Efekt Działania Czynników 

Ekologicznych Na Organizm 

Człowieka

Gr. 1A
Jacek Niedziela
Bartosz Czerczak

 

 

Czynniki Ekologiczne 

Definicja

Wg. Encyklopedii PWN są to:                

   

elementy przyrody żywej (

biotyczne czynniki

) i nieożywionej (

abiotyczne czynniki

), wzajemnie 

powiązane, składające się na swoiste 

środowisko danego terenu, oddziałujące 

zespołowo na życie wszystkich organizmów 

i rozwój lokalnych ekosystemów. 

 

 

Czynniki Ekologiczne 

Definicja

Wg. Skryptu z medycyny i epidemiologii 

środowiskowej:                

To takie czynniki środowiska, które 

powodują zmianę kierunku rozwoju 

danego organizmu.

Różne bodźce środowiskowe stają się dla 

organizmu czynnikami ekologicznymi po 

przekroczeniu granic tolerancji organizmu.

 

 

Wpływ Czynnika 

Ekologicznego

Efekt jego działania zależy 

od:

1.

Charakteru bodźca

2.

Czasu trwania bodźca

3.

Natężenia bodźca

 

 

Wpływ Czynnika 

Ekologicznego

   Dla tego samego 

osobnika czynniki 

ekologiczne działające w 

różnych okresach życia 

wywołują różne efekty

 

 

Okresy Zwiększonej 

Wrażliwości Na Czynniki 

Ekologiczne



Okres prenatalny



Od 1 do 3 roku życia



Okres wczesnego pokwitania



Starość (wzrost wrażliwości 
+ spadek adaptabilności)

 

 

Rodzaje Czynników 

Ekologicznych



Jednorazowy bodziec krótkotrwały,



Dłużej trwający, powtarzający się 
bodziec o umiarkowanym nasileniu,



Długotrwały silny bodziec,



Rzadko występujący bodziec 
stanowiący o przeżyciu.

 

 

Odpowiedź Na Czynniki 

Ekologiczne



Krótkotrwałe zmiany obronne lub 
mobilizacja organizmu do przetrwania



Morfologiczne i funkcjonalne zmiany 
odwracalne



Morfologiczne i funkcjonalne zmiany 
nieodwracalne



Niemożliwość przeżycia, zgon

 

 

Co się dzieje gdy zadziała 

bodziec ekologiczny?

   Po zadziałaniu czynnika, który 

wykracza poza granicę właściwą 

dla danego środowiska, bądź też 

nawyk danego gatunku, 

schemat rozwoju osobnika 

wkracza na nową drogę rozwoju

 

 

 

Co się dzieje gdy zadziała 

bodziec ekologiczny?

1.

Organizm może pozostać na nowym 
torze rozwoju, który z czasem staje 
się jego drugą naturą

2.

Organizm może powrócić na 
prawidłowy tor rozwoju, jeśli organizm 
w chwili zadziałania bodźca, znajduje 
się w sprzyjającej sytuacji 

 

 

Odpowiedź organizmu na 

różne czynniki ekologiczne

n iż s z e   d z ie c k o

w z r o s t   n a   n iż s z y m   p o z io m ie

n iż   w y n ik a ło b y   t o   z   d o t y c h c z a s o w e g o

p r z e b ie g u   r o z w o ju

n ie d o ż y w ie n ie   d z ie c k a   p r z e z   d łu g i  o k r e s   c z a s u

D łu g o t r w a ły ,   s iln y   b o d z ie c

 

 

Odpowiedź organizmu na 

różne czynniki ekologiczne

e w e n t u a ln ie   o k r e s o w a   z m ia n a   m a s y   c ia ła

d z ie c k o   n ie   w y p a d a   z   p r a w id ło w e g o   t o r u   r o z w o ju

s iln e   i  o k r e s o w e ,   lu b

u m ia r k o w a n e   i  d łu g o t r w a łe   n ie d o ż y w ie n ie

s iln y   i  k r ó t k o t r w a ły ,   b ą d ź

s ła b y   i  d łu g o t r w a ły   b o d z ie c

 

 

Przykład czynnika 

ekologicznego

    W sensie ekologicznym 

rehabilitację medyczną 

po złamaniu, definiuje się jako 

zastosowanie długotrwałego bodźca, 

będącego czynnikiem ekologicznym, 

w celu zmiany toru (kanału) rozwoju 

z zajmowanego obecnie na normalny 

pod wpływem unieruchomienia 

 

 

Od czego zależy liczba 

czynników ekologicznych?



rozpowszechnienia czynników 

ekologicznych



wrażliwości organizmu na czynniki 

zewnętrzne



zdolności przystosowawczych 

organizmu

 

 

DZIĘKUJEMY

