruchu rogówkowego i spojówkowego
N.V – nerw trójdzielny
N.V – nerw trójdzielny
N.V – nerw trójdzielny
N.V – nerw trójdzielny
Neuralgia n. V – tylko ból bez zaburzeń
Neuralgia n. V – tylko ból bez zaburzeń
czucia na twarzy. Ból napadowy, kłujący,
czucia na twarzy. Ból napadowy, kłujący,
trwający kilka sekund, ma swoje strefy
trwający kilka sekund, ma swoje strefy
spustowe. Między napadami bólu chory
spustowe. Między napadami bólu chory
nie ma żadnych dolegliwości.
nie ma żadnych dolegliwości.
Neuropatia n. V – stałe i długotrwałe
Neuropatia n. V – stałe i długotrwałe
bóle w obrębie unerwienia n. V z
bóle w obrębie unerwienia n. V z
towarzyszącymi zaburzeniami czucia–
towarzyszącymi zaburzeniami czucia–
parestezje lub ubytki czucia.
parestezje lub ubytki czucia.
Nerw VII twarzowy
Nerw VII twarzowy
Nerw mieszany
Nerw mieszany
gałęzie ruchowe
gałęzie ruchowe
- zaopatrują mięśnie mimiczne twarzy; tylny
- zaopatrują mięśnie mimiczne twarzy; tylny
brzusiec mięśnia dwubrzuścowego rylcowego i strzemiączka.
brzusiec mięśnia dwubrzuścowego rylcowego i strzemiączka.
gałęzie ruchowe trzewne - przywspółczulne unerwienie
gałęzie ruchowe trzewne - przywspółczulne unerwienie
ślinianek podżuchwowych i podjęzykowych jak również błon
ślinianek podżuchwowych i podjęzykowych jak również błon
węchowych.
węchowych.
gałęzie czuciowe specjalne
gałęzie czuciowe specjalne
- odpowiedzialne za czucie smaku z
- odpowiedzialne za czucie smaku z
przednich 2/3 języka oraz podniebienia twardego i miękkiego.
przednich 2/3 języka oraz podniebienia twardego i miękkiego.
gałęzie czuciowe ogólne
gałęzie czuciowe ogólne
- ogólne czucie ze skóry małżowiny
- ogólne czucie ze skóry małżowiny
usznej i z niewielkiej powierzchni za uchem.
usznej i z niewielkiej powierzchni za uchem.
Jądro nerwu twarzowego leży w tworze siatkowatym
Jądro nerwu twarzowego leży w tworze siatkowatym
grzbietowej części mostu. Włókna nerwu twarzowego i nerwu
grzbietowej części mostu. Włókna nerwu twarzowego i nerwu
pośredniego wchodzą do otworu i przewodu słuchowego
pośredniego wchodzą do otworu i przewodu słuchowego
wewnętrznego , gdzie umiejscowione są nad nerwem VIII.
wewnętrznego , gdzie umiejscowione są nad nerwem VIII.
Nerw VII wchodzi do własnego kanału przy końcu przewodu
Nerw VII wchodzi do własnego kanału przy końcu przewodu
słuchowego wew., a następnie zagina się ku tyłowi tworzac
słuchowego wew., a następnie zagina się ku tyłowi tworzac
kolanko. Przebiegając po tylnej ścianie jamy bębenkowej
kolanko. Przebiegając po tylnej ścianie jamy bębenkowej
opuszcza kość skroniową poprzez otwór rylcowo-sutkowy.
opuszcza kość skroniową poprzez otwór rylcowo-sutkowy.
Nerw VII twarzowy
Nerw VII twarzowy
Klinicznie część ruchowa n. VII dzieli się
Klinicznie część ruchowa n. VII dzieli się
na :
na :
część górną - mięśnie czoła
część górną - mięśnie czoła
część środkową – mięsień okrężny oka
część środkową – mięsień okrężny oka
część dolną – mięśnie policzkowe i usta.
część dolną – mięśnie policzkowe i usta.
Ta część jądra która unerwia mięśnie czoła i
Ta część jądra która unerwia mięśnie czoła i
mięsień okrężny oka otrzymuje włókna
mięsień okrężny oka otrzymuje włókna
korowo-jądrowe z obu półkul mózgowych
korowo-jądrowe z obu półkul mózgowych
(skrzyżowane i nieskrzyżowane).
(skrzyżowane i nieskrzyżowane).
Ta część jądra, która unerwia m. policzkowe
Ta część jądra, która unerwia m. policzkowe
i usta otrzymuje tylko włókna skrzyżowane z
i usta otrzymuje tylko włókna skrzyżowane z
przeciwległej półkuli.
przeciwległej półkuli.
Nerw VII twarzowy
Nerw VII twarzowy
N.VIII – nerw przedsionkowo –
N.VIII – nerw przedsionkowo –
slimakowy
slimakowy
część ślimakowa- słuch
część ślimakowa- słuch
część przedsionkowa – równowaga
część przedsionkowa – równowaga
Uszkodzenie części slimakowej –
Uszkodzenie części slimakowej –
jednostronna głuchota lub osłabienie słuchu
jednostronna głuchota lub osłabienie słuchu
Uszkodzenie części przedsionkowej :
Uszkodzenie części przedsionkowej :
zawroty głowy
zawroty głowy
nudności
nudności
wymioty
wymioty
zaburzenia równowagi
zaburzenia równowagi
oczopląs
oczopląs
N.IX – językowo-gardłowy
N.IX – językowo-gardłowy
nerw czuciowo – ruchowy
nerw czuciowo – ruchowy
Unerwia czuciowo podniebienie miekkie, gardło, ucho
Unerwia czuciowo podniebienie miekkie, gardło, ucho
środkowe
środkowe
Włókna smakowe z 1/3 tylnej języka
Włókna smakowe z 1/3 tylnej języka
Przywspołczulnie unerwia slinianke przyuszną
Przywspołczulnie unerwia slinianke przyuszną
Mieśnie podniebienia miękkiego i gardła
Mieśnie podniebienia miękkiego i gardła
Uszkodzenie:
Uszkodzenie:
Zniesienie odruchu podniebiennego i gardłowego
Zniesienie odruchu podniebiennego i gardłowego
Objaw kulisowy – podniebienie i tylna ściana gardła
Objaw kulisowy – podniebienie i tylna ściana gardła
przesuwa się na strone zdrową podczas fonacji
przesuwa się na strone zdrową podczas fonacji
N.X – nerw błędny
N.X – nerw błędny
nerw czuciowo-ruchowy
nerw czuciowo-ruchowy
Czucie z przewodu słuchowego
Czucie z przewodu słuchowego
zewnętrznego i części małżowiny
zewnętrznego i części małżowiny
usznej
usznej
Mięśnie gardła i krtani
Mięśnie gardła i krtani
Włókna przywspółczulne do
Włókna przywspółczulne do
narządów wewnętrznych jamu
narządów wewnętrznych jamu
brzusznej i klatki piersiowej
brzusznej i klatki piersiowej
Uszkodzenie NN. IX i X powoduje:
Uszkodzenie NN. IX i X powoduje:
zaburzenia mowy – mowa nosowa, dysartria
zaburzenia mowy – mowa nosowa, dysartria
zaburzenia połykania – dysfagia
zaburzenia połykania – dysfagia
zniesienie smaku na 1/3 tylnej języka
zniesienie smaku na 1/3 tylnej języka
zniesienie odruchów podniebiennych
zniesienie odruchów podniebiennych
zniesienie odruchów gardłowych
zniesienie odruchów gardłowych
Przyczyny:
Przyczyny:
jamistość opuszki
jamistość opuszki
stwardnienie zanikowe boczne (SLA)
stwardnienie zanikowe boczne (SLA)
choroby naczyniowe opuszki – w tzw. zespołach
choroby naczyniowe opuszki – w tzw. zespołach
naprzemiennych
naprzemiennych
choroby zapalne opuszki
choroby zapalne opuszki
choroby nowotworowe opuszki
choroby nowotworowe opuszki
N. XI – nerw dodatkowy
N. XI – nerw dodatkowy
nerw ruchowy czy mieszany
nerw ruchowy czy mieszany
Gałąź wewnetrzna – zaopatruje krtań
Gałąź wewnetrzna – zaopatruje krtań
Gałąź zewnetrzna – właściwy n. dodatkowy
Gałąź zewnetrzna – właściwy n. dodatkowy
Jadro nerwu XI ośrodkowo unerwione obustronnie
Jadro nerwu XI ośrodkowo unerwione obustronnie
Unerwia:
Unerwia:
1. miesień mostowo-sutkowo-obojczykowy
1. miesień mostowo-sutkowo-obojczykowy
2. górną cześć mięśnia czworobocznego
2. górną cześć mięśnia czworobocznego
w jednostronnym uszkodzeniu n.XI występuje:
w jednostronnym uszkodzeniu n.XI występuje:
upośledzenie ruchów głowy w stronę przeciwną
upośledzenie ruchów głowy w stronę przeciwną
trudności w uniesieniu barku po stronie
trudności w uniesieniu barku po stronie
uszkodzenia
uszkodzenia
zaniki w/w mięśni
zaniki w/w mięśni
N.XII – nerw podjęzykowy
N.XII – nerw podjęzykowy
nerw ruchowy
nerw ruchowy
unerwia mięśnie języka
unerwia mięśnie języka
Uszkodzenie n. podjęzykowego:
Uszkodzenie n. podjęzykowego:
zbaczanie języka w stronę
zbaczanie języka w stronę
uszkodzenia
uszkodzenia
drżenie pęczkowe mięśni języka
drżenie pęczkowe mięśni języka
zanik mięśni języka
zanik mięśni języka
Zespół opuszkowy –
Zespół opuszkowy –
zespół objawów
zespół objawów
wywołanych uszkodzeniem jąder ruchowych
wywołanych uszkodzeniem jąder ruchowych
nn. IX, X, XII znajdujących się w opuszce
nn. IX, X, XII znajdujących się w opuszce
( rdzeń przedłużony)
( rdzeń przedłużony)
zaburzenia mowy – dysartria
zaburzenia mowy – dysartria
zaburzenia połykania – dysfagia
zaburzenia połykania – dysfagia
niedowład podniebienia
niedowład podniebienia
zniesienie odruchów podniebiennych
zniesienie odruchów podniebiennych
zniesienie odruchów gardłowych
zniesienie odruchów gardłowych
zbaczanie języka
zbaczanie języka
zanik mięśni języka
zanik mięśni języka
drżenie pęczkowe mięsni języka
drżenie pęczkowe mięsni języka
Zespół rzekomoopuszkowy
Zespół rzekomoopuszkowy
– spowodowany
– spowodowany
OBUSTRONNYM uszkodzeniem dróg
OBUSTRONNYM uszkodzeniem dróg
korowo-jądrowych biegnących od kory do
korowo-jądrowych biegnących od kory do
jąder nerwów czaszkowych IX, X, XII.
jąder nerwów czaszkowych IX, X, XII.
Objawy:
Objawy:
dysartria
dysartria
dysfagia
dysfagia
zniesienie odruchów podniebiennych i
zniesienie odruchów podniebiennych i
gardłowych
gardłowych
zbaczanie języka
zbaczanie języka
Brak zaników mięśniowych i drżenia
Brak zaników mięśniowych i drżenia
pęczkowego mięsni języka.
pęczkowego mięsni języka.
Dziekuje za
Dziekuje za
uwage.
uwage.