Wyższa Szkoła Bankowości i F
inansów w Bielsku -Białej

Finanse 
przedsiębiorstw

       Wykładowca:
       dr Anna Pyka

 

WYKŁAD 4

Istota zarządzania finansami 
przedsiębiorstw. Rola i ogólna 
charakterystyka zjawisk finansowych w 
przedsiębiorstwie. Zewnętrzne 
uwarunkowania podejmowania decyzji 
finansowych. 

     
Podstawowe  pojęcia:  finanse,  zarządzanie  finansami,  obszary 
decyzyjne,  funkcje  finansów,  decyzje  finansowe,  inflacja, 
koniunktura, 

polityka 

fiskalna, 

polityka 

monetarna, 

interwencjonizm państwowy

 

Istota finansów 
przedsiębiorstwa

 

    Finanse przedsiębiorstwa – zjawiska 

ekonomiczne związane z gromadzeniem i 

wydatkowaniem środków pieniężnych na cele 

prowadzonej działalności gospodarczej

    

W ramach prowadzonej polityki finansowej  przedsiębiorstwo 

powinno: planować, organizować, podejmować decyzje, 

kontrolować wykonanie określonych działań 

     

Decyzje finansowe to decyzje wywołujące bezpośrednie 

skutki finansowe. Decyzje finansowe dotyczą:

    - finansowania,
    - inwestowania,
    - zarządzania kapitałem.

 

Zarządzanie finansami 
przedsiębiorstwa

    Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa jest 

procesem polegającym na ciągłym 

podejmowaniu decyzji finansowych (planowanie, 

organizowanie, motywowanie, kontrola) 

ukierunkowanych na realizację celów

  Lub inaczej:

     Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa polega 

na pozyskiwaniu źródeł finansowania 

przedsiębiorstwa (kapitałów) oraz lokowaniu ich 

w składnikach majątkowych (aktywach) 

przedsiębiorstwa

 

Przedsiębiorstwo a przepływy 
pieniężne

 

w gospodarce

Działalności przedsiębiorstwa towarzyszą  
przepływy pieniężne dokonywane z innymi 
uczestnikami rynku: 
• ze Skarbem Państwa - podatki, 

• z bankami - kredyty i ich spłata wraz z 
odsetkami, lokaty bankowe, fundusze 
inwestycyjne, rozliczenia gotówkowe i 
bezgotówkowe, 

• z przedsiębiorstwami ubezpieczeniowymi - 
składka ubezpieczeniowa i odszkodowania, 

• z giełdą – sprzedaż, zakup instrumentów 
finansowych.

 

W działalności przedsiębiorstwa 
występują więc trzy rodzaje 
przepływów pieniężnych:

• rzeczowo-finansowe
• o charakterze „odpłatnym„
• o charakterze „ nieodpłatnym".

 

Przedsiębiorstwo a przepływy 
pieniężne w gospodarce c.d.

Przepływy rzeczowo-finansowe występują na 
rynku towarów i usług i dotyczą sprzedaży lub 
zakupów dóbr i  usług, w ślad za którymi idzie 
zapłata ceny za dobra i usługi. 

Przepływy o „odpłatnym" charakterze 
występują na rynku finansowym i należą tutaj 
zaciągnięte kredyty bankowe, za które 
przedsiębiorstwo płaci „ cenę" w postaci 
odsetek.  Za ochronę ubezpieczeniową płaci 
składki ubezpieczeniowe. 

Przepływami o charakterze „ nieodpłatnym" są 
podatki. 

 

Umiejscowienie i rola działu 
finansowego w strukturze 
organizacyjnej przedsiębiorstwa



decyzje bieżące 

(obejmują horyzont czasowy 

do jednego roku) – problemy zarządzania kapitałem 
obrotowym,



decyzje strategiczne 

(wywołujące 

długookresowe skutki finansowe) 

 

Uwarunkowania zewnętrzne decyzji 
finansowych przedsiębiorstwa

Przy podejmowaniu decyzji finansowych w 

przedsiębiorstwie trzeba uwzględnić przyszłe 

zmiany w przedsiębiorstwie, a także 

uwarunkowania zewnętrzne, w tym:



 

Inflację

 

(wzrost kosztów kredytu, deprecjacja realnej wartości 

kapitałów własnych, należności, gotówki)



Koniunkturę gospodarczą

 

(związek dynamiki PKB z 

rentownością obrotu brutto)



Politykę fiskalną

 

(nowe regulacja podatkowe, znajomość 

systemu podatkowego, a także tendencji zmian w tym obszarze, 

umiejętność prowadzenia kalkulacji wpływu obciążeń fiskalnych na 

wynik finansowy uwzględniającej wszystkie podatki: dochodowy, VAT, 

akcyzę, podatki majątkowe, cło)



Politykę monetarną

 

(wysokość stóp procentowych 

wyznaczanych 

przez NBP)



Politykę kursową

 

(planowany poziom importu /eksportu)

.

 

Zasady podejmowania 
decyzji finansowych

  Badania wskazują na pewne prawidłowości, 

według których postępują inwestorzy oraz 

kierownictwo przedsiębiorstw



ZASADA EGOIZMU: inwestorzy kierują się w 

podejmowanych decyzjach tylko i wyłącznie 

swoim interesem finansowym. Inwestorzy 

porównują alternatywne inwestycje oraz biorą pod 

uwagę utracone korzyści, które mogliby osiągnąć, 

podejmując alternatywne inwestycje.

Podejmując decyzje finansowe decydent musi 

starać się przewidzieć w jaki sposób zareaguje 

właściciel /udziałowiec    

 

Zasady podejmowania 
decyzji finansowych



ZASADA AWERSJI DO RYZYKA: inwestorzy 

preferują przedsięwzięcia o danej stopie 

zwrotu i mniejszym ryzyku. Znając awersję lub 

skłonność inwestorów do ryzyka, można 

wcześniej przewidzieć ich reakcje i uwzględnić 

je w podejmowanych decyzjach



ZASADA DYWERSYFIKACJI:  jedną z 

podstawowych zasad podejmowania decyzji 

finansowych jest dywersyfikacja portfela 

inwestycyjnego. 

 

Zasady podejmowania 
decyzji finansowych



Dywersyfikacja portfela inwestycyjnego składa 

się z dwóch etapów:

1.

Wyznaczenie granicznego, akceptowalnego 

poziomu ryzyka

2.

Wybór poszczególnych inwestycji składających 

się na portfel



ZASADA DWUSTRONNOŚCI TRANSAKCJI: 

w każdej decyzji finansowej uczestniczą 

przynajmniej dwie strony. Wymierne korzyści 

finansowe dla jednej strony wynikające z 

zawartej transakcji mogą oznaczać straty dla 

drugiej strony,  

 

Zasady podejmowania 
decyzji finansowych



ZASADA PRZYROSTU ZYSKU:
w rachunku efektywności nie uwzględnia się 

wszystkich kosztów i korzyści związanych z daną 

działalnością, lecz jedynie wielkości przyrostowe. 



dodatkowe przedsięwzięcie inwestycyjne ma 

wówczas sens, jeżeli spowoduje określony przyrost 

zysku.



ZASADA SYGNAŁÓW:
informacje o podjętych działaniach finansowych są 

podstawą wnioskowania o przyszłych wynikach 

ekonomicznych firmy, o jej przyszłej kondycji, 

cenach akcji. 

 

Zasady podejmowania 
decyzji finansowych



ZASADA EFEKTYWNEGO RYNKU:
rynek kapitałowy jest efektywny, a jego uczestnicy 

mają równy dostęp do informacji finansowych,



ZASADA WARTOŚCI POMYSŁÓW:
przeciętne decyzje finansowe zapewniają zwykle 

przeciętne zyski. 

Zyski ponadprzeciętne uzyskuje się poprzez 

realizację inwestycji innowacyjnych, 

modernizacyjnych, z zastosowaniem 

nowoczesnych technologii.

 

Zasady podejmowania 
decyzji finansowych



ZASADA WYBORU:
zwiększenie możliwości wyboru podejmowania 
decyzji finansowych ma swoją cenę, np.



opłata za możliwość zakupu lub odsprzedaży 
określonych aktywów po wcześniej ustalonej cenie 
(kontrakty forwads, futures,opcje)



prowizja za wcześniejszą spłatę kredytu

    Im więcej alternatywnych rozwiązań 

finansowych tym wyższy poziom ponoszonych 
kosztów związanych z określoną decyzją

 

Zasady podejmowania 
decyzji finansowych



ZASADA „CZAS TO PIENIĄDZ”:
pieniądz otrzymany wcześniej ma większą 
wartość niż pieniądz otrzymany później 

(teoria 

zmiennej wartości pieniądza w czasie)



ZASADA BEHAWIORALNA:
przy podejmowaniu decyzji finansowych warto 
skorzystać z doświadczeń innych firm, które 
podjęły wcześniej podobne decyzje (por. 
benchmarking)

 

                                 Dziękuję za 
uwagę